Thú mỏ vịt có lẽ khá nhiều người chưa biết đến loài động vật có vú chuyên ăn thịt này. Chúng là một loài thủy sinh có mỏ khá giống với mỏ vịt nên được đặt tên gọi như vậy.
Hiện nay mối nguy hại nhất đối với loài này chính là môi trường sống bị ô nhiễm nghiêm trọng. Chúng là loài nhút nhát nhưng cũng là loài nằm trong số ít động vật có vú chứa nọc độc.
Tìm hiểu chung
Thú mỏ vịt có danh pháp khoa học gọi là Ornithorhynchus anatinus có nguồn gốc từ miền Đông nước Úc. Chúng là một loài bán thủy sinh có vú, một trong 5 loài đơn huyệt còn tồn tại đến nay.
Chúng thuộc chi Ornithorhynchus, thuộc họ Ornithorhynchidae và cũng là loài duy nhất còn sinh tồn của họ Ornithorhynchidae này.
Một số họ hàng của chúng đã được cho là tuyệt chủng và chỉ được tìm thấy từ hóa thạch.
Một số nhà khoa học lần đầu nhìn thấy về loài này khá khó hiểu về hình dáng của nó. Họ cho đó là sự lừa đảo tinh vi bởi chúng hội tụ rất nhiều đặc điểm của loài khác.
Chúng là một loài linh vật tiêu biểu thường biểu tượng cho chiến thắng trong các kỳ thế vận hội. Trong các trương trình dành cho trẻ em đặc biệt là phim hoạt hình loài này cũng rất nổi tiếng.
Khoảng đầu thế kỷ XX thì thú mỏ vịt bị săn bắn khá nhiều phục vụ cho việc lấy lông. Và hiện nay đã có nhiều chính sách và khu bảo tồn để bảo vệ sự dinh tồn của chúng.
Tuy các chính sách này có có nhiều giới hạn cũng như ô nhiễm ảnh hưởng tới môi trường sống. Nhưng hầu như loài này vẫn chưa bị đe dọa nhiều về vấn đề tuyệt chủng vào thời điểm này.
Tìm hiểu về đặc điểm
Nhìn chung thì loài này có những đặc điểm vô cùng ấn tượng như sau, chúng có mỏ của vịt. Chân của loài rái cá, đuôi của loài hải ly và là động vât có vú có chứa nọc độc.
Phần đầu và toàn thân có dạng thẳng như một tấm ván giúp chúng dễ dàng di chuyển trong nước. Chúng có một bộ lông dày nhưng đặc biệt không thấm nước nên thân mình luôn khô ráo khi bơi.
Đây là loài động vật hằng nhiệt, dù có bơi lội kiếm ăn trong nước dưới 5 độ C lâu. Thì cơ thể của chúng luôn được giữ ở mức nhiệt 32 độ C rất khô ráo và ấm áp.
Phần đầu của chúng có màu nâu đậm, có những con màu đen và chuyển trắng đục ở phần bụng.
Chiếc mỏ của chúng khá giống với mỏ của loài vịt nên chúng mới được đặt tên gọi như vậy. Tuy nhiên so với loài vịt thì mỏ của loài này mềm mại hơn và có cơ quan cảm nhận.
Xung quanh mỏ được bao phủ bởi các giác quan có thể cảm nhận xung quanh, phát hiện con mồi.
Chỉ ở những con đực thì mới có chứa độc ở cựa chân sau, gây ra đau đớn nghiêm trọng.
Những đặc điểm thú vị khiến chúng trở thành chủ đề nghiên cứu được các nhà khoa học rất thích.
Tìm hiểu về hành vi
Thú mỏ vịt là loài hầu như sống cô độc, độc lập với nhau, sinh hoạt ăn ngủ một mình. Thức ăn của chúng là giun hay ấu trùng, sâu bọ, cũng có thể là các động vật có vỏ.
Đôi khi những thức ăn mà chúng kiếm được còn kèm theo cả sỏi và đất đá ở dưới đáy. Những viên sỏi nhỏ này là công cụ giúp chúng nghiền nát thức ăn vì loài này không có răng.
Chúng chỉ có thể lặn sâu xuống dưới đáy hơn 30 giấy một chút rồi lại phải ngoi lên thở. Sau khi thở khoảng 10 đến 20 giây thì mới lại tiếp tục lặn xuống để tìm kiếm con mồi.
Chúng dành phần lớn thời gian của mình để bơi lặn ở dưới nước tìm kiếm con mồi, thức ăn. Loài này có 4 chân, cả 4 chân đều có màng nhưng chúng chỉ di chuyển bằng 2 chân trước.
Đôi chân này kết hợp cùng chiếc đuôi như mái chèo chính là công cụ chính để chúng bơi lội. Trong khi bơi tai và mắt của loài này sẽ bị che hết bởi da, 2 cánh mũi đóng lại.
Những thức ăn mà chúng kiếm được thường là những động vật giáp xác nhiều calo và chất dinh dưỡng. Nên hầu như trong ngày chúng chỉ cần ăn một bữa là đã no và dành 14 giờ để ngủ.
Vòng đời và sinh sản
Nhiều người vẫn luôn thắc mắc và muốn tìm hiểu về việc thú mỏ vịt đẻ trứng hay đẻ con. Tuy là một loài động vật có vú nhưng chúng chính là một trong 5 loài thú dạng đơn huyệt.
Nghĩa là những loài động vật có vú không đẻ con như đa số loài khác mà lại đẻ trứng.
Tuy nhiên trong các loài vật thì loài này thuộc lớp có tỷ lệ sinh sản vào dạng khá thấp. Cứ 2 con cái thì chỉ có một cá thể có thể đẻ trứng còn con còn lại thì không.
Trong giai đoạn hay mùa sinh sản thì những con cái sẽ ẩn mình trong hang riêng biệt với nhau.Thông thường thì chúng sẽ đào những cái hang ở trong lòng đất và ẩn mình trong đó để đẻ trứng.
Một lần đẻ mỗi con thường sinh 1 đến 2 quả trứng và thực hiện ấp bằng thân và đuôi. Sau khi ấp được khoảng 10 ngày thì con con sẽ nở ra và ban đầu chỉ bằng hạt đậu.
Và trong 3 đến 4 tháng đầu con con sẽ được nuôi hoàn toàn bởi con thú mỏ vịt mẹ. Khi con con cứng cáp và biết bơi thì con mẹ tách riêng để chúng tự đi tìm thức ăn.
Tìm hiểu về nọc độc
Ở bất kỳ cá thể nào của thú mỏ vịt thì ở mắt cá chân đều có cựa kể cả con đực lẫn con cái. Tuy nhiên thì chỉ có cựa con đực mới chứa nọc độc được tạo bởi hệ miễn dịch của chúng.
Nọc độc này khá nguy hiểm mang đến cơn đau dữ dội và có thể giết chết động vật nhỏ, Tuy nhiên với con người nặng lắm cũng chỉ gây ra kiệt sức do đau đớn chứ không tử vong.
Khi bị trúng độc cần hết sức lưu ý vì vết phù có thể lan rộng ra xung quanh nhanh. Vết thương này được đánh giá là có độ nhạy cảm rất cao và cần điều trị khoảng vài tháng.
Nọc độc là một tuyến hình bầu dục có dạng tổ ong được tạo ra từ phần đùi con đực. Tuyến này thông với cựa bằng một ống dẫn rất mỏng và đây là chỗ tích lại và phun ra.
Vào mùa sinh sản thì nọc độc sẽ được sản sinh nhiều hơn, là vũ khí chiến đấu của chúng.
An Phú Pet chuyên cung cấp chó Corgi, chó Poodle, chó Pug, chó Husky, chó Alaska, chó Golden…các bạn có nhu cầu mua chó cảnh liên hệ với chúng tôi nhé.
[TN&MT] - Ngày 3/3, các nhà bảo tồn Australia đã công bố kế hoạch xây dựng khu bảo tồn đầu tiên trên thế giới cho thú mỏ vịt, nhằm thúc đẩy quá trình sinh sản và phục hồi khi loài động vật có vú mỏ vịt phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do biến đổi khí hậu.
| Một con thú mỏ vịt đực trưởng thành có tên Millsom được người nuôi chăm sóc tại khu bảo tồn động vật ở Melbourne, Australia. Ảnh: Reuters |
Hiệp hội Bảo tồn Taronga Australia và bang New South Wales của nước này cho biết, sẽ xây dựng các khu riêng, chủ yếu là ao và hang cho các sinh vật bán thủy sinh, tại một vườn thú cách Sydney 391 km vào năm 2022, có thể chứa lên đến 65 thú mỏ vịt.
Ông Cameron Kerr, Giám đốc Sở thú Taronga cho biết, có quá nhiều điều để tìm hiểu về thú mỏ vịt. "Những cơ sở này sẽ rất quan trọng, góp phần tăng sự hiểu biết của chúng ta về thú mỏ vịt và không để sinh vật mang tính biểu tượng này “rời xa” Trái đất", ông Kerr nhấn mạnh.
Lo ngại về loài thú mỏ vịt sắp tuyệt chủng càng tăng cao kể từ khi các trận cháy rừng xảy ra tàn phá 12,6 triệu ha [tương đương 31 triệu mẫu Anh], gần bằng diện tích của Hy Lạp, vào cuối năm 2019 và đầu năm 2020.
Các nhà khoa học ước tính gần ba tỷ động vật đã chết trong vụ cháy rừng vào mùa hè năm 2019, mà Thủ tướng Scott Morrison gọi là "mùa hè đen" của Australia. Trong khi đó, một cuộc điều tra của chính phủ Australia cho thấy cháy rừng có thể sẽ xảy ra thường xuyên hơn do nhiệt độ ấm lên.
Không giống như các loài động vật nổi tiếng khác của Australia như gấu túi hay chuột túi, thú mỏ vịt giống hải ly hiếm khi xuất hiện trong tự nhiên do bản chất ẩn dật và nhu cầu môi trường sống đặc biệt của chúng.
Động vật có lông, chân màng, cùng với họ thú lông nhím [echnidna] là những loài động vật có vú đẻ trứng và thường sống xung quanh các con suối nhỏ và sông chảy chậm ở nhiệt độ mát hơn. Ông Kerr cho biết: “Nơi trú ẩn sẽ cho chúng ta cơ hội để thực sự tìm hiểu về loại môi trường mà chúng thích và điều gì có khả năng khuyến khích chúng sinh sản nhất”.
Các vụ cháy rừng từ năm 2019 - 2020 diễn ra sau vài năm hạn hán và trước đó, sở thú Taronga đã ghi nhận số lượng thú mỏ vịt với "thương tích và bệnh tật liên quan đến khí hậu" ngày càng gia tăng. Thú mỏ vịt được xếp vào loài được bảo vệ ở Australia và sở thú Taronga cho rằng, nếu không có sự can thiệp, loài vật này có thể sẽ dần biến mất một vài thập kỷ sau đó.
Năm ngoái, một cuộc điều tra riêng cho thấy, gấu túi sẽ tuyệt chủng ở New South Wales vào năm 2050, do nạn phá rừng để làm nông nghiệp và phát triển đô thị.