Đề thi vào trường tiểu học thực nghiệm

Khác với mọi năm, các bạn học sinh thi đầu vào lớp 1 và lớp 6 ở một số trường có thời gian trải nghiệm trực tiếp tại trường. Mùa tuyển sinh năm học 2022-2023, các hoạt động trải nghiệm tiền tiểu học, tiền trung học cơ sở đã được chuyển sang hình thức online hoặc cắt giảm.

Trải nghiệm online

Trong giai đoạn 2020 - 2021, các bậc phụ huynh cũng như các chuyên gia giáo dục hẳn sẽ phản ứng mạnh và khó có thể đồng tình với khái niệm "trải nghiệm lớp 1 online". Học sinh còn quá nhỏ, làm sao có thể ngồi trước màn hình, và sẽ trải nghiệm cái gì đây? Tuy nhiên bối cảnh dịch bệnh đã buộc hàng triệu học sinh lớp 1 phải thích ứng với hình thức học tập này ít nhất hơn một học kỳ vừa qua. Hình thức này thậm chí còn đang được dần áp dụng với các trường mầm non.

Hoạt động trải nghiệm lớp 1, trước đây được tổ chức trực tiếp nhằm mục tiêu rèn luyện, bổ sung kỹ năng cho trẻ chuẩn bị sẵn sàng vào lớp 1. Hình thức này còn giúp giáo viên có thời gian tiếp xúc và đánh giá tiềm năng của học sinh có phù hợp với môi trường giáo dục đặc thù của mỗi nhà trường hay không. Với điều kiện hiện tại hình thức này đã và đang được nhiều cơ sở giáo dục triển khai bằng hình thức trực tuyến. Câu hỏi đặt ra là Học sinh trải nghiệm gì qua các lớp tiền tiểu học online? Và giáo viên có thực sự đánh giá được học sinh qua màn hình điện tử?

Học sinh say mê trải nghiệm lớp tiền tiểu học online

Với Tiểu học Thực nghiệm Victory, việc tổ chức lớp hành trang diễn ra từ 26/12/2021 và hoàn toàn do các cô giáo mầm non giảng dạy. Do học sinh 2016 đã nghỉ học mầm non gần 1 năm, kiến thức và kỹ năng nền tảng của các con chưa đủ để đáp ứng việc học ngay vào Chương trình Tiền tiểu học. Vì vậy Nhà trường đã xây dựng chương trình ôn tập kiến thức, kỹ năng, nề nếp ở độ tuổi 4 tuổi, đồng thời thông qua đó, dạy trẻ các kĩ năng đơn giản khi sử dụng các phần mềm trực tuyến để tương tác với cô.

“Một số nội quy, quy định lớp học cũng được thống nhất dần đưa vào trong các giờ học giúp học sinh tiếp cận từ từ, tránh cho các con tâm lý “sợ học”. Quá trình học cũng là một quá trình để giáo viên đánh giá năng lực tiếp thu của mỗi học sinh để điều chỉnh hoặc xây dựng lại một lộ trình học tập theo hướng cá thể hóa”, Nhà giáo ưu tú Lê Tiến Thành, Hiệu trưởng Trường Tiểu học & THCS Thực nghiệm Victory cho biết.

Tại Tiểu học Alpha, chương trình Tiền tiểu học được thiết kế kết hợp giữa online và trực tiếp tại trường [trong điều kiện an toàn phòng dịch cho phép]. Ngay tại chương trình online, học sinh cũng được chú trọng các hoạt động phát triển thể chất, giải phóng năng lượng. Ngoài việc được học một số kỹ năng, kiến thức bằng tiếng Anh, tiếng Việt, học sinh được thúc đẩy việc hiểu cảm xúc và làm chủ cảm xúc và thúc đẩy sự say mê, yêu thích việc học tập, thoải mái chia sẻ với giáo viên. Mục tiêu được hướng tới là giúp hình thành những học sinh có ý thức tốt, có sức khỏe tốt, cởi mở và tích cực đón nhận một hành trình mới.

“Luyện thi” vào lớp 1: Học online và gia sư tại nhà

Nhà giáo Đặng Huyền Phong – Hiệu trưởng trường tiểu học của Hệ thống trường Liên cấp Newton chia sẻ, trong những năm gần đây, khi tỉ lệ học sinh đạt thành tích cao trong học tập và rèn luyện của nhà trường tăng lên thì yêu cầu về chất lượng đầu vào của nhà trường đối với học sinh cũng sẽ có những yêu cầu cao hơn.

Học sinh sẽ được làm bài kiểm tra toán tư duy, tiếng Anh và kết hợp phỏng vấn. Trường có ba hệ đào tạo là Bán Quốc tế, Cambridge và Song ngữ Mỹ. Với hệ Cambridge và Song ngữ Mỹ, chuẩn đầu vào sẽ cao hơn, vì khi vào lớp 1, học sinh sẽ được học nhiều học phần hoàn toàn bằng tiếng Anh. Đây cũng là các hệ học thu hút được nhiều sự quan tâm của phụ huynh. Các năm trước, có khá nhiều phụ huynh đưa trẻ 5 tuổi đến các lớp luyện thi toán tư duy và tiếng Anh với kỳ vọng đỗ vào các hệ đào tạo của Newton.

Học sinh lớp 1 tự tin trong vòng thi phỏng vấn học bổng tại Newton

Không chỉ có Alpha, Thực nghiệm Victory, … các trường thuộc top như Archimedes, Newton, Ngôi sao Hà Nội, Nguyễn Siêu... cũng gặp tình hình hồ sơ chờ cao hơn nhu cầu tuyển của mỗi trường. Và các gia đình năm nay thay vì đưa con đến các lớp học luyện toán tư duy, tiếng Anh, tiếng Việt thì đã mời gia sư đến nhà ôn luyện cho trẻ từ những tháng cuối năm 2021. Bên cạnh đó, nhiều gia đình cũng lựa chọn hình thức ôn luyện online theo nhóm lớp hoặc trên các ứng dụng học tập trực tuyến.

Tuy nhiên, theo nhà giáo Huyền Phong, phụ huynh không nên tạo áp lực cho con khi chuẩn bị vào lớp 1. “Giáo viên khi kiểm tra đầu vào sẽ đánh giá được tố chất và cả tính cách của trẻ. Do đó, thay vì đến các lớp luyện thi, ngay khi trẻ 5 tuổi, cha mẹ nên chú ý vừa học vừa chơi các bài tập tư duy với con, hình thức này đồng thời cũng giúp gắn kết tình cảm cha mẹ con cái”, cô Huyền Phong nêu quan điểm.

Những cách tuyển sinh “không giống ai”

Sau Tết Nhâm Dần, các trường được mở cửa trở lại thì đa số các trường đều tổ chức thi trực tiếp. Nhưng thay vì tổ chức các đợt thi đông hàng chục hay hàng trăm thí sinh thì mùa tuyển sinh năm nay các trường đều chuyển sang hình thức thi nhóm nhỏ. Mỗi buổi thi chỉ có tối đa 20 học sinh. Phụ huynh cũng được bố trí chờ bên ngoài giãn cách và đảm bảo 5K. Giáo viên tham gia xét tuyển đều phải đảm bảo tiêm đủ 3 mũi vaccine ngừa Covid và xét nghiệm nhanh âm tính trước khi tiếp xúc với học sinh.

Thi tuyển sinh những năm trở lại đây, ngoài các bài thi phổ biến dạng kiểm tra kiến thức cơ bản hoặc nâng cao Toán, Tiếng Việt, tiếng Anh... Nhiều trường đã lựa chọn cho mình các hướng đi khác. Tiểu học Thực nghiệm Victory và Tiểu học Công nghệ giáo dục Hà Nội là hai trường trong khối tư thục theo triết lý và phương pháp công nghệ giáo dục của GS.Hồ Ngọc Đại. Trước khi vào lớp 1, trẻ không cần phải học đọc học viết. Khi kiểm tra đầu vào, các con sẽ được trải qua bài phỏng vấn "Đo nghiệm" với giáo viên để trò chuyện về những điều các con biết, hiểu về thế giới của trẻ 5 tuổi, không nhất thiết phải giới hạn đúng - sai.

Cũng tại THCS Thực nghiệm Victory, học sinh thi đầu vào lớp 6 không cần làm bài test mà thay vào đó là nộp hồ sơ và một bài luận về mong muốn, suy nghĩ của bản thân học sinh. Tại Hệ thống Giáo dục Alpha, bên cạnh bài thi kiến thức cơ bản của học sinh là bài thi dưới dạng câu hỏi khảo sát mức độ quan tâm, chia sẻ và hiểu con cũng như hiểu mình trong quan hệ với con cái của phụ huynh.

“Bài trắc nghiệm không mang tính đánh đố hay thách thức các vị phụ huynh, ngược lại, giúp phụ huynh có thời gian lắng lại trước những tính toán, dự định tìm trường tìm lớp cho con, để trở về với những câu hỏi căn bản nhất: Mình đã thực sự hiểu con chưa và điều gì là tốt nhất với con mình?”, đại diện Hệ thống Giáo dục Alpha cho biết.

Read this on Tuoitrenews.vn

Một số bà mẹ có ý định cho con thi thử vào 4-5 trường tiểu học và buộc con quay cuồng với việc ôn luyện. Làm bài thi không tốt, ngoài áp lực thi cử nặng nề, nhiều đứa trẻ bắt đầu nếm trải mùi vị thất bại từ khi chưa bước chân vào lớp 1.

Căng thẳng như thi đại học

Hà Nội có tới chục trường tiểu học tư thục tuyển sinh lớp 1 bằng hình thức thi tuyển. Trong đó, Trường tiểu học Thực nghiệm có chỉ tiêu 180 học sinh nhưng trong ngày bán đơn, chưa tới 7g đã hết veo 600 đơn phát ra. Trong kỳ thi tuyển sắp tới vào trường, 420 học sinh sẽ bị loại, sức ép đè nặng lên những trẻ chưa một lần bước chân vào trường tiểu học.

Trường tiểu học Đoàn Thị Điểm năm nay chỉ tuyển 400 chỉ tiêu, nhưng số lượng trẻ đăng ký vào lớp ôn luyện của trường này để chuẩn bị cho kỳ tuyển sinh ngày 28-5 đã lên đến 900 trẻ. Bà Nguyễn Thị Hiền, hiệu trưởng trường này, cho biết năm học trước trường tuyển 500 chỉ tiêu nhưng có đến 1.600 hồ sơ dự thi. Năm nay rất có thể lượng đăng ký vào trường cũng tương tự.

Trường tiểu học Lê Quý Đôn có chỉ tiêu tuyển lớp 1 là 360 nhưng chỉ sau vài ngày đầu bán đơn, số lượng người mua đơn đăng ký dự thi cho con đã cao hơn rất nhiều so với mức sẽ tuyển...

Trường tiểu học Nguyễn Siêu tổ chức thi tuyển sớm nhất. Các bé lớp 1 được triệu tập đến trường trong vòng một ngày. Ngoài việc phải vượt qua các bài kiểm tra liên quan đến nhận biết về ngôn ngữ [tiếng Việt], tư duy toán học, tiếng Anh, kiểm tra năng lực quan sát, ghi nhớ, diễn đạt, trẻ phải qua phần kiểm tra sức khỏe [cân nặng], không bị dị tật, không nói ngọng, nói lắp. Trong một ngày tại trường, khi trẻ ăn, ngủ, chơi, giao lưu, cũng là lúc hội đồng tuyển sinh tiếp tục quan sát để “chấm điểm”. Một bà mẹ có con dự thi nhận xét “việc chấm điểm ăn, ngủ, chơi, giao lưu trong một ngày là sáng kiến mới của trường, cứ y như chấm thi hoa hậu!”.

Chị Minh, một phụ huynh vừa cho con thi tuyển vào Trường tiểu học Nguyễn Siêu [trong hai ngày 23 và 24-4], nhận xét: “Với tỉ lệ “chọi” 1/5, thi tuyển vào lớp 1 căng thẳng không kém thi đại học”.

Nhiều tháng “luyện thi”

Ngày công bố điểm thi, các ông bố, bà mẹ cũng hồi hộp lo âu như xem điểm thi đại học. Tại Trường Nguyễn Siêu, nhiều phụ huynh có con “thất trận” tuyên bố xanh rờn “Thua keo này, bày keo khác” và “Tiếp tục ôn luyện để chờ thi trường khác”. Có phụ huynh bày tỏ lộ trình tuyển sinh của con khiến không ít người ái ngại cho đứa trẻ: “Tôi phải cho con dự thi đủ tất cả các trường rồi chọn sau”.

Ngoại trừ những phụ huynh muốn con “thử nếm trải mùi vị trường thi”, nhiều người khác đặt mục tiêu rõ ràng bằng mọi giá phải vào trường nên từ sau Tết Nguyên đán đã bắt đầu chương trình “ôn thi vào lớp 1”.

Một phụ huynh kể: cả trong dịp nghỉ lễ cũng không dám cho cháu nghỉ. Ngoài việc ôn luyện theo mẫu đề thi chung của trường này năm trước, gia đình cho cháu đi học viết chữ, học toán, tiếng Anh. Trường Nguyễn Siêu là trường duy nhất trong số các trường “có thi tuyển lớp 1” không mở lớp ôn thi tại trường nhưng do không yên tâm, nhiều phụ huynh mang con đến học lớp ôn của các trường Đoàn Thị Điểm, Lê Quý Đôn, Thực nghiệm...

Chị My [nhà ở ngõ 75, Cầu Giấy, Hà Nội] cho biết riêng tiền ôn tập của cháu từ tháng 2-2011 đến giờ đã tốn 3-4 triệu đồng, chưa kể còn thuê một gia sư kèm viết chữ.

Tại nhiều trường có thi tuyển vào lớp 1, việc tập hợp học sinh chuẩn bị vào lớp 1 được tổ chức dưới dạng “câu lạc bộ hè” bắt đầu ngay từ đầu năm mới và kéo dài bốn, năm tháng trời. Hầu hết các trường được hỏi đều khăng khăng “không tổ chức luyện thi, chỉ là cách để các em làm quen với môi trường mới”.

Nhiều cuộc cạnh tranh

Trao đổi với Tuổi Trẻ, PGS.TS Nguyễn Hữu Hợp [khoa giáo dục tiểu học ĐH Sư phạm I Hà Nội] cho rằng việc sàng lọc, lựa chọn học sinh đủ tiêu chuẩn mới nhận vào trường có thể phần nào đánh giá được giá trị thương hiệu của ngôi trường đó. Tuy nhiên, việc ẩn danh các “câu lạc bộ hè” để dành đất ôn luyện cho những trẻ chưa rời ghế mẫu giáo sẽ tạo ra cuộc cạnh tranh không lành mạnh giữa người được ôn - người không được ôn luyện.

“Nhiều trường học Việt Nam cho rằng có học sinh này giỏi, học sinh kia dốt là không đúng. Quan niệm giáo dục hiện đại đánh giá mọi học sinh đều thông minh, mỗi người giỏi một lĩnh vực khác nhau. Nếu là các trường năng khiếu về âm nhạc, thể thao thì việc thi tuyển để đánh giá năng khiếu là cần thiết, nhưng giáo dục phổ thông là giáo dục toàn diện, đánh giá qua vài ba bài kiểm tra là hết sức sai lầm”.

Đạt điểm cao trong các phần thi khác nhưng một bé bị trượt khỏi kỳ thi lớp 1 chỉ vì nặng 18kg, không đạt chuẩn. Mẹ của bé này nói: “Phải mất nhiều thời gian để thuyết phục bé rằng “con rất bình thường như các bạn khác”, vì bé mặc cảm khi bị loại về sức khỏe”.

Một trường hợp khác cho biết sau khi trượt ở một trường, bé không còn tự tin thi trường khác nữa vì nghĩ mình kém hơn các bạn. Có những bé sau đợt ôn luyện căng thẳng, nghĩ đến chuyện đi học là sợ. Bắt con trẻ chịu một áp lực lớn và nếm trải cảm giác về sự thua thiệt, về thất bại khi mới ở điểm xuất phát là việc phản giáo dục, ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý trẻ em.

VĨNH HÀ - NGỌC HÀ