Dịch ối có vai trò bảo vệ và nuôi dưỡng thai nhi vô cùng quan trọng, vì thế tình trạng quá ít hay quá nhiều dịch ối đều tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi. Đặc biệt, tình trạng thiểu ối có thể dẫn đến khoèo chi, thiểu sản phổi, chèn ép dây rốn,… cho trẻ sơ sinh. Vậy cần làm gì khi mẹ bầu bị thiểu ối và phòng ngừa tình trạng này như thế nào?
1. Nguyên nhân khiến mẹ bầu bị thiểu ối điển hình
Tình trạng thiểu ối là tình trạng mẹ bầu có lượng nước ối ít hơn bình thường, chỉ số AFI nhỏ hơn 5cm, màng ối còn nguyên vẹn không có dấu hiệu dò dịch ối.
Thiểu ối ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của thai
Nguyên nhân dẫn đến thiểu ối rất đa dạng, có thể xuất phát từ mẹ hoặc do thai, cụ thể như sau:
1.1. Nguyên nhân thiểu ối do mẹ
Tình trạng thiểu ối sẽ gặp ở những mẹ bầu:
-
Mắc bệnh lý như tiền sản giật, cao huyết áp, bệnh thận, gan,… khiến thai kém phát triển, chức năng tái tạo nước ối của bị ảnh hưởng. Ngoài ra, những bệnh lý này còn ảnh hưởng đến tính thấm của màng ối cũng như chức năng rau thai, nguy cơ thiểu ối và biến chứng cao hơn.
-
Mẹ dùng thuốc điều trị: Thuốc ức chế tổng hợp Prostaglandin, thuốc ức chế men chuyển…
1.2. Nguyên nhân thiểu ối do thai
Nguyên nhân thường gặp nhất gây thiểu ối ở bất cứ giai đoạn nào của thai kỳ là vỡ ối sớm, đây có thể do bất thường bẩm sinh thai kỳ kết hợp như:
-
Bất thường nhiễm sắc thể.
-
Thai quá ngày sinh.
-
Thai bị dị tật bẩm sinh: dị tật hô hấp, tiêu hóa, tiết niệu,…
-
Thai chậm phát triển trong tử cung.
-
Nhiễm trùng thai.
Thiểu ối có thể do thai quá ngày sinh
1.3. Nguyên nhân thiểu ối do phần phụ của thai
Bao gồm:
-
Nhồi máu bánh rau.
-
Vỡ ối non, vỡ ối sớm.
-
Hội chứng truyền máu thai nhi.
Xác định được nguyên nhân gây thiểu ối giúp khắc phục hiệu quả hơn, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm có thể gặp ở thai nhi.
2. Nhận biết dấu hiệu mẹ bầu bị thiểu ối
Thiểu ối là vấn đề nghiêm trọng cần được phát hiện, điều trị và khắc phục sớm để tránh biến chứng cho sự phát triển của trẻ. Do đó, mẹ bầu cần lưu ý kiểm tra các dấu hiệu thiểu ối sớm bao gồm:
2.1. Cử động thai yếu
Kiểm tra cử động thai bằng 4 thủ thuật của Leopold nếu thấy rõ các phần thai nằm sát dưới cánh tay không có nước ối thì khả năng cao là thiểu ối. Thiểu ối khiến động tác di động đầu thai nhi gặp khó khăn.
2.2. Sự phát triển thai
Với thai bị thiểu ối, số đo và chiều cao tử cung thường thấp hơn so với tuổi thai, có xu hướng đi xuống so với đường chuẩn.
2.3. Chỉ số nước ối khi siêu âm thấp
Siêu âm là phương pháp kiểm tra thai thường được áp dụng, cũng giúp phát hiện tình trạng thiểu ối. Nếu chỉ số nước ối dưới đường percentile thứ 5 so với tuổi thai hoặc chỉ số AFI