Công thức pha chế hóa chất trong phòng thí nghiệm năm 2024

Khi pha chế các loại hóa chất trong phòng thí nghiệm, chúng ta cần phải thực hiện nghiêm ngặt các quy tắc sau:

• Các loại bình, lọ dùng để chứa dung cần pha chế phải được rửa sạch và tráng với nước cất trước và sau khi sử dụng.
• Dùng nước cất để pha loãng hóa chất
• Trước khi pha, cần phải xác định chính xác lượng chất tan và lượng dung môi.
• Các loại dung dịch kiềm đặc cần phải pha trong bát sứ
• Dung dịch sau khi được pha xong cần phải cho vào lọ hoặc bình đựng có màu sắc thích hợp, đậy kín nút, dán nhãn cẩn thận và để đúng nơi quy định.
• Thông thường, người ta thường sử dụng các loại ống to, bình định mức và pipet để pha chế dung dịch.

Quy tắc pha hóa chất trong phòng thí nghiệm

Những kỹ thuật an toàn trong phòng thí nghiệm

2. Sử dụng hóa chất trong phòng thí nghiệm một cách an toàn

Tất cả mọi người khi bước vào phòng thí nghiệm cần biết và hiểu những hướng dẫn an toàn hóa chất trong phòng nghiệm để đảm bảo an toàn cho chính bản thân và những người xung quanh, bảo đảm an toàn môi trường.

2.1 Trang bị bảo hộ

• Đeo kính bảo hộ khi làm việc trong phòng thí nghiệm.
• Không đeo kính sát tròng, bởi vì những tai nạn xảy ra khi hoá chất ở dưới kính sát tròng gây tổn thương nặng hơn với tính mạng.
• Đi giày kín mũi và quần dài để hạn chế những tổn thương ở phần chân, không đi xăng đan hay quần ngắn vào phòng thí nghiệm.
• Tóc dài cần cột gọn lại, nhất la khi dùng lửa ngoài, không phải là trong lò kín.

2.2 Tuân thủ nghiêm chỉnh các hoạt động trong phòng thí nghiệm

• Nghiêm cấm ăn, uống trong phòng thí nghiệm.
• Các thí nghiệm với các chất độc, chất bay hơi cần phải tiến hành trong tủ hút.
• Cặp, túi để trên kệ dành riêng cho mỗi loại.
• Không được nếm bất cứ chất gì trong phòng, không ngửi trực tiếp bất cứ khí hay chất có mùi, mà phải tuân theo phương pháp chuẩn để định mùi với bàn tay.
• Đừng quên rửa tay trước khi ra khỏi phòng thí nghiệm.
• Tìm ngay thiết bị ứng cứu sự cố khi bước vào phòng gồm thiết bị chữa cháy, vòi nước rửa mắt, hoá chất cấp cứu…

3. Lưu ý đặc biệt khi pha axit trong phòng thí nghiệm

Trong các quy tắc pha chế hóa chất trong phòng thí nghiệm hay trong bất kì quyển sách nào cũng luôn cảnh báo “trong bất kì tình huống nào cũng không được đổ nước vào axit đậm đặc mà chỉ được đổ từ từ axit vào nước”.

Bởi lẽ, axit nặng hơn nước, khi gặp nước sẽ xảy ra phản ứng và tỏa ra một nhiệt lượng lớn. Nếu bạn cho nước vào axit, nước sẽ nổi lên trên bề mặt axit, khi xảy ra phản ứng hóa học nước sẽ sôi mãnh liệt và bắn tung tóe. Trái lại, khi bạn đổ từ từ axit vào nước, axit sẽ chìm xuống đáy sau đó phân bổ đều trong toàn bộ dung dịch. Lúc này, phản ứng xảy ra, nhiệt lượng sẽ được phân bố đều trong dung dịch và không làm nước sôi lên một cách nhanh chóng.

Một lưu ý thêm là khi pha chế axit chúng ta luôn nhớ phải đổ từ từ axit vào nước và không nên pha trong các bình thủy tinh (bởi thủy tinh rất dễ vỡ khi nhiệt độ tăng cao).

Cách pha loãng axit trong phòng thí nghiệm

4. Mua hóa chất tinh khiết ở đâu để pha hóa chất trong phòng thí nghiệm tốt nhất?

Muốn kết quả pha hóa chất trong phòng thí nghiệm chính xác và tốt nhất, chúng ta cần phải lựa chọn những địa chỉ bán hóa chất, dụng cụ thí nghiệm uy tín và có thâm niên hoạt động lâu năm trên thị trường.

Tại VIETCHEM, các loại hóa chất, dụng cụ thí nghiệm đều được nhập khẩu từ các hãng nổi tiếng trên thế giới như Mỹ, Đức, Ý,… đảm bảo uy tín, chất lượng, giá cạnh tranh trên thị trường. Đặc biệt, với đội ngũ kỹ sư dày dặn kinh nghiệm, tư vấn nhiệt tình 24/7 đảm bảo sẽ làm hài lòng hầu hết các nhu cầu của quý khách hàng.

Cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm cần đảm bảo đúng chuẩn, an toàn, theo quy định phòng thí nghiệm. Bài viết này, VietChem sẽ hướng dẫn quý vị cách pha hóa chất theo nồng độ, cách pha NaOH 10%, cách pha KOH 10%, cách pha loãng axit HCl trong phòng thí nghiệm. Hy vọng cung cấp những kiến thức hữu ích cho bạn đọc.

Mục lục

Quy tắc pha chế hóa chất trong phòng thí nghiệm

Nguyên tắc pha chế hóa chất

Trước khi tiến hành cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm bạn cần nắm được một số quy tắc cơ bản sau:

• Vệ sinh, khử trùng các dụng cụ phục cụ việc pha chế hóa chất.
• Bảo quản dung dịch kiềm (NaOH, KOH,..) ở trong bát có chất liệu bằng sứ.
• Lượng dung môi và chất tan cần pha chế phải được tính toán tỉ mỉ và chính xác.
• Yêu cầu các loại hóa chất phải là hóa chất thí nghiệm tinh khiết
• Hóa chất cần được dán nhãn và để đúng nơi quy định
• Trong khi pha chế hóa chất trong phòng thí nghiệm nên dùng bình định mức, ống loại to và pipet chia độ chuyên dụng (Tham khảo các dòng sản phẩm của Duran).
• Sử dụng ống thủy tinh có một đầu bịt bằng cao su để trộn lẫn các dung dịch pha chế.
• Pha chế dung dịch theo nồng độ quy định trước.
• Tuyệt đối tuân thủ các nguyên tắc trong phòng thí nghiệm, đặc biệt là các chất dễ gây cháy nổ, các chất độc hại.
• Khi pha chế cần trang bộ đồ bảo hộ như khẩu trang, gang tay, kính mắt để đảm bảo sự an toàn cho người pha chế.
• Khi có rủi ro xảy ra cần thực hiện sơ cứu theo hướng dẫn trên MSDS hóa chất.

\>>> THAM KHẢO NGAY: MSDS là gì? Mẫu MSDS hóa chất mới nhất hiện nay

Cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm

Chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm khi pha hóa chất

Dụng cụ chuẩn bị:

• Pipet thẳng, Pipet bầu
• Ống đong, dĩa cân hóa chất
• Giấy lọc băng vàng
• Chậu thủy tinh, đũa thủy tinh
• Rỗ nhựa, giá pipet
• Giá cốc thủy tinh
• Tủ hút, cân kỹ thuật, cân phân tích
• Tủ hút, bình tia
• Một số dụng cụ khác
• Hóa chất cần pha
• Nước cất

\>>> XEM NGAY DANH MỤC CÁC THIẾT BỊ PHÒNG THÍ NGHIỆM: TẠI ĐÂY

1. Cách pha hóa chất theo nồng độ (chất rắn)

-- Pha dung dịch nồng độ mol/l (CM)

Ta có lượng cân chất rắn cần lấy có nồng độ Cm để pha Vm dung dịch tính theo công thức

m = CM.M.V.100 : (1000.p)

Trong đó:

• m là khối lượng chất rắn
• CM là nồng độ mol/l
• M là khối lượng phân tử
• V là thể tích cần pha
• p là độ tinh khiết của hóa chất

-- Pha chế dung dịch có nồng độ đương lượng

Ta có lượng cân chất rắn cần lấy có nồng độ đương lượng để pha Vm dung dịch tính theo công thức.

m= Cn.Đ.V.100: (1000.p)

Trong đó:

• m là khối lượng cân chất rắn
• Cn là nồng độ đương lượng dung dịch cần pha
• V là thể tích cần pha
• p là độ tinh khiết của chất rắn

-- Nồng độ phần trăm khối lượng chất rắn không ngậm nước

Mm=C%.mdd: (100.p)

Trong đó:

• m là khối lượng cân
• mdd là khối lượng chất rắn cần pha

-- Nồng độ phần trăm khối lượng chất rắn ngậm nước

Mm=C%.mdd: (100.p) x M1:M2

Trong đó:

• M1 là khối lượng phân tử ngậm nước
• M2 là khối lượng phân tử không ngậm nước
• mdd là khối lượng dung dịch
• C% là nồng độ phần trăm của dung dịch
• Mm là nồng độ phần trăm khối lượng

2. Cách pha loãng dung dịch theo nồng độ cho trước

-- Pha dung dịch nồng độ CM:

Công thức pha loãng nồng độ %

Vdd= CM.M.V.100 : (1000.d.C%)

m= CM.M.V.100 : (1000.C%)

Trong đó:

• Vdd là thể tích dung dịch đậm đặc
• m là khối lượng
• V là thể tích dung dịch cần pha
• D là tỉ trọng
• C% là nồng độ phần trăm của dung dịch

-- Pha chế dung dịch theo nồng độ đương lượng

Vdd= Cn.Đ.V.100: (1000d.d.C%)

Trong đó:

• Vdd là thể tích dung dịch đậm đặc
• V là thể tích dung dịch cần pha
• d là khối lượng riêng của dung dịch
• C% là nồng độ phần trăm của dung dịch đậm đặc
• Cn là nồng độ đương lượng

3. Cách pha NaOH 10%, KOH 10%

Để có thể pha chế NaOH, KOH 10% bạn có thể áp dụng các công thức trong phần Cách pha hóa chất theo nồng độ (chất rắn) hoặc cách pha loãng dung dịch theo nồng độ cho trước, tùy theo yêu cầu và mục đích pha chế.

4. Cách pha loãng axit HCl

Cách pha axit HCl

Đối với cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm trong bất kỳ tình huống nào cũng không được đổ nước vào axit đậm đặc mà chỉ được đổ dần dần axit vào nước.

Bởi vì, axit HCl nặng hơn nước, khi gặp nước chúng sẽ tạo ra phản ứng hóa học nước sẽ sôi và bắn tung tóe. Ngược lại, khi bạn đổ từ từ axit vào nước sẽ giúp aixt chìm xuống đáy sau đó phân bổ đều trong toàn bộ dung dịch. Thời điểm này, phản ứng sẽ xảy ram nhiệt lượng sẽ được phân bố đều trong dung dịch và không làm nước sôi lên như việc đổ nước vào axit.

5. Cách pha Phenol

Bạn có thể pha chế phenol theo các phương trình phản ứng sau

C6H6 + Br2 => C6H5Br+ HBr (xúc tác bột Fe)

C6H5Br + 2NaOH (đặc) => C6H5ONa + NaBr + H2O (nhiệt độ và áp suất cao)

C6H5ONa + CO2 + H2O => C6H5OH + NaHCO3

Bài tập pha chế hóa chất có lời giải

Bài tập pha chế hóa chất thí nghiệm

Bài tập 1:

Từ 50 gam dung dịch CuSO4 10%, nước cất và các dụng cụ cần thiết, hãy tính toán và chia sẻ cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm.

Lời giải:

Theo đề bài ta có khối lượng chất tan được tính như sau:

mCuSO4 = (C%.mdd)/ 100% = (10%.50)/ 100% = 5g

Áp dụng công thức: mdung dịch = mdung môi + mchất tan

\=> mdung môi = mdung dịch - mchất tan = 50 - 5 = 45 g

Vậy khối lượng nước cần dùng cho sự pha chế là 45 gam để pha chế 50 gam dung dịch CUSO4 10%.

Cách pha chế: Tiến hành cân lấy 5g CuSO4 khan cho vào cốc có dung tích 100ml. Sau đó cân lấy 45 gam nước cất rồi đổ dần dần vào cốc và khuấy nhẹ thu được 50 gam dung dịch CuSO4 10%.

Bài tập 2:

Từ 50 ml dung dịch CuSO4 1M, nước cất và các dụng cụ cần thiết. Hãy tính toán và nêu cách pha chế dung dịch theo nồng độ cho trước.

Lời giải:

Áp dụng công thức

CM = n/ v => nCUSO4 = CM.V = 0,05 mol

\=>> mCuSO4 = 0,05 . 160 = 8 gam. Vậy khối lượng CuSO4 cần thêm vào là 8g để tạo ra 50 ml dung dịch CUSO4 1M.

Cách pha chế: Tiến hành cân lấy 8gam CuSO4 cho vào cốc thủy tinh có dung tích 100 ml sau đó đổ dần dần nước vào cốc và khuấy nhẹ cho đủ 50 ml dung dịch. Ta sẽ thu được 50 ml dung dịch CuSO4

Hy vọng bài viết vừa rồi đã mang lại những thông tin hữu ích về cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm. Nếu bạn đang tìm kiếm mua các loại hóa chất, nước cất và dụng cụ pha chế hãy liên hệ ngay cho VietChem để nhận được báo giá tốt nhất nhé.