Nguồn và tải ba pha có máy cách nối dây

Sơ đồ mạch điện 3 pha

Nếu các dây quấn AX, BY, CZ của nguồn điện nối riêng rẽ với các tải có tổng trở ZA , ZB , ZC ta có mạch ba pha gồm ba mạch một pha không liên hệ. Mỗi mạch điện gọi là một pha của mạch điện ba pha.

Mạch 3 pha gồm 3 mạch điện 1 pha riêng lẻ

Sơ đồ mạch điện 3 pha hình sao

Trong cách nối điện 3 pha hình sao, 3 điểm cuối X, Y, Z nối với nhau tạo thành dây trung tính O

Sơ đồ mạch điện hình sao:

Sơ đồ mạch điện hình tam giác

Để nối sơ đồ mạch điện hình tam giác, điểm đầu pha này nối với cuối pha kia, A nối với Z, B nối với Y, C nối với X

Sơ đồ mạch điện hình tam giác:

Mời bạn cùng Top lời giải tìm hiểu thêm những thông tin xoay quanh mạch điện 3 pha nhé !

1. Điện 3 pha xoay chiều là gì?

1.1. Khái niệm điện xoay chiều 3 pha

Điện xoay chiều 3 pha là dòng điện xoay chiềuđược tạo ra bằng máy phát điện xoay chiều 3 pha dựa vàonguyên lý biến thiên của từ trườngtrong cuộn dây. Do trong quá trình sử dụng 1 cuộn dây thì gây lãng phí dung tích hữu dụng của nguồn phát, sử dụng 2 cuộn dây thì tạo ra điểm chết gây khó khởi động nguồn phát, chính vì vậy mà điện áp 3 pha ra đời.

Hệ thốngđiện 3 phagồm có 3 dây nóng và 1 dây lạnh. Có 2cách nối điện 3 phađó lànối hình saovànối hình tam giác. Đường điện 3 pha tương tự như 3 đường điện 1 pha chạy song song, chung 1 dây trung tính.

Điện năng sử dụng trong công nghiệp dưới dạng dòng điện sin ba pha vì những lý do sau:

- Động cơ điện ba phacó cấu tạo đơn giản và đặc tính tốt hơn động cơ một pha

- Truyền tảiđiện năngbằngmạch điện ba phatiết kiệm được dây dẫn hơn việc truyền tải điện năng bằng dòng điện một pha.

- Mạch điện ba phabao gồm nguồnđiện ba pha, đường dây truyền tải và cácphụ tải ba pha.

1.2. Cách tạo ra nguồn điện 3 pha

Để tạo ra nguồn điện ba pha, ta dùng máy phát điện đồng bộ ba pha có cấu tạo gồm:

+ ROTOlà 1nam châm điệnđược nuôi dưỡng bằng các dao động 1 chiều chúng có thể xoay quanh trục cố định. Việc xoay quanh trục như vậy nhằm tạo ra được một lượng từ trường biến thiên phù hợp.

+ STATObao gồm 3 cuộn dây có thiết kế giống hệt nhau từ kích thước cho đến số vòng. Chúng được bố trí ngay trên vòng tròn lệch với nhau 1 góc khoảng chừng 120 độ.

- Ngoài ra máy phátđiện 3 chiềucòn có bộ chỉnh lưu, bạc lót, giá đỡ, bộ điều chỉnh điện. Kết hợp với cánh quạt, puli và các nắp đậy.

- Phần tĩnh [Stato] gồm có lõi thép xẻ rãnh, trong các rãnh đặt ba dây quấn AX, BY, CZ có cùng số vòng dây và lệch nhau một góc 120otrong không gian.

Mỗi dây quấn được gọi là một pha. Dây quấn AX gọi là pha A, dây quấn BY gọi là pha B, dây quấn CZ gọi là pha C.

- Phần quay [Rôto] lànam châm điện N-S

Cấu tạo của máy phát điện 3 pha

2. Nguyên lý làm việc máy phát điện 3 pha

+ Khi quay rôto, từ trường sẽ lần lượt quét các dây cuốnstato, và cảm ứng vào trong dây cuốn stato cácsuấtđiện độngsin cùng biên độ, tần số và lệch nhau một góc 120o .Khi nam châm bắt đầu quay trong cuộn dây, thì điện áp sẽ sinh ra ở giữa 2 đầu cuộn dây.Điện ápnày đồng thời sẽ sinh ra một dòng điện xoay chiều.

+ Mối liên hệ giữadòng điệnđược sinh ra trong cuộn dây và vị trí của các nam châm được chỉ ra trong hình vẽ. Dòng điện lớn nhất sẽ được sinh ra khi 2 cực N và cực S của nam châm gần với cuộn dây nhất. Tuy nhiên, chiều dòng điện ở mỗi nửa vòng quay, của nam châm lại ngược nhau.

+ Mạch điện ba phagồm nguồn, tải và đường dây đối xứng gọi là mạch điện ba pha đối xứng. Nếu không thoả mãn điều kiện đã nêu gọi là mạch ba pha không đối xứng

+ Mạch ba pha không liên hệ ít dùng, vì cần tới 6 dây dẫn không kinh tế.

+ Trong thực tế các pha của nguồn được nối liền với nhau, các pha của tải cũng được nối với nhau và có đường dây ba pha nối giữa nguồn với tải,dẫn điệnnăng từ nguồnđiệnđến tải.

Sơ đồ hình Sin nguyên lý hoạt động của điện 3 pha

+ Dòng điệnchạy trên đường dây pha từ nguồn đến tải gọi làdòng điệndây Id, điện áp giữa các đường dây pha ấy gọi là điện áp dây Ud.

+ Thông thường dùng 2 cách nối:Nối hình sao [Y]vàNối hình tam giác [D]

• Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!

I - KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU BA PHA

Ngày nay, dòng điện xoay chiều ba pha được sử dụng rộng rãi trong các ngành sản xuất. Mạch điện xoay chiều ba pha gồm: nguồn điện ba pha, đường dây ba pha và các tải ba pha.

1. Nguồn điện ba pha

Để tạo ra dòng điện xoay chiều ba pha, dùng máy phát điện xoay chiều ba pha. Máy phát điện xoay chiều ba pha gồm ba dây quấn AX, BY, CZ và nam châm điện.

Mỗi dây quấn của máy phát điện là một pha

   - Dây quấn pha A ký hiệu là AX.

   - Dây quấn pha B ký hiệu là BY.

   - Dây quấn pha C ký hiệu là CZ.

Khi nam châm quay điện với tốc độ không đổi, trong dây quấn mỗi pha xuất hiện suất điện động [sđđ] xoay chiều một pha. Các dây quấn của các pha có

cùng số vòng dây và đặt lệch nhau một góc điện trong không gian nên sđđ các pha bằng nhau về biên độ và tần số nhưng lệch nhau một góc

2. Tải ba pha

Tải ba pha thường là các động cơ điện 3 pha, lò điện 3 pha... Tổng trở của các pha A, B, C của tải là ZA, ZB, ZC

II - CÁCH NỐI NGUỒN ĐIỆN VÀ TẢI BA PHA

Nếu mỗi pha của máy phát điện ba pha nối riêng với mỗi tải, ta có mạch điện ba pha không liên hệ với nhau

Thông thường người ta nối ba pha của nguồn điện, ba pha của tải thành hình sao hoặc tam giác.

Khi Nối hình sao thì 3 điểm cuối X, Y, Z của ba pha nối với nhau tạo thành điểm trung tính O.

Khi nối hình tam giác thì điểm đầu pha này nối với điểm cuối pha kia.

1. Cách nối nguồn điện ba pha

Nguồn điện nối hình sao, hình sao có dây trung tính và hình tam giác

2. Cách nối tải ba pha

III - SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN BA PHA

1. Sơ đồ mạch điện ba pha

Các điểm đầu ba pha A, B, C của nguồn điện được nối với các dây dẫn điện ba pha đến các tải. Các dây dẫn ấy gọi là dây pha. Dây nối từ điểm trung tính O của nguồn đến điểm trung tính O’ của tải gọi là dây trung tính

a] Nguồn điện nối hình sao, tải nối hình sao

b] Nguồn và tải nối hình sao có dây trung tính

Còn gọi là mạch điện ba pha bốn dây [ba dây pha và một dây trung tính].

c] Nguồn nối hình sao, tải nối hình tam giác

2. Quan hệ giữa đại lượng dây và pha

IV - ƯU ĐIỂM CỦA MẠCH ĐIỆN BA PHA BỐN DÂY

Tạo ra 2 trị số điện áp khác nhau: điện áp dây và điện áp pha, vì thế rất thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng điện.

Điện áp pha trên các tải hầu như vẫn giữ được bình thường, không vượt quá giá trị định mức

Xem thêm các bài Lý thuyết và câu hỏi trắc nghiệm Công nghệ lớp 12 có đáp án hay khác:

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

bai-23-mach-dien-xoay-chieu-ba-pha.jsp