Kinh tuyến là gì vĩ tuyến là gì lớp 6
Bài 4 : Phương hướng trên bản đồ - Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí
Show Câu hỏi -kinh tuyến là gì;vĩ tuyến là gì. -kinh tuyến và vĩ tuyến được ghi \(^{0^0}\)là kinh tuyến và vĩ tuyến nào -vị trí của các kinh Đông,Tây so với kinh tuyến gốc;vị trí của các vĩ tuyến Bắc,Nam so với vĩ tuyến gốc + Kinh tuyến gốc: kinh tuyến số 0 độ, đi qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại ô thành phố Luân Đôn (nước Anh). + Vĩ tuyến gốc: vĩ tuyến số 0 độ (Xích đạo). Từ đó suy ra được đâu là kinh tuyến Đông và Tây, đâu là vĩ tuyến Bắc và Nam: - Kinh tuyến Đông: những kinh tuyến nằm bên phải kinh tuyến gốc. - Kinh tuyến Tây: những kinh tuyến nằm bên trái kinh tuyến gốc. - Vĩ tuyến Bắc: những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Bắc. - Vĩ tuyến Nam: những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Nam. Kinh tuyến là một nửa vòng tròn trên bề mặt Trái Đất, nối liền hai Địa cực, có độ dài khoảng 20.000 km, chỉ hướng bắc-nam và cắt thẳng góc với đường xích đạo. Vĩ tuyến là một vòng tròn tưởng tượng nối tất cả các điểm có cùng vĩ độ. Trên Trái Đất, vòng tròn này có hướng từ đông sang tây. Vị trí trên vĩ tuyến được xác định bằng kinh độ. Một vĩ tuyến luôn vuông góc với một kinh tuyến tại giao điểm giữa chúng. Các vĩ tuyến ở gần cực Trái Đất có đường kính nhỏ hơn. Trước hết chúng ta phải xác định được: + Kinh tuyến gốc: kinh tuyến số 0 độ, đi qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại ô thành phố Luân Đôn (nước Anh). + Vĩ tuyến gốc: vĩ tuyến số 0 độ (Xích đạo). Từ đó suy ra được đâu là kinh tuyến Đông và Tây, đâu là vĩ tuyến Bắc và Nam: - Kinh tuyến Đông: những kinh tuyến nằm bên phải kinh tuyến gốc. - Kinh tuyến Tây: những kinh tuyến nằm bên trái kinh tuyến gốc. - Vĩ tuyến Bắc: những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Bắc. - Vĩ tuyến Nam: những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Nam. (1)- Kinh tuyến là 1 nửa đường tròn trên bề mặt trái đất nối liền hai cực Bắc - Nam. - Vĩ tuyến là vòng tròn tưởng tượng nối liền các điểm có cùng vĩ độ. (2)- Kinh tuyến và Vĩ tuyến được ghi 0 độ: được gọi là Kinh tuyến gốc và Vĩ tuyến gốc.
Câu hỏi: Kinh tuyến là gì? Trả lời: Kinh tuyến là một nửa đường tròn trên bề mặt Trái Đất, nối liền Địa cực, chỉ hướng Bắc - Nam và cắt thẳng góc với đường xích đạo. Đường kinh tuyến có độ dài khoảng 20.000km. Đường kinh tuyến chạy qua đài quan sát thiên văn tại Greenwich thuộc Luân Đôn là kinh tuyến 0° hay còn gọi là kinh tuyến gốc. Mặt phẳng của kinh tuyến 0° và kinh tuyến 180° chia Trái Đất thành Bán cầu đông và Bán cầu tây. Các loại kinh tuyến khác nhau gồm: + Kinh tuyến từ là các kinh tuyến nối liền các cực từ. + Kinh tuyến địa lý là những kinh tuyến nối liền các Địa cực. + Kinh tuyến họa đồ là các đường kinh tuyến vẽ trên bản đồ. Kinh độ là gì? Kinh độ có ký hiệu bằng chữ cái tiếng Hy Lạp lambda ( ). Đây là giá trị tọa độ địa lý xác định theo hướng Đông-Tây, được sử dụng phổ biến trong bản đồ học và hoa tiêu hoa tiêu. Một kinh độ còn được biết đến là kinh tuyến và nó tạo thành một nửa đường tròn lớn. Hiểu đơn giản, kinh độ là các đường thẳng. Cùng Top lời giải đi tìm hiểu một số khái niệm liên quan nhé. 1.Vĩ tuyến là gì?Vĩ tuyến là một vòng tròn tưởng tượng nối tất cả các điểm có cùng vĩ độ, có hướng từ đông sang tây trên Trái Đất. Vị trí trên vĩ tuyến được xác định dựa trên tọa độ của kinh độ. Điểm giao nhau giữa một kinh tuyến và một vĩ tuyến luôn vuông góc. Càng gần cực Trái Đất thì đường kính của vĩ tuyến lại càng nhỏ hơn. Có 5 vĩ tuyến đặc biệt để đánh dấu bản đồ Trái Đất gồm: + Vòng Bắc cực (66° 33' 38" vĩ bắc) + Hạ chí tuyến (23° 26' 22" vĩ bắc): Là + Xích đạo (0° vĩ bắc) + Đông chí tuyến (23° 26' 22" vĩ nam) + Vòng Nam Cực (66° 33' 38" vĩ nam) Hạ chí tuyến và Đông chí tuyến là các ranh giới phía Bắc và phía Nam của những vùng đất, ít nhất một thời điểm trong năm có thể thấy được Mặt Trời đi qua đỉnh đầu. Vòng cực bắc và vòng cực nam là ranh giới của những vùng có thể nhìn thấy Mặt Trời trong suốt ít nhất một ngày giữa mùa hè trong năm. Các vĩ tuyến chính là các đường tà hành, ngoại trừ xích đạo, chúng không phải là vòng tròn lớn nên không chứa các cung là đoạn đường ngắn nhất giữa các điểm, ngược với những gì nhìn thấy trên một số bản đồ nơi chúng được vẽ bởi đường thẳng. Các chuyến bay trên Bắc bán cầu, giữa các điểm có cùng vĩ độ sẽ di chuyển theo đường ngắn nhất trông giống một đường cong lệch về phía Bắc trên bản đồ. Các cung trên vĩ tuyến còn được sử dụng để làm biên giới giữa các quốc gia và vùng lãnh thổ. Ví dụ như: + Vĩ tuyến 38° Bắc dùng để phân chia Triều Tiên và Hàn Quốc. + Vĩ tuyến 17° Bắc dùng để phân chia Việt Nam theo hiệp ước Genève. + Vĩ tuyến 60° Nam dùng để phân định biên giới cho châu Nam Cực Trái Đất hiện tại có tất cả 181 đường vĩ tuyến (tính cả xích đạo là vĩ tuyến đặc biệt). 2. Vĩ độ là gì?Vĩ độ là các giá trị địa lý dùng để chỉ một vị trí xác định trên bề mặt Trái Đất. Vĩ độ chỉ các điểm ở phía Bắc hoặc phía Nam của xích đạo. Trên bản đồ địa lý nó chính là các đường nằm ngang, một vĩ độ cũng được gọi là vĩ tuyến. 3. Chí tuyến là gì?Là tên gọi của hai vĩ tuyến có vĩ độ +23°26’22” và -23°26’22” ở phía Bắc và phía Nam xích đạo Trái Đất. Đường chí tuyến Bắc còn có tên chí tuyến Giải (Cancer), chí tuyến Nam còn có tên chí tuyến Ma Kết (Capricorn). Vào ngày Hạ Chí (21- 22/6) lúc chính trưa Mặt Trời ở trên đỉnh đầu của chí tuyến Giải, vào ngày Đông Chí (21 – 22/12) lúc chính trưa Mặt Trời ở trên đỉnh đẩu của chí tuyến Ma Kết. Trong một năm, Mặt Trời sẽ có hai lần ở trên đỉnh đầu của vùng nằm giữa hai chí tuyến. 4. Cách xác định kinh tuyến vĩ tuyến trên bản đồKhi xem bản đồ hoặc quả địa cầu, bạn sẽ thấy các vạch một ngang dọc có quy luật (đường thẳng hoặc đường cong) trên mặt được gọi là kinh vĩ tuyến. Chúng có tác dụng biểu thị bất cứ vị trí ở khu vực nào trên Trái đất. Đặc biệt quan trọng trong ngành hàng không khi bay qua biển, sa mạc, rừng rậm. Cách xác định đường kinh tuyến và vĩ tuyến: Trái Đất chuyển động xung quanh trục là một đường tưởng tượng nối liền hai cực Nam – Bắc và xuyên qua trung tâm Trái Đất. Giả sử, bạn ở trên một nửa trục Trái Đất và tạo một mặt phẳng vuông góc với trục này thì đường giao giữa mặt phẳng này với bề mặt Trái Đất là đường tròn lớn nhất (vòng vĩ tuyến lớn nhất hay còn gọi là xích đạo). Trên bản đồ có rất nhiều đường song song với xích đạo gọi là vĩ tuyến. Ta có xích đạo ở vĩ tuyến 0°, hướng Bắc và Nam là 90°. Đường xích đạo theo hướng Nam gọi là vĩ độ Nam, theo hướng Bắc gọi là vĩ độ Bắc, 90° vĩ độ Bắc là Bắc Cực, 90° vĩ độ Nam là Nam Cực. Từ Bắc cực tới Nam cực có rất nhiều nửa đường tròn được gọi là kinh tuyến. Năm 1884, Hội nghị kinh độ quốc tế lần thứ nhất đã xác định đường kinh tuyến chạy qua đài thiên văn Calini ở vùng ngoại ô Đông Nam London (Anh) là kinh độ 0° (đường Tý Ngọ) để tính toán kinh độ trên thế giới. Tính từ đường này, hướng về phía Đông (kinh Đông) và phía Tây (kinh Tây) đều là 180°. Trên bản đồ, đường này được lấy làm chuẩn, để phân chia sự biến đổi ngày tháng quốc tế. Ví dụ, bạn có thể dễ dàng tìm ra vị trí vĩ độ của thành phố Bắc Kinh (Trung Quốc) là 39°54’ vĩ độ Bắc, 116°9’ kinh độ Đông trên bản đồ. Trên đây là tổng hợp thông tin thú vị về kinh tuyến, vĩ tuyến. Hy vọng qua bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn trong việc chinh phục môn Địa lý và biết cách xác định vị trí trên bản đồ, quả địa cầu. 5. Phân biệt kinh vĩ tuyếnPhân biệt kinh vĩ tuyến Có rất nhiều người dùng nhầm lẫn kinh tuyến và vĩ tuyến là một nên gặp khó khăn trong việc xác định vị trí trên bản đồ. Thực chất chúng là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau, dưới đây là cách phân biệt: + Có 360 kinh tuyến, trong khi vĩ tuyến chỉ có 181 + Các kinh tuyến sẽ gặp nhau ở Cực Bắc và Cực Nam, còn vĩ tuyến thì song song với nhau và không bao giờ cắt nhau. Xem thêm các bài cùng chuyên mụcTham khảo các bài học khácXem thêm các chủ đề liên quanLoạt bài Lớp 6 hay nhất |
