Tôi không hiểu ở tuổi 28, chị đã có những trải nghiệm như thế nào về cuộc sống và ứng xử, nhưng qua cách mà chị viết, tôi hình dung chị là một người thực sự kênh kiệu. Thái độ đó của chị có thể khiến bất cứ ai khó chịu, chứ không riêng gì sếp chị. [Ly]
> Ức chế với sếp, tôi đã quyến rũ chồng chị ấy
From: Ly LySent: Tuesday, August 10, 2010 12:21 AM
Chào chị Liên và các độc giả của mục Tâm sự,
Thường xuyên theo dõi mục này, nhưng chưa khi nào tôi thấy có câu chuyện nào "chướng tai" như chuyện của chị Liên. Tôi không chắc là chị gửi câu chuyện của mình lên báo có phải là để tìm một lời khuyên, hay chỉ là cái cớ để chị khoe mẽ sự giỏi giang và cá tính của mình?
Chị 28 tuổi, có bằng thạc sĩ và trình độ tiếng Anh, vi tính tốt. Tôi thấy nếu tất cả chỉ có thế thì chẳng có gì ấn tượng về trình độ của chị cả. Còn sau khi đọc thêm những mô tả của chị về những "stress" mà chị gặp phải trong công việc, tôi thấy chị đúng là điển hình của mẫu người cho mình là "cái rốn của vũ trụ" rồi đấy.
Chị tự tin thái quá, tự tin đến mức thành kiêu ngạo. Tôi không hiểu ở tuổi 28, chị đã có những trải nghiệm như thế nào về cuộc sống và ứng xử, nhưng qua cách mà chị viết, tôi hình dung chị là một người thực sự kênh kiệu. Thái độ đó của chị có thể khiến bất cứ ai khó chịu, chứ không riêng gì sếp chị.
Ngoài ra, tôi thấy chị quá nhỏ nhặt. Chuyện cạnh tranh và gây khó dễ lẫn nhau trong cùng một công ty là chuyện quá bình thường. Vậy mà chỉ vì cái lý do hầu như ai cũng gặp ấy, chị cho rằng mình bị stress nặng đến mức phải "trả thù cho bõ tức" bằng cách đạp đổ cả một gia đình.
Nếu ai cũng giải quyết stress theo cách của chị thì xã hội này chắc loạn mất. Còn nữa, chị quá ngốc nghếch khi nghĩ rằng ông chồng của sếp chị yêu thương chị thật lòng. Thú thật nếu tôi là đàn ông [xin lỗi những người đàn ông chân chính] mà gặp một người phụ nữ "năng nổ" như chị, tôi cũng chả dại gì mà từ chối.
Nếu chị thực sự là người thông mình, giỏi giang như chị nói thì tôi nghĩ chị phải có thừa khôn ngoan để tự tìm cho mình một lối thoát rồi. Có thể bản tính hiếu thắng và kiêu ngạo đã khiến chị không còn tình táo. Nhưng chỉ cần một phút suy ngẫm lại, chị sẽ tự thấy mình nên làm gì.
Thân ái.
Chúng ta chắc hẳn không ai là không từng đôi lần trong đời, khi ngồi trong một bàn tiệc hay một cuộc họp mặt, bị “tra tấn” bởi những người luôn cố tìm mọi cách để phô trương Cái Tôi của họ, trước mắt bàn dân thiên hạ, mà không cần biết “món hàng” được show off đó gây phiền toái ra sao cho mọi người. Thiên tài Pascal từng nói “Cái Tôi thật đáng ghét” [le moi est haïssable]. Còn Phật giáo thì xem ngã mạn là một trong những chướng ngại trên con đường tu tập. Ngẫm ra trong đời chỉ có hai loại Cái Tôi thích phô trương. Loại thứ nhất, tôi tạm gọi là Cái Tôi vật chất, loại thứ hai tạm gọi là Cái Tôi tinh thần.
Về Cái Tôi vật chất, ta dễ nhận ra. Phô phang nhà cửa, sản nghiệp, địa vị, mối quan hệ xã hội v.v... để khẳng định cái sự hơn người. Quen thân anh X., chơi với chị Y., đại khái toàn là những nhân vật tầm cỡ, có tên tuổi ngoài xã hội để cố nâng mình lên ngang tầm với họ [?]. Giống như anh chàng nghèo kiết khi ngồi nhậu với một tay tỷ phú lại có cảm giác mình cũng thuộc loại... đại gia! “Có biết tôi là ai không?”, câu nói này ta vẫn thường hay nghe trong đời sống. Với những người sâu sắc thì đây là dấu hiệu của người mắc bệnh tâm thần, nhưng nó lại là thẻ căn cước để những “người tâm thần” kia khẳng định mình, và là tấm giấy thông hành để họ đi qua nhiều ngóc ngách của cuộc sống.
Về Cái Tôi tinh thần thì thích chứng tỏ mình thông minh, hiểu biết hơn người, tài năng xuất chúng, v.v... Nhưng có lẽ không đâu ta lại dễ nhận ra Cái Tôi tinh thần đó cho bằng trong lĩnh vực văn học. Dường như văn chương luôn có một ma lực hấp dẫn lạ lùng đối với những người muốn tìm đến để khẳng định mình. Một người khi có một bài thơ hay bài viết đăng báo, nhất là khi có một tác phẩm nào đó ra đời, liền cảm thấy “giá trị” mình đột nhiên tăng lên cao vút, đứng cao hơn “cõi nhân quần” phàm tục, vì mình là quelqu’un, là someone gì đó ghê gớm lắm!
Ngoại trừ những tác phẩm được viết bằng huyết lệ để gởi tấc lòng vào thiên cổ, văn chương vốn là thứ dễ gây “hoang tưởng thiên tài” nhất cho người viết lách, ở chỗ rất đỗi tế vi. Chỉ những người đủ thông tuệ và tâm lực, như Bùi Giáng, mới có thể xem văn chương chữ nghĩa là một cuộc chơi, như mọi cuộc chơi khác trong cõi Ta-bà.
Tôi có người bạn, nay đã mất, là tay câu cá lóc loại thượng thừa. Tôi không bao giờ câu cá, và dù biết anh ta đang phạm tội sát sanh, nhưng mỗi lần nhìn anh ta đứng im như pho tượng giữa trưa nắng hè, dầm chân nơi bàu nước để câu cá, hoàn toàn chú tâm vào chiếc cần câu mà không quan tâm gì đến ngoại cảnh, tôi thường liên tưởng đến hình ảnh một nhà sư nhập định hay một người đang đắm mình hoàn toàn vào thế giới văn chương.Tôi thấy “cảnh giới” của anh bạn tôi khi câu cá có khác gì “cảnh giới” khi chúng ta viết sách, hay hành giả tọa thiền? Khi anh ta tập trung toàn bộ tư tưởng vào việc câu cá thì có khác gì nhà văn hoàn toàn tập trung vào ngòi bút? Khi anh ta - bằng tất cả sự kiên nhẫn và điêu luyện trong tay nghề, một điều mà không phải ai cũng có được - câu được con cá mà anh ta theo dõi hàng tuần, có khi hàng tháng, thử hỏi niềm vui đó đối với anh ta có khác gì của một nghiên cứu kiên trì với ý tưởng để hoàn thành tác phẩm?
Khi anh ta mời bạn bè về cùng nhậu lai rai “tác phẩm” của mình, dù có hơi ác một chút, nhưng mọi người ai nấy cũng đều hân hoan đánh chén, hát ca, thử hỏi niềm vui của họ khi ấy có khác gì với người viết sách khi ký sách tặng bạn bè? Tôi luôn có cảm tưởng kỳ quặc là nếu ta cứ cho rằng người cầm bút phải “cao siêu” hơn anh bạn câu cá kia thì điều đó quả thật buồn cười. Chúng ta viết sách vì không thể không viết, anh bạn tôi câu cá vì không thể không câu. Có gì khác nhau đâu?
Nếu cảm nhận được điều đó, và hiểu được điều đó, ta sẽ thấy chuyện tự mãn về những đứa con tinh thần chỉ là một loại selfie đáng thương mà thôi. Ta mê muội đến mức khôi hài vì tự biến tác phẩm mình thành một chiếc kính lúp để khi soi vào, bỗng thấy ta sao mà vĩ đại! Khi Huệ Năng còn là một anh chàng bán củi nhà quê đến cầu đạo với Tổ Hoằng Nhẫn. Tổ hỏi một người nhà quê sao có thể tu hành thành Phật được, Huệ Năng đáp:- Người tuy có Nam Bắc, Phật tính vốn không Nam Bắc. Tuy thân nhà quê này cùng Hòa thượng không giống nhau, nhưng Phật tính có gì sai khác? [Nhân tuy hữu Nam Bắc, Phật tính bản vô Nam Bắc. Liệp liêu thân dữ Hòa thượng bất đồng, Phật tính hữu hà sai biệt?].
Hữu hà sai biệt? Đó là bốn chữ gây ấn tượng nhất cho tôi khi đọc Pháp bảo đàn kinh. Tôi muốn bắt chước câu kinh đó để nói vui theo: “Điếu ngư dữ trứ tác bất đồng, lạc thú hữu hà sai biệt?”. Câu cá và viết sách không giống nhau, anh bạn câu của tôi có thể là còn nặng nghiệp, nhưng niềm vui của anh ta so với những người viết sách nào có gì sai khác? Đều là một cuộc chơi, trong mọi cuộc chơi.
Một người vĩ đại đứng ngạo nghễ ở đỉnh núi cao vót và một người tầm thường đứng ở chỗ thấp nhất nơi thung lũng, cả hai đều có một điểm chung: đó là khi nhìn nhau thì người này thấy người kia đều nhỏ bé như nhau. Triết gia trứ danh Heidegger dĩ nhiên không hề biết đến một bà bán xôi trên đường phố Sài Gòn, bà ta đương nhiên cũng không bao giờ biết đến trên đời có một ông gọi là Heidegger, như vậy cả hai cũng đều vô danh như nhau. Khi hiểu được vậy thì lấy đâu ra “sở trụ” cho Cái Tôi?
Xem mình là cái rốn của vũ trụ, đó là thường tình của con người, “ngộ” ra rằng mình gần như là con số không, đó là văn hóa. Và để “ngộ” ra điều đó, với tôi, không có gì bằng đọc kinh điển Phật giáo, vì đó là cơ duyên để ta tập nhìn vào đại dương trí tuệ mà biết mình là ai giữa cái đại dương diệu vợi mênh mông giống như vườn thơ của Hàn Mặc Tử đó: “Càng đi xa là càng ớn lạnh”!
[748 chữ, 3 phút đọc]
Mỗi người, từ lúc sinh ra cho tới khi nhắm mắt xuôi tay, đều quan sát và thu nhận thông tin về thế giới qua các giác quan của mình, với trung tâm là não bộ, thế giới huyền học tâm linh thì nói rằng trung tâm của chúng ta là linh hồn , tâm thức. Chúng ta nhìn thế giới từ trung tâm đó và tưởng rằng thế giới xoay quanh chúng ta, như cách các hành tinh quay quanh mặt trời, hay như mặt trăng quay quanh trái đất.
Nếu quan sát đời sống như một tổng thể thì không có bất cứ trung tâm nào cả. Tất cả chúng ta chỉ là những tồn tại thành phần của một sự hiện hữu chung, không có biên giới, không điểm giữa, đầu hay cuối. Tất cả chúng ta tương đồng nhau – những mẩu nhỏ tương tác qua lại không ngừng trong một mạng lưới chằng chịt.
Không may là ngay từ lúc chào đời, đứa trẻ, chưa cần biết suy nghĩ, đã lọt ngay vào cái ảo giác ấy. Đứa trẻ chưa có trí năng đã nhìn thế giới từ sau đôi mắt chúng, và tưởng mình là cái rốn của vũ trụ.
Càng lớn lên, ảo giác đó càng sâu dày. Vì ta là trung tâm vũ trụ, nên thế giới phải vận hành xung quanh ta! Cha mẹ phải chiều chuộng ta, bạn bè không được làm ta buồn, ông sếp không nên cáu gắt và các bình luận trên mạng xã hội không nên trái chiều với ta. Bởi ta là Trung Tâm [tất nhiên, chẳng phải thế.]
Rồi ta ghen tị với những người “giỏi hơn mình.” Lẽ ra, người thành công nhất, tài năng nhất, xứng đáng có được tất cả… phải là ta! Song song với đó, ta sử dụng chưa đầy nửa con mắt để ngó những người “thua kém mình.”
Ta xem phim truyền hình và nổi đóa với một nhân vật phản diện nào đó vì họ dám hại nhân vật ta yêu. Ta bực bội khi đọc tiểu thuyết, tham gia giao thông, đàm luận chính trị, chơi game, hay tranh luận về xu hướng thời trang mùa hè. Ta bực, vì mọi việc thường không hoàn toàn diễn biến như ý ta muốn.
Có khi, đã 80 tuổi, sắp gần đất xa trời, không đủ khả năng để nói cho rành mạch, vậy mà ta vẫn có sức cáu gắt vì mãi không giết được một con ruồi bay loăng quăng trong nhà, đậu lên thức ăn. Ta cáu lây sang cái kiểu tóc của đứa cháu khi nó vừa đi học về chưa kịp thở lấy sức [tóc tai gì mà lố lăng!] rồi sau đó mất ngủ cả đêm do bị đứa cháu hỗn hào cãi lại [thằng mất nết, sao nó dám cãi “trung tâm của vũ trụ” cơ chứ?]
Vì tưởng mình là trung tâm, chúng ta sinh thêm cái ảo giác rằng số phận phải có trách nhiệm nâng niu chiều chuộng ta. Điều đó phi thực tế! Vậy nên đừng nghĩ những “cái rốn vũ trụ” lúc nào cũng kiêu căng hợm hĩnh, tham quyền hám lợi hoặc nổi loạn điên cuồng. Sự thật là phần lớn những cái rốn đó lại thường buồn thỉu buồn thiu, chìm trong một sự thất vọng ngấm ngầm, bởi đời sống chẳng bao giờ như ý.
Về cơ bản số phận không chủ động biệt đãi ai cả, tạo hóa cho mỗi người một hoàn cảnh khác nhau để học hỏi và trưởng thành trên những con đường riêng.
Nếu ta không phải trung tâm vũ trụ, thì sao nào? Thì càng tốt chứ sao! Do không phải là là trung tâm nên ta cũng không cần quan trọng việc đời sống có răm rắp tuân theo ý mình hay không. Ta được tự do, được sống theo thiên tính nơi bản thân. Ta thoát khỏi những trói buộc liên quan đến người khác – trói buộc do chính ta giăng mắc mà tự bẫy mình vào. Ta không còn phải cố sức thái quá để ép uổng cuộc sống chiều chuộng đời ta nữa. Ta trở về với ta chân thực.
Khốn khổ thay những miệt mài nỗ lực chỉ để trở thành tâm điểm của đám đông, đứng trên bục cao, cố gắng xoay chuyển thế giới này… nhưng lại chẳng biết rằng trong thâm tâm mình đang vần vũ bao nhiêu đau khổ vì những trói buộc liên miên bất tận.
Tác giả: Thiếu Lê Tú Anh
Ảnh minh họa: Hans📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ //bit.ly/donateTHDP
📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ //bit.ly/2KTJCN2