Chức năng chính của lipit đối với tế bào là gì

  • 18:00 04/06/2022
  • Xếp hạng 4.8/5 với 20454 phiếu bầu

Lipid là gì? Vai trò của lipid đối với cơ thể liệu có đặc biệt quan trọng? Trong cấu trúc màng tế bào và dự trữ trong các mô thì chúng giống như nguồn năng lượng dự trữ. Ngoài ra chúng còn là môi trường dung môi để hòa tan các vitamin trong chất béo và là thành phần cung cấp năng lượng quan trọng trong khẩu phần ăn hàng ngày.

Lipid còn có tên gọi khác là chất béo . Đây là những este giữa acid béo và alcol và là thành phần không thể thiếu trong quá trình phát triển của cơ thể con người. Lipid có trong thực phẩm được cung cấp ở cả động vật và thực vật.

  • Lipid có nguồn gốc thực vật như ở một số loại: bơ thực vật, dầu tinh luyện, đậu nành, đậu lạc, vừng...
  • Lipid có nguồn gốc động vật như ở một số loại: trứng, thịt, cá,thuỷ sản...

Các lipid có nguồn gốc động vật gọi là mỡ còn lipid có nguồn gốc thực vật gọi là dầu.

Theo một số nghiên cứu khoa học thì đối với trẻ em ở mức tiểu học thì năng lượng do lipid cung cấp cần phải đạt khoảng 30% so với nhu cầu năng lượng của cơ thể. Cụ thể trong đó lipid có nguồn gốc thực vật nên chiếm khoảng 50% lipid tổng số và acid béo no không được phép vượt quá 11% năng lượng khẩu phần ăn hàng ngày.

Lipid có rất nhiều trong thực phẩm như: Phosphorlipid, triglycerid, cholesterol, glycolipid, lipoprotein và sáp với 2 nhóm chính là:

  • Lipid có cấu tạo đơn giản bao gồm hydro [H], carbon [C], oxy [O]
  • Lipid phức tạp có tạo phức ngoài C, H, O còn có các thành phần khác như P, S...


Nguồn gốc của lipid là mỡ và dầu

Lipid có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể bởi chính bản thân nó cũng là một nguồn năng lượng không thể thiếu. Cấu tạo của lipid chiếm tới 60% tế bão não, đặc biệt là hai nhóm acid béo không no chuỗi dài đó là Omega-3 và Omega-6.

Phospholipid là chất béo cấu tạo bao bọc các dây thần kinh, hỗ trợ làm tăng sự nhạy bén cho các hoạt động trí não. Ngoài ra, nó giúp bảo vệ não chống lại sự suy giảm trí nhớ do sự duy thoái tuổi tác. Chưa hết, lipid còn tham gia cấu tạo màng tế bào.

2.2 Lipid cấu thành các tổ chức

Vai trò quan trọng của lipid với cơ thể quan trọng của Lipid đó là khả năng cấu thành các tổ chức. Màng tế bào vốn là một lớp mỡ do lipid, cholesterol và glucolipid... hợp thành. Tại các mô thần kinh và tủy não ở đó cũng chứa lipid và glucolipid.

2.3 Lipid duy trì nhiệt độ cơ thể và bảo vệ cơ thể

Lipid còn có khả năng hạn chế, ngăn ngừa sự mất nhiệt dưới da, nhiệt độ sẽ được giữ lâu hơn và đồng thời làm cho lượng nhiệt ở bên ngoài đã được hấp thu không thể truyền ngược vào bên trong cơ thể.

Thực tế, Lipid là thành phần không được phân bố đều bên trong cơ thể người mà nó chỉ chiếm tổng hàm lượng khoảng 10%. Chúng tập trung chủ yếu ở các tổ chức dưới da để tạo thành lượng mỡ dự trữ để cơ thể có thể sử dụng khi cần thiết. Một phần lipid còn bao quanh các phủ tạng với công dụng như một tổ chức bảo vệ, để ngăn ngừa các va đập và giúp chúng ở vị trí đúng đắn, bảo vệ cơ thể tránh khỏi các tác động bất lợi của môi trường thời tiết.

2.4 Lipid thúc đẩy hấp thu các Vitamin tan trong chất béo

Các loại Vitamin như Vitamin A, D, E, K trong cơ thể sẽ không tan trong nước mà chúng tan trong chất béo hoặc dung môi hoà tan chất béo. Vậy nên Lipid sẽ là môi trường dung môi để thúc đẩy sự hấp thu các vitamin tan trong chất béo.

Lipid còn làm tăng cảm giác no khi chúng ta dùng các thực phẩm có hàm lượng lipid cao và lipid giúp sẽ nâng cao giá trị cảm quan của thư ăn

Làm thế nào để xây dựng một chế độ dinh dưỡng Lipid hợp lý?

Tại sao lại cần một chế độ dinh dưỡng Lipid phù hợp? Chúng sẽ giúp cơ thể cân bằng được các chất và bảo vệ sức khỏe tối ưu. Nhưng để có một chế độ dinh dưỡng lipid hợp lý thì trong căn bếp ăn của gia đình phải đảm bảo 2 loại dầu gồm:

  • Dầu no chịu được nhiệt độ cao hơn, ít có khả năng sinh ra các chất độc hại
  • Dầu nhẹ để trộn xà lách, tẩm ướp thực phẩm và nấu cháo cho trẻ em...

Ngoài ra cũng cần lưu ý là dầu ăn bị oxy hóa khi gia nhiệt ở nhiệt độ cao, sau đó sẽ tạo thành các gốc oxy hóa tự do gây mùi và có thể gây độc cho cơ thể. Vì vậy tuyệt đối không được sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần.

Trong khẩu phần ăn hàng ngày nên cân đối lại giữa các loại thực phẩm giàu Lipid như: Các loại hạt, mỡ cá, trứng, pho mát, bơ, hạt chia, dầu oliu, dầu dừa.... Nếu cân bằng được cơ thể sẽ tận dụng được hết vai trò của lipid trong cơ thể, bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Nêu và cho biết chức năng của các loại lipit.

Có 4 loại lipit là: mỡ, photpholipit, sterôit, vitamin và sắc tố

- Mỡ:

   + Cấu tạo: 1 phân tử glixêrol [rượu 3C] liên kết với ba axit béo. Mỗi axit béo thường được cấu tạo từ 16 đến 18 nguyên tử cacbon.

   + Mỡ động vật thường chứa các axit béo no; dầu thực vật và một số loài cá chứa nhiều axit béo không no, thường tồn tại ở dạng lỏng.

   + Chức năng :dự trữ năng lượng cho tế bào và cơ thể.

- Phôtpholipit:

   + Cấu tạo: một phân tử glixêrol liên kết với hai phân tử axit béo và một nhóm phôtphat.

   + Chức năng: cấu tạo nên các loại màng của tế bào.

- Sterôit:

   + Một số lipit có bản chất hoá học là sterôit cũng có vai trò rất quan trọng trong tế bào và trong cơ thể sinh vật.

   + Chức năng: cấu tạo nên màng sinh chất của tế bào [côlestêrôn], hoomon giới tính[estrôgen, testosterone]

- Sắc tố và vitamin:

   + Sắc tố: carôtenôit, diệp lục,…

   + Vitamin: A, D, K, E

Nêu các loại lipit và cho biết chức năng của các loại lipit.

Đề bài

Nêu các loại lipit và cho biết chức năng của các loại lipit.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Lời giải chi tiết

Các loại lipit trong cơ thể sống là: mỡ, phôtpholipit, sterôit, sắc tố và vitamin.

* Mỡ: được hình thành do 1 phân tử glixêrol liên kết với ba axit béo. Mỗi axit béo thường được câu tạo từ 16 đến 18 nguyên tử cacbon. Mỡ động vật thường chứa các axit béo no, mỡ thực vật và một số loài cá thường tồn tại ở dạng lỏng do chứa nhiều axit béo không no. 

Chức năng chính của mỡ là dự trữ năng lượng cho tế bào và cơ thể. Một gam mỡ có thể cho một lượng năng lượng nhiều hơn gấp đôi so với một gam tinh bột.

* Phôtpholipit: phần tử phôtpholipit được cấu tạo từ một phân tử glixêrol liên kết với hai phân tử axit béo và một nhóm phôtphat.

Phôtpholipit có chức năng chính là cấu tạo nên các loại màng của tế bào.

* Sterôit: Một sô lipit có bản chất hoá học là sterôit cũng có vai trò rất quan trọng trong tế bào và trong cơ thể sinh vật. Ví dụ, colestêrôn có vai trò cấu tạo nên màng sinh chất của các tế bào người và động vật. Một số hoocmôn giới tính như testostêrôn và ơstrôgen cũng là một dạng lipit.

* Sắc tố và vitamin: Một số loại sắc tố như carôtenôit và một số loại vitamin A, D, E và K cũng là một dạng lipit.

Loigiaihay.com

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 10 - Xem ngay

Lipit đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể con người. Nó xuất hiện trong hầu hết các quá trình trao đổi chất cần thiết. Liệu bạn đã nắm rõ được tất cả các chức năng của lipit hay chưa? Nếu chưa hãy cùng với Toppy đồng hành trong chủ đề ngày hôm nay: Chức năng của Lipit. Cùng đi giải đáp những thắc mắc được quan tâm nhiều nhất về chủ đề này nhé. 

Tìm hiểu chức năng của lipit

Lipit là gì?

Có không ít những lý thuyết lipit mà bạn đọc cần phải nắm rõ. Cụ thể lipit là chất béo hay chính là các este được cấu tạo bởi axit béo và ancol. Nó là chất hữu cơ có khả năng hòa tan trong dung môi không phân cực. 

Lipit xuất hiện một cách phổ biến ở hầu hết các dạng thực phẩm mà con người sử dụng. Đương nhiên tính ở cả động vật cũng như thực vật. Các dòng thực vật chứa lipit có thể kể tới là: bơ thực vật, đậu nành, lạc, vừng,… Trong khi đó, ở động vật bao gồm: thịt, cá, trứng,… 

Bạn đọc có thể dễ dàng phát hiện lipit ở các nguồn thực vật được sử dụng với tên gọi là dầu. Trong khi đó ở động vật, người ta sử dụng nó với tên gọi là mỡ. 

Cấu trúc của lipit quyết định tới cách phân loại. Những loại lipit phổ biến nhất bao gồm:

  • Axit béo
  • Glycerolipid
  • Glycerophospholipid
  • Sphingolipid
  • Sterol
  • Prenol
  • Saccharolipid
  • Polyketide

>>> Xem thêm:

Este là gì – Đồng hành giải đáp thắc mắc hóa 12 với Toppy

Axit amin là gì? – Khám phá kiến thức hóa học cùng Toppy

Chức năng của lipit đối với sức khỏe con người

Lipit được xem là một trong những thành phần quan trọng bậc nhất đối với con người. Do đó, chúng ta phải đặc biệt nắm bắt được các chức năng của lipit. Dưới đây là 4 vai trò, chức năng của lipit cơ bản mà bạn đọc cần nắm được.

Chức năng sinh học, cấu thành các tổ chức cơ thể

Chức năng sinh học được xem là chức năng chính của lipit. Cụ thể, sự hình thành lipit chính là một bước đệm quan trọng cho nguồn gốc của sự sống. 

Lipit xuất hiện trong các lớp chất cấu tạo nên tế bào. Ở hầu hết các mô trên cơ thể con người hay động vật đều có chứa các thành phần liên quan tới lipit. 

Chức năng của lipit  – cung cấp năng lượng cho cơ thể

Vai trò của lipit hết sức quan trọng trong khâu cung cấp năng lượng cho cơ thể. Theo thống kê, lipit cũng là một nguồn năng lượng cực lớn chiếm tới 30% nhu cầu năng lượng của mỗi người. 

Khả năng lưu trữ năng lượng của cơ thể cũng được hình thành bởi lipit cụ thể là Triglyceride. Triglyceride được tích trữ ở dưới các mô mỡ. Đây chính là nơi giúp con người cũng như các loài động vật tích trữ năng lượng cho riêng mình.

Glycerophospholipid được biết tới là chất béo có chức năng bao bọc quanh hệ thống dây thần kinh. Nó góp phần làm tăng khả năng xử lý và hoạt động nhạy bén của não bộ. Đồng thời, chính Glycerophospholipid cũng giúp ngăn ngừa triệu chứng suy giảm trí nhớ ở con người và cả động vật. 

Chức năng của lipit với sức khỏe con người

Chức năng của lipit – Ổn định nhiệt độ cơ thể và bảo vệ cơ thể

Lipit chính là một trong những tác nhân chủ yếu giúp con người có khả năng duy trì và ổn định nhiệt độ cơ thể. Nó ngăn ngừa phần lớn sự thoát nhiệt ở cơ thể, thường ra ngoài theo tuyến mồ hôi của con người. 

Cũng nhờ lipit mà một phần lớn lượng nhiệt ở bên ngoài không thể đi sâu vào trong cơ thể. Đây chính là lý do mà những người béo thì thường chịu lạnh tốt hơn người bình thường. 

Với khả năng tạo thành lượng mỡ giúp tích trữ năng lượng thì đó cũng chính là cơ sở để bảo vệ cơ thể. Mỡ bao quanh cơ thể có chức năng ngăn cản những tác động từ bên ngoài tới các bộ phận. Đặc biệt là các yếu tố liên quan tới thời tiết. 

Chức năng của lipit  – Tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng

Lipit chính là một trong những dung môi hòa tan cực kỳ hữu ích với các loại vitamin có lợi dành cho cơ thể. Các vitamin như vitamin A, vitamin D,… tan khó trong nước nhưng lại có khả năng tan tốt trong các dung môi hữu cơ. Do đó, lipit đóng vai trò không nhỏ trong việc thúc đẩy cơ thể hấp thụ dinh dưỡng. 

Đặc biệt, các loại đồ ăn thực phẩm chứa nhiều lipit thường gây cảm giác ngon miệng. Nếu sử dụng một lượng hợp lý thì đây là biện pháp chống chán ăn hiệu quả.  

Cung cấp Lipid thế nào là hợp lý cho cơ thể

Cơ thể con người cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Một lượng vừa đủ là điều kiện tốt nhất để cơ thể phát triển một cách toàn diện. Lipit đương nhiên không phải là trường hợp ngoại lệ. 

Cung cấp hợp lý lipit cho cơ thể

Lipit xuất hiện ở hầu hết các loại thực phẩm nên người sử dụng cần có sự điều chỉnh nhất định. Đặc biệt là các loại đồ ăn như: bơ, cá, dầu mỡ, đậu nành,… Đối với một người bình thường, khoảng 67gr lipit mỗi ngày là một lượng hợp lý. 

Đặc biệt hạn chế để các loại đồ ăn như dầu mỡ qua đêm hoặc sử dụng lại nhiều lần. Theo nghiên cứu, dầu mỡ sử dụng nhiều lần sẽ gây ra các phản ứng hóa học tạo thành các chất gây hại cho sức khỏe của con người. 

Để cơ thể phát triển một cách tốt nhất, các bạn sẽ cần có sự cân đối hợp lý trong khẩu phần dinh dưỡng. Dựa vào những chức năng của lipit trên đây hãy đưa ra sự lựa chọn tốt nhất dành cho mình. Toppy sẽ tiếp tục đem lại những chủ đề thú vị và hữu ích ở những bài viết tiếp theo. 

>>> Xem thêm các bài viết có nội dung có chủ đề khác

Giải pháp toàn diện giúp con đạt điểm 9-10 dễ dàng cùng Toppy

Với mục tiêu lấy học sinh làm trung tâm, Toppy chú trọng việc xây dựng cho học sinh một lộ trình học tập cá nhân, giúp học sinh nắm vững căn bản và tiếp cận kiến thức nâng cao nhờ hệ thống nhắc học, thư viện bài tập và đề thi chuẩn khung năng lực từ 9 lên 10.

Kho học liệu khổng lồ

Kho video bài giảng, nội dung minh hoạ sinh động, dễ hiểu, gắn kết học sinh vào hoạt động tự học. Thư viên bài tập, đề thi phong phú, bài tập tự luyện phân cấp nhiều trình độ.Tự luyện – tự chữa bài giúp tăng hiệu quả và rút ngắn thời gian học. Kết hợp phòng thi ảo [Mock Test] có giám thị thật để chuẩn bị sẵn sàng và tháo gỡ nỗi lo về bài thi IELTS.

Học online cùng Toppy

Nền tảng học tập thông minh, không giới hạn, cam kết hiệu quả

Chỉ cần điện thoại hoặc máy tính/laptop là bạn có thể học bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. 100% học viên trải nghiệm tự học cùng TOPPY đều đạt kết quả như mong muốn. Các kỹ năng cần tập trung đều được cải thiện đạt hiệu quả cao. Học lại miễn phí tới khi đạt!

Tự động thiết lập lộ trình học tập tối ưu nhất

Lộ trình học tập cá nhân hóa cho mỗi học viên dựa trên bài kiểm tra đầu vào, hành vi học tập, kết quả luyện tập [tốc độ, điểm số] trên từng đơn vị kiến thức; từ đó tập trung vào các kỹ năng còn yếu và những phần kiến thức học viên chưa nắm vững.

Trợ lý ảo và Cố vấn học tập Online đồng hành hỗ trợ xuyên suốt quá trình học tập

Kết hợp với ứng dụng AI nhắc học, đánh giá học tập thông minh, chi tiết và đội ngũ hỗ trợ thắc mắc 24/7, giúp kèm cặp và động viên học sinh trong suốt quá trình học, tạo sự yên tâm giao phó cho phụ huynh.

Video liên quan

Chủ Đề