Trong cuộc sống hàng ngày chắc hẳn mỗi người chúng ta đều ít nhiều đều được nghe đến 3 từ Tham Sân Si, nhưng không hiểu bản chất thực sự của nó là gì? Hôm nay, chúng ta hãy cùng đi tìm ý nghĩa Tham Sân Si là gì qua bài viết này nhé.
Phật dạy rằng:
“Nguồn cội của mọi khổ đau trên đời đều từ 3 việc mà ra: tham, sân, si”
Trong kinh Pháp cú có chỉ rõ:
Tham Sân Si là TAM ĐỘC, là sự ham muốn thái quá, là một cơn giận, nóng nảy, thù hận, không vừa lòng, không như ý muốn, là sự u tối không suy xét theo lẽ phải, hay dở tốt xấu.
Tham sân si là ba thứ kịch độc luôn tìm ẩn tự bên trong tâm trí ta. Nếu không sớm nhận diện được bản chất và cách kiểm soát nó thì ta sẽ rất dễ trở thành nạn nhân của nó.
Ngay khi 3 thứ này nó khởi lên thì nó sẽ thiêu cháy tất cả, nào là nhân cách đạo đức, sự sáng suốt, mạng sống của chính chúng ta và tác động không tốt đến những người khác.
Theo Phật pháp, tham là sự đắm say, sự ham muốn, sự đam mê một điều gì đó. Cốt lõi của lòng tham nằm ở 5 nhu cầu của con người: Tài [tài sản], sắc [sắc đẹp, hình thức bên ngoài], danh [danh thơm, tiếng tốt], thực [ăn uống], thùy [ngủ nghỉ].
Khi ham muốn về 1 trong thứ này dâng lên cao hơn mức bình thường, con người sẽ nảy sinh lòng tham và được hiển hiện với những hành động, lời nói của mình.
Tham có 3 loại sau:
- Tham tài vật: Là lòng tham những thứ vật chất, tiền bạc, nhà cửa, xe cộ.
- Tham sắc dục: Là mạng sống dục, vọng sắc đẹp nói chung là về “thân”.
- Tham danh vọng: Là sự tham về sự nổi tiếng, quyền lực, địa vị.
Theo lời Phật dạy về lòng tham khẳng định rằng, tham lam không phải là bản chất của con người. Nhân chi sơ, tính bổn thiện. Con người sinh ra thuần khiết như tờ giấy trắng, trái tim thuần hậu và thiện lương.
Lòng tham lớn dần lên theo năm tháng, qua những bể dâu mà mỗi người gặp phải. Người không biết tiết chế lòng tham thì lòng tham cứ lớn dần mãi lên, đưa lối dẫn đường đến những hành động sai trái.
“Lòng tham càng lớn, phúc đức lại càng tiêu tán”. Vì sao?
Tham thường đi liền với ác. Người tham muốn đoạt được thứ mình muốn, lại sinh làm điều ác để thỏa mãn cho mình.
Những dẫn dụ về lòng tham luôn đầy rẫy trong cuộc sống hằng ngày:
Người vì lòng tham mà cố gắng gầy dựng sự nghiệp, khi có của ăn của để rồi lại ưu tư lo nghĩ sợ trộm cắp.
Người giàu sang có tiền của bo bo giữ gìn, sống ích kỷ với kẻ ăn người làm, tằn tiện bố thí, khi bị mất của thì đám ngực khóc than, mất ăn mất ngủ. Lại có người giàu có bạc vạn mà chỉ chăm chút để dành, ăn không dám ăn, mặc không dám mặc.
Quan lại, người có chức tước vì lòng tham mà bớt xén của công, ăn của hối lộ, bóc lột sức lao động người khác.
Người vì lòng tham mà lao vào cờ bạc, cá độ, lô đề, dẫn đến tán gia bại sản.
Trong đời sống, nếu mỗi người không thể nhận biết và chế ngự lại lòng tham, thì chính bản thân của bạn sẽ là nạn nhân của nó. Cứ như vậy thì bạn sẽ là nguyên nhân của toàn bộ mọi chuyện đau khổ của mình và người khác. Bản chất của lòng tham là không bao giờ là đủ, có được thứ này rồi sẽ mong muốn được thứ khác lớn hơn.
Để có thể nhận biết được lòng tham, khi ta nhận biết được lòng tham trong lòng trỗi dậy. Bản thân của chúng ta biết rằng làm như vậy là sai trái, chúng ta không được làm điều đó. Nếu bạn có thể kiềm chế được nó thì bạn sẽ là một người chính trực. Còn nếu không thì bạn sẽ trở thành một con người tham lam và là tệ nạn của xã hội. Ngay lúc đó mọi thứ của bạn sẽ mất đi về nhân cách con người và người thân của mình.
Có một câu nói nổi tiếng của Năm Cam “những thứ không thể mua được bằng tiền thì sẽ mua bằng rất nhiều tiền”. Những người không thể chế ngự được lòng tham của bản thân, thì sẽ bị ảnh hưởng đến tương lai của mình. Chỉ cần bạn mắc phải sai lầm một lần thì sẽ bị người xấu nắm được điểm yếu. Chúng sẽ lợi dụng điểm yếu đó để xúi giục bạn thực hiện tội ác thay chúng.
“Sân” là cơn giận, lòng giận dữ, nóng nảy, thù hận khi không vừa lòng, không được thỏa thích như ý muốn. Bất bình vì bị xúc phạm, nhân đó làm những chuyện sai trái. Sau cơn giận thời giữ lại lòng oán ghét tìm dịp mà trả thù.
SÂN sinh khởi là do lòng yêu thích “cái ta” hay thích “cái của ta”. Nếu người ta mắng nhiếc, chê bai kẻ nào khác thời ta không thấy giận, nhưng nếu ai chửi bới hoặc khiển trách ta hay người thân của ta, hoặc làm tổn hại tài sản của ta lập tức ta cảm thấy khó chịu ngay. Khi khó chịu tăng dần thời sẽ trở thành nóng giận. Nhưng nên nhớ rằng trên đời này không ai tránh khỏi bị khiển trách, bị chê bai, khó tránh khỏi miệng thế gian.
Sân giận: không hề tốt cho tim mạch, làm cho tim đập mạnh, máu lên dễ đột quỵ, giận quá hại gan dễ bị mắc các bệnh về gan, nộ khí thương cang. Giận quá mất khôn, không giải quyết tốt vấn đề mà gieo phiền phức.
Để tránh khỏi những rắc rối không mong muốn thì sân giận, hận nổi lên thì bạn cần phải chế ngự nó. Nếu không thì chính bản thân của bạn sẽ là nạn nhân của nó. Bởi khi lòng sân nổi lên thì sẽ hãm hại người khác, tuy nhiên bản thân mình sẽ bị thiệt thòi nhiều hơn.
Nếu bạn không thể kiềm chế được lòng sân thì sẽ tự gây hại cho bản thân của mình. Trong trường hợp gặp kẻ xấu thì tự dưng bạn sẽ chuốc họa vào thân. Ngoài ra thì lòng sân cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Bởi vì khi bạn đố kỵ ganh ghét ai đó thì sẽ ảnh hưởng đến hệ tim mạch. Điều này ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn, nguy hiểm hơn là dẫn đến tai biến mạch máu.
“Si” là si mê, vô minh, ngu tối. Người vô minh không sáng suốt, không suy xét hiểu biết đúng lẽ phải, đúng sự thật để phán đoán việc hay dở, tốt xấu, lợi hại, không làm chủ được bản thân của mình.… nên mới làm những điều nhiễm ô tội lỗi, có hại cho mình và người. Si, vô minh theo thế tục gọi là “dại” hay “ngu”. Vô minh che lấp tâm trí, làm cho con người không còn nhìn thấy được những chất bợn nhơ đang gậm nhấm từ bên trong con người khiến các thói hư tật xấu ấy sẽ tăng dần và cuối cùng đưa con người vào con đường tội lỗi triền miên.
Si cũng được chia làm nhiều loại như:
- Mất đi khả năng nhận biết đạo lý làm người.
- Mất đi khả năng nhận biết bản chất của mọi chuyện.
- Mất đi khả năng nhận diện tâm, thân của bản thân.
Khi bị bất kể thứ gì cám dỗ bản thân mình, thì bạn nhất định phải thật tỉnh táo để nhận biết đúng sai. Nếu không thì bạn sẽ bị chính lòng si làm mờ đi lí trí của mình và tin vào những điều không có thật.
Con người cần phải có tri thức mới có thể nhận thức được cái đúng cái sai, cái ngu dốt của bản thân, cái bản chất của sự việc… Từ đó việc làm mới chính đáng, tránh khỏi những điều tai hại, vừa lợi ích cho mình và vừa lợi ích cho người, ở hiện tại cũng như ở tương lai.
Tập Yoga cơ bản ngay tại nhà cùng chuyên gia
Học Yoga cơ bản ngay tại nhà giúp cải thiện sức khoẻ tinh thần, thể chất của bạn. Giúp bạn có những khoảng thời gian tĩnh lặng, với nhiều ưu đãi đặc biệt, xem ngay hôm nay TẠI ĐÂY.
Bài viết trên là những thông tin để giải đáp về ý nghĩa của Tham Sân Si là gì và cách chế ngự mà chúng ta nên biết. Cảm ơn các bạn đã quan tâm đến bài viết của mình, chúc các bạn có một ngày làm việc vui vẻ.
Xem video giải nghĩa THAM - SÂN - SI và cách hóa giả!
.
Sân Si Là Gì?
Sân Si Là : Hành động nóng nảy, hằn học, ghen tuông, thiếu lý trí, thích gây sự và có ý muốn làm ảnh hưởng tới người khác thì được gọi là Sân Si
- Sân Si trong tiếng anh là Angrily
Sân Si Và Khái Niệm Tham – Sân – Si Trong Phật Giáo
Sân Si là rút rọn trong khái niệm tham – sân – si của đạo phật , Trong đó nghĩa của từ Tham – Sân – Si như sau :
- Tham : Tham lam , ham muốn thái quá, đắm say, thích thú những thứ như tiền tài, sắc đẹp…
- Sân : Sân hận , nóng giận,có thể nảy sinh thù hằn khi không đạt được thứ mình muốn..
- Si : Si mê, say mê,vô minh , u tối hoặc là không sáng suốt..
Chính vì 3 thứ này tạo nghiệp quả và phiền não của đời người, do vậy đức phật chủ trương con người nếu muốn tu hành đắc đạo thì phải tự mình tiêu diệt đi Tham – Sân – Si.
Ngoài ra Sân Si cũng nằm trong 6 khái niệm [ lục dục] của con người như : Tham, Sân, Si, Mạn, Nghi, Ác Kiến
Sân Si Xuất Hiện Trên Mạng Xã Hội
Sân si xuất hiện nhiều trên mạng xã hội bởi
- Bày tỏ quan điểm, tranh luận không phải chịu trách nhiệm
- Cái tôi cao và thích được nhiều người biết đến
- Nghệ sĩ và người nổi tiếng thường gánh chịu và là nguồn cơn của rất nhiều cuộc sân si
- Người sân si đơn giản vì chỉ muốn là người thắng cuộc
- Sân si vì hóng hớt, thích theo dõi chuyện , đời tư của người khác…
Rất nhiều lý do vì mạng xã hội là thế giới ảo, nơi tồn tại của vô số kiểu người từ tài năng đến lập dị, đến người thích nổi tiếng và họ hoàn toàn chưa biết đời sống thật phía sau nick ảo kia…
Sân Si Và Vai Trò Trong Cuộc Thảo Luận Nhóm
Trong hội nhóm Sân Si mang cả yếu tố tích cực và tiêu cực
Tích Cực :
- Các thành viên có tinh thần trao đổi, cạnh tranh cùng nhau phát triển
- Tránh cuộc hội nhóm tẻ nhạt
- Tìm ra khuyết điểm và hỗ trợ lẫn nhau
Tiêu Cực :
- Sân si gây ra bất mãn, cạnh tranh có thể dẫn đến trường hợp không lành mạnh , chơi xấu
- Sân si có thể khiến hội nhóm thay vì trao đổi sẽ thành cuộc cãi vã
- Tìm ra khuyết điểm thay vì góp ý hỗ trợ sẽ là chỉ trích và thù hằn
Cách Để Bớt Sân Si Trong Cuộc Sống
Bạn cần hiểu được lý do tại sao bạn sân si , để tìm ra cách khắc phục :
- Có lý trí trước khi hành động, bởi si trong si mê là chỉ hành động thiếu lý trí tạo nên
- Nghĩ trước những hậu quả có thể xảy ra cuộc sân si như mất việc, chia tay, mất hợp đồng….
Sử dụng một số phương pháp tập luyện sau đây cũng là cách để bạn bớt đi sân si :
- Tập Thiền
Giúp bạn tĩnh tâm, hiểu biết về chính mình, kiểm soát sự nóng giận hiệu quả. Bạn cũng có thể thử nghe những bản nhạc thiền sau đây nhé. - Tập Yoga
Với những công việc như nhân viên văn phòng…. ngồi nhiều thì bạn tập yoga vừa giúp cơ thể dẻo dai, giảm stress vận động cũng không quá mạnh , phù hợp với thể tạng của mọi người, và dễ tập mọi nơi - Ngủ đủ giấc
Việc thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc dễ khiến bạn nổi sinh cáu gắt, bực dọc và sân si, hãy tránh thức đêm muộn vừa gây hại đến sức khỏe và cũng tạo nên những thứ bệnh bạn không thể lường trước được :+ Bạn có thể uống 1 ly nước trước khi ngủ + Tập thói quen gác lại mọi việc, và không nghĩ ngợi, không sử dụng điện thoại hay thiết bị điện tử khi đi ngủ+ Tập thói quen ngủ trước 23h hàng ngày.
Trên đây là giải nghĩa của từ Sân Si Là Gì? Cách Để Bớt Sân Si Trong Cuộc Sống. Nếu bạn thấy hữu ích hãy chia sẻ bài viết và bấm theo dõi blog của mình bạn nhé.