Cách trồng bí đao leo giàn

Vụ đông có thể gieo trồng từ 1/9 – 5/10 hàng năm trên chân mạ mùa, đậu tương hè, lúa mùa sớm. Tuy nhiên, nếu gieo trồng sớm từ 1- 20/9 thì sẽ cho năng suất cao và ổn định hơn. Bí đao có 2 giống chủ yếu. Giống bí đanh quả nhỏ hơn (dài 60 – 80cm, trọng lượng 2 –3kg), quả đặc ít lõi, ăn ngon hơn bí bộp. Bí bộp quả to ngắn hoặc dài, trọng lượng quả lớn 4 – 6kg, nhiều lõi.

 

Kỹ thuật ngâm ủ hạt

Ngâm hạt trong nước lã sạch từ 4 – 6 giờ, đãi sạch nước chua. Trộn lẫn với cát tỷ lệ: 1 hạt/3 – 4 cát, gói kín trong vải xô ủ kín, ngày dấp nước 2 lần, khoảng 1 – 2 ngày hạt nứt nanh, đem gieo thẳng hoặc gieo trong khay nhựa, vỉ xốp, bầu nilon.

 

Làm bầu

Đất làm bầu là hỗn hợp phân chuồng (hoặc mùn mục) trộn đất phù sa (hoặc đất bùn ải) tỷ lệ 1:1. Bón thêm 1kg urê + 1,5 kg lân, 1,5 kg kali cho 1000kg hỗn hợp đất làm bầu trên. Có điều kiện nên xử lý hỗn hợp bằng một số loại thuốc trừ nấm trước khi đưa hạt vào khoảng 10 ngày.

 

Sử dụng túi nylon (phải cắt 2 góc phía dưới để dễ tiêu thoát nước), lá chuối, hoặc khay kích thước tuỳ theo thời gian đưa ra ruộng để đựng hỗn hợp làm bầu. Nếu trồng nhiều có thể làm như làm bầu ngô. Khi gieo hạt xong phải phủ một lớp đất mỏng kín hạt, sau đó phủ một lớp trấu mục hoặc mùn mục, tưới đều 5-7 ngày cho hạt mọc đều. Khi cây bắt đầu có lá thật đưa ra ruộng là tốt nhất.

 

Làm đất

Chọn đất cát pha, thịt nhẹ, chủ động tưới tiêu. Cách ly khu vực có chất thải công nghiệp và bệnh viện từ 1- 2km. Với chất thải thành phố ít nhất 200m. Cách xa đường quốc lộ ít nhất 100m. Không tồn dư hóa chất độc hại, dư lượng kim loại nặng rất nhỏ để đảm bảo đủ tiêu chuẩn là rau an toàn cho người tiêu dùng.

 

Bí xanh có thể trồng xen, trồng riêng biệt do vậy cách làm đất có khác nhau. Sau khi thu hoạch cây trồng phụ thì làm đất bổ sung vun luống chính thức cho bí. Kích thước luống bí phụ thuộc vào việc làm giàn cho cây. Nếu có giàn làm luống rộng 1,2 – 1,4m, nếu để bò trên đất mặt luống rộng: 2,7 – 3m.

 

Bón phân

Lượng phân bón cho 1 sào bí xanh như sau: Phân chuồng hoai mục 6 – 7 tạ, đạm urê 5 – 6kg, kaliclorua 6 – 8kg, supe lân Lâm Thao 12 – 15kg. Đất chua (độ pH <5) bón thêm 20 – 25kg vôi bột khi bừa ngả.

 

Chăm sóc

Khi cây có 2-3 lá thật, xới phá váng, kết hợp bón thúc, vun nhẹ cho cây. Bón thúc lần 2 cây có bắt đầu ngả ngọn bò hoặc leo giàn, xới rộng, sâu kết hợp bón thúc 25% đạm + 25% kali cho cây. Bón thúc lần 3 khi đậu quả rộ bón nốt lượng phân còn lại.

 

Khi dây dài 50cm, dùng đất chặn ngang đốt, cách 1-2 đốt lại chặn để tranh thủ cho cây bí ra rễ bất định, tăng khả năng thu hút chất dinh dưỡng nuôi quả sau này, cứ 3-4 ngày lại chặn 1 lần, phải hướng ngọn bí ở hốc này bò sang hốc kia, sau đó mới nương dây cho leo giàn. Khi nương dây cho leo giàn cần để dây ở tư thế tự nhiên, không lật úp hoặc vặn dây.

 

Dùng rơm rạ, dây chuối buộc ngọn vào giàn. Chú ý buộc ở phía nách lá. Bắt dây chéo cho đều giàn và khỏi che rợp hoa quả. Giàn cắm chéo như mái nhà để tranh thủ không gian, tận dụng hợp lý ánh sáng. Mỗi cây để 1-2nhánh chính. Đặt cho cuống quả nằm đúng vào chỗ giao nhau của 2 cây dóc để khi quả lớn không xô dây, tụt giàn. Với ruộng bí không làm giàn thì cần phải lót rơm rạ để tránh quả tiếp xúc trực tiếp với đất.

 

Phòng trừ sâu bệnh

Bí xanh thường bị một số loại sâu gây hại như: sâu vẽ bùa, rệp, sâu xanh… và một số bệnh thường gặp: héo xanh, thối đốt cây, sương mai, phấn trắng… Thường xuyên chú ý theo dõi để phát hiện và phòng trừ kịp thời theo hướng dẫn của bảo vệ thực vật.

 

Thu hoạch

Khi quả được 50-60 ngày tuổi là thu hoạch được. Bí non có thể thu ở giai đoạn 25-35 ngày tuổi (sau khi đậu). Thu vào sáng sớm, cần nhẹ nhàng tránh bị xây xát. Quả già thu về có thể xếp thành hàng, lớp để nơi thoáng mát bảo quản. Có thể bảo quản trong vòng 1 tháng mà không ảnh hưởng lớn đến chất lượng.

 

Trích nguồn Intenert

---------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Lưu ý: Thông tin được cung cấp trên Chuyên mục “Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây” chỉ để Tham Khảo, Các bài viết kỹ thuật chăm sóc cây này được chúng tôi sưu tầm, cập nhật từ các bài báo, internet và các trang web nông nghiệp có uy tín, mong muốn giúp người trồng cây tham khảo để có sự chuẩn bị đầy đủ trước khi trồng và chăm sóc cây giống. Nuibavi.com không chịu bất kỳ trách nhiệm nào về những thông tin được cung cấp trên đây.

Ở nước ta, bí xanh được xem là loại quả dùng để chế biến món ăn quen thuộc. Chính nhờ đó mà thị trường tiêu thụ bí xanh luôn ở mức cao. Nhiều nông dân tận dụng không gian vườn để trồng vài dây bí. Nhưng nếu không trồng và chăm sóc đúng kỹ thuật, cây sẽ chậm lớn, năng suất không đạt như mong muốn. Vì thế, hôm nay Khuyến Nông TPHCM sẽ hướng dẫn bạn tất tần tật những yêu cầu kỹ thuật liên quan đến loại bí này. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Bí xanh được trồng khá nhiều ở Việt Nam.

Đặc điểm bí xanh

Nhiều người thắc mắc bí đao với bí xanh là một hay hai loại khác nhau. Thực ra đây là 2 tên gọi khác nhau của chung một loại quả. Chúng có tên khoa học là Benincasa hispida hay Cucrubita hispida – là một trong những loại cây trồng lấy quả thuộc họ Bầu Bí.

Loài bí này được trồng nhiều ở vùng Đông Nam Á, Nam Á và cả Đông Á.

Thân bí xanh thường dùng tua cuốn để leo giàn. Lá xòe dạng hình bầu với nhiều lông, kích thước lá từ 10 – 20cm. Hoa bí mọc đơn với màu vàng.

Quả bí có hình trụ tròn, khi còn non có màu xanh lục với nhiều lông tơ. Về già, màu sắc lá nhạt dần, trên bề mặt lá lại lốm đốm “sao” trắng và xuất hiện một lớp phấn. Chiều dài quả có khi lên đến 2m. Bên trong quả chứa nhiều hạt.

Đối với loại bí xanh này, bạn có thể trồng leo giàn hoặc bò lan trên mặt đất tương tự như trồng bí đỏ.

Hiện nay phổ biến 3 loại bí đao là bí trạch, bí bầu và bí lông.

• Bí trạch: quả bí có dáng nhỏ, thon, cùi dày, đặc ruột. Vị của chúng ngọt đậm, bảo quản được lâu.
• Bí bầu: dáng quả cong dài, cùi mỏng, ruột xốp. Vị quả hơi chua. Thời gian bảo quản rất ngắn nhưng năng suất lại cao.
• Bí lông: Dáng quả thằng, dài, quả cũng to như bí bầu, năng suất cao. Nhưng chúng có đặc điểm là nhanh già.

Bí có nhiều loại, có loại quả ngắn nhưng cũng có loại quả dài.

Kỹ thuật trồng bí xanh đúng chuẩn

Đương nhiên khi bạn trồng đúng chuẩn thì năng suất sẽ cao hơn so với khi bạn không đầu tư công sức tìm hiểu. Bạn hãy chuẩn bị và gieo trồng như hướng dẫn sau:

Chọn thời điểm thích hợp

Thời điểm thích hợp để xuống giống bí xanh là tháng 8 và tháng 9 dương lịch. Trồng khi khí trời mát mẻ này, cây sẽ nhanh lớn và cho thu hoạch nhanh cũng như nhiều nhất có thể.

Nếu bạn trồng  không đúng thời điểm, kỹ thuật chăm sóc sẽ phức tạp hơn mà cây lại không sinh trưởng nhanh.

Chọn giống

Bí xanh được nhân giống dễ dàng bằng hạt. Để có hạt giống chất lượng, bạn nên tìm hiểu và liên hệ những nơi uy tín nhé!

Hiện có khá nhiều giống bí khác nhau. Tùy vào sở thích cũng như mục đích trồng mà bạn chọn giống phù hợp.

Tiến hành trồng bí xanh

Trước khi trồng bạn nên ngâm hạt giống bí xanh qua nước ấm để khử sạch mầm bệnh đồng thời kích thích chúng nảy mầm nhanh. Sau khi ngâm 4 – 6 tiếng, bạn ủ hạt trong khăn ấm tầm 1 – 2 ngày cho hạt nứt nanh rồi đem gieo.

Tùy ý mà bạn có thể gieo thẳng vào đất hoặc dùng bầu nilong.

Cho đất thịt nhẹ, đất cát pha vào thùng hoặc túi rồi gieo hạt giống vào.

Khi cây con xuất hiện và đã khỏe mạnh, bạn đem trồng vào đất.

Bạn có thể trồng bí xanh độc lập hoặc trồng xen với những cây ngắn ngày (vòng đời dưới 30 ngày) như các loại rau cải hay cải củ,… Sau khi thu hoạch những cây phụ này, bạn làm đất và vun luống cho bí. Luống rộng từ 1,2 – 1,4m. Bạn cần làm giàn để bí xanh thâm canh phát triển tốt hơn.

Nếu cho bí leo giàn, khoảng cách luống thường nằm trong khoảng từ 1,5 – 2m. Mỗi cây cách nhau 40 – 50cm. Mỗi hàng cách nhau 80cm.

Nếu để bí bò lan trên mặt đất, bạn nên để luống rộng trên 3,5m. Mỗi lướng trồng 2 hàng với khoảng cách tương tự như trên.

Nên trồng đúng khoảng cách để bí có không gian phát triển.

Kỹ thuật chăm sóc bí xanh

Quá trình chăm sóc cây, bạn nên lưu ý những yếu tố sau:

Tưới nước và bón phân

Suốt quá trình sinh trưởng, bạn cần tưới nước để đảm bảo độ ẩm trong đất khoảng 75 – 80%. Nếu ít hoặc nhiều đều không tốt cho cây.

Khi cây bí xanh con được 2 lá thật, bạn hãy bón thúc cho chúng bằng phân đạm. Bạn hãy hòa phân cùng với nước để tưới cho cây. Khi bón phân nên kết hợp với vun xới gốc.

Khi cây được 5 – 6 lá, bạn bón thúc đợt 2, lúc này bạn nên kết hợp phân đạm và kali. Đồng thời, bạn hãy vun xới gốc sâu và rộng hơn.

Làm giàn

Nếu trồng bí xanh theo kiểu làm giàn, bạn hãy tiến hành làm giàn khi cây được tầm 1m dài.

Thông thường, người ta dùng giàn cao hoặc giàn chữ A. Trước khi cho cây leo giàn, bạn nên cho gốc này bò sang gốc kia hoặc khoang gốc để giữ gốc.

Cây cần được thoải mái leo, không vặn vẹo hay ép cành. Tuy nhiên, bạn nên định hướng cho chúng leo đều giàn, tránh việc chồng chéo lên nhau làm ảnh hưởng năng suất.

Mỗi cây chỉ nên nuôi 2 – 3 nhánh chính khỏe mạnh. Mỗi nhánh sau này bạn để 2 – 3 quả là đạt.

Phòng trừ sâu bệnh

Bí xanh thường bị quấy rầy bởi các loại rệp hay sâu vẽ bùa. Ngoài ra, chúng còn bị bệnh héo lá, bệnh phấn trắng hay bệnh thối gốc. Hãy kiểm tra, phát hiện kịp thời để có biện pháp xử lý tối ưu.

Thu hoạch

Tùy theo nhu cầu mà bạn thu hái quả theo từng thời điểm khác nhau. Thông thường nếu hái non thì bạn nên chọn hái những quả 25 – 35 ngày tuổi. Nếu muốn thu hoạch quả già hơn, bạn chọn những quả bí xanh được 50 – 60 ngày tuổi tính từ thời điểm đậu quả.

Thao tác hái nên thực hiện nhẹ nhàng để không làm dập quả cũng như làm trầy lớp phấn trắng bên ngoài.

Nếu thu hoạch cẩn thận, những quả già sẽ có thể tươi đến 1 tháng ở điều kiện thường.

Tùy vào nhu cầu mà thu hái bí ở thời điểm khác nhau.

Như vậy, nếu muốn trồng bí xanh đạt năng suất cao, bạn phải trồng và chăm sóc đúng kỹ thuật. Những thông tin trên chắc chắn sẽ giúp bạn ít nhiều trong việc này. Hy vọng chúng sẽ giúp bạn tự tin hơn khi gieo trồng bí. Hãy tận dụng không gian để phát triển kinh tế hoặc đơn giản là trồng cho gia đình dùng nhé!