Không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước Châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Thái Lan,...cũng có tục mừng tuổi dịp đầu năm mới. Dù không biết chính xác phong tục lì xì Tết ra đời từ khi nào nhưng nhiều người cho rằng nó bắt nguồn từ thời nhà Tần ở Trung Quốc. Ở thời đại này, vào dịp tết âm lịch người lớn thường mừng tuổi trẻ nhỏ bằng cách dùng một sợi chỉ đỏ để xâu những đồng tiền thành một xâu và để ở chân giường hay cạnh gối của đứa trẻ với mong muốn xua đuổi tà khí và tránh bệnh tật, xui xẻo. Từ đó, dần dần tục lì xì được hình thành cho người già, trẻ nhỏ với ý niệm đây sẽ là tiền may mắn, giúp gia chủ thuận buồm xuôi gió trong năm mới. Sau này, khi ngành in ấn đã phát triển, hình tượng sợi chỉ đỏ buộc vào đồng tiền xu dần được thay thế bằng những chiếc phong bao đỏ đẹp mắt kèm theo lời chúc, bài thơ hay.
Ý nghĩa của tục lì xì mỗi dịp Tết Nguyên Đán
Ý nghĩa của phong bao lì xì không nằm ở số tiền mừng tuổi mà quan trọng là tình cảm tốt đẹp với mong muốn người nhận "phát tài, nhận lộc” và một năm mới hạnh phúc. Người lớn lì xì cho trẻ con thể hiện sự quan tâm, yêu thương và lòng mong ước cho con, cháu chăm ngoan, học giỏi, không đau ốm, bệnh tật... Người già được con cháu mừng tuổi thể hiện lòng kính trọng, lời chúc nhiều sức khỏe, sống thọ cùng con cháu. Vì thế, tục lì xì làm cho ngày Tết của người Việt trở nên tốt đẹp, ấm áp và có ý nghĩa hơn.
Các hình thức lì xì phổ biến hiện nay
Vào mỗi dịp tết lì xì trở thành phong tục tốt đẹp của người Việt, cùng với nhịp sống hiện đại có 2 hình thức lì xì phổ biến như sau:
Lì xì thời đại 4.0
Lì xì online đang là xu hướng trong thời đại công nghệ số phát triển như hiện nay, đặc biệt là giữa bối cảnh dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp và nhiều người con xa quê không thể về nhà đón Tết. Đồng thời, cùng với sự xuất hiện ngày càng nhiều của các ứng dụng ngân hàng, ví điện tử,...lì xì trực tuyến đã không còn là việc quá khó khăn với nhiều người. Chỉ cần một vài thao tác đơn giản trên chiếc smartphone của mình là bạn đã có thể "trao gửi yêu thương" một cách thiết thực, nhanh chóng, an toàn, tiện lợi lại vô cùng độc đáo.
Lì xì theo cách truyền thống:
- Phong bao lì xì: Phong bao lì xì đỏ ngày đầu năm là biểu tượng quen thuộc không thể thiếu mỗi độ tết đến xuân về. Qua thời gian, bao lì xì truyền thống đã không ngừng biến tấu thành muôn hình vạn trạng như hình con vật, in chữ nổi, in câu chúc độc đáo theo trend,...Dù vậy, ý nghĩa tục lì xì đầu năm vẫn giữ nguyên giá trị vốn có. Những phong bao lì xì may mắn thể hiện sự quan tâm, lòng thành kính đối với người thân, bạn bè, là lời cầu chúc gia đình hòa thuận, mọi người làm ăn phát đạt và sung túc.
- Tặng quà Tết: Tặng quà ngày Tết cũng là hình thức lì xì được nhiều người áp dụng thay cho phong bao lì xì truyền thống. Bên cạnh những món quà Tết quen thuộc như giỏ trái cây, rượu quý, đặc sản quê hương,...bạn cũng có thể lì xì voucher làm đẹp, voucher nghỉ dưỡng, vé máy bay,...đến người thân, bạn bè. Đây là cách làm thể hiện sự tinh tế và quan tâm của bạn đến với người nhận trong ngày đầu năm mới.
Lì xì online độc đáo qua ví điện tử ZaloPay
ZaloPay hiện là ví điện tử được đông đảo người dùng tin tưởng lựa chọn. Bên cạnh việc hỗ trợ chuyển tiền hay thanh toán mua sắm trở nên dễ dàng hơn, người dùng còn có thể gửi lì xì một cách nhanh chóng qua ví ZaloPay. Lựa chọn hình thức lì xì online là điểm nhấn mang nhiều thú vị và sự hiện đại trong phong tục lì xì đầu năm. Theo đó người dùng ZaloPay có thể gửi lì xì trực tiếp đến người thân, bạn bè ngay trong khung chat Zalo. Đồng thời, người dùng có thể gửi kèm thiệp ấn tượng, lời chúc yêu thương và lựa chọn con số lì xì may mắn đến người nhận một cách dễ dàng. Người nhận có thể vừa chúc nhau trong năm mới vừa nhận lì xì ngay trong khung chat Zalo, tiền về ví ZaloPay nhanh chóng, có thể sử dụng để thanh toán các dịch vụ tiện ích khác hoặc rút về ngân hàng liên kết thông qua ví ZaloPay ngay mục “Khám phá” trong Zalo.
Đặc biệt, trong dịp Tết Nhâm Dần 2022 này, lần đầu tiên ZaloPay thay đổi giao diện thành ví vàng với mong muốn đem đến sự may mắn và tài lộc cho người dùng. ZaloPay tin rằng, sở hữu ví vàng ZaloPay dịp đầu năm sẽ giúp người dùng thu hút tài lộc, vận may cho cả một năm.
Để thực hiện lì xì online trên ZaloPay bạn có thể thực hiện bằng 2 cách:
Trong khung chat Zalo
- Bước 1: Mở khung nhóm chat trong Zalo, nhấn chọn biểu tượng “ba chấm” trên màn hình, chọn mục “chia tiền và chọn “Lì xì”.
- Bước 2: Thiết lập chế độ gửi lì xì: Chia may mắn, hoặc Chia đều.
Nếu chọn "Chia đều": Bạn nhập số tiền muốn lì xì, hệ thống sẽ tự động chia đều cho mỗi bao.
Nếu chọn "Chia may mắn": Bạn nhập số tiền cần lì xì cho cả nhóm. Với tính năng này, các thành viên trong nhóm sẽ nhận được tiền lì xì ngẫu nhiên, không giống nhau.
- Bước 3: Nhập số bao lì xì đính kèm lời chúc mừng năm mới. và nhấn "Gửi lì xì".
- Bước 4: Kiểm tra lại thông tin và nhấn vào nút "Xác nhận giao dịch".
Lưu ý: Trong vòng 24h nếu người nhận không mở bao lì xì, số tiền sẽ được hoàn trả lại ví của người gửi.
Trên app ZaloPay
- Bước 1: Vào ứng dụng ZaloPay trên điện thoại, tại giao diện chính chọn mục “Lì xì”.
- Bước 2: Tiếp theo, bạn chọn “Lì xì ngay”.
- Bước 3: Nhấn vào dấu “+” để chọn người mà bạn muốn lì xì tại mục danh bạ rồi nhập số tiền mà bạn muốn lì xì. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể gửi kèm thiệp và lời nhắn.
- Bước 4: Kiểm tra thông tin thanh toán và nhấn “Xác nhận giao dịch” để hoàn tất.
Trên đây là những điều cần biết về phong tục lì xì ngày Tết Việt Nam dành cho bạn trong dịp tết Nhâm Dần 2022 sắp tới. Lì xì thể hiện tình yêu thương cũng như sự cầu mong cho một năm mới gặp nhiều may mắn, tốt lành, bình an đến với người thân. Bên cạnh đó, hình thức lì xì online trên ZaloPay vô cùng tiện lợi và hữu ích trong giai đoạn dịch bệnh phức tạp như hiện nay, hãy trải nghiệm lì xì online qua ZaloPay để ngày Tết thêm tuyệt vời.
Tết Nguyên Đán cũng chính là việc mọi người trở về nhà sum họp, hỏi thăm nhau sau một năm dài xa nhà. Đây là một ngày lễ rất quan trọng với người Việt, bởi vậy trong ngày Tết cổ truyền này có những phong tục tập quán đã được lưu truyền từ xa xưa cho đến tận bây giờ và dần trở thành nét đẹp trong văn hóa ngày Tết, những phong tục này cũng chính là thay cho lời chúc một năm mới may mắn, bình an.
Cúng ông Công, ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp
Cúng ông Công, ông Táo
Theo truyền thống của người Việt Nam ta, cứ vào ngày 23 tháng Chạp là ngày ông Công, ông Táo lên thiên đình để báo cáo mọi việc trong gia đình nhà chủ với Ngọc Hoàng. Vào ngày này, mọi người thường dọn dẹp nhà bếp sạch sẽ, làm một mâm cơm cúng ông Công ông Táo để tiễn về chầu trời, đặc biệt trong nghi lễ này không thể thiếu mũ, áo mã bằng giấy và một hoặc ba con cá chép vàng được thả trong một chậu nước để ông Táo cưỡi về trời.
Ông Táo cũng chính là người đại diện cho sự ấm no hạnh phúc của một gia đình, gia đình ấy có sung túc, hạnh phúc, no ấm hay không là phụ thuộc vào bữa cơm gia đình.
Bởi vậy việc cúng ông Công ông Táo trong ngày Tết cũng chính là hình ảnh biểu tượng cho sự êm ấm, hạnh phúc của một gia đình, mong muốn sang năm mới sẽ ngày càng hòa thuận, hạnh phúc hơn. Sau nghi lễ tế ông Công ông Táo về trời cá chép được mang đi phóng sinh, cũng có gia đình không dùng cá chép thật, họ sử dụng cá chép bằng giấy sau đó hóa cùng mũ áo.
Đi thăm mộ tổ tiên
Bắt đầu từ ngày 23 đến ngày 30 tháng Chạp hàng năm, con cháu trong gia đình đi thăm và quét dọn mồ mả tổ tiên, họ thường mang hương, hoa quả đến cúng và mời vong linh tổ tiên về nhà ăn Tết với con cháu. Đây là một phong tục phổ biến của tất cả người Việt, thể hiện lòng hiếu đạo, sự thành kính đối với đấng sinh thành và những người đã mất, cũng chính là truyền thống uống nước nhớ nguồn, đạo lý của dân tộc Việt Nam.
Dọn nhà
Vào những ngày giáp Tết người Việt Nam thường có thói quen dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, vứt bỏ những thứ đồ cũ không dùng đến trong năm cũ, sắm sửa những cái mới với ý nghĩa mong một năm mới tất cả những điều không tốt của năm cũ đều được xóa bỏ, đón chào những cái mới, cái may mắn trong một năm sắp đến.
Gói bánh chưng, bánh tét là một phần không thể thiếu trong nét đẹp văn hóa của người Việt
Gói bánh chưng, bánh tét
Bánh chưng, bánh tét là một phần không thể thiếu trong nét đẹp văn hóa của người Việt, hàng năm cứ vào ngày Tết khoảng từ ngày 27, 28, 29 Tết mọi gia đình lại ngồi quây quần bên nhau gói những chiếc bánh chưng bánh tét.
Ở miền Nam thì có bánh tét, bánh có hình trụ, miền Bắc thì có bánh chưng hình vuông, tuy hình dáng có khác nhau nhưng nguyên liệu thì hoàn toàn giống nhau, lúa gạo là nguyên liệu chính của bánh, bánh tượng trưng cho nền văn hóa lúa nước lâu đời của người Việt.
Truyền thống này có từ thời vua Hùng và cho đến nay là điều không thể thay đổi được trong nét đẹp văn hóa những ngày Tết, gia đình nào cũng phải gói cho mình vài chục chiếc bánh để thờ cúng tổ tiên, tặng bạn bè, người thân hay ăn vào dịp Tết. Lúc gói bánh chưng chính là lúc nhớ về nguồn cội của mình, mọi người có thêm thời gian quây quần bên nhau, kể chuyện về một năm cũ đã qua và hy vọng về một năm mới vuông vức tràn đầy, những chiếc bánh bánh tét càng tròn, bánh chưng càng vuông thì năm mới càng đầy đủ, sung túc, thành công.
Chơi hoa dịp Tết
Hoa là thứ đồ không thể thiếu trong mỗi gia đình vào những ngày Tết, nó tượng trưng cho sự may mắn ngày Tết, hoa nở càng đẹp, càng thơm thì ngày Tết càng tràn đầy.
Ở miền Bắc, người ta thường chọn cành đào đỏ để cắm trên bàn thờ hoặc cây đào, cây quất để trang trí trong nhà bởi hoa đào màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn còn cây quất càng nhiều quả thì chứng tỏ gia đình ấy càng nhận được nhiều lộc trong năm mới.
Ở miền Trung và miền Nam lại sử dụng cành mai vàng bởi theo quan niệm của họ, mai vàng tượng trưng cho sự cao sang của vua chúa thời phong kiến, là biểu tượng cho sự phát triển thăng tiến. Tuy mỗi miền một màu sắc, một sắc hoa khác biệt nhưng nó đều tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, thịnh vượng cho gia đình.
Dựng cây nêu
Tương truyền, hàng năm cứ đến năm mới ma quỷ lại đến phá đám, bởi vậy để xua đuổi tà ma và những điều không may mắn, ở mỗi nơi đều dựng cây nêu để báo hiệu rằng nơi đây đã có chủ, ma quỷ không được tới quấy nhiễu.
Cây nêu là một cây tre cao khoảng 5 đến 6 mét, ở ngọn cây thường treo nhiều thứ bằng giấy vàng bạc, bùa trừ tà, bầu rượu bện thêm bằng rơm, cạnh đó có treo một cái đèn lồng đèn nhỏ, vừa mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, những điều không may mắn, vừa mang ý nghĩa soi đèn để tổ tiên biết đường về nhà ăn Tết với con cháu. Cây nêu được dựng từ ngày 23 tháng Chạp đến hết ngày mùng 7 tháng Giêng thì được hạ xuống.
Chợ Tết tấp nập dòng người mua bán ngược xuôi
Chợ Tết
Không giống với những phiên chợ ngày thường, chợ Tết bao giờ cũng đông vui, nhộn nhịp hơn hẳn, mọi người đi chợ Tết không chỉ để mua sắm những đồ dùng thiết yếu trong ngày Tết mà còn để gặp mặt nhau trò chuyện, tận hưởng cái không khí ngày giáp Tết.
Chợ Tết thường được diễn ra trên một bãi đất rộng, ở đó có bán đủ các thức đồ cần thiết, người lớn thì sắm đồ Tết, trẻ con cũng lẽo đẽo theo sau để được bà, được mẹ mua cho bộ quần áo mới, ai nấy đều tay cầm giỏ nặng trĩu.
Bày mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả là thứ đồ không thể thiếu được trên bàn thờ tổ tiên trong những ngày Tết của người Việt, tùy vào từng vùng miền mà có những loại quả khác nhau với những nét đặc trưng khác nhau, nhưng trên bàn thờ tổ tiên lúc nào cũng phải đầy đủ ngũ quả với mong muốn cầu một năm mới bình an, may mắn, hạnh phúc, an khang, phú quý, mong sao một năm mới sẽ đầy đủ, sung túc hơn.
Làm lễ cúng tổ tiên
Theo phong tục của người Việt Nam, trong mỗi gia đình đều có một bàn thờ tổ tiên, ông bà, tùy vào từng gia đình mà có cách trang trí và sắp đặt khác nhau. Cứ đến cuối năm, mỗi gia đình đều lau dọn bàn thờ để chuẩn bị đón Tết, sau đó đến chiều 30 tháng Chạp, thức ăn và trái cây được xếp lên bàn thờ dâng lên ông bà tổ tiên để mong ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng với gia đình.
Đây cũng chính là việc làm thể hiện giá trị nhân văn, đạo đức, lối sống của người Việt, nhắc nhở con cháu phải biết giữ gìn đạo lý của gia đình, lối sống uống nước nhớ nguồn, không được quên nguồn gốc tổ tiên.
Đón giao thừa
Đây là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, là thời khắc thiêng liêng đất trời giao hòa. Đón giao thừa được diễn ra vào thời khắc cuối cùng của năm cũ, bởi vậy hoạt động còn mang ý nghĩa đem bỏ hết những điều xấu của năm cũ, đến đón những điều tốt đẹp của năm mới. Lễ cúng giao thừa phải được thực hiện ở ngoài trời.
Hái lộc
Vào đúng thời khắc đêm giao thừa hoặc vào sáng sớm hôm sau, người Việt thường có thói quen đi hái lộc đầu năm với mong muốn mang rước lộc về nhà để đón một năm mới thật nhiều may mắn.
Xông đất đầu năm
Thời khắc giao thừa kết thúc, bước sang một năm mới, gia chủ thường chọn người bước vào nhà mình đầu tiên để xông đất, đó phải là những người hợp tuổi với gia chủ, hiền lành, gia đình hạnh phúc, làm ăn phát đạt với mong muốn một năm mới mọi điều đều thuận lợi, tốt đẹp.
Xuất hành
Vào ngày mùng 1 tháng Giêng, mọi người thường chọn hướng, chọn giờ và các phương tiện để ra khỏi nhà với mong muốn khi bước sang một năm mới tất cả đều thuận lợi, cả năm gặp điều tốt lành, không gặp điều xấu, điều không tốt.
Chúc Tết và lì xì đầu năm
Nét văn hóa này có từ thời xa xưa, chúc Tết không chỉ là truyền thống mà còn là một nét đẹp văn hóa trong ngày Tết, vào ngày mùng 1 tháng Giêng đầu năm mọi người trong gia đình thường cùng nhau đi chúc Tết bên nhà nội ngoại, mang theo quà cáp để mừng cho gia chủ.
Con cháu thì chúc thọ ông bà và người lớn tuổi sang năm mới sức khỏe dồi dào, may mắn, bình an sau đó được người lớn chúc lại kèm theo một phong bao lì xì nhỏ màu đỏ, có hình chữ nhật, bên trong đựng những đồng tiền mới với ý nghĩa chúc cho con cháu nhận được sẽ ngày càng được đạt được nhiều may mắn, thành công.
Tiền trong bao lì xì không quan trọng ít hay nhiều mà nó ở ý nghĩa và nét văn hóa ấy, nó tượng trưng cho tài lộc, cho sự may mắn của cả người cho lẫn người nhận.
Đi lễ chùa đầu năm
Đi lễ chùa đầu năm được coi là một trong những nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt Nam, đầu năm mọi người thường đi chùa với mong muốn cầu cho một năm mới may mắn, hạnh phúc, đồng thời đó còn là việc làm để tỏ tấm lòng thành kính của mình đối với Đức Phật, tổ tiên.
Đi lễ chùa đầu năm còn là việc khiến bản thân mình trở nên thanh tịnh hơn, gột rửa những điều cũ, bắt đầu cho một năm mới với những điều may mắn, tốt đẹp.
Xin chữ đầu năm
Cứ vào dịp xuân đầu xuân năm mới mọi người lại rủ nhau đi xin chữ đầu xuân về treo trong nhà với mong muốn cầu cho những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với gia đình, người thân của mình. Từng nét chữ hiện ra, may mắn càng đong đầy hơn, cả người cho chữ và người xin chữ đều nhận được lộc đầu năm, mỗi người xin một chữ khác nhau với những mong muốn khác nhau nhưng tất cả đều mong một năm mới vạn điều mới, mọi sự tốt lành, gia đình con cái hòa thuận, êm ấm, đạt được những thành công trong cuộc sống.
Ngày nay, việc xin chữ ngày càng phổ biến, nó đã trở thành một nét đẹp trong truyền thống văn hóa người Việt cứ mỗi độ Tết đến xuân về. Chữ nghĩa thường mang giá trị ý nghĩa hơn những lời nói sáo rỗng, để lại bài học giáo dục sâu sắc hơn.
Tết là mở đầu của một năm mới, bởi vậy ai cũng mong mình sẽ đạt được những điều may mắn trong năm tới, do đó có những phong tục ngày Tết dường như đã ăn sâu bám rễ trong đời sống người Việt, trở thành một phần không thể thiếu, thành một thói quen trong văn hóa của người Việt, nó cũng chính là truyền thống tốt đẹp mà mọi người cần trân trọng và làm theo.
Thanh Tâm
Hung