Các phương pháp dịch tiếng anh pháp lý luận văn năm 2024
|
Dịch thuật là một hoạt động bao gồm việc luận giải ý nghĩa, truyền tải thông điệp của một đoạn văn trong một ngôn ngữ nguồn và chuyển sang một ngôn ngữ đích thành một đoạn văn mới và tương đương - bản dịch. Vậy hãy cùng StarWorld tìm hiểu về 10 phương pháp dịch thuật cơ bản mà phiên/ biên dịch viên nào cũng cần biết nhé! 1. PHƯƠNG PHÁP DỊCH VAY MƯỢN Vay mượn là một kỹ thuật dịch thuật liên quan đến việc sử dụng cùng một từ hoặc trạng thái biểu cảm trong văn bản gốc và văn bản đích. Trong trường hợp để lấp một khoảng trống về ngữ nghĩa (ví dụ, một kĩ thuật mới, một khái niệm chưa được biết đến) thì phương thức dịch vay mượn là phương thức đơn giản trong tất cả các phương pháp. 2. PHƯƠNG PHÁP DỊCH SAO PHỎNG Sao phỏng là một loại dịch vay mượn đặt biệt, toàn bộ đơn vị cú pháp được vay mượn thế rồi các thành phần riêng lẻ của nó được dịch sát nghĩa. Khi sử dụng phương pháp dịch sao phỏng, dịch giả có xu hướng tạo ra một từ mới trong ngôn ngữ đích nhưng vẫn giữ nguyên cấu trúc của ngôn ngữ nguồn. 3. PHƯƠNG PHÁP DỊCH CHUYỂN ĐỔI TỪ LOẠI Chuyển đổi từ loại có nghĩa là thay thế một từ loại này bằng một từ loại khác mà không thay đổi nghĩa của thông điệp. Phương thức chuyển đổi từ loại không chỉ xảy ra giữa hai từ loại động từ và danh từ mà còn giữa các từ loại khác, cụ thể là tính từ, trạng từ... 4. PHƯƠNG PHÁP DỊCH NGUYÊN VĂN Dịch nguyên văn là phương thức dịch từ đối từ (word for word translation), là sự thay thế cấu trúc cú pháp của ngôn ngữ gốc thường là câu hoặc mệnh đề bằng cú pháp đồng dạng hoặc gần như đồng dạng. Người dịch không cần phải tạo ra các thay đổi trừ các thay đổi mà chính ngữ pháp của ngôn ngữ dịch đòi hỏi. Phương thức này được Vinay và Darbelnet mô tả là phổ biến nhất giữa các ngôn ngữ có cùng hệ phả và văn hóa. 5. PHƯƠNG PHÁP DỊCH TƯƠNG ĐƯƠNG Phương pháp này dùng để chỉ những trường hợp khi hai ngôn ngữ cùng mô tả một tình huống nhưng với các phương tiện cấu trúc hoặc phong cách khác nhau. 6. PHƯƠNG PHÁP DỊCH BIẾN ĐIỆU Phương pháp biến điệu có nghĩa là sự thay đổi trong thông điệp do có một sự thay đổi về quan điểm, tức là hiểu một điều gì đó theo một cách nhìn khác. Phương pháp này thích hợp khi dịch nguyên văn hoặc chuyển vị có được một câu dịch đúng ngữ pháp nhưng lại không tự nhiên trong ngôn ngữ dịch. Trong phương pháp biến điệu, ta có thể phân biệt biến điệu tự do/không bắt buộc với biến điệu cố định/bắt buộc. 7. PHƯƠNG PHÁP DỊCH SÁT NGHĨA Để có thể hiểu sâu hơn về phương pháp này chúng ta hãy tìm hiểu quan điểm của Newmark (1995). Theo ông, dịch sát nghĩa là chuyển ngữ pháp, trật tự từ và nghĩa của ngữ nguồn sang ngữ đích. Phương pháp dịch sát đa dạng từ cấp độ từ sang từ, mệnh đề sang mệnh đề, câu sang câu, v.v… Với quan điểm này, người dịch liên ngôn không chỉ là người truyền tin mà còn là đồng tác giả của văn bản ngữ đích . 8. PHƯƠNG PHÁP DỊCH LOẠI BỎ Theo Baker (1992), nếu nghĩa được truyền đạt bởi một từ hoặc một cụm từ không quan trọng trong việc phát triển văn bản hay phải giải thích dài dòng, thì người dịch có thể loại bỏ từ hoặc cụm từ đó. 9. PHƯƠNG PHÁP DỊCH GIAO TIẾP Theo Newmark (1995), trong phương pháp dịch giao tiếp người dịch có quyền sửa hoặc cải thiện tính logic trong giao tiếp; thay thế những từ chưa tinh tế; không dịch những từ khó hiểu; loại bỏ những chỗ lặp lại; những chỗ còn mơ hồ chưa rõ ràng; hay làm rõ các biệt ngữ. 10. PHƯƠNG PHÁP DỊCH THOÁT Ý Đây là phương pháp cuối cùng được dùng khi một tình huống trong văn hóa gốc không tồn tại trong văn hóa dịch, vì vậy phải có một sở chỉ tương đương với văn hóa gốc trong văn hóa dịch. Phương pháp dịch thoát ý có thể được mô tả là một loại tương đương đặc biệt, tương đương tình huống. Đây là hình thức viết lại bản gốc ở ngôn ngữ dịch, chủ yếu được dùng cho việc dịch thơ, bài hát và kịch. **** Nếu bạn đang có nhu cầu dịch thuật chất lượng, nhanh chóng, giá hợp lý, thì Dịch thuật StarWorld chính là một gợi ý hoàn hảo nhất. Tại sao chúng tôi lại nói như vậy, bởi những lý do sau: Dịch là quá trình chuyển đổi từ một ngôn ngữ nguồn dạng văn bản hoặc lời nói thành ngôn ngữ đích dạng văn bản hoặc lời nói tương ứng. Mục đích chính của quá trình dịch thuật là tái sinh các loại văn bản khác nhau, như các tác phẩm văn học, các văn bản liên quan tới tôn giáo, khoa học, triết học,… bằng một ngôn ngữ khác, nhờ đó tiếp cận được lượng người đọc lớn hơn, chính vì thế lượng độc giả mục tiêu cũng sẽ lớn hơn và đưa thế giới lại gần nhau hơn. Tuy nhiên dịch hoàn toàn không phải là một công việc đơn giản. Nếu ngôn ngữ chỉ là việc giải thích các khái niệm chung hoặc tổng quát thì tất nhiên quá trình dịch từ một ngôn ngữ nguồn sang một ngôn ngữ đích sẽ rất dễ dàng. Nhưng dịch không chỉ là việc chuyển đổi từng từ, mà còn bao gồm rất nhiều yếu tố khác. Các khái niệm của một ngôn ngữ này có thể sẽ rất khác biệt với các khái niệm của một ngôn ngữ khác, bởi vì mỗi ngôn ngữ có cách tổ chức lời nói khác nhau. Khoảng cách giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích càng lớn thì việc chuyển đổi sẽ càng khó khăn hơn. Sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ và hai văn hóa khiến quá trình dịch thực sự là một thách thức lớn. Có thể lấy một số yếu tố trở ngại trong vấn đề dịch như hình thức, văn phong, ý nghĩa, thành ngữ, tục ngữ, vân vân. Một số câu hỏi thường gặp trong quá trình dịch:
Các câu hỏi này chính là những tranh luận lý thuyết thường xuyên được đưa ra xem xét trong các buổi Nghiên cứu Dịch thuật. Quy trình dịch thuật Quy trình dịch thuật nghĩa là toàn bộ quá trình một biên dịch viên chuyển từ một văn bản hoặc một phần văn bản thành các văn bản tương ứng bằng một ngôn ngữ khác. Quy trình dịch thuật có thể miêu tả như sau:
Trong quy trình đơn giản đó chứa rất nhiều hoạt động khác nhau như kiểm tra ngữ pháp, cú pháp, thành ngữ, nghĩa từ vựng và các yếu tố tương tự của ngôn ngữ nguồn, cũng như văn hóa của tác giả văn bản đó. Biên dịch viên cần có kiến thức sâu rộng để có thể giải mã và sau đó mã hóa lại ý nghĩa văn bản bằng một ngôn ngữ khác. Trong nhiều trường hợp, có thể kiến thức ngôn ngữ đích của biên dịch viên quan trọng hơn kiến thức ngôn ngữ nguồn của người đó. Sau đây là quy trình mà tất cả các biên dịch viên cần tuân thủ nhằm đảm bảo tính chính xác và hợp lý của văn bản dịch:
Quy trình dịch thuật có thể chia thành hai nhóm:
Phương pháp dịch thuật Một số phương pháp dịch thuật phổ biến là:
|
