Có thai đi tiêm quai bị thì làm thế nào

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh có thai ngay sau khi tiêm ngừa rubella hoặc trong vòng dưới 3 tháng sau tiêm như khuyến cáo, vẫn chưa ghi nhận bất thường nào trên thai nhi liên quan rubella cả. Em có thể tiếp tục dưỡng thai và theo dõi thai kỳ. Em nên tham gia sàng lọc trước sinh lần 1 ở tuần thai 11 tuần 1 ngày đến 13 tuần 6 ngày. Bác sĩ khám thai ở thời điểm tuổi thai này sẽ hướng dẫn cụ thể cho em.

Nói về tình trạng này, PGS.TS Lê Anh tuấn, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản TƯ gọi nó là “hội chứng”, bởi trung bình một tuần bệnh viện tiếp nhận từ 5-10 trường hợp thai phụ đến khám, xin tư vấn vì lỡ đi tiêm vắc-xin rubella khi vừa mang thai mà không biết, hoặc tiêm về chưa tròn tháng đã mang thai.

Ngồi đợi tại Trung tâm chẩn đoán trước sinh để đăng ký xin tư vấn, chị S.P.B (19 tuổi ở Nghệ An) nước mắt ngắn nước mắt dài vì phải bỏ thai do trước đó tiêm phòng rubella mà không biết là đang có bầu. Ở thời điểm thai chị được 7 tuần, 4 ngày, bác sĩ khuyên chị nên theo dõi thêm vì vi-rút trong vắc-xin phòng rubella đã giảm độc lực, mức ảnh hưởng cũng không nặng nề như mắc rubella bình thường. Tuy nhiên, khi thai được 19 tuần tuổi, hình ảnh siêu âm cho thấy thai chỉ tương ứng 14 tuần. Bác sĩ tư vấn nguy cơ và để sản phụ tự quyết định. .

Một trường hợp khác là chị L.K.M (Đống Đa, Hà Nội) đi tiêm phòng khi vừa sạch kinh và rồi có bầu luôn. “Trước khi cưới 2 tuần mình mới đi tiêm phòng rubella vì cũng muốn “kế hoạch” 1 thời gian. Đi tuần trăng mật về, có thấy chậm kinh nhưng nghĩ do có nhiều xáo trộn trong cuộc sống khiến vòng kinh thay đổi. Đến 20 ngày sau mình mới thử thì thấy có thai. Soi lại lịch tiêm chủng, mình hoảng hồn vì đã mang bầu khi chưa tiêm được tháng. Khi đi khám, bác sĩ bảo theo dõi thêm, nhưng đến khi thai được 12 tuần đi siêu âm màu 4D, bác sĩ nói thai của mình chỉ tương đương 8 tuần tuổi. Dù rất đau lòng, nhưng mình không dám mạo hiểm nên đành viết đơn xin phá thai”, L.K.M (Đống Đa, Hà Nội) cho biết. Hay trường hợp của P.T.T.H (Việt Trì, Phú Thọ) mẹ tiêm phòng sau khi sạch kinh 6 ngày và cũng có thai 7 tuần…

Khi tiêm vắc xin tam liên sởi - quai bị - rubella, người tiêm luôn được khuyến cáo sau 3 tháng mới nên có thai, hoặc tối thiểu phải một tháng. Vì phải bằng đó thời gian, vi-rút mới dần giảm độc lực và đảo thải hết ra khỏi cơ thể, cơ thể cũng đã sinh kháng thể chống lại bệnh rubella. Đó là lý do vì sao những thai phụ như chị M. chị H. vô cùng hoang mang, lo lắng.

“Trước khi đến bệnh viện Phụ sản TƯ, hầu hết các thai phụ này đã đi tới nhiều phòng khám sản để tư vấn vì bác sĩ khuyên bỏ, bác sĩ lại khuyên theo dõi. Khi thai phụ đến đây, chúng tôi cũng tư vấn cho thai phụ về những rủi ro khi mang thai khi tiêm phòng chưa đủ 1 tháng hoặc tiêm phòng khi đã có thai. Còn việc quyết định là của sản phụ và không ít người đã lựa chọn quyết định bỏ thai vì an toàn, PGS Tuấn nói.

Không nhất thiết phải phá thai

Trước băn khoăn, lo lắng và nhiều thai phụ quyết định bỏ thai vì lo con dị tật do độc lực trong vắc-xin chưa được đào thải hết khỏi cơ thể, PGS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ cho biết: Thai phụ không không nhất thiết phải phá thai trong những trường hợp này.

Dù thực tế không có thai phụ nào có nguy cơ dị tật khi tiêm vắc-xin trong thời kỳ mang thai, nhưng chỉ định tốt nhất vẫn là chỉ nên

mang thai sau 1 tháng tiêm vắc xin rubella

“Về nguyên tắc, phụ nữ mang thai không nên tiêm vắc-xin rubella vì đây là vắc-xin sống giảm độc lực, có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi dị dạng bẩm sinh giống như nhiễm vi-rút rubella. Tuy nhiên trên thực tế không có bằng chứng về vấn đề này. Qua theo dõi 1.000 phụ nữ mang thai đã tiêm vắc-xin rubella trong thời kỳ đầu mang thai mà không biết mình đã mang thai cho thấy: không ai sinh con bị dị dạng bẩm sinh. Do đó, nếu có thai trong vòng 1 tháng tiêm vắc-xin và thậm chí tiêm khi đang mang thai ở tháng đầu tiên cũng không có ảnh hưởng đến thai nhi và không có chỉ định nạo phá thai mà chỉ nên thường xuyên đi khám để được tư vấn và chăm sóc tốt hơn”, PGS.TS Nguyễn Trần Hiển nói.

“Bởi lẽ, bản chất vắc-xin là những chế phẩm sinh học được làm từ chính vi sinh vật hoặc từ một phần cấu trúc đã bị chết hoặc đã bị làm yếu đi. Vắc-xin rubella chứa thành phần vi-rút rubella nhưng độc lực của nó không thể lớn như vi-rút rubella từ môi trường.

Tuy nhiên chúng tôi vẫn khuyên nên tiêm vắc-xin Rubella 1 tháng trước khi có dự định mang thai. Vắc-xin rubella là an toàn và có hiệu quả phòng bệnh cao. 95-100% phát triển kháng thể sau 3-4 tuần sau khi tiêm vắc-xin”, TS Hiển giải thích thêm.

Tiêm vắc xin khi mang thai là cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro xảy ra trong thai kỳ và đảm bảo sự an toàn của thai phụ khi sinh nở. Các bà bầu nên theo dõi lịch tiêm và tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin từ trước khi mang thai cho đến khi kết thúc thai kỳ.

1. Tiêm vắc xin khi mang thai có cần thiết hay không?

Có rất nhiều lý do để khẳng định rằng việc tiêm vắc xin đầy đủ trước và trong khi mang thai là rất cần thiết:

• Thai phụ nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc các bệnh truyền nhiễm bởi khi mang thai, hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động kém hơn bình thường. Hệ miễn dịch kém khiến các loại virus dễ dàng xâm nhập và gây bệnh.
• Nếu thai phụ mắc các bệnh truyền nhiễm trong thời gian mang thai thì khả năng ảnh hưởng tiêu cực đến bào thai rất lớn, thậm chí có thể gây ra chết lưu, sinh non, dị tật bẩm sinh. Thai nhi sẽ phải chịu rất nhiều thiệt thòi nếu thai phụ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: sởi, rubella, thủy đậu,...
• Thai phụ tiêm phòng đầy đủ trước và trong khi mang thai giúp trẻ có được miễn dịch thụ động từ mẹ ngay sau khi chào đời. Thực tế đã cho thấy có một số loại vắc xin có khả năng giúp tăng sức đề kháng cho thai nhi ngay từ trong bụng mẹ. Điều này sẽ bảo vệ trẻ giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm khi chào đời.
• Theo Bộ Y tế, vắc xin được khuyến cáo tiêm cho phụ nữ trước và trong khi mang thai rất an toàn, không ảnh hưởng đến mẹ và bé nếu tuân đủ đúng các quy định về an toàn tiêm chủng. Vì vậy, các chị em không nên lo lắng, sợ sệt trước những thông tin thiếu căn cứ về việc tiêm vắc xin khi mang thai mà bỏ qua việc tiêm chủng.

Tiêm phòng vắc xin là cách đẩy lùi dịch bệnh hiệu quả nhất

2. Lịch tiêm vắc xin khi mang thai đầy đủ cho mẹ bầu

Để có một thai kỳ khỏe mạnh, mẹ bầu cần thực hiện tiêm chủng trước và trong khi mang thai. Cụ thể như sau:

2.1 Tiêm vắc xin trước khi mang thai

• Tiêm phòng sởi, quai bị, rubella: Đây là các bệnh lý rất dễ lây qua đường hô hấp. Trong thời gian mang thai, nếu mẹ bầu mắc phải 1 trong 3 bệnh lý này, thai nhi sẽ có nguy cơ bị dị tật, suy dinh dưỡng, thai chết lưu hoặc sinh non,... Vì thế, nếu có ý định mang thai thì các bạn nên tiêm phòng 3 mũi tiêm này trước đó 3 - 6 tháng, tối thiểu là 1 tháng trước khi mang bầu.
• Tiêm phòng thủy đậu: Mẹ bầu bị thủy đậu sẽ khiến thai nhi có nguy cơ bị thủy đậu bẩm sinh, bị dị tật đầu nhỏ, bại não,… Bởi vậy, đây cũng là mũi tiêm quan trọng trước khi mang thai mà chị em phụ nữ cần lưu ý.
• Tiêm phòng viêm gan B: Đây là loại vắc xin mẹ bầu có thể tiêm trước hoặc trong khi mang thai đều được. Tuy nhiên, các bác sĩ khuyên nên tiêm trước khi mang bầu để có nền tảng sức khỏe tốt nhất khi mang thai.
• Tiêm phòng cúm: Cũng giống như viêm gan B, cúm có thể tiêm trước hoặc trong khi mang thai nhưng được khuyến cáo tiêm trước khi mang thai và tiêm nhắc lại hàng năm. Tiêm vắc xin phòng cúm giúp giảm tỷ lệ trẻ sinh ra bị các dị tật về hình thái như sứt môi, hở hàm ếch thậm chí là tim bẩm sinh.

Cúm là nguyên nhân gây ra các dị tật về hình thái như sứt môi, hở hàm ếch

• Tiêm phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván: Vắc xin này chỉ cần tiêm một mũi duy nhất trong độ tuổi từ 4 - 64 tuổi. Loại vắc xin này nên được tiêm trước khi mang thai để phòng bệnh ho gà sơ sinh cho bé.

2.2 Tiêm vắc xin trong khi mang thai

Trong thời gian mang thai, các chuyên gia khuyến cáo thai phụ cần phải tiêm vắc xin uốn ván để phòng bệnh uốn ván cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên, phác đồ tiêm phòng uốn ván có sự thay đổi tùy vào số lần mang thai. Cụ thể như sau:

• Trường hợp thai phụ mang thai lần đầu: Thai phụ có thai lần đầu nên tiêm phòng 2 mũi uốn ván trong thai kỳ. Mũi đầu tiên có thể tiêm từ tuần 22, tối thiểu 1 tháng sau tiêm nhắc lại mũi thứ 2. Hai mũi uốn ván này cần phải đảm bảo tiêm xong trước ngày dự kiến sinh 1 tháng. Tốt nhất nên hoàn thành xong trước tuần thứ 32.
• Trường hợp thai phụ mang thai lần sau: Những lần có thai tiếp theo, thai phụ chỉ cần tiêm 1 mũi vắc xin uốn ván nếu như lần mang thai trước đã tiêm đủ 2 mũi.

Thai phụ cần phải tiêm uốn ván đầy đủ trong thai kỳ

3. Tiêm vắc xin khi mang thai, mẹ bầu cần lưu ý điều gì?

Tiêm vắc xin khi mang thai mẹ bầu cần lưu ý một số vấn đề sau để tránh gây hại hoặc có tâm lý hoang mang ảnh hưởng xấu đến thai nhi:

• Theo khuyến cáo, không nên tiêm vắc xin virus sống cho phụ nữ mang thai bởi đây là vắc xin được tạo ra bằng cách sử dụng các chủng virus sống, có thể nguy hại cho thai nhi. Vì vậy, phụ nữ cần tiêm vắc xin này trước khi có kế hoạch mang bầu.
• Sau khi tiêm phòng uốn ván, thai phụ có thể xuất hiện hiện tượng sốt nhẹ, sưng đau tại vị trí tiêm thậm chí đau cả bắp tay. Điều này là hoàn toàn bình thường, thai phụ không cần quá lo lắng. Hiện tượng sốt nhẹ, người mệt mỏi và đau bắp tay này sẽ giảm sau tiêm một vài ngày.

Sau khi tiêm phòng cúm có thể xảy ra hiện tượng giả cúm như hắt hơi, sổ mũi

• Với vắc xin phòng cúm, sau khi tiêm có thể xảy ra hiện tượng giả cúm như hắt hơi, sổ mũi kéo dài khoảng 1 - 2 ngày sau tiêm. Hiện tượng giả cúm này sẽ tự khỏi mà không cần dùng thuốc.
• Những trường hợp tiêm phòng xong bị sốt, thai phụ có thể tiến hành hạ sốt bằng các phương pháp tự nhiên như: lau người bằng khăn ấm, bổ sung thêm rau xanh, hoa quả giàu vitamin C vào chế độ ăn.
• Nếu xảy ra một số bất thường như sốt kéo dài, sưng tấy lâu, tiêu chảy,… thai phụ tuyệt đối không sử dụng thuốc tùy tiện và nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.

Để đảm bảo quá trình chủng ngừa an toàn, hiệu quả, thai phụ nên chọn các trung tâm tiêm chủng hoặc bệnh viện lớn, uy tín để thực hiện tiêm chủng. Với hệ thống máy móc xét nghiệm hiện đại hàng đầu Việt Nam, tuân thủ quy định của Bộ Y tế về nguồn gốc xuất xứ các loại thuốc, bảo quản trên dây chuyền lạnh theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt, sàng lọc trước tiêm chủng, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ đáng tin cậy, đáp ứng nhanh chóng, chính xác nhu cầu của khách hàng, mang đến chất lượng tiêm chủng cũng như chất lượng dịch vụ tốt nhất.