Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai dễ sử dụng, có tác dụng bảo vệ bạn không mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ được sử dụng trong giới hạn và nếu lạm dụng quá mức có thể dẫn đến suy giảm phản ứng của cơ thể với thuốc, kéo theo nhiều hệ lụy đến sức khỏe tiêu cực khác. Sau đây là một số điều cần biết về thuốc tránh thai khẩn cấp.
1. Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong trường hợp nào
Viên thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai cho phụ nữ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc sử dụng biện pháp tránh thai thất bại như: sử dụng bao cao su nhưng bị thủng hay bị rách hoặc phụ nữ đang sử dụng thuốc uống tránh thai mà quên uống từ 2 ngày trở lên; đang sử dụng thuốc tiêm tránh thai mà thời gian tiêm bị chậm kỳ quy định, tính sai thời điểm dụng trứng. Ngoài ra, viên thuốc tránh thai khẩn cấp cũng được dùng khi đối tượng nữ bị hiếp dâm hoặc cưỡng bức quan hệ tình dục.
2. Tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tương tự như thuốc viên tránh thai hằng ngày, nó có chứa hoóc-môn nữ progestin. Tuy nhiên, hàm lượng kích thích tố progestin trong thuốc tránh thai khẩn cấp cao hơn nên sẽ làm ức chế hoặc trì hoãn rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn cản sự di chuyển của tinh trùng vào lòng tử cung, cản trở sự thụ tinh, ức chế sự phát triển của nội mạc tử cung, ngăn cản sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
3. Các loại thuốc tránh thai và cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
- Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên là loại mà liều dùng chỉ có 1 viên duy nhất.
Đối với thuốc tránh thai khẩn cấp 1 viên có thành phần Levonorgestrel hàm lượng 1,5mg được khuyến cáo nên sử dụng càng sớm càng tốt và tối đa trước 72 giờ sau khi quan hệ không có biện pháp bảo vệ. Nếu uống trong vòng 24 giờ đầu tiên thì hiệu quả tránh thai là 95%, từ 25-48 giờ tiếp theo hiệu quả tránh thai giảm còn 85 % và từ 49-72 giờ hiệu quả tránh thai chỉ còn 58%.
Đối với thuốc tránh thai khẩn cấp 1 viên chứa thành phần Mifepristone , hàm lượng 10mg thì được khuyến cáo sử dụng càng sớm càng tốt để đạt hiệu quả cao nhất và tối đa trong vòng 120 giờ sau khi quan hệ tình dục.
- Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên thì mỗi viên chứa 0,75mg Levonorgestrel. Viên thứ nhất uống càng sớm càng tốt, không chậm hơn 72 giờ và viên thứ hai uống sau viên thứ nhất 12 giờ [không để chậm hơn 16 giờ]. Nhất thiết phải uống đủ 2 viên mới có tác dụng phòng tránh mang thai.
* Người sử dụng phải lưu ý thuốc khẩn cấp mình sử dụng là loại nào [1 viên hay 2 viên] để sử dụng theo đúng hướng dẫn.
4. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
- Không dùng thuốc tránh thai khẩn cấp quá 2 lần trong 1 tháng và 3 lần trong 1 năm để tránh ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Nếu uống thuốc mà xảy ra tình trạng nôn thì nếu tình trạng này xảy ra dưới 2h sau khi uống thuốc thì mới phải uống bù liều khác.
- Một số tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc bao gồm buồn nôn, nhức đầu, căng ngực, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt...
- Các thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng khi thai đã hình thành. Chu kỳ kinh nguyệt sẽ bắt đầu trong tháng tới, nếu không thấy kinh nguyệt xuất hiện, bạn cần xét nghiệm để xem mình có mang thai hay không.
- Uống nhiều viên thuốc tránh thai khẩn cấp không làm tăng cường khả năng tránh thai, bạn chỉ cần uống đủ và đúng theo hướng dẫn.
5. Những trường hợp nào không nên dùng và thận trọng khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
- Những trường hợp không nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp:
Người đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai.
Xuất hiện tình trạng chảy máu âm đạo bất thường không rõ nguyên nhân.
Người có tiền sử viêm tắc tĩnh mạch hoặc bệnh huyết khối.
- Những trường hợp nên thận trọng khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp:
Người đang mắc bệnh tiểu đường.
Người có tiền sử rối loạn tuần hoàn máu não.
Người bị bệnh động kinh, bệnh tim.
* Như vậy, thuốc tránh thai khẩn cấp có hai mặt lợi và hại rõ ràng. Bởi vậy, những lưu ý khi sử dụng thuốc được rất nhiều người quan tâm. Những điều này nhằm hạn chế những ảnh hưởng bất lợi từ tác dụng phụ của thuốc. Bạn nên trang bị cho mình những kiến thức liên quan đến vấn đề này để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Uống thuốc tránh thai hàng ngày là biện pháp ngăn ngừa thai đơn giản, được sử dụng phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc sai cách sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn, đặc biệt là khả năng sinh sản. Thông qua bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu cách sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày hiệu quả, nhằm tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
1. Cơ chế và phân loại thuốc tránh thai hàng ngày
Việc uống thuốc tránh thai hàng ngày đúng cách, sẽ giúp bạn giảm thiểu tình trạng mang thai ngoài ý muốn với hiệu quả lên tới 99%. Trong thành phần của thuốc tránh thai hàng ngày thường chứa hai loại hormone sinh dục nữ: Estrogen và Progesterone.
Cơ chế hoạt động của thuốc là ngăn cản sự rụng trứng, làm dày lớp màng nhầy cổ tử cung. Do đó, trứng và tinh trùng sẽ không gặp nhau, khiến quá trình thụ tinh không thể xảy ra. Đồng thời, thành tử cung bị biến đổi làm cho trứng không làm tổ được ở tử cung. Vì vậy, thuốc sẽ có tác dụng tránh thai hiệu quả khi sử dụng đúng cách.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc tránh thai hàng ngày, mỗi loại sẽ có cách sử dụng khác nhau. Dựa theo hình thức sử dụng, mà chia thuốc thành hai loại sau:
- Vỉ 21 viên: Đối với dạng vỉ 21 viên thì mỗi vỉ thuốc sẽ có 21 viên thuốc tránh thai và bên trong mỗi viên chỉ chứa Estrogen.
Ở dạng vỉ 21 viên, mỗi vỉ thuốc sẽ có 21 viên thuốc tránh thai và bên trong mỗi viên chỉ chứa Estrogen
- Vỉ 28 viên: Giống với vỉ 21 viên, thì ở mỗi vỉ 28 viên cũng có 21 viên thuốc tránh thai, nhưng có thêm 7 viên giả dược [chứa đường hoặc sắt]. Thành phần chứa trong một viên thuốc tránh thai là: Estrogen và Progesterone.
Ở vỉ 28 viên cũng có 21 viên thuốc tránh thai và có thêm 7 viên giả dược
2. Hướng dẫn cách uống thuốc tránh thai hàng ngày hiệu quả
Việc uống thuốc tránh thai hàng ngày không đúng cách, không chỉ làm giảm tác dụng của thuốc mà còn gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Sau đây, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng hiệu quả hai loại thuốc tránh thai:
Vỉ 21 viên:
Với vỉ đầu tiên, bạn nên uống mỗi ngày một viên, tính từ ngày thứ nhất của chu kỳ kinh nguyệt và uống liên tục như vậy trong 21 ngày. Đối với những chị em đã xuất hiện kinh nguyệt trong 5 ngày, thì nên bắt đầu uống thuốc từ ngày thứ 5 cho đến khi hết vỉ.
Sau khi đã uống hết vỉ đầu tiên, bạn nên nghỉ thuốc 7 ngày, rồi mới tiếp tục uống vỉ thuốc thứ hai. Lúc này, bạn không cần quan tâm đến chu kỳ kinh nguyệt sẽ xuất hiện vào ngày nào.
Với vỉ đầu tiên, bạn nên uống mỗi ngày một viên, tính từ ngày thứ nhất của chu kỳ kinh nguyệt và uống liên tục như vậy trong 21 ngày
Vỉ 28 viên:
Cách uống tương tự như vỉ 21 viên, bắt đầu uống viên đầu tiên từ ngày thứ nhất của chu kỳ kinh nguyệt và tiếp tục uống mỗi ngày cho đến khi hết vỉ. Sau khi uống hết vỉ thứ nhất, bạn có thể chuyển sang uống vỉ thứ hai mà không cần tạm ngưng thuốc một thời gian. Bởi vì, dạng thuốc này sản xuất thêm 7 viên giả dược, nhằm giúp người dùng uống liên tục, tránh tình trạng quên uống thuốc. Để dễ phân biệt, các viên thuốc giả dược thường có màu khác so với các viên còn lại.
3. Một số lưu ý khi uống thuốc tránh thai hàng ngày
Để thuốc phát huy tốt hiệu quả, trong quá trình uống thuốc tránh thai hàng ngày, bạn nên lưu ý một số điều dưới đây:
Thời gian uống thuốc cố định trong ngày:
Để tránh tình trạng quên uống thuốc, bạn nên uống thuốc vào một giờ cố định trong ngày. Bạn có thể tạo thói quen uống thuốc vào mỗi buổi sáng, để nếu quên thì bạn có thể uống bù vào buổi chiều hoặc tối. Khi đã tạo được thói quen, bạn nên duy trì theo suốt quá trình uống.
Nếu muốn thay đổi giờ uống, bạn nên bắt đầu thay đổi khi uống vỉ thuốc mới, sao cho thời gian trì hoãn không quá 12 tiếng. Đặc biệt, đối với những người thường xuyên di chuyển giữa các nước có lệch múi giờ, thì nên duy trì thời gian uống của mỗi viên khoảng 24 giờ.
Nên uống theo từng vỉ:
Việc uống thuốc tránh thai hàng ngày theo từng vỉ sẽ giúp bạn theo dõi được tiến độ dùng thuốc, có thể biết ngày nào dừng thuốc và ngày nào tiếp tục uống. Đồng thời, bạn nên uống thuốc theo chiều mũi tên chỉ dẫn hoặc viết tắt trên vỉ. Điều này sẽ giúp bạn uống thuốc đều đặn và kiểm soát được số lượng thuốc mà mình đã uống.
Việc uống thuốc tránh thai hàng ngày theo từng vỉ sẽ giúp bạn theo dõi được tiến độ dùng thuốc
Kiêng quan hệ tình dục 7 ngày từ khi bắt đầu uống thuốc:
Khi mới bắt đầu uống thuốc tránh thai, bạn nên kiêng quan hệ tình dục trong 7 ngày. Bởi vì lúc này, thuốc vẫn chưa phát huy công dụng hoàn toàn.
Nên làm gì khi quên uống một liều thuốc:
Nếu quên uống một liều thuốc sau khoảng thời gian dưới 12 tiếng so với giờ uống thuốc hàng ngày, thì bạn nên uống ngay viên đó. Mặc dù, trong một ngày bạn có thể phải uống hai viên thuốc. Như vậy, lần uống đó vẫn sẽ đúng với thời gian cố định từ trước, nên bạn không cần phải sử dụng thêm các biện pháp tránh thai khác khi quan hệ tình dục.
Trong trường hợp, bạn quên uống thuốc quá 12 tiếng so với giờ uống hàng ngày, thì bạn phải uống ngay viên đó và tiếp tục uống viên khác theo đúng định kỳ. Nếu 5 ngày trước đó bạn có quan hệ tình dục thì cần phải có biện pháp tránh thai khẩn cấp.
Thuốc sẽ không còn tác dụng nếu bạn quên uống từ 2 viên trở lên. Lúc này, bạn nên sử dụng biện pháp tránh thai khác trong tháng đó. Nếu thấy chậm kinh hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, bạn nên tiến hành test thử thai để kiểm tra.
Nên làm gì khi uống thuốc tránh thai hàng ngày bị nôn:
Khi uống thuốc tránh thai hàng ngày, nhiều người có thể bị nôn ngay hoặc sau 3 - 4 giờ. Trong trường hợp này, bạn nên uống ngay một viên bổ sung và tiếp tục uống các viên khác theo lịch trình. Nếu vẫn bị nôn hoặc tiêu chảy, thì bạn nên sử dụng thêm các biện pháp tránh thai khác khi quan hệ tình dục.
Nếu bị nôn ói sau khi uống thuốc tránh thai, bạn nên uống ngay một viên bổ sung và tiếp tục uống các viên khác theo lịch trình
Uống thuốc tránh thai hàng ngày đúng cách sẽ giúp bạn giảm thiểu tình trạng mang thai ngoài ý muốn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi vừa chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày. Để phát huy công dụng của thuốc, bạn nên tạo thói quen uống thuốc đều đặn, uống theo giờ cố định. Đồng thời, nếu đang sử dụng các loại thuốc khác cùng một lúc, thì bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng thuốc tránh thai.