Từ xa xưa, theo quan niệm dân gian của các cụ, phụ nữ sau sinh không nên đụng nước lạnh. Ngày nay, các bác sĩ cũng khuyến cáo rằng, việc tắm gội, ăn uống nước lạnh không tốt cho sức khỏe của bà đẻ. Vậy mẹ sau sinh kiêng nước lạnh bao lâu tốt nhất? Hãy tham khảo bài viết sau để được giải đáp nhé. Kiêng nước lạnh được chia thành nhiều hình thức khác nhau, trong đó có kiêng tắm gội, kiêng ăn uống. Đối với việc tắm gội nước lạnh, các bác sĩ khuyên rằng phụ nữ nên kiêng trong khoảng 2 đến 3 tháng đầu sau sinh. Tuy nhiên nếu mẹ sinh em bé vào mùa đông, thì nên dùng nước ấm trong sinh hoạt để đảm bảo sức khỏe. Có nhiều quan điểm cho rằng, mẹ sau sinh đang ở cữ nên hạn chế tắm gội. Vậy điều này đúng hay sai? Phụ nữ sau sinh kiêng tắm nước lạnh bao lâu
Về cơ bản, mẹ đang ở cữ có thể tắm gội để đảm bảo vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh tình trạng nấm, viêm nhiễm. Cụ thể:
-
Sinh thường: Có thể rửa, lau người sau 1 đến 2 ngày sinh. Tắm gội nên từ 3 đến 4 ngày sau sinh. Bởi lúc này, sức khỏe của mẹ đã ổn định, việc tiếp xúc với nước không ảnh hưởng đến sức khỏe.
-
Sinh mổ: Có thể rửa, vệ sinh sau 2-3 ngày, cần đảm bảo lau khô cơ thể, vết mổ sau mỗi lần tắm để tránh nhiễm trùng. Về tắm gội, mẹ nên kiêng tắm trong 6 đến 7 ngày đầu tiên.
Hậu quả nếu mẹ sau sinh không kiêng nước lạnh
Nếu mẹ không kiêng nước lạnh sau khi sinh sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe.
-
Sức khỏe suy yếu: Phụ nữ sau sinh nếu không kiêng nước lạnh sẽ bị nhiễm hàn, gây tổn thương đến thể chất bên trong như lạnh tử cung, lạnh bụng, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, mẹ cũng rất dễ bị ốm, cảm cúm, tăng nhịp tim, tụt huyết áp, đột quỵ, gây nguy hiểm đến tính mạng.
-
Vi khuẩn dễ lây lan: Môi trường lạnh khiến vi khuẩn dễ dàng lây lan hơn. Đặc biệt mẹ sau khi vượt cạn, trải qua việc phẫu thuật rất dễ xuất hiện vi khuẩn. Việc tắm nước ấm sẽ hạn chế những tác nhân này.
Lưu ý khi tắm gội sau sinh
-
Dùng nước ấm: Mẹ sau sinh thường, sinh mổ đều nên tắm bằng nước ấm để an toàn nhất. Nước ấm giúp mẹ thư giãn, tạo cảm giác thoải mái, hạn chế viêm nhiễm, nấm trên da.
-
Tắm nhanh: Mặc dù mẹ sau sinh có thể tắm gội sau vài ngày, nhưng không nên đụng nước quá lâu, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Tốt nhất, mẹ nên tắm từ 5 đến 10 phút.
-
Không tắm và gội đầu cùng lúc: Sau khi sinh, mẹ nên giãn cách giữa thời gian tắm và gội. Tuyệt đối không làm đồng thời cùng lúc, vì nó sẽ làm gia tăng khả năng bị nhiễm lạnh, trúng gió.
-
Không nên ngâm mình trong bồn tắm: Tắm bồn làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn hơn tắm vòi sen. Đặc biệt các mẹ sinh mổ, nếu tắm bồn sẽ khiến vết mổ bị nhiễm trùng, mưng mủ. Vì thế, mẹ sau sinh nên hạn chế tắm bồn để vi khuẩn từ vết thương không lây lan sang các vùng khác.
Xem thêm: Kiêng cữ sau sinh đúng cách, khoa học
Sau sinh kiêng uống nước lạnh, nước đá bao lâu
Ngoài câu hỏi sau sinh kiêng tắm gội nước lạnh bao lâu, thì việc khi nào được ăn, uống đồ lạnh cũng rất được quan tâm. Các bà, các mẹ ngày xưa truyền tai nhau rằng, phụ nữ sau sinh không nên uống nước lạnh. Ngày nay, các bác sĩ cũng khuyến cáo rằng chị em phụ nữ không nên uống nước lạnh, nước đá sau sinh. Thời gian mà mẹ có thể uống lạnh là khoảng 3 tháng sau sinh. Tuy nhiên, thời gian kiêng càng dài càng tốt cho sức khỏe.
Hậu quả nếu không kiêng uống nước lạnh sau sinh
-
Gây ê buốt răng: Sau khi sinh em bé, sức khỏe răng miệng của mẹ rất kém, dễ gặp một số vấn đề như viêm lợi, viêm nướu. Đặc biệt, việc ăn lạnh uống lạnh còn gây ra tình trạng ê buốt răng, vi khuẩn dễ dàng sinh sôi trong khoang miệng.
-
Rối loạn tiêu hóa: Cơ quan tiêu hóa của mẹ sau sinh cực kỳ kém. Vì vậy, việc ăn, uống nước lạnh, nước đá sau sinh sẽ gây cản trở khả năng tiêu hóa của nó. Mẹ sẽ cảm thấy đau bụng, khó tiêu khi ăn uống lạnh quá sớm sau sinh.
-
Lạnh bụng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe: Một hậu quả khác chính là mẹ có thể bị lạnh bụng, nhiễm hàn khí ăn lạnh sớm sau sinh. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tử cung - cơ quan sinh sản của phụ nữ.
Một số lưu ý khi uống nước lạnh sau khi sinh
Về cơ bản, sau khi sinh khoảng 3 tháng mẹ có thể ăn uống lạnh. Tuy nhiên, mẹ cần ăn đúng cách để bảo vệ sức khỏe được tốt nhất. Dưới đây là 3 lưu ý mẹ nên ghi nhớ mỗi khi ăn, uống nước lạnh sau sinh.
-
Không uống buổi sáng: Thói quen uống nước vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy cực kỳ tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là mẹ phải uống nước ấm. Nếu mẹ uống nước lạnh sẽ bị phản tác dụng bởi nước lạnh sẽ gây ra tình trạng co mạch niêm mạc dạ dày. Đồng thời, cơ thể vào buổi sáng thường khá yếu ớt, uống nước lạnh dễ bị mắc bệnh.
-
Không uống khi cơ thể đang mệt: Khi vừa hoạt động mệt mỏi, uống một ly nước lạnh sẽ giúp bạn giải khát hiệu quả. Tuy nhiên, nó lại làm suy giảm năng lượng của cơ thể rất nhanh. Vì vậy, bạn sẽ càng uể oải và mất sức hơn, rất nguy hiểm.
-
Không uống thường xuyên: Uống nước lạnh thường xuyên cực kỳ không tốt cho sức khỏe. Nó làm hệ miễn dịch của cơ thể ngày càng suy yếu, gây ra một số bệnh về đường tiêu hóa, dạ dày.
Như vậy, mẹ đã giải đáp được câu hỏi sau sinh kiêng nước lạnh bao lâu rồi phải không. Về cơ bản, mẹ có thể ăn, uống và sử dụng nước lạnh trong sinh hoạt sau 3 tháng sinh em bé. Tuy nhiên, việc ăn uống đồ lạnh thường xuyên không tốt cho sức khỏe của mẹ. Vì vậy, mẹ nên hạn chế tối đa việc ăn uống đồ lạnh để tốt nhất cho sức khỏe nhé.
Bạn sắp sinh và được người lớn tuổi trong giai định dặn dò là cần kiêng tắm sau sinh trong ít nhất là 1 tháng. Đồng thời, trong thời gian này, bạn cũng cần phải hạn chế đụng tay vào nước, cần hơ lửa, nằm than để khi về già không bị đau nhức mình mẩy, không ốm vặt.
Bạn quá hoang mang với lời khuyên này và không biết việc tắm gội sau sinh kiêng sao cho đúng? Hãy tham khảo bài viết sau của Hello Bacsi.
Tục kiêng tắm sau sinh có từ bao giờ?
Theo quan niệm của các cụ ngày xưa, sau ca sinh nở, phụ nữ bị mất sức, mất máu nên phải nằm than, hơ lửa và kiêng gội đầu, kiêng tắm sau sinh ít nhất 1 tháng, thậm chí là 3 tháng 10 ngày. Nguyên do được cho là việc tắm gội sớm ngay sau sinh sẽ khiến tay chân phụ nữ nổi gân guốc, hay đau nhức mình mẩy và ốm vặt khi về già.
Xét theo điều kiện sinh sống thì chúng ta có thể hiểu tại sao lại có tập tục kiêng cữ sau sinh này. Thời xa xưa hoàn cảnh sống, điều kiện vật chất sinh hoạt không được đầy đủ và đảm bảo vệ sinh như hiện nay. Bên cạnh đó, việc tắm gội thường dùng nguồn nước tự nhiên như nước sông, suối, ao hồ… nên dễ bị nhiễm khuẩn. Ngoài ra, nhà tắm cũng không được kín đáo, không tránh gió lùa, nhất là về mùa đông giá rét. Phụ nữ mới sinh tắm trong điều kiện như vậy rất dễ bị nhiễm khuẩn dẫn đến viêm nhiễm, đau ốm nên cần kiêng cữ.
Sau sinh bao lâu thì được tắm gội?
Nếu bạn từng sinh con, điều đầu tiên bạn muốn làm khi đã đi lại được sau ca sinh hẳn nhiên là được tắm rửa sạch sẽ đúng không? Nếu bác sĩ không khuyến cáo bạn không nên tắm gội sau sinh thì bạn có thể tắm, gội nếu muốn.
Thực tế là tùy thuộc vào hình thức sinh mà bạn vừa trải qua như sinh thường, sinh mổ mà bạn có thể cần tắm bằng vòi sen, vệ sinh vùng kín sau sinh thay cho việc ngâm mình trong bồn nước ấm.
1. Đối với các mẹ sinh thường
Để đảm bảo vệ sinh thân thể, tránh tình trạng viêm nhiễm sau sinh cho cả mẹ và bé, các mẹ sinh thường không nên kiêng tắm sau sinh quá lâu. Sau ca sinh khoảng 1-2 ngày, mẹ có thể tắm gội nhanh bằng vòi sen với nước ấm. Việc tắm dưới vòi sen hay ngâm vùng kín trong nước ấm có thể giúp mẹ mới sinh thư giãn, giảm đau hiệu quả.
Nguyên do là trải qua ca sinh thường, âm đạo, phần đáy chậu, tầng sinh môn có thể bị tổn thương gây đau rát. Mẹ sau sinh nên chú ý vệ sinh khu vực vùng kín cẩn thận bằng nước ấm và dung dịch rửa phụ khoa, lau khô ngay sau đó. Mẹ nên vệ sinh vùng kín ít nhất 3 lần/ngày hoặc nhiều hơn nếu sản dịch ra nhiều và thay băng vệ sinh sau 2 – 3 giờ.
Nếu bị rạch tầng sinh môn, bạn cũng đừng quá lo lắng, chỉ khâu sẽ tự tiêu trong khoảng 2 tuần. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hay nhân viên y tế nơi bạn sinh con để chăm sóc tầng sinh môn đúng cách.
Khoảng 6 tuần sau ca sinh thường, bộ phận sinh dục của bạn sẽ trở lại bình thường và bạn có thể quan hệ tình dục nếu muốn. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ về cách tránh thai để không mang thai ngoài ý muốn hay cấn thai quá sớm sau sinh.
Lưu ý: Hãy đi khám phụ khoa nếu sau sinh bạn cảm thấy đau nhiều hơn, dịch âm đạo ra nhiều, có mùi hôi, vùng kín sưng đau phù nề hay có bất kỳ vấn đề sức khỏe khác thường nào khác.
2. Mẹ sinh mổ cần lưu ý gì khi tắm sau sinh?
Sau ca sinh mổ, bạn có thể bị đau trong vài tuần, thậm chí là vài tháng. Tùy vào tình trạng vết mổ mà bạn có thể tắm khi cảm thấy khỏe. Hiện nay, vết rạch sinh mổ thường được băng bằng băng vô trùng nhằm giúp giữ cho vết thương không bị nhiễm khuẩn nên bạn có thể tắm mà không lo nước dính vào vết mổ gây viêm nhiễm.
Việc gội đầu không gây ảnh hưởng gì đến vết mổ nhưng bạn sẽ gặp khó khăn khi gội vì vết thương gây đau khi bạn cử động. Do đó, cách tốt nhất là hãy nhờ người thân hoặc dịch vụ gội đầu [nếu bệnh viện bạn sinh có dịch vụ này] gội và sấy khô tóc giúp.
Nếu chưa thể tắm được, bạn cần dùng khăn sạch và nước ấm lau sạch người 2 lần/ngày, vệ sinh vùng kín 2 – 3 lần/ngày bằng nước sạch và nước rửa phụ khoa để giữ vệ sinh thân thể. Tuyệt đối không bôi bất cứ thứ gì lên vết mổ nếu không phải do bác sĩ chỉ định.
Trường hợp bạn bị sốt, đau, sưng quanh vết mổ hay choáng váng…, hãy báo cho bác sĩ biết ngay lập tức.
Ngoài việc không nên kiêng tắm sau sinh, mẹ mới sinh cần chú ý điều gì?
Sau sinh, dù sinh thường hay sinh mổ thì bạn cũng có sản dịch [tương tự như kinh nguyệt] diễn ra trong khoảng 6 tuần. Do đó, ngoài việc không nên kiêng tắm sau sinh, bạn vệ sinh vùng kín cẩn thận.
- Khi đi vệ sinh: Nếu việc đi tiểu vết rạch tầng sinh môn đau rát, bạn có thể xối nước nhẹ nhàng để giảm đau rát, tránh nước tiểu hay phân dính vào vết thương. Sau đó cần dùng nước rửa sạch, dùng giấy vệ sinh hay khăn mềm, khô sạch thấm khô.
- Vệ sinh vùng kín: Sau khi xuất viện về nhà, bạn cần dùng nước ấm và nước rửa phụ khoa để vệ sinh vùng kín tối thiểu ngày 3 lần. Lau khô, thay mới băng vệ sinh thường xuyên để tránh hăm, viêm nhiễm, nấm ngứa.
Với các mẹ sinh mổ, bạn có thể cần phải cắt chỉ vết mổ. Trường hợp sinh mổ lần đầu , bạn có thể được cắt chỉ sau ca mổ khoảng 5 ngày. Với các mẹ sinh mổ lần 2, việc cắt chỉ thường được tiến hành sau 7 – 8 ngày. Lúc này, bạn nên đến cơ sở y tế gần nhất để nhân viên y tế cắt chỉ giúp bạn.
Hy vọng với những chia sẻ trong bài, bạn đã biết việc kiêng tắm sau sinh có từ đâu, bản thân có nên thực hiện điều này hay không.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.