Tìm hiểu giá trị văn hóa lịch sử đồng nai 2022

--- Bài mới hơn ---

I. Tên Hội thi: “Hội thi Tìm hiểu giá trị văn hóa – lịch sử Đồng Nai 2013”.

II. Mục đích yêu cầu.

Nhằm tăng cường công tác giáo dục, nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa – lịch sử  tỉnh Đồng Nai đối với toàn thể cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên, các lực lượng vũ trang và mọi tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ; khuyến khích công tác nghiên cứu về khoa học – xã hội, chú trọng văn hóa – lịch sử Đồng Nai;

Qua Hội thi, tạo điều kiện thúc đẩy phong trào tìm hiểu, tham quan trực tiếp các di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn tỉnh; giúp cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên, các lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ hiểu về giá trị văn hóa – lịch sử; góp phần tuyên truyền, động viên toàn xã hội tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể vững mạnh, góp phần xây dựng Đồng Nai thành tỉnh cơ bản công nghiệp hóa, hiện đại hóa vào năm 2022.

III. Đối tượng tham gia dự thi.

Đối tượng tham gia dự thi bao gồm nhóm tác giả hoặc cá nhân là cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, đoàn viên, hội viên, học sinh trung học phổ thông, trung học chuyên nghiệp, sinh viên cao đẳng, đại học, các lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân hiện đang sinh sống, công tác, học tập trong và ngoài tỉnh Đồng Nai.

IV. Nội dung, hình thức và các quy định tham gia dự thi.

1. Chủ đề:

Tìm hiểu những giá trị văn hóa – lịch sử Đồng Nai

2. Đề thi:

Đề thi có nội dung như sau:

“Trong số các di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh ở Đồng Nai mà bạn đã đến tham quan, hãy trình bày cảm nghĩ về giá trị lịch sử – văn hóa của di tích mà bạn tâm đắc nhất; nêu ý kiến góp ý kiến nghị về việc giữ gìn, phát huy giá trị của di tích ấy trong quá trình xây dựng, phát triển tỉnh Đồng Nai văn minh, giàu đẹp”.

3. Một số yêu cầu đối với người dự thi:

3.3. Tác giả [cá nhân hoặc tập thể] gửi kèm ít nhất là 02 tấm ảnh tư liệu chứng minh tác giả đã tham quan thực tế tại di tích mà mình chọn dự thi, kể cả các tấm ảnh tư liệu chứng minh các di tích khác mà tác giả đã tham quan [có chấm điểm số lượng các di tích khác ngoài di tích tâm đắc dự thi mà tác giả đã tham quan thực tế];

– Lịch sử Đảng bộ tỉnh Đồng Nai [3 tập];

– Địa chí Đồng Nai [5 tập];

– Biên Hoà – Đồng Nai 300 năm;

– Hỏi đáp về Biên Hòa – Đồng Nai;

– Đồng Nai – Di tích lịch sử văn hóa

– Các ấn phẩm, tài liệu về lịch sử, văn hoá Đồng Nai đã xuất bản, phát hành;

– Website tỉnh Đồng Nai: //www.dongnai.gov.vn ; Website Thư viện tỉnh: //www.thuviendongnai.gov.vn ; Website Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Nai: //www.dost-dongnai.gov.vn

[Các tài liệu nêu trên ở các thư viện thuộc hệ thống thư viện tỉnh Đồng Nai].

5. Bài dự thi hợp lệ:

Bài dự thi có thể được trình bày dưới dạng tự luận, ký sự, chính luận v.v…; có hình ảnh hoặc phim [video clip] tư liệu kèm theo để minh họa. Bài dự thi hợp lệ phải đảm bảo các yêu cầu sau:

+ Trả lời hết 02 nội dung của đề thi [gồm cảm nghĩ về giá trị lịch sử – văn hóa và ý kiến góp ý kiến nghị];

+ Phải có ít nhất 02 tấm ảnh tư liệu chứng minh tác giả đã tham quan thực tế tại di tích tâm đắc mà mình chọn dự thi [tác giả phải chụp hình với di tích]; hình ảnh được trình bày trong bài thi [không kèm riêng vì dễ thất lạc];

+ Chưa được xuất bản, công bố qua phương tiện truyền thông trong năm 2013;

+ Bài dự thi được đánh máy vi tính [Font chữ: Time New Roman, size: 14], hạn chế viết tay [nếu viết tay, yêu cầu phải rõ ràng] trên một mặt giấy khổ A4, không hạn chế về số trang. Nội dung bài thi phải đúng trọng tâm câu hỏi và không mang nội dung tiêu cực. Tất cả các bài thi sao chép giống nhau đều không hợp lệ;

+ Bài dự thi được đóng thành tập. Ghi rõ và đầy đủ họ, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; nghề nghiệp; dân tộc; đảng viên, đoàn viên; đơn vị học tập, công tác; nơi thường trú; số điện thoại, địa chỉ email trên một tờ giấy riêng biệt kèm theo bài dự thi [không được ghi trực tiếp các nội dung vừa nêu trong bài dự thi, vì bài dự thi sẽ được đánh số mật mã trước khi chấm]. Trường hợp là nhóm tác giả, đề nghị ghi rõ các nội dung nêu trên đối với từng thành viên của nhóm [Đề nghị ghi đầy đủ thông tin để Ban Tổ chức thuận tiện trong công tác liên lạc và làm các thủ tục khen thưởng khi tác giả đạt giải].

6. Thang điểm:

Thang điểm chấm bài dự thi là 100/100; trong đó:

+ Phần trình bày cảm nghĩ về giá trị lịch sử – văn hóa của di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh tâm đắc nhất: 40 điểm;

+ Phần ý kiến góp ý, kiến nghị về việc giữ gìn, phát huy giá trị của di tích lịch sử – văn hóa tâm đắc nhất trong quá trình xây dựng, phát triển tỉnh Đồng Nai văn minh, giàu đẹp: 30 điểm;

+ Phần ảnh chứng minh tác giả [tập thể hoặc cá nhân] đã tham quan các di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh: 20 điểm, gồm:

– 02 ảnh chứng minh tác giả đã tham quan thực tế tại di tích tâm đắc mình dự thi [cũng là ảnh bắt buộc phải có để hợp lệ bài dự thi]: 10 điểm;

– Số ảnh [mỗi di tích 01 ảnh] chứng minh tác giả đã tham quan thực tế tại các di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh khác được chấm: Từ 10 ảnh trở lên sẽ được chấm 10 điểm; dưới 10 ảnh, mỗi ảnh được chấm 01 điểm.

– Bài dự thi có hình thức đẹp, trình bày khoa học và có hệ thống tư liệu [như hình ảnh, video clip [thời lượng không được quá 20 phút] v.v …] minh họa tốt: 10 điểm.

7. Chấm xếp hạng các giải Nhất, Nhì và Ba:

Để nâng cao mức độ chính xác và công bằng, các giải Nhất, Nhì và Ba thuộc giải cá nhân [gồm 02 nhóm đối tượng] được chấm xếp hạng như sau:

+ Từ kết quả chấm điểm vòng chung khảo và theo cơ cấu Giải Cá nhân [02 giải Nhất, 03 giải Nhì và 05 giải Ba]/ mỗi nhóm đối tượng], mỗi nhóm đối tượng dự thi sẽ chọn ra 10 tác giả [hoặc trên 10 tác giả nếu có trường hợp chênh lệch sít sao nhau về điểm giữa các bài thi, như mức chênh < 0,5 điểm chẳng hạn] có điểm bài thi từ cao nhất xuống thấp dần để đi tiếp vào vòng thi “thuyết trình xếp hạng” trực tiếp trước Ban Giám khảo;

+ Căn cứ vào kết quả chấm điểm vòng thi “thuyết trình xếp hạng” theo thứ tự từ cao nhất xuống thấp dần để xếp hạng chính thức các giải Nhất, Nhì và Ba cho mỗi nhóm đối tượng.

V. Địa điểm nhận bài dự thi:

Tập thể và cá nhân có thể nộp trực tiếp, hoặc gửi bài dự thi của mình về Ban tổ chức theo địa chỉ sau đây:

Trung tâm Tin học và Thông tin khoa học – công nghệ

[thuộc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Nai]

Số 1597, Phạm Văn Thuận, KP. 3, P. Thống Nhất, TP. Biên Hòa

Điện thoại: 061. 8820085/3819565; Fax: 061. 3949938;

Email: [email protected]

[Đối với hồ sơ gửi qua đường bưu điện, ngoài bì thư ghi rõ: Bài tham dự Hội thi Tìm hiểu giá trị văn hóa – lịch sử Đồng Nai năm 2013].

 * Ghi chú :

– Thời hạn nhận bài dự thi: Chậm nhất là 17giờ 00, ngày 15/11/2013 [thứ Sáu], tính theo dấu bưu điện hoặc thời điểm ký nhận trực tiếp;

VI. Thời gian tổ chức:

Hội thi được triển khai thực hiện trong năm 2013, như sau:

1. Thời gian phát động: Từ 15/4/2013 – 31/8/2013

2. Thời gian nhận bài thi: Từ 03/9/2013 – 15/11/2013

3. Thời gian chấm thi: Từ 20/11/2013 – 20/12/2013

4. Thời gian tổng kết, trao thưởng sẽ được tổ chức vào “Ngày hội khoa học và công nghệ năm 2013” [dự kiến trước Tết Nguyên Đán khoảng 10 ngày].

VII. Giải thưởng:

1. Giải tập thể:

Giải tập thể dành cho các cơ quan/đơn vị đạt thành tích trong quá trình triển khai thực hiện kế hoạch của Ban Tổ chức Hội thi, do Ban Tổ chức Hội thi bình chọn. Các cơ quan/đơn vị đạt giải phải thỏa mãn các yêu cầu sau :

+ Có sự tổ chức phối hợp tốt giữa các phòng, ban, đoàn thể trong cơ quan, đơn vị để phát động, vận động tham dự hội thi. Cụ thể có xây dựng chương trình, kế hoạch trong nội bộ cơ quan/đơn vị;

+ Có các hình thức tổ chức, hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi cho các cá nhân, bộ phận thuộc cơ quan/đơn vị đi tham quan trực tiếp các di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh;

+ Có tổ chức thi, trao giải nội bộ tại cơ quan/đơn vị để động viên, đồng thời hoàn thiện các bài thi trước khi gửi về Ban Tổ chức Hội thi để tham dự;

+ Có nhiều người tham dự và có tổng số điểm bài dự thi đạt giải cao;

Cơ cấu giải thưởng như sau:

– 01 giải Nhất: Số tiền bằng 10 lần mức lương tối thiểu;

– 01 giải Nhì: Số tiền bằng 6 lần mức lương tối thiểu;

– 01 giải Ba: Số tiền bằng 3 lần mức lương tối thiểu;

– 20 giải Khuyến khích: Số tiền mỗi giải bằng 1 lần mức lương tối thiểu.

2. Giải cá nhân

: Giải cá nhân dành cho các đối tượng tham gia dự thi. Đối tượng tham gia dự thi được Ban Tổ chức Hội thi phân thành 02 nhóm đối tượng, tương ứng với cơ cấu giải thưởng như sau:

+ Đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, nhân viên, đảng viên, hội viên, đoàn viên, công nhân lao động, các tầng lớp nhân dân, sĩ quan, quân đội thuộc  sĩ các lực lượng vũ trang, công nhân viên quốc phòng. Cơ cấu giải thưởng như sau:

– 02 giải Nhất: Số tiền mỗi giải bằng 10 lần mức lương tối thiểu;

– 03 giải Nhì: Số tiền mỗi giải bằng 6 lần mức lương tối thiểu;

– 05 giải Ba: Số tiền mỗi giải bằng 3 lần mức lương tối thiểu;

– 20 giải Khuyến khích: Số tiền mỗi giải bằng 1 lần mức lương tối thiểu.

+ Đối tượng là học sinh, sinh viên thuộc các Trường: Trung học Cơ sở, Trung học Phổ thông, Trung học Chuyên nghiệp, Cao đẳng, Dạy nghề, Đại học; Đoàn viên thanh niên [không phải là cán bộ, công chức].

– 02 giải Nhất: Số tiền mỗi giải bằng 10 lần mức lương tối thiểu;

– 03 giải Nhì: Số tiền mỗi giải bằng 6 lần mức lương tối thiểu;

– 05 giải Ba: Số tiền mỗi giải bằng 3 lần mức lương tối thiểu;

– 20 giải Khuyến khích: Số tiền mỗi giải bằng 1 lần mức lương tối thiểu.

Các giải thưởng ngoài khen thưởng bằng tiền mặt, còn có Bằng khen của UBND tỉnh Đồng Nai và 01 chiếc Cup của Ban Tổ chức Hội thi đối với các giải Nhất, Nhì và Ba; Giấy khen của Ban Tổ chức Hội thi đối với các giải Khuyến khích.

Ngoài ra, Ban Tổ chức Hội thi còn xét chọn trong số các bài dự thi lọt vào vòng

sơ khảo

để trao 10 Giải thưởng Đặc thù cho các đối tượng là người dân tộc; người có độ tuổi cao nhất, nhỏ nhất; và người có bài thi trình bày đẹp, ấn tượng. Mỗi giải thưởng đặc thù trị giá 2.000.000 đồng, kèm theo các phần thưởng phụ khác do Ban Tổ chức vận động được ./.

TM. BAN TỔ CHỨC

TRƯỞNG BAN

Huỳnh Văn Tới

TRƯỞNG BAN BAN TUYÊN GIÁO TỈNH UỶ

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Hà Nội: Sau hơn hai năm thực hiện, cuốn sách “Đất và Người” của đạo diễn, Nghệ sĩ nhân dân Đào Trọng Khánh sẽ chính thức ra mắt bạn đọc vào ngày 10/6/2020, tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 65 Nguyễn Du, Hà Nội.

Cuốn sách là tập hợp các bài viết, các hình ảnh và tư liệu lịch sử được ông tìm tòi, thu thập trên hành trình đi quay phim cách đây đã 50 năm. Nhiều tư liệu đã được ông dựng thành phim, những tư liệu còn lại được ông đúc kết và tập hợp thành cuốn sách này.

Cuốn sách được chia thành 2 phần: Phần 1 là tập hợp các bài viết bằng góc nhìn khác thẫm đẫm tinh thần nhân văn cao cả về cách mạng, về cái giá của chiến thắng, là cái chết trước giây phút hòa bình của những người dân vô tội và cả của những người lính ở hai bên chiến tuyến trưa ngày 30/4/1975 lịch sử.

Đến Phần 2 là các bài viết về bạn bè, nghệ sĩ đồng nghiệp như Võ An Ninh, Nguyễn Tư Nghiêm, Hồng Sến, Lưu Quang Vũ, Thi Hoàng, Thanh Tùng… Đào Trọng Khánh bắt được đặc điểm nhân vật rất tinh, ai cũng có hình thù, thần thái không lẫn vào đâu được.

NSND Đào Trọng Khánh sinh năm 1940 tại Kiến Thụy, Hải Phòng. Đầu những năm 1960, trước khi đến với điện ảnh, ông từng là công nhân làm việc trong cảng Hải Phòng những năm chiến tranh chống Mỹ.

Năm 1965, Đào Trọng Khánh quyết định chọn lĩnh vực phim tài liệu cho sự nghiệp nghệ thuật của mình. Ông đã trực tiếp cầm máy quay ghi lại những thước phim lịch sử về Hải Phòng trong những ngày bị máy bay Mỹ bắn phá

Nhiều năm làm việc tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương, ông đã đảm nhiệm qua hầu hết các vai trò như viết kịch bản, viết lời bình, làm đạo diễn cho hàng chục bộ phim tài liệu khác nhau.

Dù làm việc ở cương vị nào thì những bộ phim ông tham gia sản xuất luôn tạo được một phong cách nghệ thuật riêng, bởi chất thơ được khéo léo sử dụng trong một thể loại điện ảnh vẫn thường được coi là khô khan, khó tiếp nhận với phần lớn khán giả như thể loại phim tài liệu.

Ông là một trong những đạo diễn, nhà sản xuất hàng đầu của nền điện ảnh tài liệu Việt Nam. Với những đóng góp cho điện ảnh Việt Nam nói chung và lĩnh vực phim tài liệu nói riêng, ông đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân [2000] và trao tặng Giải thưởng Nhà nước [2007].

Hà Nam: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Thể lệ cuộc thi viết “Tìm hiểu lịch sử, văn hóa Hà Nam” năm 2022.

Đối tượng tham gia là cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên các đoàn thể, công nhân, người lao động, lực lượng vũ trang, học sinh, sinh viên và nhân dân trong tỉnh [các thành viên trong Ban Tổ chức, Ban Giám khảo, Tổ Thư ký không được tham gia cuộc thi].

Theo quy định của Ban Tổ chức: Người dự thi trả lời đầy đủ các câu hỏi của Ban Tổ chức cuộc thi và gửi bài thi về Ban Tổ chức cuộc thi đảm bảo đúng thời gian theo quy định.

Bài dự thi phải ghi rõ và đầy đủ họ, tên, tuổi, giới tính, nghề nghiệp, thành phần dân tộc, tôn giáo, đơn vị học tập, công tác, nơi thường trú, số điện thoại liên hệ. Bài dự thi không hợp lệ là những bài photocopy, sao chép giống nhau hoặc không trả lời đầy đủ các câu hỏi của Ban Tổ chức cuộc thi.

Ban tổ chức dự kiến trao giải cho các tập thể và cá nhân như sau: Đối với Giải cá nhân gồm: 01 giải Nhất; 03 giải Nhì; 10 giải Ba; 15 giải Khuyến khích. Giải tập thể: 02 giải tập thể có chất lượng bài dự thi tốt nhất.

Lễ tổng kết và trao giải thưởng cấp tỉnh dự kiến tổ chức vào trung tuần tháng 10/2020.

Bắc Ninh: Trong thời gian qua, công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tự giác bài trừ, tiêu hủy các văn hóa phẩm độc hại, chấp hành các quy định của pháp luật trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh được thường xuyên thực hiện dưới nhiều hình thức.

Cụ thể thông qua hệ thống phát thanh, truyền hình đến từng thôn, làng, tổ dân phố; thông qua việc xây dựng và biểu diễn các chương trình văn nghệ, các tiểu phẩm, kịch ngắn do Đội tuyên truyền của Trung tâm Văn hóa tỉnh và trung tâm VHTT cấp huyện thực hiện, tuyên truyền cổ động trực quan, chiếu phim lưu động…

Việc lưu hành phim, băng đĩa, sách báo và một số ấn phẩm văn hóa khác được cơ quan chức năng kiểm soát một cách chặt chẽ; tăng cường công tác kiểm tra, kiên quyết xử lý đối với những hành vi lưu hành, kinh doanh các sản phẩm văn hóa không được phép lưu hành, không phù hợp với văn hóa, thuần phong mĩ tục của Việt Nam.

Bên cạnh đó, các hoạt động, kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, Câu lạc bộ được các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra, giám sát một cách chặt chẽ, xử lý kịp thời, hạn chế tối đa các tệ nạn xã hội như mua bán, sử dụng ma túy, mại dâm phát sinh. Các cơ sở kinh doanh dịch vụ phải xây dựng và công khai nội quy, quy định của nhà nước đối với hoạt động, kinh doanh loại hình dịch vụ này.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết, xây dựng đời sống văn hóa” không ngừng phát triển, ngày càng được nâng cao về chất lượng và hiệu quả. 100% các thôn làng, khu phố trong toàn tỉnh được xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao; hệ thống các hương ước, quy ước thường xuyên được rà soát, bổ sung sửa đổi cho phù hợp với các quy định của nhà nước, đời sống văn hóa của nhân dân ngày càng được nâng cao.

Hàng năm, Sở đã tiến hành xây dựng kế hoạch kiểm tra trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và tiến hành kiểm tra công tác quản lý, kiểm tra đối với hoạt động, kinh doanh dịch vụ văn hóa, thể thao và du lịch….

Lan Anh [t/h]

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Nhằm nâng cao công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức sâu rộng về phòng, chống tham nhũng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật về phòng, chống tham nhũng năm 2022. Đại diện các lãnh đạo, thuộc các sở, ban, ngành tỉnh Đồng Nai, cán bộ, công chức Sở Tư pháp và đông đảo các thí sinh là cán bộ, công chức đến từ các huyện, thành phố của 11 đội tham gia cuộc thi.

Nội dung thi chia làm 4 phần, phần thi giới thiệu, phần thi “rung chuông vàng”, phần thi “hiểu biết” và cuối cùng là tiết mục “sâu khấu hóa” sẽ quyết định đội nào đạt kết quả cao nhất. Hầu hết các đội đã hoàn thành xuất sắc phần thi với nhiều tiết mục hấp dẫn, đặc sắc, được đầu tư công phu về trang phục, chăm chút từng phối cảnh sân khấu.

Các đội đã hoàn thành xuất sắc phần thi với nhiều tiết mục hấp dẫn, đặc sắc

Kết quả, đội thi thành phố Biên Hòa đạt giải nhất tập thể, đội thành phố Long Khánh đạt giải nhì và đồng giải ba thuộc về hai đội huyện Tân Phú và huyện Nhơn Trạch. Cùng với đó là thành tích giải cá nhân thuộc về thí sinh các huyện Tân Phú, Định Quán, Vĩnh Cữu, Xuân Lộc và một số giải phụ khác.

Hội thi nằm trong kế hoạch triển khai Luật phòng, chống tham nhũng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, trong đó có nội dung tuyên truyền pháp luật thông qua hội thi. Nội dung thi có sức lan tỏa rất lớn do thành phần thí sinh của các đội là các cán bộ, công chức đến từ 11 huyện, thành phố; thông qua các tiểu phẩm dự thi góp phần đẩy mạnh công tác tuyên truyền kiến thức về pháp luật phòng, chống tham nhũng đến với cán bộ và người dân trên địa bàn tỉnh.

Qua hội thi cho thấy công tác phòng, chống tham nhũng dưới sự lãnh đạo của Đảng không chỉ là trách nhiệm của hệ thống chính trị, mà còn dựa vào sức mạnh tổng hợp của các bộ ngành, các cấp, nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị, đề cao vai trò của xã hội, tổ chức đoàn thể và quần chúng nhân dân trong việc phòng chống tham nhũng. Từ đó, xây dựng văn hóa tạo ra thói quen phòng chống tham nhũng trong đời sống cán bộ, công chức và các tầng lớp nhân dân.

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu pháp luật năm 2022 do UBND tỉnh tổ chức vừa kết thúc với kết quả đáng ghi nhận. Nổi bật là số lượng thí sinh tham dự cuộc thi tăng cao, trong đó số lượt thí sinh dự thi tăng 2,66 lần so với năm 2022. Cuộc thi được Ban tổ chức và thí sinh đánh giá quy mô, sôi nổi và hấp dẫn.

Đại diện Ban tổ chức cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu pháp luật năm 2022 kiểm tra đôn đốc khối trường học tăng cường tham gia dự thi.

Bà Võ Thị Xuân Đào, Giám đốc Sở Tư pháp, Phó trưởng ban tổ chức cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu pháp luật năm 2022 cho biết, cuộc thi đã đạt được mục tiêu kế hoạch đề ra với sức lan tỏa rộng lớn, trở thành một hoạt động thi đua sôi nổi của các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh hưởng ứng Ngày Pháp luật năm 2022 và dần trở thành một hoạt động tìm hiểu pháp luật thường xuyên trong tỉnh.

Để thu hút nhiều thí sinh tham gia, ngay từ đầu Ban tổ chức cuộc thi đã chia cuộc thi thành 5 đợt [từ ngày 1-5 đến hết ngày 18-10] thu hút hơn 97,4 ngàn thí sinh tham dự với 746 ngàn lượt thi [tăng hơn 12,4 ngàn thí sinh và tăng 2,66 lần lượt thi so với năm 2022]. Trong đó, khối trường học chiếm số lượng lớn với gần 45 ngàn thí sinh [chiếm 46,12%/tổng số thí sinh], khối cơ quan nhà nước hơn 13 ngàn thí sinh [chiếm 13,6%], đặc biệt thí sinh tự do là hơn 39 ngàn người [chiếm hơn 40%].

Rút kinh nghiệm từ việc tổ chức cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu pháp luật năm 2022 và 2022, Ban tổ chức cuộc thi năm 2022 đã nâng cấp đường truyền internet; khắc phục các lỗi của phần mềm giúp hệ thống phần mềm ổn định hơn, có phiên bản sử dụng tốt trên các thiết bị di động; giảm số lượng câu hỏi trong mỗi lượt thi, thiết kế bộ câu hỏi ở mức độ khó trung bình [thông tin mang tính phổ biến cao]. Nhờ vậy đã thu hút được đông đảo người tham gia thi với số lượt thi lớn, tạo hiệu ứng tuyên truyền tốt.

Ngoài ra, để đạt được kết quả này, theo Sở Tư pháp, đơn vị thường trực tổ chức cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu pháp luật năm 2022 là nhờ các cơ quan, đơn vị, địa phương làm tốt công tác phát động rộng rãi, vận động cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên tham gia cuộc thi.

Cũng theo Ban tổ chức cuộc thi, kết quả của cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu pháp luật năm 2022 phản ánh một phần tinh thần chủ động, tự giác tìm hiểu pháp luật và sự tích cực hưởng ứng cuộc thi của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, học sinh, học viên, sinh viên và nhân dân trên địa bàn tỉnh.

“Qua cuộc thi này giúp cho tôi hiểu rõ, nắm chắc nhiều quy định mới của pháp luật, giúp tôi củng cố, nâng cao kiến thức pháp luật phục vụ tốt hơn cho công việc cũng như góp phần tuyên truyền pháp luật đến người thân, bạn bè, học sinh trong trường” – anh Hùng chia sẻ.

Theo Sở Tư pháp, trong thời gian tới, việc tổ chức cuộc thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật tiếp tục là một trong những nhiệm vụ trọng tâm về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật hằng năm của tỉnh.

Theo đó, Sở Tư pháp sẽ tiếp tục nâng cấp trang web và phần mềm cuộc thi theo hướng tối ưu hóa các tiện ích, tích hợp việc trao giải theo từng đợt nhỏ trực tuyến trong thời gian thi. Thiết kế bộ câu hỏi – đáp án cuộc thi với nhiều mức độ khác nhau phù hợp với nhiều đối tượng tham gia; thiết kế phần mềm cuộc thi có khả năng nhận diện người dùng thông qua thông tin về năm sinh, nghề nghiệp để đưa ra bộ câu hỏi phù hợp; bổ sung thêm các câu hỏi tình huống pháp luật bằng hình thức video, đáp án là cách xử lý tình huống để nội dung thi đa dạng, hấp dẫn, thu hút đông người tham gia hơn.

Theo Báo Đồng Nai

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Bài tham dự cuộc thi

TÌM HIỂU

GIÁ TRỊ VĂN HÓA – LỊCH SỬ

ĐỒNG NAI

1

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

QUẦN THỂ DI TÍCH

DANH THẮNG BỬU LONG

2

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

LỜI NÓI ĐẦU

Di sản văn hóa nói chung, loại hình di tích lịch sử – văn hóa của cộng

đồng các dân tộc Việt Nam là tài sản vô giá được tạo dựng trong suốt quá

trình xây dựng và bảo vệ đất nước. Giá trị di sản văn hóa, đặc biệt là các di

tích lịch sử phản ánh thành quả của các thế hệ cha ông trong quá trình lao

động xây dựng, chiến đấu bảo vệ quê hương trên nhiều lĩnh vực và sự đa

dạng trong sắc thái văn hóa của cộng đồng dân tộc Việt Nam.

Trên mảnh đất Đồng Nai thuộc miền Đông Nam Bộ của Việt Nam, trải

qua các giai đoạn lịch sử, các thế hệ cư dân đã để lại nhiều thành tựu quan

trọng trong các lĩnh vực của cuộc sống. Những di tích của tỉnh Đồng Nai

được nhà nước xếp hạng là một trong những thành quả, kết tinh truyền thống

văn hóa của vùng đất này trong quá trình mở đất phương Nam của đất nước.

Vùng đất Biên Hòa hiện nay có hơn 20 di tích được xếp hạng. Di tích Danh

thắng Bửu Long – chùa Bửu Phong thuộc phường Bửu Long, thành phố Biên

Hòa là di tích lịch sử – văn hóa, thắng cảnh, kiến trúc khá độc đáo được Bộ

Văn hóa – xếp hạng cấp quốc gia vào năm 1990. Trong khu danh thắng này

còn có chùa Thiên Hậu/Miếu Tổ sư được Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai xếp

hạng năm 2008.

Hưởng ứng cuộc thi tìm hiểu về giá văn hóa – lịch sử Đồng Nai năm

2012 do Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Nai, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy

Đồng Nai tổ chức, tôi đã đến tham quan nhiều di tích ở Đồng Nai. Quá trình

tham quan và nghiên cứu tư liệu về di tích, tôi thấy mình phải có trách nhiệm

phải tuyên truyền những giá trị quý giá của hệ thống di tích được xếp hạng

của tỉnh Đồng Nai. Trong hệ thống di tích lịch sử – văn hóa của tỉnh Đồng

Nai được xếp hạng di tích cấp quốc gia, tâm đắc về di tích Danh thắng Bửu

Long đến với mọi người để góp phần trong công tác bảo tồn và phát di sản

văn hóa của Đồng Nai nói chung, về loại hình di tích lịch – văn hóa nói riêng,

trong đó, đề cập chính về di tích Danh thắng Bửu Long.

Để hoàn thành được bài dự thi này tôi xin gởi lời chân thành cảm ơn

đến Ban quản lý Di tích-Danh thắng tỉnh, Bảo tàng Đồng Nai, quý nhà chùa

Bửu Phong đã cung cấp tư liệu.

3

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

I. KHÁI QUÁT VỀ VÙNG ĐẤT BIÊN HÒA

I.1. Vài nét về hành chánh Biên Hòa

Biên Hòa là thành phố duy nhất của tỉnh Đồng Nai, tính đến thời điểm

năm 2010. Hiện nay, sau khi sáp nhập một số xã của huyện Long Thành,

thành phố Biên Hòa có diện tích tự nhiên là 26.407,84 héc ta. Thành phần dân

cư của Biên Hòa rất đa dạng với số dân 784.398 người [dân số theo thống kê

năm 2009], mật độ dân số là 2.970 người/km2. Biên Hòa nằm phía tây của

tỉnh Đồng Nai, phía Bắc giáp huyện Vĩnh Cửu, phía Nam giáp huyện Long

Thành, phía Đông giáp huyện Trảng Bom, phía Tây và Tây Bắc giáp huyện

Dĩ An, huyện Tân Uyên [tỉnh Bình Dương] và quận 9 [Thành phố Hồ Chí Minh].

Trong lịch sử hình thành và phát triển, địa giới hành chánh của Biên

Hòa trải qua nhiều lần thay đổi. Hiện nay, về cơ cấu hành chánh, thành phố

Biên Hòa có 30 đơn vị hành chánh, gồm 23 phường và 7 xã.

Một trong những thay đổi gần đây nhất là Biên Hoà sáp nhập thêm bốn

xã của huyện Long Thành; gồm các xã An Hoà, Long Hưng, Phước Tân và

Tam Phước theo Nghị quyết số 05/NQ-CP do Thủ tướng Chính phủ ký ngày

05 tháng 02 năm 2010. Sự điều chỉnh, sáp nhập này làm tăng diện tích tự

nhiên của Biên Hoà thêm 10.899,27 héc ta và số nhân khẩu là 92.796 người.

Các đơn vị hành chánh cấp phường, xã thuộc thành phố Biên Hoà gồm:

phường An Bình, phường Bình Đa, phường Bửu Hòa, phường Bửu Long,

phường Hòa Bình, phường Hố Nai, phường Long Bình, phường Long Bình

Tân, phường Quang Vinh, phường Quyết Thắng, phường Tam Hiệp, phường

Tam Hòa, phường Tân Biên, phường Tân Hiệp, phường Tân Tiến, phường

Tân Hòa, phường Tân Mai, phường Tân Phong, phường Tân Vạn, phường

Thanh Bình, phường Thống Nhất, phường Trảng Dài, phường Trung Dũng.

Bảy xã gồm: xã Hoá An, xã Hiệp Hòa, xã Tân Hạnh, xã An Hoà, xã Long

Hưng, xã Phước Tân, xã Tam Phước.

Thành phố Biên Hòa là tỉnh lỵ, trung tâm kinh tế, chính trị, xã hội của

tỉnh Đồng Nai. Thành phố Biên Hòa được công nhận là đô thị loại II theo

quyết định của Thủ tướng Chính phủ số 219 – TTg ngày 10 tháng 5 năm 1993.

I.2. Vài nét về địa danh Biên Hòa

Tên gọi Biên Hoà có từ năm 1808. Khi vua Gia Long đổi tên dinh Trấn

Biên thành Biên Hoà. Trấn được hiểu theo nghĩa là gìn giữ, cũng là đơn vị

4

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

hành chánh có tính quân quản cấp tỉnh. Biên: được hiểu theo nghĩa là chỗ

giáp giới bờ cõi. Hoà được hiểu theo nghĩa hiệp làm một, thuận một bề. Biên

Hoà được đặt tên gọi với mong muốn, hy vọng vùng đất nơi biên cương này

được trấn giữ chắc chắn, bình yên, thuận hoà.

Biên Hùng là tên gọi

của Biên Hoà trong thời kỳ

nửa cuối thế kỷ XVIII. Bắt

nguồn từ sự kiện thương

nhân người Hoa là Lý Tài

đem quân chiếm vùng Chiêu

Thái [núi Châu Thới – trước

thuộc tỉnh Biên Hoà, nay

thuộc tỉnh Bình Dương].

Năm 1773, Lý Tài cùng Tập

Đình đem quân tham gia

vào hàng ngũ Tây Sơn và

được tin dùng. Sau một thời

gian, Tập Đình bỏ trốn, Lý

Tài thua trận nhiều nên ra

hàng với Tống Phước Hiệp tướng của nhà Nguyễn đóng

tại Bình Khang [nay thuộc

địa phận tỉnh Khánh Hoà].

Ảnh: Bản đồ Biên Hòa xưa

Năm 1776, Tống Phước

Hiệp kéo quân vào Nam, Đỗ

Thành Nhân [gốc người Minh Hương, trước ở Hương Trà thuộc Thừa Thiên –

Huế]. Năm 1775, theo chúa Nguyễn Phước Thuần vào Gia Định. Đỗ Thành

Nhân đến đất Ba Giồng [phía nam Đồng Tháp Mười] chiêu mộ binh sĩ, lấy

tên là quân Đông Sơn, xưng là Đông Sơn Thượng tướng quân. Khi thấy quân

của Tống Phước Hiệp vào Nam, có Lý Tài, Đỗ Thành Nhân xem thường và

hiềm khích. Sau khi Tống Phước Hiệp qua đời, Lý Tài kéo quân về vùng

Chiêu Thái trú đóng, không theo nhà Nguyễn. Tại đây, Lý Tài xưng hùng và

truyền sửa tên gọi Trấn Biên thành Biên Hùng trấn. Biên Hùng trấn chỉ tồn

tại trong một thời gian ngắn khi Đông Định Vương Nguyễn Lữ [một trong ba

anh em nhà Tây Sơn] đánh thắng quân chúa Nguyễn, đổi dinh Trấn Biên

thành Biên Trấn.

5

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

I.3. Vài nét về phương Bửu Long

Phường Bửu Long được thành lập năm 1994 trên cơ sở xã Tân Bửu. Xã

Tân Bửu được thành lập trên cơ sở xã Bửu Long và xã Tân Thành theo quyết

định số số 12 – HĐBT ngày 17 tháng 01 năm 1984 của Hội đồng Bộ trưởng

[nay là Chính phủ].

Vị trí địa lý phường Bửu Long được xác định: Phía Đông giáp phường

Tân Phong, phường Quang Vinh, phường Hòa Bình, phía Tây và phía Nam

giáp sông Đồng Nai, phía Bắc giáp phường Tân Phong và xã Bình Hòa

[huyện Vĩnh Cửu]. Tổng diện tích tự nhiên: 575,57 héc ta. Dân số có 24.559

người với 08 dân tộc cộng cư. Dân tộc Kinh chiếm số lượng đông đảo, kế đến

là người Hoa, Khơ me, Nùng, Tày, Campuchia, Chăm, Ba na. Toàn phường

Bửu Long được chia làm 5 khu phố.

Địa bàn Bửu Long nguyên là làng Bạch Khôi, Bình Điện thuộc tổng

Phước Vinh, huyện Phước Chánh, phủ Phước Long. Tư liệu Địa bạ Nam kỳ

[năm 1836] cho biết, phường Bạch Khôi, thôn Bình Điện thuộc tổng Phước

Vinh Thượng. Cuối thế kỷ XIX, hai làng Bạch Khôi, Bình Điện sáp nhập

thành làng Bửu Long. Thời Pháp chiếm, tổng Phước Vinh Thượng đổi thành

tổng Phước Vĩnh Thượng. Năm 1939, làng Bửu Long thuộc tổng Phước Vĩnh

Trung, quận Châu Thành – sau là quận Đức Tu [1963], tỉnh Biên Hoà cho đến

năm 1975.

Về phía chính quyền cách mạng, trong thời kỳ kháng chiến chống thực

dân Pháp, từ năm 1945 đến năm 1948, Bửu Long thuộc tổng Phước Vĩnh

Trung, quận Châu Thành. Từ năm 1948 đến năm 1954, Bửu Long thuộc về

huyện Vĩnh Cửu tỉnh Biên Hòa. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, địa

phận Bửu Long bây giờ gồm hai xã Tân Thành và xã Bửu Long. Năm 1976,

gọi là xã Tân Thành. Năm 1984 gọi là xã Tân Bửu.

Trên địa bàn phường Bửu Long có nhiều di tích lịch sử văn hóa, cơ sở

tín ngưỡng được xây dựng khá sớm. Một số cơ sở tín ngưỡng tiêu biểu như:

chùa Bà Thiên Hậu – vốn là Miếu Tổ sư của những hộ làm nghề khai thác đá

Bửu Long. Chùa Bửu Phong được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia năm

1990. Trước đây, địa phận Bửu Long được chúa Nguyễn cho xây dựng Văn

miếu Trấn Biên vào năm 1715 – văn miếu được xây dựng đầu tiên ở vùng đất

Nam Bộ. Văn miếu Trấn Biên bị tàn phá trong thời kỳ Pháp xâm lược lần thứ

nhất. Sau này, tỉnh Đồng Nai tôn tạo di tích khá quy mô, nối tiếp truyền thống

văn hóa, hiếu học, trở thành một địa điểm văn hóa chung cho cả tỉnh Đồng

6

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Nai hiện nay. Những người dân sinh sống trên địa bàn Bửu Long còn bảo tồn

những nghề thủ công truyền thống: nghề khai thác đá Bửu Long và nghề làm

gốm đất nung. Trong đó, làng đá Bửu Long khá nổi tiếng từ xưa đến nay do

những người Hoa bang Hẹ đến đây sinh sống và phát triển nghề. Lễ hội chùa

Bà Thiên Hậu – Miếu Tổ sư nghề đá là lễ hội với quy mô lớn, nhiều nghi thức

độc đáo và thu hút đông đảo người tham dự.

II. DI TÍCH DANH THẮNG BỬU LONG – NHỮNG GIÁ TRỊ

Danh thắng Bửu Long rộng hơn 84 héc ta, nằm về hướng tây bắc thuộc

địa phận phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa. Khu danh thắng nằm phía tả

ngạn sông Đồng Nai, cách trung tâm thành phố khoảng 2km, trên đường

Huỳnh Văn Nghệ [trước gọi là tỉnh lộ 24]. Độ cao trung bình 100 mét so với

mực nước biển và quần thể núi non, sông hồ, chùa chiền được bảo vệ, trùng

tu, tôn tạo.

Toàn bộ khu danh thằng Bửu Long có diện tích 84 ha, gồm có:

– Diện tích hồ [hồ Long Ẩn, Long Vân]: 24,9 hécta.

– Diện tích núi Bình Điện và núi Long Ẩn: 12,4 héc ta [Núi Bình Điện

có chùa Bửu Phong, núi Long Ẩn có ngôi chùa Hang/Long Sơn Thạch Động].

– Trong phạm vi danh thắng hiện có nhiều hộ dân sống bằng nghề điêu

khắc đá nổi tiếng.

– Trong phạm vi danh thắng Bửu Long hiện còn có công trình Văn

miếu Trấn Biên [tôn tạo năm 1998], khu di tích Mộ dòng họ Võ Biên Hòa với

nghệ thuật kiến trúc chạm khắc tiêu biểu.

Danh thắng Bửu Long của thành phố Biên Hòa khá độc đáo, bởi đây

là cảnh quan thiên nhiên hoặc địa điểm có sự kết hợp giữa cảnh quan thiên

nhiên với công trình kiến trúc có giá trị lịch sử, thẩm mỹ, khoa học.

II.1. Về lịch sử

Danh thắng Bửu Long có những di tích như chùa Bửu Phong, Linh

sơn thạch động, Thiên hậu cổ miếu…phản ánh những giai đoạn lịch sử của

vùng đất Biên Hòa trong chặng đường phát triển hơn ba thế kỷ qua.

Vùng đất Biên Hòa – Đồng Nai cách đây hơn ba thế kỷ vẫn còn hoang

vu, rừng rậm, sình lầy. Trong Phủ Biên tạp lục của Lê Qúi Đôn cho biết: “Ở

phủ Gia Định, đất Đồng Nai từ cửa biển Cần Giờ, Soài Rạp, cửa Đại, cửa

Tiểu trở vào là rừng rậm hàng ngàn dặm…”. Vùng đất này trở thành địa điểm

lý tưởng cho cư dân nơi khác tìm đến sinh sống. Cư dân Việt đến vùng đất

7

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Biên Hòa khá sớm, có thể từ thế kỷ XV, XVI. Đó là những đợt di dân có tính

tự phát của những người dân từ miền Trung vào. Một số tư liệu cho rằng:

“Vùng đất miền Đông Nam bộ nói chung, vùng đất Đồng Nai nói riêng vào

cuối thế kỷ XVI, về cơ bản vẫn còn là một vùng đất hoang dã, chưa được khai

phá. Cuối thế kỷ XVI đầu thế kỷ XVII, vùng đất Đồng Nai trở nên sôi động với

sự xuất hiện của lớp cư dân Việt từ miền Thuận Quảng di cư vào”1. Cùng với

cư dân đã ổn định trước đây, những lớp cư dân sau này hòa chung trong cộng

đồng trong cuộc mưu sinh nơi vùng đất này. Trong quá trình khẩn hoang, lập

nghiệp trên vùng đất mới, người Việt từng bước khẳng định sự tồn tại của

cộng đồng bằng việc ra sức xây dựng một cuộc sống ổn định. Trong đời sống

tinh thần, người Việt hình thành những cơ sở tín ngưỡng sinh hoạt cộng đồng

để gắn kết cộng đồng, thỏa mãn nhu cầu tâm linh.

Một bộ phận người Hoa cũng đến Đồng Nai từ khá sớm, bắt đầu vào

thế kỷ thứ XVII. Sự có mặt của nhóm cộng đồng người Hoa được sử sách

chép với mốc thời gian định vị rõ ràng. Sách Gia định thành thông chí của

Trịnh Hoài Đức cho biết: “Tháng 4 năm Kỷ Mùi [1679], quan Tổng binh thủy

lục trấn thủ các xứ ở Long Môn thuộc Quảng Đông nước Đại Minh là Dương

Ngạn Địch và phó tướng Hoàng Tấn, quan Tổng binh trấn thủ các châu Cao,

Lôi, Liêm là Trần Thắng Tài, phó tướng Trần An Bình dẫn quân và gia nhân

hơn 3.000 người với chiến thuyền hơn 50 chiếc xin được vào Kinh bằng hai

cửa Tư Dung và Đà Nẵng […] họ không thể thần phục nhà Minh nên chạy

sang nước Nam nguyện được làm dân mọn […] Triều đình mới tổ chức khao

đãi ân cần, chuẩn y cho giữ nguyên chức hàm, phong cho quan tước rồi lệnh

cho tới Nông Nại [Đồng Nai] làm ăn, gắng sức khai phá đất đai […]. Bọn

tướng Long Môn họ Dươngđem binh thuyền tiến nhanh vào cửa Xoài Rạp và

cửa Đại, cửa Tiểu dừng trú tại xứ Mỹ Tho. Bọn tướng các xứ Cao, Lôi, Liêm

họ Trần thì đem binh thuyền vào cửa Cần Giờ Trần Thượng Xuyên theo cửa

biển Cần Giờ rồi đồn trú tại xứ Bàn Lân thuộc Đồng Nai” 2 .Bao thế hệ người

Hoa từ đoàn di dân đầu tiên đến những đợt di cư do về sau đã lần hồi góp

phần xây dựng vùng đất Nam Bộ vốn là nơi “tị nạn” trở thành “quê hương”

bao dung đối với họ.

1

Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân tỉnh Đồng Nai. Địa chí Đồng Nai. Tập III – Lịch sử. NXB

Tổng hợp Đồng Nai. 2001.

2

Trịnh Hoài Đức. Gia Định thành thông chí. Bản dịch của Lý Việt Dũng. NXB Tổng hợp

Đồng Nai, 2005. tr.110

8

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Sự hội tụ của nhiều luồng dân cư thời khai phá và sự phát triển kinh

tế, xã hội lúc bấy giờ là một trong những điều kiện đạo Phật được truyền bá

đến Biên Hòa sớm. Một số ý kiến cho rằng, trong những đợt di dân người

Việt đến Biên Hòa, có những nhà sư, và chính họ là những hạt nhân khai sơn

những ngôi chùa để hoằng hóa và đáp ứng được nhu cầu tâm linh của những

cư dân trên vùng đất mới khai phá. Với vị thế của địa đầu Nam Bộ thời khai

phá, chắc chắn, Biên Hòa – Đồng Nai là một trong những trung tâm Phật giáo

ở Nam Bộ. Đồng Nai là “địa bàn Phật giáo đã được truyền từ xa xưa trong

lịch sử và đã từng là một trong những cái nôi của Phật giáo Đàng Trong thời

các chúa, các vua nhà Nguyễn, có ảnh hưởng không những đối với Phật giáo

ở Nam Bộ mà còn ảnh hưởng cả đến Phật giáo ở miền Trung. Nhiều nhà sư

nối tiếp ở Đàng Trong đã từng tu hành, hoằng hóa ở Đồng Nai và có nhiều đệ

tử nổi danh khác đi hoằng hóa ở các nơi”3. Những ngôi chùa được xem là cổ

xưa ở Biên Hòa được truyền tụng do ba đệ tử nhà sư Nguyên Thiều dòng Lâm

tế khai sơn là: Thành Đẳng Minh Lương [chùa Đại Giác/ xã Hiệp Hòa],

Thành Nhạc Ẩn Sơn [chùa Long Thiền/ phường Bửu Hòa], Thành Chí Pháp

Thông [chùa Bửu Phong/ phường Bửu Long].

Thuở ban đầu, cũng như các cơ sở tín ngưỡng thời ở Biên Hòa được

xây dựng với các loại vật liệu cây gỗ. Kiến trúc chùa với quy mô nhỏ, vừa

phải. Với sự phát triển kinh tế với nhu cầu của cộng đồng dân cư địa phương,

các ngôi chùa được sửa chữa, trùng tu mở rộng. Chùa Bửu Phong được xem

khai sơn năm 1616, Thiên Hậu cổ miếu của cộng đồng người Hoa bang Hẹ

được xây dưng từ khi đến Bửu Long, hình thành nên làng nghề đá nổi tiếng.

Cùng với những địa điểm cư dân khác, những nhóm cư dân ở Bửu Long và

các thiết chế chùa chiền của người Việt, người Hoa là một trong những cơ sở

để chúa Nguyễn thiết lập bộ máy hành chính trên đất Biên Hòa.

Sự kiện này được Trịnh Hoài Đức ghi chép trong Gia Định thành

thông chí4 “Mùa xuân năm Mậu Dần [1698], đời vua Hiển tông Hiếu Minh

hoàng đế, sai Thống suất Chưởng cơ Lễ thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh [cũng

đọc là Kính] vào kinh lược vùng đất Đồng Nai, đặt vùng đất mới thành phủ

Gia Định gồm hai huyện: huyện Phước Long dựng dinh Trấn Biên, huyện Tân

Bình dựng dinh Phiên Trấn. Mỗi dinh đặt chức Lưu thủ, Cai bạ và Ký lục để

3

Tỉnh uỷ, Uỷ ban nhân dân tỉnh Đồng Nai. Địa chí Đồng Nai. Tập V – Văn hóa Xã hội.

Nhà xuất bản Tổng hợp Đồng Nai. 2001.

4

Trịnh Hoài Đức. Gia Định thành thông chí. Nxb Đồng Nai, 2005. [Bản dịch và hiệu đính

của Lý Việt Dũng, Huỳnh Văn Tới].

9

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

quản trị; nha thuộc có hai ty Xá, Lại để làm việc; quân binh thì có cơ, đội,

thuyền, thuỷ bộ tinh binh va thuộc binh để hộ vệ. Đất đai mở rộng 1.000 dặm,

dân số hơn 4 vạn hộ. Chiêu mộ những lưu dân từ Bố Chính trở vô Nam đến ở

khắp nơi, đặt ra phường, ấp, xã, thôn, chia cắt địa phận, mọi người phân

chiếm ruộng đất, chuẩn định thuế đinh, điền và lập bộ tịch đinh điền” và

“…con cháu người Tàu ở nơi Trấn Biên thì lập thành xã Thanh Hà, ở Phiên

Trấn thì lập thành xã Minh Hương, rồi ghép vào sổ hộ tịch”.

Danh thắng Bửu Long với chùa Bửu Phong, Thiên Hậu cổ miếu/còn

gọi là Miếu Tổ sư vơi niên đại khai sơn khá sớm đã ghi dấu tích của thế hệ di

dân Việt, Hoa buổi ban đầu trong công cuộc khai phá, mở mang và truyền bá

Phật giáo vào vùng đất mới Nam Bộ, gắn liền với lịch sử phát triển làng nghề

đá Bửu Long danh tiếng.

II.2. Về tín ngưỡng, tôn giáo

Trong khu danh thắng Bửu Long, hiện nay có nhiều cơ sở tín ngưỡng,

tôn giáo; trong đó, tiêu biểu là chùa Bửu Phong, chùa Long Sơn, chùa Thiên

Hậu….trở thành những điểm đến đáp ứng nhu cầu tâm linh của đại bộ phận

người dân trong và ngoài địa phương. Hằng năm, tác các chùa này, nhiều tín

hữu Phật giáo thực hiện hành hương, lễ bái.

– Chùa Bửu Phong tọa lạc trên ngọn núi Bình Điện. Từ dưới chân núi

lên đến chùa phải qua một trăm bậc tam cấp. Có ý kiến cho rằng chùa được

xây dựng từ năm

“Bính Thìn niên”,

phía trước đề

1616. Di tích cổ

tự đã trải qua

nhiều lần trùng tu.

Dấu vết hiện tồn

được xác định

vào năm Kỷ Sửu

[1829] được khắc

trên cột đá tiền

điện. Chùa kiến

trúc theo kiểu chữ

Ảnh: Chùa Bửu Phong

Tam, gồm chánh

điện, giảng đường và nơi thờ Tổ. Ngoài ra còn có liêu phòng ni phái và nhà

10

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

dưỡng tăng. Chất liệu xây dựng là gạch thẻ, vôi hợp chất, mái lợp ngói âm

dương. Nền lót gạch tàu và gạch bông, bộ khung vì kèo làm bằng gỗ tốt.

Chánh điện chia làm ba gian thoáng rộng, trên hai hàng cột đắp rồng ẩn mây

sơn son thếp vàng uy nghiêm. Gian chính giữa thờ Tam thế Phật, tả hữu thờ

thập điện Minh Vương. Các tượng được tạc rất sống động. Ở nơi thờ Tổ, sự

hiện diện của pho tượng Tổ sư Đạt Ma, cùng với hơn chục bài vị sơn son thếp

vàng của các sư trụ trì đã viên tịch được bài trí trang trọng trên các bàn hương

án. Chùa Bửu Phong hiện lưu giữ xá lợi Phật.

Bên tả chùa có đài Tam thế phật. Phía trước phật đài về hướng đông

dưới tàn cổ thụ là tượng phật nằm thành đạo, phía trên là tượng Thích ca khổ

hạnh ngồi tọa thiền trên tảng đá. Đằng sau phật đài về hướng đông là Long

đầu hổ, nhân dân còn gọi là Hàm Hổ, do 3 khối đá tự nhiên to lớn nằm chồng

lên nhau, từ xa nhìn tực đầu chúa tể sơn lâm đang há miệng. Bên hữu là ngôi

tịnh xá Bửu pháp hình bát giác. Phía sau tịnh xá có Long đầu trạch, nhân dân

thường gọi là Hàm Rồng do 2 khối đá khổng lồ nằm chồng lên nhau trông

như hàm của con rồng đang phun nước.

Cho đến nay thì ngôi chùa cổ Bửu Phong đã trải qua 17 đời trụ trì.

– Tổ trụ trì thứ nhất là Hòa Thượng Bửu Phong

– Tổ thứ II: Hòa Thượng hiệu Thành Chí, tự Pháp Thông, đời thứ 34

thuộc dòng lâm tế [1691-1769].

– Tổ thứ III: Hòa Thượng hiệu Tổ Tông, đời thứ 36, thuộc dòng Lâm Tế.

-Tổ thứ IV: Hòa Thượng hiệu Tiên Cần, đời thứ 37, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ V: Hòa Thượng hiệu Tiên Trí, đời thứ 37, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ VI: Hòa Thượng hiệu Tiên Hiện, đời thứ 37, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ VII: Đại sư hiệu Minh Hỷ, đời thứ 38, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ VIII: Hòa Thượng hiệu Pháp Truyền, tự Chơn Ý [1893-1922], đời

thứ 39, thuộc dòng Tào Động, ngài là vị Quốc sư của triều đình Huế.

– Tổ thứ IX: Đại sư hiệu Như Truyền, đời thứ 39, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ X: Đại sư hiệu Như Thắng, đời thứ 39, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ XI:Đại sư hiệu Hồng Đại, đời thứ 40, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ XII: Đại sư hiệu Nhật Thắng, đời thứ 41, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ XIII: Đại sư hiệu Trừng Tôn, đời thứ 42, thuộc dòng Lâm Tế.

– Tổ thứ XIV: Đại sư hiệu Tâm Đô, đời thứ 43, thuộc dòng Lâm Tế.

11

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

– Tổ thứ XV: Đại sư Huệ Quang.

– Tổ thứ XVI: Hòa Thượng Thiện Giáo.

– Tổ thứ XVII: Đại lão Hòa Thượng hiệu Hồng Tín, tự Huệ Thành

[1918-2001], đời thứ 40 thuộc dòng Lâm Tế.

– Đến năm 1972, vì nhu cầu cấp thiết, Đại lão Hòa Thượng Huệ Thành

đã cử Ni Trưởng Thích Huệ Hương thay mặt Ngài làm giám tự quản lý và trụ

trì Tổ Đình Bửu Phong cho đến nay.

– Chùa Long Sơn Thạch Động [còn gọi là chùa Hang] vốn là một hang

đá tự nhiên ẩn sâu vào lòng một tảng đá khổng lồ. Chánh điện thờ Phật Di Đà,

Thích Ca, bên phải

thờ Phật chuẩn đề,

bên hữu thờ Phật Tổ

Đạt Ma. Trước chùa

có tượng Quan Âm

Bồ Tát. Bên phải là

tượng Thích Ca đúc

và tượng Di Lặc ngự

trên bục đá. Trước

tượng Phật Di Lặc.

Trong khuôn viên

chùa còn có miếu thờ

Bà Ngũ Hành, miếu

Ảnh: Chùa Long Sơn Thạch Động/ chùa Hang

thờ

Cửu

Thiên

Huyền Nữ.

– Thiên Hậu cổ miếu/Miếu Tổ sư trong khu danh thắng Bửu Long,

thuộc địa bàn tổ 30, khu phố 5. Đây là cơ sở tín ngưỡng của người Hoa bang

Hẹ làm nghề đá ở Biên Hòa. Ban đầu, ngôi miếu được xây dựng thấp. Năm

1894, khi trùng tu, người Hẹ đã cơi nới thêm phần vách tường, đồng thời toàn

bộ kiến trúc miếu cũng được mở rộng, nâng cao. Kiến trúc hiện tồn của miếu

theo lối hình chữ công, xung quanh có tường bao tạo kiểu “nội công ngoại

quốc”; mặt tiền hướng về phía sông Đồng Nai. Gian điện chính dùng vào việc

thờ phụng, bên trái thờ các vị tiền bối, hai bên phải dùng làm nhà khách và

sinh hoạt. Đây là một kiến trúc tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc, chạm trổ

đá của người Hoa bang Hẹ ở Biên Hòa. Đối tượng thờ chính tại miếu gồm:

Ông Ngũ Đinh – tổ nghề đá; Ông Lỗ Ban – tổ nghề mộc; Ông Quốc Trì – tổ

12

Huỳnh Ngọc Trảng. Đồng Nai danh lam và cổ tích. Kịch bản phim tư liệu. Bảo tàng

Đồng Nai. 1995.

13

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

tích tiêu biểu của người Trung Hoa như: Cảnh hát bội, hát tuồng, múa hát

cung đình, tập võ, đá cầu, tiên đồng, ngọc nữ, phù điêu mai, lan, trúc, cúc.

Các tác phẩm gốm trên bờ nóc mái là sản phẩm gốm men xanh [gốm Cây

Mai] sản xuất năm Quang Tự thứ 20 [năm Giáp Ngọ – 1894]. Ở mặt tường

gần giáp mái, hai bên đầu hồi miếu có trang trí hình dơi ngậm mâm trái cây

đắp bằng đá, ở giữa mâm có chữ Phúc, biểu hiện tước lộc, giàu sang. Bên trái

phía dưới hai bờ mái

trước miếu có tượng

ông Nhật và bên phải

là tượng bà Nguyệt

làm bằng gốm men

xanh là đặc điểm

mang tính tiêu biểu

của nghi dung chùa

người Hòa. Kiến trúc

chánh điện kiểu nhà

ba gian.

Không gian

chánh điện được bài

trí các điện thờ, hoành phi, liễn đối, bao lam. Bộ khung, vì kèo ở chánh điện

mang đậm kiến trúc Trung Hoa. Chánh điện bài trí ba gian thờ. Miếu Tổ sư là

công trình kiến trúc nghệ thuật đặc sắc, thể hiện sự độc đáo, sáng tạo của

người Hoa bang Hẹ ở Đồng Nai. Đây là ngôi miếu “độc nhất vô nhị” ở Đồng

Nai được làm từ chất liệu đá xanh – vật liệu khai thác tại chỗ, gắn với làng

nghề điêu khắc đá truyền thống ở Bửu Long của Biên Hòa – Đồng Nai. Kiến

trúc miếu Tổ sư độc đáo bởi hệ thống vì kèo chồng rường giá chiêng với sự

kết hợp khéo léo giữa đá và gỗ thật tuyệt vời.

Ảnh: Kiến trúc chánh điện chùa Thiên Hậu/Miếu Tổ sư

– Tập thành tượng thờ

Những ngôi chùa trong khu danh thắng Bửu Long bảo lưu những hệ

thống tượng thờ khá đa dạng, nhiều phong cách, phản ánh tính nghệ thuật, mỹ

thuật của những nghệ nhân của vùng đất này qua các thời kỳ. Trong đó, nhiều

tượng thờ không chỉ có giá trị về mặt tín ngưỡng, tâm linh mà còn giá trị nghệ

thuật cao.

14

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Chùa Bửu Phong còn lưu giữ tượng đá cổ thể hiện một vị thần ảnh

hưởng của Ấn giáo được gắn kết bền vững ở hậu điện. Tương truyền, tượng

có từ khi lập chùa – dấu tích

của tín ngưỡng xưa trên

vùng đất Biên Hòa. Bên

cạnh đó, những tượng thờ ở

chánh điện bằng chất liệu

gỗ, gốm và sau này bổ sung

một số tượng thờ bằng chất

liệu thạch cao. Tượng Phật

A Di Đà được làm bằng

gỗ,trong chùa Bửu Phong

Ảnh: Tượng thờ chánh điện chùa Bửu Phong

có niên đại khá cổ [1829]

và là một trong những

tượng với phong cách nghệ thuật dân dã hiếm có trên vùng đất Biên Hòa –

Đồng Nai.

Chùa Long Sơn Thạch Động ở điện thờ có tượng Phật Di Đà, Thích

Ca, bên phải thờ Phật chuẩn đề, bên hữu thờ ông Tổ Đạt Ma. Trước chùa có

tượng Quan Âm Bồ Tát, bên phải là tượng Thích Ca và tượng Di Lặc. Trong

khuôn viên chùa còn có miếu thờ Bà Ngũ Hành và Cửu Thiên Huyền Nữ.

Chùa Thiên Hậu có đối tượng thờ độc đáo được tạo tác từ chất liệu đá:

Tượng các vị tổ nghề Ngũ Đinh [tổ nghề đá]; Lỗ Ban [tổ nghề mộc], Quốc Trì

[tổ nghề sắt] với tư thế ngồi trên ngai. Áo trang trí hoa văn theo kiểu quan võ,

bên ngoài khoác xiêm y thêu kim tuyến đính kim sa hình rồng, phượng đủ

màu sắc. Các tượng được tạc từ nguyên liệu đá thô Bửu Long, đặt trong khám

thờ bằng đá. Xung quanh khám được chạm khắc đề tài rồng chầu mặt trời,

dây leo, hoa lá, chim điểu, tùng, cúc, trúc mai… với đường nét tinh xảo.

Tượng Thiên Hậu thánh mẫu tư thế ngồi trong ngai, hai nữ hầu đứng hai bên.

Tượng được khoác những bộ xiêm y đủ màu sắc lộng lẫy, đầu đội mũ vàng,

trang trí hình đuôi công, đính kim tuyến.Tượng Quan Quan Thánh đế quân tư

thế ngồi trong ngai, tay phải cầm kiếm dài, tay trái vuốt râu với phong thái

vừa đĩnh đạc vừa rất uy nghiêm và các vị hầu cận được tạo tác tư thế đứng,

bằng chất liệu xi măng.

15

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Trong các di tích này, tập thành tượng thờ bằng các chất liệu khác

nhau nhưng chúng có giá trị phản ảnh nghệ thuật của những nghệ nhân đất xứ

Biên Hòa. Tượng gốm, gỗ có niên đại khá sớm, thể hiên sự tài tình trong nghệ

thuật điêu khắc, nặn tượng khá độc đáo bởi nhưng bàn tay khéo léo của các

nghệ nhân nghề gỗ, nghề làm gốm – những nghề truyền thống có từ thuở khai

khẩn Biên Hòa. Nhưng tượng Tổ nghề được tạc tác từ chất liệu đá xanh Biên

Hòa cho thấy sự tài hoa của những người thợ làng đá Bửu Long. Những tảng

đá vô tri qua bàn tay tài hoa của nghệ nhân trở thành những tác phẩm đầy tính

mỹ thuật, thể hiện những thần thái trong từng pho tượng. Trên một bình diện

riêng, tập thành những tượng thờ trong các di tích ở khu danh thắng Bửu

Long phản ánh lịch sử, quá trình phát triển của các làng nghề truyền thống:

điêu khắc gỗ, chạm khắc đá, tạc tượng…ở Đồng Nai.

– Nghệ thuật điêu khắc, chạm khắc

Chùa Bửu Phong có mặt tiền nhìn về hướng đông bắc. Trang trí mặt

tiền chùa là những bức phù điêu thể hiện hình ảnh cuốn thư, lân ngậm trái

châu, nhật nguyệt, rồng chầu mặt trời, mây dây lá cách điệu… theo lối chạm

trổ, ghép sành công phu, tinh vi mang tính nghệ thuật cao. Tất cả các mảng

trang trí này làm bằng chất liệu xi măng, bề mặt ghép những mảnh sứ nhiều

màu tạo cho toàn cảnh ngôi chùa nét rực rỡ, trang nghiêm, cổ kính. Nội thất chánh

điện, nhà thờ tổ được các nghệ nhận tài hoa đắp nổi, chạm khắc… rất khéo léo

và tinh vi với

cảnh truyền

thống

rồng

chầu mặt trời,

dây lá, chim

muông thú…

Trước

tiền

sảnh chánh

điện có 2

hàng cột đá

được

các

nghệ

nhân

Ảnh: Mặt tiền chùa Bửu Phong với nghệ thuật ghép sành sứ

điêu khắc đá

Bửu Long chạm trổ rất công phu hình rồng thời Nguyễn.

16

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Ở giảng đường và nơi thờ Tổ các tấm liễn, hoành phi, bao lam được

chạm khắc công phu, thể hiện nhiều đề tài phong phú được bố trí hài hòa.

Chùa Thiên Hậu/Miếu Tổ sư ngoài những quần thể tiểu tượng gốm

trên mái, còn có những tác phẩm mang tính nghệ thuật cao như: khám thờ

bằng đá. Dưới bờ diềm mái ngói là các tác phẩm điêu khắc gỗ chạm nổi các

đề tài: Cúc điểu, sen điểu, bát bửu, nai lân… Đây là những tác phẩm gốm và

điêu khắc gỗ rất đẹp, đặc sắc. Hệ thống bao lam, hoành phi, liễn đối được

chạm trổ các đề tài phong phú [lưỡng long tranh châu, cửu long tranh châu,

long vân trên gỗ và đá] là những mảng điêu khắc sắc sảo.

Nhìn chung, các tác phẩm trang trí, đặc biệt các hoành phi, liễn đối

trong di tích chùa Bửu Phong, chùa Thiên Hậu/Miếu Tổ sư bằng khắc đá,

chạm khắc gỗ, phù điêu hàm chứa tính triết lý nhân sinh sâu sắc, thể hiện

những ước vọng, mong muốn hướng đến chân, thiện, mỹ của cư dân Đồng

Nai, có sự giao thoa văn hóa Việt Nam – Trung Quốc và phương Đông nói chung.

II.4. Về di sản văn hóa phi vật thể [truyện kể, chữ Hán, lễ hội]

Gắn với giá trị kiến trúc, di vật của chùa Bửu Phong, chùa Thiên

Hậu/Miếu Tổ sư, chùa Long Sơn Sơn Thạch Động còn ẩn chứa những giá trị

di sản văn hóa phi vật thể phản ánh lịch sử, văn hóa của vùng đất Biên Hòa –

Đồng Nai. Những sự tích, truyện kể được lưu truyền trong dân gian gắn liền

với các di tích, với vùng đất Bửu Long rất phong phú mà lâu nay ít được lưu

tâm đến. Nó không chỉ phản ánh lịch sử phát triển của cộng đồng cư dân mà

còn là sự sáng tạo nghệ thuật tuyệt vời của những cộng đồng sinh sống trên

mành đất này qua các thời kỳ lịch sử.

Ở núi Bửu Long còn lưu truyền về câu chuyện cọp dữ được cảm hóa

bởi tiếng chuông chùa. Truyện kể này bổ sung cho kho tàng văn hóa dân gian

Đồng Nai thêm phong phú. Trên hết, qua truyện kể này cũng cho chúng ta

những nhận thức được về buổi đầu lịch sử của việc khai khẩn đất Đồng Nai

trước đây. Vùng đất Biên Hòa – Đồng Nai một thuở “Dưới sông sấu lội, trên

rừng cọp um” đầy khó khăn đối với những con người mới bước chân đến

vùng đất mới. Đó là sức sống mãnh liệt của các lớp người đi trước; những

phong tục, tập quán của họ trên vùng đất mới. Những điều tưởng chừng như

đơn giản, bình thường ấy lại là một cuộc đấu tranh hào hùng chống lại với thế

lực thiên nhiên, góp phần cho việc tạo dựng cuộc sống hôm nay từ những

bước đi đầu tiên mở cõi. Cái cốt nhân nghĩa, thiện lành trong chuyện kể về

loài cọp được cảm hóa cũng gợi lên bao điều mà con người phải suy nghĩ khi

17

Tìm hiểu giá trị Văn hóa – Lịch sử Đồng Nai

Hoặc:

– Bửu điện nguy nga, lẫm lẫm kim xu nghiêm sắc tướng

– Phong sơn nham lĩnh, minh minh thương hải phiếm từ thuyền.

Dịch nghĩa:

Điện báu nguy nga, chửng chạc thân vàng nghiêm tướng Phật;

Đỉnh cao vòi vọi, bát ngát biển xanh ruổi thuyền từ.

Tại chùa Thiên Hậu/Miếu Tổ sư có những liễn đối chữ Hán nhắc đến

công ơn, tôn vinh Tổ nghề để dạy người

trong đạo lý uống nước nhớ nguồn:

– Sáng bá nghệ nguyên lưu tượng

tâm độc vận,

– Thùy thiên thu thằng mặc sư thị

hàm tôn.

Dịch nghĩa :

Tổ sư đã sáng tạo ra trăm nghề là

cái nguồn cho những người thợ giỏi.

Tổ sư là những người dùng dây

búng mực, đào tạo những bậc thầy từ ngàn

năm qua, chúng ta phải biết tôn trọng].

Hay:

– Diệu thủ tu thành kim bửu điện;

– Tinh công xảo tạo ngọc long lâu.

Dịch nghĩa:

Ảnh: Liễn đối trong di tích

chùa Thiên Hậu

Bàn tay khéo léo của Tổ sư đã xây dựng ngôi điện vàng ngọc;

Việc làm tinh xảo, xây dựng khéo léo tạo nên ngôi miếu xinh đẹp như

con rồng bằng ngọc].

Những hoành phi đại tự khen ngợi nhân vật Quan Thánh về long trung

trực và răn người khác noi gương:

– Thiên cổ nhất nhân

[Dịch nghĩa:

Từ ngàn năm nay chỉ có một người – Quan Thánh].

19

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Dưới sự bảo trợ của phong trào Dân chủ Jefferson, và Dân chủ Jackson, nước Mỹ mở rộng đến vùng đất mua Louisiana và thẳng đường đến California và xứ Oregon, tìm kiếm đất rẻ cho các nông gia Yeoman và chủ nô – những người cổ vũ cho nền dân chủ và mở rộng lãnh thổ bằng giá bạo lực và khinh miệt nền văn hóa châu Âu. Sự mở rộng lãnh thổ dưới chiêu bài vận mệnh hiển nhiên là một sự bác bỏ lời khuyên của đảng Whig muốn thúc đẩy chiều sâu và hiện đại hóa nền kinh tế-xã hội hơn là việc chỉ mở rộng lãnh thổ địa lý. Chủ nghĩa nô lệ bị bãi bỏ tại tất cả các tiểu bang miền Bắc [phía bắc đường Mason-Dixon phân chia Pennsylvania và Maryland] vào năm 1804, nhưng lại phát triển mạnh tại các tiểu bang miền Nam vì nhu cầu lớn về bông vải tại châu Âu.

Sau năm 1820, một loạt các thoả hiệp đã giúp xóa bỏ đối đầu giữa miền bắc và miền nam về vấn đề chủ nghĩa nô lệ. Vào giữa thập niên 1850, lực lượng Cộng hòa mới thành lập nắm kiểm soát nền chính trị miền Bắc và hứa ngăn chăn sự mở rộng của chủ nghĩa nô lệ với ám chỉ rằng chủ nghĩa nô lệ sẽ dần dần bị loại bỏ. Cuộc bầu cử tổng thống năm 1860 với kết quả chiến thắng của đảng viên Đảng Cộng hòa Abraham Lincoln đã châm ngòi cho cuộc ly khai của mười một tiểu bang theo chủ nghĩa nô lệ để lập ra Liên minh miền Nam Hoa Kỳ năm 1861. Nội chiến Hoa Kỳ [1861-1865] là hạch tâm của lịch sử Mỹ. Sau bốn năm chiến tranh đẫm máu, phe miền Bắc dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Lincoln và Tướng Ulysses S. Grant đánh bại phe miền Nam với sự chỉ huy của Tướng Robert E. Lee. Liên bang được bảo tồn và chủ nghĩa nô lệ bị bãi bỏ, và miền nam bị suy kiệt. Trong thời đại tái thiết [1863-77], Hoa Kỳ chấm dứt chủ nghĩa nô lệ và nới rộng quyền đầu phiếu và pháp lý cho những người “tự do” [người Mỹ gốc châu Phi trước đó từng là nô lệ]. Chính phủ quốc gia ngày càng vững chắc hơn, và nhờ vào Tu chính án hiến pháp điều 14, giờ đây đã có nhiệm vụ rõ ràng là bảo vệ quyền của mỗi cá nhân. Thời đại tái thiết chấm dứt vào năm 1877 và từ thập niên 1890 đến thập niên 1960, hệ thống Jim Crow [tách ly chủng tộc] kìm hãm người da đen luôn ở vị trí thấp kém về kinh tế, xã hội và chính trị. Toàn miền nam vẫn bần cùng cho đến nửa sau của thế kỷ 20, trong khi đó miền Bắc và miền Tây phát triển nhanh chóng và thịnh vượng.

Hoa Kỳ và Liên Xô nổi lên thành hai siêu cường đối nghịch nhau sau Đệ nhị Thế chiến và khởi động một cuộc Chiến tranh Lạnh, đối đầu nhau gián tiếp trong cuộc chạy đua vũ trang và chạy đua vào không gian. Chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ trong thời chiến tranh Lạnh được xây dựng quanh việc bao vây chủ nghĩa cộng sản, và nước Mỹ tham dự vào các cuộc chiến tại Triều Tiên và Việt Nam để đạt được mục đích này. Chủ nghĩa tự do đạt được vô số chiến thắng trong những năm tháng của chương trình New Deal và sau đó vào giữa thập niên 1960, đặc biệt là sự thành công của phong trào dân quyền, nhưng chủ nghĩa bảo thủ quay ngược được thế cục vào thập niên 1980 dưới thời Tổng thống Ronald Reagan. Chiến tranh Lạnh kết thúc khi Liên Xô tan rã vào năm 1991, Hoa Kỳ là siêu cường duy nhất còn lại. Khi thế kỷ 21 bắt đầu, xung đột quốc tế có tâm điểm quanh Trung Đông và lên đỉnh điểm theo sau các vụ tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001 và Chiến tranh chống khủng bố được tuyên bố sau đó. Hoa Kỳ trải qua thời kỳ suy thoái kinh tế tệ hại nhất kể từ Đệ nhị Thế chiến vào cuối thập niên 2000 mà theo sau là thời kỳ phát triển kinh tế chậm hơn mức bình thường trong suốt thập niên 2010.

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Ban Tổ chức Cuộc thi tặng thưởng giấy khen cho tập thể, cá nhân đoạt giải

Tham dự buổi lễ có ông Nguyễn Thanh Bình – Cục trưởng Cục Công tác phía Nam, Bộ Tư pháp; bà Nguyễn Hoà Hiệp – Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai – Trưởng ban tổ chức cuộc thi; bà Võ Thị Xuân Đào – Giám đốc Sở Tư pháp Đồng Nai cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành, thành viên Ban Tổ chức cuộc thi, học sinh, học viên và sinh viên trong tỉnh cùng tham dự.

Bà Võ Thị Xuân Đào – Giám đốc Sở Tư pháp báo cáo kết quả cuộc thi

Phát huy những kết quả đạt được của Cuộc thi năm 2022, Cuộc thi năm 2022 nhằm mục đích đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng việc tìm hiểu pháp luật đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và học sinh, học viên, sinh viên và nhân dân trên địa bàn tỉnh về pháp luật hình sự, giao thông, lao động, bảo hiểm xã hội, an ninh mạng, tố cáo,…

Việc phát động tham gia Cuộc thi với quy mô lớn và rộng khắp trong toàn tỉnh cũng là cơ hội cho mọi người dân hiểu biết thêm các quy định pháp luật, qua đó góp phần tích cực trong việc phòng, chống tham nhũng; thực hiện các chính sách bảo hiểm xã hội; thực hiện các quy định pháp luật về lao động, xây dựng văn hóa giao thông, giảm thiểu tai nạn giao thông, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật hình sự, giúp ổn định an ninh trật tự, góp phần phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh.

Cuộc thi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, thiết thực hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2022 của tỉnh Đồng Nai.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Thanh Bình – Cục trưởng Cục Công tác phía Nam, đại diện Bộ Tư pháp đánh giá cao và ghi nhận những nỗ lực to lớn của Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai và sự phối hợp với các sở, ban ngành, đoàn thể trong tổ chức cuộc thi lần này.

Ông Nguyễn Thanh Bình – Cục trưởng Cục Công tác phía Nam, đại diện Bộ Tư pháp phát biểu tại buổi lễ

“Trong thời gian tới các đồng chí cần quan tâm một số nội dung như: Tập trung bám sát các nhiệm vụ chính trị của ngành Tư pháp, phát triển kinh tế – xã hội của địa phương; Không ngừng đổi mới sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành và thực thi các nhiệm vụ, giải pháp của công tác Tư pháp; Nâng cao nhận thức, bản lĩnh,trí tuệ để thích ứng với những yêu cầu nhiệm vụ đặt ra trong bối cảnh hội nhập quốc tế, những thách thức đặt ra từ cuộc cách mạng 4.0. Để các hoạt động của công tác Tư pháp luôn khởi sắc”, ông Bình nói.

Cũng theo ông Bình, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cần “luôn đổi mới tăng cường các giải pháp, thiết kế các mô hình phù hợp quan tâm đến thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên các trường học nhằm đưa pháp luật vào đời sống, xây dựng và hình thành ý thức thượng tôn pháp luật; Gắn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với việc hoàn thiện các quy định của pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật, theo dõi thực thi pháp luật; Tranh thủ nhiều hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh uỷ HĐND, UBND tỉnh, sự phối hợp hiệu quả với các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh để việc phổ biến, giáo dục pháp luật trở thành nhiệm vụ chung của toàn hệ thống chính trị, nhận được sự hưởng ứng tham gia của toàn xã hội”.

“Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật năm 2022″ của tỉnh Đồng Nai là một điểm sáng, mới trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, cần được nhân rộng trong cả nước.”, ông Bình đánh giá.

Bà Nguyễn Hoà Hiệp – Phó chủ tịch UBND tỉnh – Trưởng ban tổ chức cuộc thi tặng bằng khen cho các cá nhân, tập thể

Với ưu điểm là hình thức thị trực tuyến trên Internet nên thí sinh có thể tham gia thi mọi lúc, mọi nơi thông qua các thiết bị điện tử thông minh, phổ biến hiện nay như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy tính bàn có kết nối Internet. Cuộc thi đã thu hút được đông đảo cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên và nhân dân trên địa bàn tỉnh tham gia.

Bên cạnh đó, Cuộc thi được tổ chức dưới hình thức Phần mềm thị trực tuyến nên tiết kiệm được thời gian, chi phí tổ chức với hiệu quả công tác tuyên truyền cao. Cuộc thi đã đạt được mục tiêu kế hoạch đề ra với sức lan tỏa rộng lớn, trở thành một hoạt động thi đua sôi nổi của các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh hưởng ứng Ngày Pháp luật năm 2022, đặc biệt là đối với các trường họ.

Tại các trường học, công tác phát động tham gia Cuộc thi đã trở thành một hoạt động thi đua sôi nổi, mỗi học sinh, sinh viên đều có ý thức tích cực tìm hiểu và tham gia cuộc thi. Nhiều trường học đánh giá việc tham gia Cuộc thi trực tuyến như một “ngày hội” đối với các em học sinh, đặc biệt là những trường học nội trú [nhà trường tổ chức cho học sinh thi tập trung tại phòng máy vi tính của trường như một hoạt động ngoại khóa].

Với thời gian tổ chức thi trong gần 04 tháng, cuộc thi đã thu hút 281.419 lượt người tham gia và trở thành một đợt thi đua sôi nổi của các cơ quan, đơn vị , địa phương trên địa bàn tỉnh hưởng ứng Ngày Pháp luật năm 2022, đây thực sự là một kết quả rất đáng mừng, cho thấy hiệu quả và sức lan tỏa rộng lớn của cuộc thi.

Qua kết quả cuộc thi, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đã tặng Bằng khen đối với 01 tập thể và 02 cá nhân đạt giải nhất của Cuộc thi. Ban Tổ chức Cuộc thi đã tặng thưởng Giấy khen cho 10 tập thể và 26 cá nhân đạt giải nhì, ba và khuyến khích.

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Một thí sinh trình bày phần thi thuyết trình phân hạng nhất, nhì, ba ở Hội thi tìm hiểu giá trị văn hóa – lịch sử Đồng Nai năm 2022 [ảnh: Văn Truyên].

Theo đó, hình thức dự thi vẫn tương tự như những năm trước: thi viết và thi thuyết trình xếp hạng nhất, nhì, ba. Ban tổ chức chia người dự thi thành 2 khối: khối học sinh, sinh viên và khối cán bộ, công chức, viên chức, quần chúng nhân dân . Mỗi khối thi phải trả lời những câu hỏi tương ứng do ban tổ chức đưa ra. Cụ thể, khối học sinh, sinh viên được chia làm 2 bảng.

Bảng A dành cho học sinh tiểu học, THCS. Người thi trả lời 2 câu hỏi:

Câu 1: trình bày khái quát về đặc điểm tự nhiên và văn hóa, truyền thống yêu nước của huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập. Cho biết tên các di tích lịch sử trên địa bàn huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập đã được nhà nước xếp hạng; và trình bày cảm nhận về 1 di tích mà bạn yêu thích. Nêu kết quả xây dựng nông thôn mới của huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập và kể tên những xã, phường, thị trấn đã được công nhận nông thôn mới.

Câu 2: Tính đến cuối năm 2022, tỉnh Đồng Nai có bao nhiêu người được phong tặng [truy tặng] danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng? Hãy viết cảm tưởng về một Bà mẹ Việt Nam anh hùng mà bạn có nhiều cảm xúc nhất?

Bảng B dành cho học sinh THPT và sinh viên.Người thi trả lời 2 câu hỏi:

Câu 1: Trình bày khái quát đặc điểm tự nhiên, văn hóa, kinh tế, xã hội và truyền thống yêu nước của huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập. Bạn có cảm nhận gì về truyền thống yêu nước và thành tích xây dựng nông thôn mới của huyện, thị xã, thành phố đang sống, học tập? Hãy nêu tên các di tích lịch sử trên địa bàn huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập đã được nhà nước xếp hạng. Theo bạn, làm thế nào để bạn trẻ yêu thích và góp phần gìn giữ di tích lịch sử hiện nay?

Câu 2: Tính đến cuối năm 2022, tỉnh Đồng Nai có bao nhiêu người được phong tặng [truy tặng] danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động? Hãy viết cảm tưởng về một Bà mẹ Việt Nam anh hùng mà bạn có nhiều cảm xúc nhất?

Đối với khối thi dành cho cán bộ công chức, viên chức và quần chúng nhân dân, người dự thi cũng trả lời 2 câu hỏi:

Câu 1: Trình bày khái quát về đặc điểm tự nhiên, văn hóa, kinh tế, xã hội, truyền thống yêu nước và tiềm năng của huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập, làm việc. Bạn có cảm nhận gì về truyền thống yêu nước và thành tích xây dựng nông thôn mới ở huyện, thị xã, thành phố nơi mình sinh sống, học tập, công tác? Hãy nêu tên các di tích lịch sử trên địa bàn huyện, thị xã, thành phố bạn đang sống, học tập, làm việc đã được nhà nước xếp hạng. Theo bạn, làm thế nào để bảo tồn và phát huy giá trị những di tích lịch sử ở địa phương có hiệu quả?

Câu 2: Tính đến cuối năm 2022, tỉnh Đồng Nai có bao nhiêu cá nhân, tập thể được phong tặng [truy tặng] các danh hiệu Bà Mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động? Trình bày cảm tưởng về một cá nhân hoặc tập thể được phong tặng danh hiệu trên mà bạn ấn tượng nhất. Theo bạn, giải pháp nào đem lại hiệu quả trong thực hiện chính sách người có công hiện nay ở địa phương [nêu hạn chế và giải pháp]?

Những thí sinh có bài viết đạt số điểm cao sẽ được chọn để tham gia phần thi thuyết trình xếp hạng nhất, nhì, ba. Thời gian nhận bài thi từ tháng 6 đến ngày 10-10-2019. Tổng kết, bế mạc và trao thưởng dự kiến được tổ chức vào tháng 12-2019. Ban tổ chức sẽ trao 23 giải tập thể và 70 giải cá nhân. Trong đó, thí sinh đạt giải nhất sẽ nhận số tiền bằng 10 lần mức lương tối thiểu.

Võ Tuyên

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

Ngổn ngang xác giặc vùi xương thành gò Mùng 5 tết trận thắng to Gió reo còn vẳng tiếng hò ba quân Hằng năm mở hội tưng bừng Nhớ ngày chiến thắng vang lừng núi sông Noi gương chiến đấu anh hùng Quang Trung sống mãi trong lòng chúng ta

[Gò Đống Đa, Hằng Phương, in trong sách giáo khoa Tập đọc lớp 2, quyển 2 trang 47, năm 2000]

Lật lại lịch sử gò Đống Đa, hẳn người Hà Nội nào cũng biết đến ngày hội gò Đống Đa thường diễn ra vào ngày mùng 5 Tết Âm lịch hàng năm và đó chính là ngày kỷ niệm trận Ngọc Hồi – Đống Đa của nghĩa quân Tây Sơn đại phá quân Thanh xâm lược vào cuối thế kỷ 18.

Gò Đống Đa hiện nay nằm trên phố Tây Sơn, tên phố được đặt theo tên nghĩa quân Tây Sơn, thuộc phường Quang Trung, Hà Nội. Xưa nơi đây thuộc đất của làng Khương Thượng, thuộc huyện Quảng Đức, phủ Thuận Thiên. Cả khu vực gò Đống Đa này là một khu chiến trường xưa, nơi diễn ra trận đánh thần tốc của vị vua áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ.

Rạng sáng ngày mồng 5 tháng Giêng năm Kỷ Dậu [tức ngày 30/01/1789], lợi dụng sự chủ quan của quân giặc, vua Quang Trung đã xuất quân tiến thẳng về Thăng Long để giải phóng kinh thành khỏi sự xâm lược của quân Thanh. Một mũi quân của vua Quang Trung do đô đốc Long – còn có tên là Đặng Tiến Đông trực tiếp chỉ huy đã tạo ra trận “Rồng lửa” với hàng ngàn vạn bó rơm tẩm dầu của nhân dân vùng Khương Thượng hưởng ứng, diệt tan quân Thanh đóng tại đồn Khương Thượng mở đường cho đại quân Tây Sơn từ Ngọc Hồi thừa thắng xông lên tiến vào giải phóng Thăng Long giữa mùa hoa đào nở.

Tướng giặc là Sầm Nghi Đống sợ quá phải treo cổ lên cành đa tự tử trên núi Ốc [Loa Sơn] mà vị trí của nó là gần khu chùa Bộc hiện nay.

Sau chiến thắng như vũ bão của nghĩa quân Tây Sơn, giải phóng được kinh thành Thăng Long, trên đường phố xác giặc chết ngổn ngang khắp nơi. Vua Quang Trung cho thu nhặt lại xác và xếp thành 12 đống, đắp cao lên thành gò gọi là “kình nghê quán” [gò chôn xác giặc dữ như cá kình, cá nghê ngoài biển] nhằm biểu dương chiến công của quân dân ta và cảnh báo với bọn xâm lược cướp nước.

12 gò này nằm giải rác từ làng Thịnh Quang đến làng Nam Đồng, ở trong khu vực từng có tên là “xứ Đống Đa”, trên gò các cây đa mọc lên um tùm và tạo thành tên gò Đống Đa.

Năm 1851, do mở đường, mở chợ, đào xới nhiều nơi thấy có khá nhiều hài cốt giặc, lại cho thu vào một hố cao lên nối liền với núi Xưa, thành gò thứ 13 tức là gò còn lại đến bây giờ. 12 gò cũ nằm rải rác đã bị san bằng năm 1890 khi Pháp mở rộng Hà Nội và tên Việt gian Hoàng Cao Khải chiếm đất để lập ấp Thái Hà.

Trong bài thơ “Loa Sơn điếu cổ” [Viếng núi Ốc] của thi sĩ đương thời Ngô Ngọc Du còn nhắc tới những gò này:

“Thành Nam thập nhị kình nghê quán Chiếu điện anh hùng đại võ công”

Dịch là:

“Mười hai kình nghê quán phía nam thành Còn rọi sáng võ công lớn của người anh hùng”.

Nhưng trên thực tế, có nhiều chứng cứ cho rằng Gò Đống Đa là một gò tự nhiên được hình thành từ cách đây khoảng 4000 năm.

Nhân kỷ niệm 200 năm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa, năm 1989, công viên văn hóa Đống Đa được thành lập trên cơ sở khu vực gò Đống Đa. Đây là công trình kiến trúc mang tính lịch sử văn hóa nhằm ghi nhớ công ơn của người anh hùng áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ. Công trình được chia làm hai khu vực, gồm khu vực tượng đài, nhà trưng bày và khu vực gò trông ra phố mang tên Đặng Tiến Đông, người chỉ huy trận đánh đồn Khương Thượng và đóng vai trò quan trọng, cánh tay đắc lực cho vua Quang Trung trong trận chiến đánh quân Thanh xâm lược.

Hàng năm, đến ngày mùng 5 Tết Âm lịch, người dân Hà Nội đều nô nức dự hội gò Đống Đa, làm lễ dâng hương tưởng nhớ lại những chiến công của vị anh hùng áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ và lễ hội đó trở thành một nét du xuân không thể thiếu của người Hà Nội. Để tìm hiểu về lễ hội Gò Đống Đa, ta có thể tra khảo trong cuốn sách “Tìm hiểu lễ hội Hà Nội” [trang 72]. Cuốn sách là tập hợp những nghiên cứu tỉ mỉ về các lễ hội tại Thủ đô Hà Nội, trong đó có lễ hội Gò Đống Đa. Đây là một sản phẩm quý báu, có giá trị của công trình Tủ sách Thăng Long 1000 năm được biên soạn và ấn hành bởi Nhà xuất bản Hà Nội.

--- Bài cũ hơn ---

--- Bài mới hơn ---

85 năm Chi bộ Cộng sản Bình Phước – Tân Triều:

TIN LIÊN QUAN

• Sáng nay 31-1, Mít tinh kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam

Mùa Xuân khởi đầu cho một năm mới. Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, của tỉnh Đồng Nai, mùa Xuân không chỉ là dịp sum họp, mà nhiều mùa Xuân còn khởi đầu cho những sự kiện lịch sử trọng đại trong cuộc “trường chinh”. Một trong những sự kiện đáng nhớ đó là mùa Xuân năm 1935 và mùa Xuân năm 1937.  

Khu di tích nơi thành lập Chi bộ Đảng Bình Phước – Tân Triều. Ảnh: Công Nghĩa

Trong lịch sử hình thành và phát triển của Đảng bộ Đồng Nai, Chi bộ Bình Phước – Tân Triều [nay thuộc xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu] giữ vai trò lịch sử rất quan trọng. Đó không chỉ là tổ chức Đảng Cộng sản hình thành đầu tiên ở Biên Hòa, mà còn là nơi huấn luyện, đào tạo nhiều cán bộ đảng viên lãnh đạo cho tỉnh; đồng thời là hạt nhân để xây dựng Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Biên Hòa tháng 2 – 1937. Chi bộ Bình Phước – Tân Triều là một dấu son trong lịch sử Đảng bộ tỉnh Đồng Nai.

Thành lập Chi bộ Bình Phước – Tân Triều [tháng 2-1935] và Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Biên Hòa [tháng 2-1937] là hai sự kiện lịch sử cách mạng vô cùng quan trọng với lịch sử Đảng bộ Biên Hòa – Đồng Nai, cả hai đã tạo nên những bước ngoặt lịch sử trong tiến trình cách mạng của nhân dân tỉnh nhà, là điều kiện và cơ sở để làm nên Cách mạng Tháng Tám 1945 quang vinh.

Sau phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh [1930 – 1931] do Đảng Cộng sản lãnh đạo, thực dân Pháp tiến hành khủng bố trắng, tình hình cách mạng trong nước, ở Nam bộ vô cùng khó khăn. Xứ ủy Nam kỳ nhiều lần được xây dựng và nhiều lần bị tan rã do thực dân Pháp khủng bố.

Ở Biên Hòa, phong trào cách mạng bắt đầu gượng dậy từ sau năm 1934 qua công tác tuyên truyền cộng sản và phát triển đảng viên của đồng chí Lưu Văn Viết từ Sài Gòn về và đồng chí Hoàng Minh Châu được Xứ ủy cử về Biên Hòa công tác.

Đến tháng 2-1935, trên cơ sở những đảng viên được đồng chí Lưu Văn Viết kết nạp, Chi bộ Cộng sản Bình Phước – Tân Triều đã được thành lập. Chi bộ do đồng chí Hoàng Minh Châu làm Bí thư cùng các đảng viên Lưu Văn Viết, Lưu Văn Văn, Huỳnh Xuân Phan, Quách Sanh, Quách Tỷ. Sự ra đời của Chi bộ Cộng sản đầu tiên của tỉnh Biên Hòa thể hiện lòng yêu nước, ý chí đấu tranh kiên cường của nhân dân địa phương, của những người yêu nước hai làng Bình Phước – Tân Triều trong muôn vàn khó khăn đã đùm bọc, bảo vệ cán bộ của Đảng; những đảng viên đầu tiên trong Chi bộ Bình Phước – Tân Triều khi thành lập.

Ngay khi thành lập, Chi bộ đã trở thành ngọn cờ hiệu triệu, là đội tiên phong lãnh đạo phát triển cơ sở yêu nước và lãnh đạo phong trào Mặt trận Dân chủ Đông Dương trong tỉnh Biên Hòa. Chi bộ đã thành lập Liên đoàn Học sinh Biên Hòa, tập hợp học sinh bằng nhiều hình thức phong phú [như: cắm trại, du lịch dã ngoại…] để tuyên truyền giác ngộ cộng sản. Nhiều học sinh, thanh niên đã được chi bộ kết nạp Đảng sau này trở thành những cán bộ lãnh đạo của tỉnh, huyện như: Phạm Văn Thuận, Huỳnh Dân Sanh…

Chi bộ Bình Phước – Tân Triều là nòng cốt để xây dựng Ủy ban Hành động của tỉnh Biên Hòa năm 1936 trong phong trào Đông Dương Đại hội [1936-1939], tập hợp rộng rãi nhân dân vào các tổ chức quần chúng dưới hình thức các hội đoàn, hội ái hữu, nghề nghiệp…; xây dựng được Thư viện Bình Dân ở Bình Ý, quận Châu Thành [nay là huyện Vĩnh Cửu], đưa sách báo yêu nước, tiến bộ về địa phương góp phần nâng cao nhận thức chính trị, lòng yêu nước của nhân dân; đồng thời tổ chức được nhiều cuộc mít tinh, đấu tranh của nhân dân chống áp bức, đòi dân sinh dân chủ trong toàn tỉnh Biên Hòa, phối hợp chặt chẽ với phong trào quần chúng ở Sài Gòn lúc bấy giờ.

Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình thăm và dự Ngày hội Đại đoàn kết ấp Tân Triều, xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu

Từ những đảng viên cộng sản Chi bộ Bình Phước – Tân Triều, nhiều thanh niên yêu nước, giác ngộ người địa phương đã đứng vào hàng ngũ của Đảng. Từ chi bộ này đã phát triển thêm nhiều chi bộ Đảng ở Tân Uyên, Xuân Lộc, Long Thành…

Sự ra đời của Chi bộ Cộng sản Bình Phước – Tân Triều và sau đó nhiều chi bộ cộng sản được xây dựng ở các huyện đã khẳng định vai trò lãnh đạo, tổ chức của Đảng ở địa phương. Nhưng đồng thời, sự phát triển của phong trào cách mạng trong toàn tỉnh Biên Hòa đặt ra vấn đề lãnh đạo tập trung của một tổ chức Đảng thống nhất trong toàn tỉnh là rất cấp thiết.

Để tạo điều kiện lãnh đạo và phát triển phong trào cách mạng ở địa phương, Xứ ủy Nam kỳ đã cử đồng chí Trương Văn Bang, nguyên Bí thư Xứ ủy năm 1933 về tập hợp các đảng viên ở địa phương để xây dựng, tổ chức Đảng bộ tỉnh Biên Hòa. Tháng 2-1937, trên cơ sở Chi bộ Cộng sản Bình Phước – Tân Triều làm nòng cốt, đồng chí Trương Văn Bang đã triệu tập hội nghị thành lập Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Biên Hòa cũng chính tại địa điểm đã thành lập Chi bộ Bình Phước – Tân Triều năm 1935.

Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Biên Hòa được thành lập là một bước ngoặt của phong trào cách mạng địa phương. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy lâm thời Biên Hòa, phong trào đấu tranh cách mạng dân sinh dân chủ trong tỉnh đã liên tục phát triển dưới nhiều hình thức và quy mô lớn, thật sự là phong trào của nhân dân – một bước tập dượt hết sức quan trọng với Đảng bộ trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức phong trào cách mạng; nâng cao trình độ giác ngộ chính trị và lòng yêu nước của quần chúng nhân dân.

Từ Chi bộ Cộng sản Bình Phước – Tân Triều đến Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Biên Hòa thành lập tại cùng một địa điểm chỉ cách nhau 2 năm, là sự khẳng định niềm tin của Đảng vào phong trào, vào nhân dân Vĩnh Cửu, đặc biệt nhân dân ở Bình Phước và Tân Triều [nay là xã Tân Bình]. Điều này lý giải tại sao khi thực dân Pháp cấm các hoạt động của Ủy ban Hành động tỉnh Biên Hòa [tháng 9-1936], giải tán các tổ chức đoàn kết, ái hữu, nghề nghiệp của quần chúng do chi bộ thành lập; tiến hành khủng bố phong trào cách mạng khi Chiến tranh thế giới lần thứ 2 nổ ra [tháng 9-1939], đã có hàng trăm thanh niên, người yêu nước của các làng Bình Phước, Bình Ý, Tân Triều bị chúng bắt giam ở Biên Hòa và ghép vào tội làm cộng sản.

Thực hiện Nghị quyết của Xứ ủy Nam kỳ về phát động khởi nghĩa vũ trang toàn Nam kỳ, tháng 7-1940, Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Biên Hòa đã xây dựng đội vũ trang đầu tiên của tỉnh để tham gia cuộc khởi nghĩa Nam kỳ gồm 35 đội viên do Trần Văn Quỳ chỉ huy. Cuộc khởi nghĩa tuy không thành do kế hoạch lãnh đạo chưa thống nhất và bị lộ bí mật, một số đồng chí trong Tỉnh ủy hy sinh, bị thực dân Pháp bắt đày đi Côn Đảo, Bà Rá, nhưng tinh thần Nam kỳ khởi nghĩa do Tỉnh ủy Biên Hòa lãnh đạo vẫn trường tồn và đội vũ trang do Trần Văn Quỳ lãnh đạo vẫn bảo tồn lực lượng, tham gia khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8-1945 ở huyện Tân Uyên, tỉnh Biên Hòa.

Chiến tranh thế giới lần thứ 2 kết thúc, phát xít Đức và Nhật bị tiêu diệt, thời cơ cách mạng đã đến. Chi bộ Đảng Sở Trường Tiền Biên Hòa [cũng do Hoàng Minh Châu, nguyên Bí thư Chi bộ Bình Phước – Tân Triều làm Bí thư] và nòng cốt là những đảng viên của Chi bộ Bình Phước – Tân Triều năm 1935, đã phát động nhân dân đứng lên làm nên cuộc khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân ngày 26-8-1945, cùng cả nước mở ra một bước ngoặt của dân tộc với Tuyên ngôn Độc lập do Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên đọc ngày 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình…

“Địa điểm thành lập Chi bộ Cộng sản Bình Phước – Tân Triều và Tỉnh ủy lâm thời Biên Hòa” đã được công nhận di tích lịch sử cách mạng của tỉnh, trở thành di sản văn hóa lịch sử quý báu của tỉnh Đồng Nai, là niềm tự hào chung của nhân dân trong tỉnh. Công trình nhà Bia tưởng niệm nằm trong khu vực quy hoạch phát triển du lịch sinh thái Làng Bưởi của tỉnh ở Vĩnh Cửu là một địa chỉ đỏ kết hợp với du lịch văn hóa, sinh thái, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, giáo dục truyền thống cách mạng cho các tầng lớp quần chúng; thể hiện sự khẳng định của Đảng bộ Đồng Nai trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa dân tộc nhằm mục đích xây dựng nền tảng tinh thần cho sự nghiệp phát triển bền vững kinh tế – xã hội địa phương.

Trần Quang Toại

--- Bài cũ hơn ---