Vì sao bị rối loạn tiền đình
|
Rối loạn tiền đình ngày càng phổ biến và số người mắc bệnh ngày càng có xu hướng gia tăng. Vị trí của hệ thống tiền đình nằm ở phía sau ốc tai, nắm giữ vai trò quan trọng để duy trì tư thế thăng bằng, dáng bộ, phối hợp cử động mắt, đầy và thân mình. Đường truyền dẫn thông tin điều khiển hệ thống tiền giữ thăng bằng cho cơ thể là dây thần kinh số 8. Hệ thống tiền đình sẽ nghiêng, lắc khi chúng ta di chuyển, cúi, xoay… để giữ thăng bằng cho cơ thể. Vậy nên tình trạng tổn thương dây thần kinh số 8 là rối loạn tiền đình, bệnh bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau khiến sai lệch thông tin dẫn truyền, làm cho cơ thể mất khả năng kiểm soát thăng bằng, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, buồn nôn… Bên cạnh đó, hệ thống tiền đình tiếp nhận thông tin chậm hoặc sai lệch từ não bộ cũng xuất phát từ tình trạng tắc nghẽn mạch máu nuôi não hoặc thiếu máu, gây hội chứng rối loạn tiền đình.  Nguyên nhân gây nên bệnh rối loạn tiền đình:
Theo các nghiên cứu, việc sử dụng thuốc điều trị đau mạn tính ảnh hưởng đến vấn đề giữ thăng bằng và chóng mặt chứ không phải ung thư hoặc các rối loạn thần kinh khác gây ra. Biểu hiện thường gặp khi hệ thống tiền đình bị tổn thương do bệnh, lão hóa hoặc chấn thương, rối loạn chức năng tiền đình bao gồm:
Loại và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng rối loạn tiền đình sẽ khác nhau tùy vào cá nhân mỗi người. Triệu chứng về thăng bằng càng nặng ở một số trường hợp cao tuổi. Cuộc sống hằng ngày cũng như học tập của một số người bị rối loạn tiền đình sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do các dấu hiệu giảm khả năng tập trung, giảm chú ý, lo lắng quá mức. Nếu bệnh quá nặng có thể dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc thực hiện những hoạt động đơn giản, thường xuyên trong hằng ngày như ăn uống, sinh hoạt, thậm chí là ra khỏi giường vào buổi sáng.
Thực tế rằng rối loạn tiền đình cũng rất dễ xảy ra ở những người làm việc trong môi trường văn phòng như dân công sở, học sinh sinh viên… nguyên nhân chủ yếu do họ ngồi nhiều, ít vận động làm tắc nghẽn hoặc co thắt động mạch cột sống thân nền dẫn tới rối loạn tuần hoàn gây thiếu máu nuôi vùng não bộ và bị rối loạn tiền đình. Áp dụng các biện pháp sau sẽ giúp kiểm soát bệnh rối loạn tiền đình:
Bác sĩ có thể khai thác bệnh sử và thực hiện khám lâm sàng để tiến hành các xét nghiệm chẩn đoán nhằm đánh giá chức năng hệ tiền đình và loại trừ các nguyên nhân khác gây ra triệu chứng rối loạn tiền đình. Bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm là: Điện ký rung giật nhãn cầu (ENG) Là một quy trình bao gồm những xét nghiệm điện và sử dụng các điện cực nhỏ đặt lên vùng da xung quanh mắt nhằm đo chuyển động của mắt để đánh giá các dấu hiệu của rối loạn chức năng tiền đình hay các vấn đề về thần kinh. Xét nghiệm xoay vòng Một phương pháp để đánh giá sự phối hợp hoạt động của mắt và tai trong. Xét nghiệm sử dụng kính video hoặc các điện cực để theo dõi chuyển động của mắt khi đầu di chuyển. Đo âm ốc tai (OAE) Cung cấp các thông tin về tế bào lông chuyển động trong ốc tai làm việc như thế nào bằng cách đo sự đáp ứng của các tế bào này với một loạt các kích thích âm thanh được tạo ra bởi một loa nhỏ đặt vào trong ống tai. MRI (Chụp cộng hưởng từ) Chụp cộng hưởng từ tạo ra hình ảnh cắt ngang các mô cơ thể nhằm phát hiện các khối u, tai biến và sự bất thường về mô mềm khác dẫn đến các triệu chứng mất thăng bằng như chóng mặt hoặc ngất. Bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp điều trị rối loạn tiền đình phù hợp với bệnh nhân dựa trên bệnh sử, kết quả lâm sàng và các xét nghiệm chẩn đoán để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp với bệnh nhân, từ thay đổi lối sống cho đến điều trị bằng thuốc và cuối cùng là phẫu thuật: Liệu pháp phục hồi chức năng tiền đình Bao gồm các bài tập phối hợp đầu, cơ thể và mắt để rèn luyện não bộ nhằm giúp nhận biết, xử lý và phối hợp hoạt động các tín hiệu từ hệ tiền đình. Tập thể dục Từng bệnh nhân sẽ được bác sĩ hướng dẫn các bài tập chuyên biệt phù hợp nhằm phục hồi chức năng tiền đình. Bên cạnh đó, tập thể dục còn giúp giảm bớt căng thẳng, cải thiện lưu thông tuần hào não. Điều chỉnh chế độ ăn uống Ở một số trường hợp bệnh Ménière, phù tích nội dịch thứ phát và chóng mặt liên quan đến bệnh đau nửa đầu (migraine), có thể hỗ trợ trong việc kiểm soát triệu chứng bằng thay đổi chế độ ăn uống. Thuốc Điều trị rối loạn tiền đình bằng thuốc chỉ áp dụng ở giai đoạn ban đầu, cấp tính (kéo dài lên đến 5 ngày) hay mạn tính (kéo dài liên tục). Phẫu thuật Chỉ định áp dụng khi các phương pháp trên không đem lại hiệu quả trong việc kiểm soát tình trạng chóng mặt và triệu chứng khác do rối loạn chức năng tiền đình. Hãy đến khám và tham khảo ý kiến bác sĩ khi bị rối loạn tiền đình để có hướng điều trị thích hợp nhất. Theo dõi fanpage của Bệnh viện Ða khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/ RỐI LOẠN TIỀN ĐÌNH LÀ GÌ? NGUYÊN NHÂN? NHẬN BIẾT VÀ BỆNH RLTĐ CÓ NGUY HIỂM HAY KHÔNG? Rối loạn tiền đình là thuật ngữ vốn không còn xa lạ gì đối với nhiều người nhưng điều đáng nói là không phải ai trong số họ cũng hiểu và nhận diện đúng bệnh. Vậy đây là bệnh gì, có nguy hiểm không, làm sao để nhận biết, câu trả lời sẽ có ngay trong bài viết dưới đây. 1. Rối loạn tiền đình và nguyên nhân gây bệnh 1.1. Thế nào là rối loạn tiền đình? Tiền đình thuộc hệ thần kinh; nằm sau hai bên ốc tai với nhiệm vụ chính là duy trì tư thế, điệu bộ, phối hợp cử động đầu, mắt và thân mình. Khi cơ thể thực hiện bất kỳ động tác gì thì tiền đình cũng sẽ nghiêng lắc theo để giúp cơ thể giữ được thăng bằng.
Rối loạn tiền đình là tình trạng cơ thể bị mất cân bằng về tư thế nên có cảm giác chóng mặt, buồn nôn, ù tai, hoa mắt. Thường thì đây được gọi là hội chứng nhiều hơn là bệnh, gồm 2 loại: - Rối loạn tiền đình ngoại biên Đây là tình trạng được gây ra do tổn thương tai trong, dây thần kinh tiền đình hoặc có bệnh lý tắc mạch máu vùng sau cổ. Khi ấy, người bệnh sẽ thường bị chóng mặt khi thay đổi tư thế nhưng vẫn khá tỉnh táo khi di chuyển. - Rối loạn tiền đình trung ươngNguyên nhân của hội chứng này là do nhân tiền đình, đường dây liên hệ của nhân dây tiền đình tiểu não và thân não bị thương. Người bệnh thường cảm thấy sa sầm mặt mày, khó đi lại hoặc choáng váng khi tư thế thay đổi... 1.2. Nguyên nhân gây rối loạn tiền đình là gì? Tuy đến nay chưa tìm được chính xác nguyên nhân gây rối loạn tiền đình là gì nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy nhiễm vi khuẩn hoặc virus ở tai; rối loạn tuần hoàn máu tác động đến não hoặc tai; chấn thương ở đầu chính là tác nhân gây nên hội chứng này. Ngoài ra, những yếu tố sau cũng được xem là tăng nguy cơ gây bệnh: - Tuổi tác: người cao tuổi thường dễ mắc cảm giác mất thăng bằng hoặc các bệnh lý gây ra hiện tượng chóng mặt. - Tiền sử bị chóng mặt: những ai trước đây từng bị chóng mặt thì cũng có nhiều khả năng tương lai sẽ tái diễn tình trạng này. 2. Rối loạn tiền đình có nguy hiểm không? Về cơ bản, rối loạn tiền đình không gây ra nguy hiểm cho tính mạng nhưng khi không được điều trị kịp thời, nó lại là nguyên nhân tác động đến diễn tiến của nhiều bệnh lý khác. Điển hình trong đó có thể kể đến như: Khó tập trung, hiệu quả công việc giảm sút do rối loạn tiền đình - Do rối loạn tiền đình mà việc đi lại hàng ngày gặp nhiều khó khăn, cơ thể mệt mỏi khiến cho sinh hoạt thường ngày bị ảnh hưởng. Không những thế, người bệnh cũng vì điều này mà lười vận động từ đó dễ mắc các bệnh lý khác. - Xuất hiện thường xuyên các cơn đau đầu gây cản trở đến khả năng tập trung khi làm việc, hệ lụy là số lượng và chất lượng công việc bị suy giảm. - Dễ nảy sinh tâm lý bực tức, nóng giận với những người xung quanh. - Gặp tai nạn khi tham gia giao thông. - Tăng nguy cơ biến chứng mất thính lực. 3. Nhận biết đúng bệnh rối loạn tiền đình 3.1. Các dấu hiệu của rối loạn tiền đình Người bị rối loạn tiền đình rất dễ gặp các hiện tượng sau: - Chóng mặt: người bệnh cảm thấy như bị chao đảo, quay cuồng, khó khăn trong việc đứng lên ngồi xuống, thậm chí có người không thể đứng lên được. Lý do gây nên điều này là dây thần kinh ngoại biên bị tổn thương hoặc hệ thần kinh của não bộ bị chèn ép. Đa phần các trường hợp sau khi được nghỉ ngơi thì các dấu hiệu trên cũng chấm dứt. Các dấu hiệu đặc trưng của bệnh rối loạn tiền đình - Mất ngủ, mất ý thức, ngất xỉu do lượng máu lưu thông lên não bị suy giảm, rối loạn chức năng tim, huyết áp tụt. Các triệu chứng này càng kéo dài càng khiến người bệnh bị mất ý thức. - Mất thăng bằng nên khó khăn khi đi lại, luôn cảm thấy lâng lâng, muốn di chuyển được phải bám víu vào người hoặc vật khác mới được. Nguyên nhân gây nên tình trạng ấy là do sự tắc nghẽn tiểu não, toàn bộ tiền đình, mắt và ngoại tháp mà ra. 3.2. Tránh nhầm lẫn thiếu máu não với rối loạn tiền đình Có một thực tế không thể phủ nhận là rất nhiều người nhầm lẫn rối loạn tiền đình với thiếu máu não vì chúng có những biểu hiện tương đối giống nhau như: chóng mặt, buồn nôn, hoa mắt, nhức đầu,... Tuy nhiên đây lại là hai bệnh không hề giống nhau vì chúng khác nhau vì căn nguyên gây bệnh. - Thiếu máu não (rối loạn tuần hoàn não) Đây là trạng thái lượng máu đến nuôi não bị suy giảm, chủ yếu gây ra bởi các bệnh mạn tính như: suy thận mạn, bệnh van tim, xơ cứng mạch máu não, rối loạn nhịp tim, cao huyết áp,... Ngoài ra, các yếu tố như: béo phì, thuốc lá, stress, rượu bia, ít vận động,... cũng làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. - Rối loạn tiền đình Nói một cách đơn giản thì đây là trạng thái mất cân bằng về tư thế nên người bệnh cảm thấy bị chóng mặt, buồn nôn, ù tai, lảo đảo, khó chịu, đi đứng khó khăn. Nói tóm lại, thiếu máu não là một trong những yếu tố gây nên chứ không phải là rối loạn tiền đình. Về cơ bản, các triệu chứng của rối loạn tiền đình không cảnh báo sự trầm trọng về bệnh lý nhưng khi nó xuất hiện kèm theo các hiện tượng: sốt cao trên 38 độ C; đau nhức đầu đột ngột; giảm hoặc mất thị lực; nói khó; mất thính giác; không thể định hướng không gian hoặc thời gian; mất ý thức; run rẩy chân tay; tê đầu ngón chân, ngón tay; chao đảo, dễ té ngã; nhịp tim nhanh hoặc chậm bất thường, đau tức ngực,... thì cần đến gặp bác sĩ ngay vì nó cảnh báo các bệnh lý nguy hại cho sức khỏe và tính mạng người bệnh. Qua những chia sẻ trên đây chúng tôi hy vọng rằng bạn đọc đã có thể tự nhận biết được bệnh rối loạn tiền đình để không nhầm lẫn với tình trạng thiếu máu não, chủ động theo dõi để kịp thời xử trí trước những dấu hiệu đe dọa tới sức khỏe của mình. Nếu cần được tư vấn thêm hoặc hỗ trợ về y tế, đừng quên gọi tới tổng đài 088 900 6677 để được chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa Thành Phố Thanh Hóa giúp đỡ tận tình. Nguồn: Khoa Nội Nhi |
