Bản đồ có ý nghĩa to lớn với con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nhờ có bản đồ, chúng ta dễ dàng tìm hiểu mọi miền tổ quốc cũng như trên toàn thế giới mà không phải đến tận nơi. Vậy các bạn hãy cùng dovenhanh.vn tìm hiểu về bản đồ là gì? Phân loại cũng như công dụng của bản đồ trong bài viết này.
LIÊN HỆ TƯ VẤN ĐO ĐẠC ĐỊA CHÍNH NHÀ ĐẤT CHUYÊN NGHIỆP 0916181935
Bản đồ là hình vẽ một phần Trái Đất hay toàn bộ Trái đất bằng nhiều kích thước thu nhỏ khác nhau. Bản vẽ đó miêu tả một cách chính xác về địa điểm, không gian và những thông số liên quan chính đến khu vực đó và xung quanh.
Ngoài ra, bản đồ là gì còn được hiểu là hình thu nhỏ bề mặt Trái Đất trên một mặt phẳng theo tỉ lệ nhất định. Các nội dung ghi trên bản đồ đều được quy ước theo những nguyên tắc nhất định.
Phân loại bản đồ
XEM THÊM Dịch vụ đo đạc đất đai quận 9 uy tín và nhanh
Sau khi nắm được khái niệm bản đồ là gì, chúng ta cùng tìm hiểu chúng được phân loại như thế nào. Việc phân loại bản đồ mang đến nhiều tiện lợi cho con người trong việc nghiên cứu, bảo quản cũng như sử dụng. Theo đó, bản đồ được phân loại như sau:
Phân loại bản đồ theo tỷ lệ
Theo tỷ lệ, bản đồ được chia làm 3 loại:
- Tỷ lệ lớn
- Tỷ lệ trung bình
- Tỷ lệ nhỏ
Phân loại bản đồ theo đối tượng thể hiện
XEM THÊM Dịch vụ đo đạc đất đai quận 9 uy tín và nhanh
Với cách phân loại bản đồ theo đối tượng thể hiện thì sẽ bao gồm 2 nhóm chính sau:
- Nhóm bản đồ thiên văn, liên quan đến hành tinh, thiên thể, vì sao, bầu trời.
- Nhóm bản đồ địa lý về lãnh thổ, kinh tế xã hội, điều kiện tự nhiên… tất cả những gì liên quan đến bề mặt trái đất.
Phân loại bản đồ theo mục đích sử dụng
Việc phân loại ở nhóm này có sự khác nhau tùy vào mục đích sử dụng như dùng để nghiên cứu lãnh thổ, về quốc phòng an ninh, tư liệu… Theo đó có hai loại chính:
- Bản đồ chuyên môn
- Bản đồ cho mục đích sử dụng.
Phân loại bản đồ theo nội dung
XEM THÊM Đo đạc định vị và cắm mốc ranh đất quận 9
Theo nội dung, bản đồ được chia làm hai nhóm chính:
- Nhóm bản đồ địa lý chung: Là loại bản đồ biểu thị lãnh thổ như dân cư, dáng đất, thủy văn, giao thông… Mức độ chi tiết của bản đồ còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như mục đích, tỷ lệ của bản đồ.
- Nhóm bản đồ chuyên đề: Là loại bản đồ phản ánh về đối tượng, hiện tượng xã hội – tự nhiên theo từng chủ đề khác nhau. Ví dụ như: địa đạo, địa chất, dân cư, cảnh quan, khí hậu… Bản đồ chuyên đề bao quát rộng hơn bản đồ địa lý chung, bao gồm các nội dung mà bản đồ địa lý chung không có.
Phân loại bản đồ theo lãnh thổ
Theo lãnh thổ, bản đồ được chia làm nhiều loại khác nhau. Tuy nhiên, điển hình nhất có thể kể đến như:
- Bản đồ thế giới
- Bản đồ châu lục
- Bản đồ vùng
- Bản đồ các nước
- Bản đồ bán cầu
Công dụng của bản đồ
Bản đồ là gì chính là dạng thu nhỏ bề mặt Trái Đất và bản đồ mang đến cho đời sống con người nhiều công dụng hữu ích. Có thể kể đến như:
Công dụng của bản đồ trong học tập
XEM THÊM Mách bạn công ty đo đạc địa chính uy tín quận 2, quận 9, Thủ Đức
Bản đồ giúp học sinh – sinh viên trau dồi kiến thức và hiểu rõ hơn về con người, xã hội, tự nhiên,… không chỉ tại nơi mình sinh sống mà còn trên toàn thế giới. Thông qua bản đồ, học sinh nắm được trên thế giới có bao nhiêu quốc gia, châu lục, khí hậu ở mỗi nơi như thế nào, vị trí các châu lục, tại sao lại có sự phân biệt ngày đêm,…
Công dụng của bản đồ trong thực tiễn
Bản đồ chứa đựng rất nhiều thông tin hữu ích, giúp ta biết được nhiều thông tin khác nhau từ một cụm dân cư đến quốc gia và châu lục. Ta có thể biết được các đại lượng như: Độ dài, tọa độ, phương hướng, mật độ… Cùng với đó là các thông tin và mối tương quan về cấu trúc, số lượng, chất lượng của nhiều đối tượng khác nhau.
Bản đồ được ứng dụng rất nhiều trong xây dựng, công nghiệp, công trình giao thông… Nhờ có bản đồ mà các công trình xây dựng, quy hoạch đất đai, đồng ruộng thuận lợi và dễ dàng hơn.
Công dụng của bản đồ trong đời sống xã hội
Bản đồ giúp chúng ta xác định đường đi dễ dàng, nắm được hướng mà cơn bão dự tính sẽ đi qua…
Trong đời sống xã hội có rất nhiều công việc cần đến bản đồ như: Quy hoạch xây dựng, làm thủy lợi, xây dựng cầu đường…
Công dụng của bản đồ trong quân sự – quốc phòng
XEM THÊM Top các phần mềm vẽ bản đồ địa lý được ưa chuộng nhất hiện nay
Trong quân sự, việc nghiên cứu bản đồ để đưa ra phương án tác chiến là điều rất quan trọng. Nhờ có bản đồ, chúng ta biết được nơi nào có thể đi qua, nơi nào là nguy hiểm để nắm bắt cơ hội.
Trên thực tế, không phải nơi nào con người cũng nắm được rõ về điều kiện địa hình, thời tiết ở khu vực nào đó mà phải dựa vào bản đồ để bao quát được tổng thể hơn.
Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu về bản đồ là gì, phân loại và những công dụng mà bản đồ mang lại đối với con người. Hy vọng những thông tin mà dovenhanh.vn chia sẻ trên đây, sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về bản đồ và áp dụng chúng một cách linh hoạt trong cuộc sống hàng ngày.
Xem thêm: Bản đồ thành phố Đà Nẵng
Bài trước Dovenhanh.com đã giới thiệu các khái niệm về Bản đồ địa hình và ký hiệu Bản đồ địa hình. Vậy Bản đồ địa hình có thuộc vào nhóm Bản đồ chuyên đề hay không hãy cũng tìm hiểu bài viết này.
Bản đồ là gì?
Bản đồ là mô hình thu nhỏ của một phần hay toàn bộ bề mặt trái đất, bề mặt các hành tinh khác hay các vùng không gian ngoài Trái Đất; nó phản ảnh các hiện tượng tự nhiên, kinh tế – xã hội thông qua một hệ thống ký hiệu, thể hiện một cách có chọn lọc, khái quát hóa và dựa trên một cơ sở toán học nhất định để đảm bảo tính chính xác.
Các đặc điểm của bản đồ:
Phân loại bản đồ: Bản đồ được phân loại dựa vào 06 tiêu chí sau:
Bản đồ chuyên đề là gì?
Bản đồ chuyên đề là bản đồ thể hiện một hoặc một nhóm yếu tố địa lý tự nhiện, kinh tế – xã hội. Ví dụ: Bản đồ dân số, bản đồ địa chất, bản đồ khí hậu, bản đồ nhiệt độ,…
Các số liệu chuyên đề được thu thập bằng phương pháp thống kê hoặc biên tập từ các tài liệu bản đồ, tài liệu văn bản,…
Phân biệt bản đồ địa lý chung và bản đồ chuyên đề:
Ý nghĩa – Vai trò của Bản đồ chuyên đề:
- Xã hội ngày càng phát triển thì vai trò của Bản đồ chuyên đề ngày càng quan trọng. Sự thể hiện nội dung, đối tượng, mức độ chính xác,…càng cao thì càng thuận lợi cho việc nghiên cứu.
- Đóng góp rất lớn và có hiệu quả cho việc quy hoạch, xây dựng, phát triển, khai thác và bảo vệ tài nguyên kinh tế xã hội của từng quốc gia và toàn Thế giới.
Phân loại bản đồ chuyên đề
- Phân loại Bản đồ chuyên đề có ý nghĩa rất quan trọng trong việc lưu trữ, bảo quản, sử dụng và thành lập bản đồ.
- Phân loại bản đồ phải đảm bảo tính hệ thống và nhất quán.
- Bản đồ chuyên đề được phân laoij theo các tiêu chí sau đây:
Trong 04 tiêu chí phân loại trên chúng ta cần lư ý tiêu chí Phân loại theo nội dung, là tiêu chí quan trọng nhất. Vây Bản đồ chuyên đề phân loại theo nội dung nó gồm những nhóm nào? Cùng Dovenhanh.com tìm hiểu nhé.
Bản đồ chuyên đề có hai cấp hạng chính: Bản đồ kinh tế – xã hội và Bản đồ tự nhiên. Trong từng cấp hạng trên người ta còn chia thành các nhóm nhỏ. Phân loại Bản đồ chuyên đề được minh họa bằng sơ đồ sau:
Thành phần của Bản đồ chuyên đề
- Các thành phần chính của Bản đồ chuyên đề: Đối với một Bản đồ chuyên đề có 04 nhóm thành phần sau:
- Bản đồ chính: Bao gồm các yếu tố nói lên trọn vẹn chủ đề của bản đồ. Ví dụ: Bản đồ khí hậu thì nội dung chính là nhiệt độ, lượng mưa, gió,…
- Cơ sở toán học: là những nguyên tắc toán học được đưa ra trong việc thành lập bản đồ, cho phép ta có được tài liệu đúng đắn về vị trí, hình dạng và kích thước của yếu tố biểu thị trên bản đồ. Cơ sở toán học bao gồm: lưới chiếu, tỷ lệ và mạng lưới điểm khống chế trắc địa [nhằm đảm bảo cho việc chuyển từ bề mặt tự nhiên sang bề mặt elipsoid mà vẫn đảm bảo được tính chính xác].
- Thành phần hỗ trợ: Là thành phần phụ nhưng quan trọng vì không có nó thậm chí không đọc được bản đồ, nó giúp cho việc đọc bản đồ đúng. Thành phần hỗ trợ bao gồm: tên bản đồ, bảng chú giải, hướng, ghi chú tỷ lệ, thông tin xuất bản [cơ sở sản xuất, năm sản xuất].
- Thành phần bổ sung: Nhằm bổ sung, giải thích và làm phong phú thêm hình tượng bản đồ, làm cho việc sử dụng bản đồ được dễ dàng thuận lợi. Tuy nhiên không có nó thì vẫn đọc được bản đồ chính. Bao gồm: tranh ảnh minh họa, đồ thị, lát cắt, số liệu tra cứu, bản đồ phụ, biểu đồ, ….
Nội dung Bản đồ chuyên đề
- Bản đồ chuyên đề có chủ đề rất phong phú và đa dạng nhưng chúng đều có những đặc điểm nội dung sau:
- Có sự phân chia thành phần chính và phụ. Những đối tượng thuộc thành phần chính được ưu tiên thể hiện, những đối tượng phụ làm rõ nét hơn các thành phần chính hoặc giúp cho việc đọc bản đồ được dễ dàng.
- Nội dung trên bản đồ chuyên đề thường hẹp hơn nội dung trên bản đồ địa lý nhưng nó đi sâu vào biểu thị nội dung bên trong của các đối tượng, hiện tượng và những đặc điểm chi tiết của nó đều được thể hiện rõ ràng, chi tiết trên bản đồ.
- Nội dung bản đồ chuyên đề gồm: nền địa lý và nội dung chuyên đề.
– Nền địa lý: bao gồm các yếu tố địa lý cơ sở thể hiện nội dung chính được tổng quát hóa phù hợp với nội dung chuyên đề
– Nội dung chuyên đề: là đối tượng được thể hiện theo chủ đề của bản đồ như lượng mưa, nhiệt độ, dân số,….
Bản đồ địa chính có phải Bản đồ chuyên đề không?
Phần trên chúng tôi đã giới thiệu các vấn đề về Bản đồ chuyên đề, vậy Bản đồ địa chính có phải là Bản đồ chuyên đề hay không? Cùng Dovenhanh.com tìm hiểu và trả lời câu hỏi trên.
Bản đồ địa chính là bản đồ thể hiện các thửa đất và các yếu tố địa lý có liên quan, lập theo đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận [Điều 3, Luật đất đai 2013].
Qua khái niệm trên cho thấy Bản đồ địa chính phục vụ cho việc Quản lý đất đai và nội dung chính được thể hiện trên bản đồ địa chính là yếu tố thửa đất. Dựa vào sơ đồ phân cấp, hạng, phân nhóm bản đồ chuyên đề thì Bản đồ địa chính thuộc nhóm Kinh tế và phân nhóm Sử dụng đất. Do đó có thể khẳng định rằng Bản đồ địa chính là Bản đồ chuyên đề.
Như vậy chúng tôi đã giúp bạn tìm hiểu các thông tin về Bản đồ chuyên đề là gì? Bản đồ địa chính có phải là bản đồ chuyên đề không?. Để tìm hiểu các thông tin liên quan khác hãy truy cập vào website của chúng tôi nhé. Chúc bạn tìm được các thông tin bổ ích.
Bài viết Bản đồ chuyên đề được tài trợ bởi:
CÔNG TY TNHH HỢP NHẤT BÁCH VIỆT
- Trụ sở chính: 369 Lò Lu, Phường Trường Thạnh, Tp. Thủ Đức, TPHCM
- Hotline: 028 3535.6895 hoặc 0907621115
- Email:
Xem thêm:
Top 4 flycam giá rẻ đáng mua năm 2021
Tôi là Thúy - Kỹ sư Trắc địa và Bản đồ. Tôi tốt nghiệp Chuyên ngành Trắc địa Địa chính - Công trình Đại học Tài nguyên và Môi trường TP.HCM. Hiện nay, tôi đang công tác tại Công ty TNHH Hợp Nhất Bách Việt.