Các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến các bệnh trạng khác được chẩn đoán khi các yếu tố tâm lý hoặc hành vi tác động xấu đến quá trình hoặc kết quả của một tình trạng sức khoẻ hiện tại.
[Xem thêm Tổng quan về Cơ thể hóa Tổng quan về cơ thể hóa .]
Bệnh nhân có một hoặc nhiều nhân tố tâm lý hoặc hành vi có ý nghĩa lâm sàng gây ảnh hưởng xấu đến rối loạn bệnh lý hiện có [ví dụ như bệnh tiểu đường, bệnh tim] hoặc triệu chứng [ví dụ đau]. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ đau khổ, tử vong, hoặc tàn tật; làm nặng thêm tình trạng sức khoẻ tiềm ẩn; hoặc dẫn đến nhập viện hoặc nhập khoa cấp cứu. Các phản ứng tâm lý hoặc hành vi bất thường phản ứng với tình trạng bệnh lý mà không ảnh hưởng đến kết quả bệnh được coi là rối loạn sự thích ứng.
Các yếu tố tâm lý hoặc hành vi có thể tác động xấu đến rối loạn bệnh lý bao gồm
Chối bỏ sự quan trọng hoặc mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng
Kém tuân thủ các xét nghiệm và điều trị theo quy định
Bệnh nhân có thể biểu hiện như thất bại điều trị hoặc với sự trầm trọng các tình trạng bệnh lý liên quan tới stress [ví dụ, bệnh cơ tim Takotsubo].
Giáo dục bệnh nhân và can thiệp tâm lý trị liệu có thể có ích.
Tại Việt Nam, tâm lý trị liệu còn là một phương pháp khá xa lạ. Tuy nhiên, trên thế giới đây được xem là cách giải quyết các bệnh về tâm lý tuyệt vời và đã có từ thế kỷ XVIII. Bằng liệu pháp này các chuyên gia tâm lý sẽ giúp người bệnh tháo gỡ được những bất ổn trong cuộc sống và giúp phục hồi sức khỏe tinh thần và thể chất một cách tự nhiên.
Tâm lý trị liệu còn có tên gọi tiếng Anh là Psychotherapy, đây chính là một hệ thống các phương pháp và kỹ thuật nhằm cải thiện được sức khỏe tinh thần và thể chất, giải quyết các khúc mắc trong hành vi và tâm trí của con người. Các chuyên gia tâm lý sẽ là người trực tiếp hướng dẫn và chăm sóc bệnh nhân, giúp họ có thể tự quản lý và cân bằng được cuộc sống để đạt được mục đích mà họ mong muốn.
Tại Việt Nam, không chỉ có những bác sĩ tâm lý mới có thể thực hiện được liệu pháp tâm lý trị liệu mà ngay cả những chuyên gia trong các lĩnh vực tâm lý như master coach, chuyên gia tâm lý,…cũng có thể hỗ trợ người bệnh trị liệu bệnh bằng phương pháp này.
Bắt đầu từ thế kỷ 20, tâm lý trị liệu đã có một bước tiến vượt trội bằng việc mang lại hạnh phúc và sức khỏe cho rất nhiều người bệnh. Hiện nay, phương pháp này cũng đã được áp dụng rộng rãi và được đánh giá rất cao về mức độ hiệu quả.
Sự có mặt của những dòng tâm lý học đã đánh dấu cho một cuộc cách mạng mở rộng. Điều này giúp cho ngành tâm lý trị liệu có một bước chuyển biến tích cực, không còn là một phương pháp hỗ trợ điều trị mà hiện đã được lập ra phác đồ điều trị chuyên sâu đối với từng bệnh lý khác nhau.
Một số dòng tâm lý học hiện đại có thể nhắc đến như:
- Tâm lý học hành vi
- Phân tâm học
- Tâm lý học Gestalt
- Tâm lý học nhân văn và hệ sinh
Bước sang thế kỷ 21, phương pháp tâm lý trị liệu đã mở rộng phạm vi can thiệp, không dừng lại ở các bệnh lý rối loạn tâm can mà còn có thể giúp cải thiện các vấn đề sức khỏe tâm lý. Bạn có thể tìm đến các chuyên gia trị liệu tâm lý ngay cả khi bản thân không mắc bất kì chứng bệnh nào. Việc điều trị tâm lý có thể giúp bạn thay đổi những thói quen không tốt, thực hiện hóa chính mình hoặc có thể khơi gợi và tìm ra những khả năng tiềm ẩn.
Mục tiêu chính của tâm lý trị liệu đó chính là cân bằng và ổn định bánh xe cuộc đời của mỗi con người, giúp họ tìm đủ các yếu tố để tìm được hạnh phúc trọn vẹn và thực hiện được ước mơ của bản thân. Các chuyên gia tâm lý sẽ dần cải thiện các hành vi, cảm xúc, tâm lý thụ động, tiêu cực thành những điều tích cực và chủ động để họ có thể tự thực hiện và giải quyết các vấn đề của chính mình.
Tham khảo:
Tâm lý trị liệu có thể trị liệu được dứt điểm các tình trạng bệnh tâm lý như:
- Trầm cảm
- Rối loạn lo âu
- Mất ngủ – khó ngủ
- Suy nhược cơ thể
- Rối loạn cảm xúc
- Rối loạn tiền đình
- Stress – căng thẳng mệt mỏi
- Giúp hòa hợp mọi mối quan hệ
- Tìm điểm cân bằng trong cuộc sống
Thay vì người bệnh phải cần đến sự can thiệp của thuốc để điều trị thì tâm lý trị liệu sẽ kết hợp các phương pháp trị liệu khác nhau để cải thiện tình trạng tâm lý và sức khỏe một cách tự nhiên nhất.
Tùy vào vào từng mức độ, tình trạng của mỗi bệnh lý và nhiều yếu tố khác mà quá trình trị liệu tâm lý của mỗi người sẽ khác nhau. Tuy nhiên, trung bình thời gian để cải thiện các triệu chứng bệnh hoặc những vấn đề cơ bản sẽ được thực hiện trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 tháng.
Tâm lý trị liệu đã phát triển và được ứng dụng tại rất nhiều quốc gia như Pháp, Anh, Mỹ,… Các nhà nghiên cứu cho rằng, công dân tại các nước càng tiên tiến thì sẽ phải chịu nhiều áp lực và căng thẳng đến từ công việc, cuộc sống. Hiện nay, số lượng người mắc phải các chứng bệnh như trầm cảm, mất ngủ, stress, rối loạn lo âu càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa.
Phương pháp tâm lý trị liệu sau khi được nghiên cứu và áp dụng đã giúp cho con người dần thoát khỏi những trở ngại, giải quyết các vấn đề khó khăn trong đời sống hàng ngày. Những hiệu quả tuyệt vời mà tâm lý trị liệu có thể mang lại như:
- Điều trị tận sâu gốc rễ và hạn chế tối đa tình trạng tái phát bệnh.
- Không cần đến sự can thiệp của bất kỳ loại thuốc nào, đảm bảo an toàn và không gây tác dụng phụ hoặc biến chứng về sau.
- Có thể áp dụng được cho hầu hết mọi đối tượng như trẻ em, phụ nữ đang mang thai hoặc trong giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ,…
- Sau trị liệu người bệnh sẽ biết cách làm chủ và cân bằng hành vi, cảm xúc của bản thân.
- Chuyển những hành vi, cảm xúc, suy nghĩ tiêu cực sang trạng thái tích cực.
- Khắc phục các khuyết điểm về giao tiếp, bị ám thị, loại bỏ mọi rào cản đang tác động và chi phối đến sức khỏe và tinh thần.
- Đánh thức khả năng tự chữa lành trong mỗi người và làm thuyên giảm các triệu chứng bệnh một cách tự nhiên.
Phương pháp tâm lý trị liệu sẽ mang lại hiệu quả cao trong quá trình trị liệu thân bệnh và tâm bệnh nếu như các vấn đề bệnh lý xuất phát từ suy nghĩ, tâm trí hoặc do các mối quan hệ có trong tiềm thức. Ngoài ra, lộ trình trị liệu cũng cần phải đảm bảo các yếu tố như lòng tin của người bệnh, uy tín của chuyên gia, hiệu quả của ngôn ngữ giao tiếp, bản chất trong mối quan hệ trị liệu.
Trong những yếu tố nêu trên thì niềm tin và uy tín của chuyên gia tâm lý có tác động mạnh mẽ nhất đến hiệu quả của quá trình trị liệu. Bởi người bệnh sẽ không thể biết được lý luận hay liệu trình trị liệu nào là phù hợp và tối ưu nhất. Do đó, việc lựa chọn đúng chuyên gia là điều vô cùng quan trọng. Nếu chuyên gia không thể giúp cho người bệnh đặt lòng tin vào mình thì các phương pháp tâm lý trị liệu sẽ khó có hiệu quả.
Để có thể hỗ trợ giải quyết được các bệnh lý về tâm trí khác nhau, tâm lý trị liệu cũng sẽ áp dụng nhiều phương pháp riêng biệt nhằm đem lại hiệu quả tối ưu nhất cho người bệnh. Hiện nay, tâm lý trị liệu có 7 phương pháp được các chuyên gia tâm lý, master coach ứng dụng phổ biến như:
Phương pháp tâm lý giữa các cá nhân sẽ giúp cho bệnh nhân tập trung hơn vào các mối quan hệ trong cuộc sống hàng ngày như đồng nghiệp, bạn bè, gia đình, người lạ,…Từ đó sẽ giúp bệnh nhân tìm ra được những vấn đề xung đột về tâm lý đối với những người bên cạnh và dần thay đổi cảm xúc, hành vi để có thể phù hợp hơn.
Phương pháp hành vi nhận thức sẽ hỗ trợ bệnh nhân tập trung vào hành động và suy nghĩ của bản thân để có thể tìm ra được hướng giải quyết cho những hành vi, suy nghĩ tiêu cực. Liệu pháp này sẽ không tập trung vào việc tìm kiếm nguyên nhân gây ra tình trạng bệnh trong tiềm thức mà sẽ để cho bệnh nhân đối mặt với hành vi, tư tưởng gây ra các triệu chứng bệnh ở hiện tại.
Sau khi đã gỡ bỏ được những tiêu cực, các chuyên gia điều trị tâm lý sẽ tiến hành tạo dựng một niềm tin mới để giúp cho người bệnh trưởng thành và thay đổi tốt hơn. Hiện nay, phương pháp hành vi nhận thức đã được áp dụng rất nhiều, có khoảng hơn 75% các trường hợp bệnh đã được cải thiện sau khi tiến hành điều trị bằng liệu pháp này.
Các chuyên gia tâm lý sẽ dựa vào những sự hiểu biết về lộ trình tâm thần vô thức để có thể biết được cảm xúc, suy nghĩ, hành vi của người bệnh. Phương pháp phân tâm học sẽ kết nối và xác định các quy trình với những vấn đề về tâm lý hoặc các yếu tố sức khỏe mà bệnh nhân đang gặp phải.
Mục đích chính của phương pháp tâm lý trị liệu này đó chính là giúp cho đối tượng bệnh biết được những động cơ vô thức trong tâm lý đang kiểm soát và trói buộc họ, khiến những hành vi, tư duy của họ không thể thay đổi được.
Bằng phương pháp này, các chuyên gia tâm lý, master coach sẽ tôn trọng, đồng cảm và giúp người bệnh một cách vô điều kiện. Chuyên gia sẽ không hướng dẫn hoặc giải thích cho người bệnh theo bất kỳ mục tiêu nào mà sẽ trao quyền cho họ tự giải quyết và đưa ra những quyết định đối với các vấn đề của bản thân.
Với phương pháp gia đình, các chuyên gia sẽ hỗ trợ cho những người thân xung quanh của người bệnh hiểu được về tình trạng sức khỏe, các triệu chứng bệnh và những nguy cơ biến chứng nguy hiểm của các bệnh về tâm lý. Nhờ đó mà các thành viên trong gia đình, bạn bè thân thiết sẽ là nơi hỗ trợ giúp thay đổi lối sống, suy nghĩ, hành vi của người bệnh. Để hình thành các lối sống tích cực, những nguyên tắc đúng đắn và hỗ trợ, chia sẻ để giải tỏa tâm lý cho người bệnh.
Đây chính là phương pháp trị liệu tâm lý truyền thống nhất giúp người bệnh tìm ra được nguyên nhân gốc rễ gây ra bệnh. Người bệnh sẽ được kiểm tra tiềm thức, sau đó sẽ phản ánh chúng với cuộc sống hiện tại để có thể tìm ra nguồn gốc xuất phát của bệnh.
Khi đã xác định được các lý do gây ra những hành vi, suy nghĩ, cảm xúc tiêu cực, các chuyên gia sẽ giúp cho người bệnh xóa bỏ những cảm giác có lỗi, hoang mang hoặc những rối loạn trong suy nghĩ, cảm xúc để thay đổi theo hướng tốt hơn.
Để áp dụng phương pháp giải quyết vấn đề trong tâm lý trị liệu, các chuyên gia sẽ sử dụng hình thức tư vấn, giao tiếp, chia sẻ trực tiếp với người bệnh. Bằng cách này, người bệnh sẽ dần hiểu rõ hơn về các vấn đề tâm lý và những triệu chứng bất ổn của bản thân. Từ đó, các chuyên gia sẽ hỗ trợ và giúp cho họ phát triển được hướng giải quyết các vấn đề mà bản thân đang gặp phải.
Tâm lý trị liệu sẽ sử dụng phổ biến một số hình thức như: kỹ năng trò chuyện, giao tiếp giữa chuyên gia và bệnh nhân. Trong quá trình trao đổi, người bệnh sẽ được đánh thức tiềm thức và tự hiểu được bản thân. Tuy nhiên, để hỗ trợ cho quá trình điều trị các bệnh lý khác nhau, các chuyên gia tâm lý trị liệu còn có thể áp dụng các hình thức phổ biến sau đây:
- Trị liệu bằng âm nhạc: Chuyên gia sẽ dùng âm nhạc để tác động đến nhận thức, cảm xúc và hành vi của người bệnh.
- Trị liệu bằng hành động: Vẽ tranh, chơi trò chơi, tâm kịch,…sẽ được áp dụng trong tâm lý trị liệu.
- Trị liệu bằng thiền định: Đây là hình thức khá phổ biến và mang lại kết quả tốt bằng các giúp cho tinh thần của người bệnh được thanh tịnh, chú tâm hơn.
- Trị liệu bằng giọng nói: Đây chính là hình thức phổ biến và được áp dụng hầu hết trong các phương pháp trị liệu. Các chuyên gia sẽ sử dụng ngôn ngữ giao tiếp để trò chuyện trực tiếp với người bệnh.
- Trị liệu theo cá nhân hoặc theo nhóm: Có thể điều trị trực tiếp với người bệnh hoặc thông qua bạn bè, gia đình, người thân của họ.
Hiện nay, tâm lý trị liệu đã trở thành phương pháp điều trị chuyên sâu của rất nhiều bệnh lý. Tuy nhiên, để mang lại kết quả tốt cho quá trình chữa bệnh, bạn cũng cần tìm cho mình một trung tâm uy tín và chất lượng để đảm bảo an toàn, giúp cho sức khỏe được phục hồi tự nhiên và nhanh chóng.
| Có thể tham khảo:
|
Bài viết trên đây đã tổng hợp một số thông tin cơ bản về tâm lý trị liệu. Hy vọng bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả này. Đừng quên chia sẻ những thông tin bổ ích này đến những người xung quanh vì biết đâu họ cũng sẽ cần đến.
Nguồn: tamlytrilieunhc.com
Bài viết chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị