Việc xuất hiện nhiều ổ dịch và số ca mắc Covid-19 mới trong cộng đồng liên tục tăng trong những ngày qua khiến công tác điều trị, cách ly y tế tại bệnh viện dã chiến, các khu cách ly tập trung trên địa bàn tỉnh rơi vào tình trạng quá tải. Trước tình hình này, nhất là để triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 128 của Chính phủ, ngày 21/11/2021, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 18 về tăng cường phòng chống dịch bệnh Covid-19 để “thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh” và Quyết định số 3180 về hướng dẫn tạm thời tổ chức thực hiện các biện pháp cách ly y tế tại nhà, nơi lưu trú hoặc tương đương trong phòng chống dịch Covid-19 trên địa bàn.
Hai năm dịch bệnh Covid-19 bùng phát trên toàn cầu, việc cách ly F1 và điều trị F0 tại nhà không phải là vấn đề mới. Tại Việt Nam, phương án này đã được triển khai ở thành phố Hồ Chí Minh và một số địa phương khác. Theo thông kê của Bộ Y tế, toàn quốc có đến 80% F0 không có triệu chứng, 20% còn lại có triệu trứng nhẹ, vừa, nặng và rất nặng. Còn tại Vĩnh Phúc, với tỷ lệ bao phủ vắc xin phòng Covid-19 đạt 94,2% dân số trên 18 tuổi và trong tháng 12 sẽ tiến hành tiêm vắc xin phòng Covid-19 cho học sinh từ 12 đến 17 tuổi thì số ca F0 không có triệu chứng, triệu chứng nhẹ sẽ tăng cao. Dựa vào các yếu tố này, Vĩnh Phúc đã hướng tới cách ly F1 và điều trị F0 tại nhà nhằm mang lại lợi ích cho người dân, giảm tải áp lực cho ngành y tế, giảm gánh nặng kinh tế cho xã hội.
Ngay sau khi tỉnh ban hành văn bản về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, các huyện, thành phố đã chỉ đạo các xã, phường, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân trong công tác phòng chống dịch bệnh. Đồng thời, tập trung rà soát, đánh giá, thẩm định, xác nhận các điều kiện bảo đảm cách ly tại nhà, nơi lưu trú; phân công rõ trách nhiệm các bộ phận liên quan thực hiện giám sát cách ly tại nhà; hướng dẫn người dân thực hiện khai báo hằng ngày trên các ứng dụng theo dõi sức khỏe…
Theo đánh giá của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh Covid-19 các huyện, thành phố, đến thời điểm này, 9/9 huyện, thành phố đã cơ bản hoàn thành việc rà soát, thẩm định, xác nhận bảo đảm các điều kiện cách ly tại nhà và nhiều địa phương đã áp dụng ngay biện pháp này đối với trường các trường hợp F1. Chẳng hạn như tại phường Hội Hợp, thành phố Vĩnh Yên, từ các tình huống giả định và bài học kinh nghiệm rút ra từ cuộc diễn tập cách ly F1 và điều trị F0 tại nhà do Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 thành phố Vĩnh Yên tổ chức tại phường sáng 21/11 thì sáng ngày 22/11, Hội Hợp đã quyết định áp dụng cách ly y tế tại nhà đối với 63 trường hợp F1.
Ông Phạm Văn Xuân, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 phường Hội Hợp cho biết: “Cuộc diễn tập do thành phố Vĩnh Yên tổ chức tại địa phương được coi là một lần tập dượt của cả hệ thống chính trị và người dân nên Hội Hợp có nhiều thuận lợi khi thực hiện Quyết định số 3180 của UBND tỉnh. Đặc biệt, người dân trên địa bàn rất đồng thuận, ủng hộ và sẵn sàng tương trợ, giúp đỡ các gia đình có F1 cách ly tại nhà.”
Theo ông Xuân, hiện nay, toàn phường có 63 trường hợp F1, trong đó có 22 F1 là học sinh dưới 16 tuổi; 833 F2 thực hiện cách ly tại nhà. Tất cả các trường hợp này liên quan đến 5 ổ dịch tại xưởng gỗ Liên Bảo, phòng khám đa khoa Trung Đức, Công ty bê tông 689 Vĩnh Phúc, ổ dịch ở xã Tề Lỗ, huyện Yên Lạc và ổ dịch tại Trung tâm Anh ngữ Skyway English Academy, phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên. Trên cơ sở rà soát, đánh giá các điều kiện cơ sở vật chất và người dân cam kết tự nguyện, tự giác, tự chịu trách nhiệm, tuân thủ các quy định về phòng chống dịch, Ban chỉ đạo phòng chống dịch phường Hội Hợp quyết định áp dụng cách ly y tế tại nhà với cả 63 trường hợp F1, trong đó có 6 trường hợ có nguy cơ trở thành F0 cao; 833 F2. Đồng thời, yêu cầu lực lượng y tế, 12 tổ Covid-19 cộng đồng, 140 tổ liên gia tự quản tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện nghiêm các biện pháp cách ly tại nhà, thường xuyên kiểm tra, theo dõi sức khỏe, kịp thời xử lý khi có các tình huống bất thường xảy ra.
Cách ly tại nhà, cuộc sống của anh Quyền, chị Huyền không có nhiều xáo trộn, hằng ngày
chị Huyền vẫn dạy học online cho học sinh
Cả 2 vợ chồng đều là F1 do tiếp xúc với ca F0 của Công ty Bê tông 689 Vĩnh Phúc đang thi công dự án cải tạo, sửa chữa ao cá Bác Hồ cạnh nhà, anh Phùng Văn Quyền, tổ dân phố Trà 1, phường Hội Hợp cho biết: “Lúc đầu biết tin là F1, cả 2 vợ chồng rất hoang mang lo lắng, lo cho 2 con nhỏ ở nhà khi vợ chồng đi cách ly tập trung. Tuy nhiên, sau khi được Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covi-19 phường thông báo cả 2 vợ chồng được tự cách ly tại nhà và được cán bộ y tế, tổ Covid-19 cộng đồng, tổ liên gia tư vấn, hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe hằng ngày, vợ chồng tôi thấy yên tâm. Qua 1 ngày tự cách ly ở nhà, sức khỏe của vợ chồng tôi đều tốt. Sáng nay, vợ tôi làm giáo viên ở trường THPT Vĩnh Yên vẫn dạy học online bình thường; còn tôi làm kỹ sư xây dựng nên có nhiều thời gian thiết kế các công trình, giám sát việc ăn uống, ngủ nghỉ, học online của 2 con. Riêng vấn đề lương thực, thực phẩm, ngoài được người thân cung cấp, bà con trong tổ dân phố cũng thường xuyên gọi điện thoại hỏi thăm, sẵn sàng đi chợ mua giúp các nhu yếu phẩm cần thiết”.
Với xã Trung Kiên – một trong những ổ dịch phức tạp, với 81 ca mắc sau 3 ngay dịch bùng phát thì việc áp dụng biện pháp cách ly y tế tại nhà đối với các trường hợp F1 là rất cần thiết.
Ông Nguyễn Văn Tuyển, Phó Bí thư thường trực xã Trung Kiên cho biết, Trung Kiên là địa phương đầu tiên ở Yên Lạc được áp dụng biện pháp cách ly y tế tại nhà đối với các trường hợp F1 từ sáng 22/11. Dù bước đầu thực hiện còn nhiều bỡ ngỡ, khó khăn do số lượng F1 lớn và ở nông thôn, nhiều hộ chưa đáp ứng đủ các quy định, điều kiện về cách ly như: phòng cách ly ở cuối hướng gió, có khu nhà vệ sinh, nhà tắm riêng…nhưng với quyết tâm của chính quyền và việc người dân đã nắm được các quy định về cách ly tại nhà nên ngay trong ngày 22/11, hàng trăm F1 đã cách ly tại nhà.
Tính đến nay, Trung Kiên đã cơ bản bóc tách được các trường hợp F0 ra khỏi cộng đồng. Toàn xã đã lấy mẫu xét nghiệm test nhanh cho 100% dân số trong khu vực phong tỏa với 7.315 người, 1.750 mẫu gộp. Các lực lượng chức năng đã truy vết được 652 trường hợp F1, trong đó đã đưa đi cách ly tập trung 350 trường hợp, áp dụng cách ly tại nhà hơn 300 trường hợp. Nhìn chung, tình hình sức khỏe của các F1 cách ly tại nhà tương đối ổn định. Hằng ngày, lực lượng y tế địa phương sẽ kiểm tra, khám sức khỏe định kỳ và lấy mẫu xét nghiệm.
Đối với huyện Vĩnh Tường, việc cách ly F1 tại nhà được thực hiện tại tất cả các xã, thị trấn, trong đó, điểm nóng về dịch bệnh là Bồ Sao có số F1 cách ly tại nhà nhiều nhất. Theo ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ tịch UBND xã Bồ Sao, đến nay, địa phương có 70 F0 đang điều trị tại bệnh viện dã chiến, 100 F1 cách ly tại các cơ sở cách ly tập trung và trên 265 trường hợp F1 đủ điều kiện được cách ly tại nhà từ chiều 21/11. “Trong điều kiện các cơ sở cách ly tập trung ở các tuyến huyện và tuyến tỉnh quá tải thì việc cách ly F1 tại nhà là cần thiết, bởi khi cách ly, theo dõi sức khỏe ở nhà, người dân có điều kiện ăn, ở, ngủ, tập thể dục nên môi trường sống sẽ tốt hơn ở khu tập trung, từ đó giúp họ tăng cường sức đề kháng và nâng cao thể lực. Đặc biệt, khi ở nhà, các F1 sẽ được giải trí bằng các phương tiện nghe nhìn, vẫn có thể làm việc nhà, làm việc trực tuyến, được gần gũi với các thành viên trong gia đình, không phải tiếp xúc với các trường hợp F1 khác nên thoải mái, giảm được stress…”- ông Kiên nhấn mạnh.
Theo báo cáo của Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh Covid-19 tỉnh, đến hết ngày 22/11, toàn tỉnh có 2.377 F1 đang cách ly. Đối với các trường hợp F1 cách ly y tế tại nhà, hằng ngày, đội ngũ y tế, tổ covid-19 cộng đồng, tổ liên gia tự quản luôn hỗ trợ kịp thời về khám chữa bệnh hay nhu yếu phẩm cho F1 và cả những người thân trong gia đình khi có nhu cầu. Sức khỏe và tinh thần của các F1 đều ổn định, người dân chấp hành tốt các quy định phòng, chống dịch. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của ngành Y tế, F1 vẫn là yếu tố nguy cơ và thời gian ủ bệnh có những trường hợp 20 ngày mới phát bệnh. Do đó, các địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân, kiểm soát chặt các F1, tiến hành lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 ít nhất 4 lần, vào ngày đầu cách ly, ngày thứ 3, ngày thứ 7 và ngày thứ 14 để công tác cách ly F1 tại nhà thật sự đạt hiệu quả.
Thanh Nga
Thực hiện hướng dẫn của Bộ Y tế về việc xét nghiệm phát hiện người mắc COVID-19 cũng như cho người khỏi bệnh ra viện; điều chỉnh định nghĩa ca bệnh COVID-19, UBND TP Hải Phòng đã điều chỉnh cách ly, xét nghiệm đối với F0 và F1.
Ngành y tế Hải Phòng đã điều chỉnh cách ly, xét nghiệm đối với F0 và F1
Trong đó, Hải Phòng yêu cầu các địa phương, đơn vị thực hiện việc cách ly và xét nghiệm đối với F0 và F1, cụ thể:
Đối với bệnh nhân F0
– Bệnh nhân F0 điều trị tại nhà: Thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên vào ngày thứ 10. Nếu có kết quả xét nghiệm dương tính thì tiếp tục cách ly điều trị 7 ngày và lấy mẫu xét nghiệm lại vào ngày thứ 7. Nếu có kết quả xét nghiệm âm tính thì kết thúc điều trị [cấp giấy xác nhận khỏi bệnh COVID-19]; tự theo dõi sức khỏe tại nhà trong 7 ngày tiếp theo.
– Bệnh nhân F0 điều trị tại cơ sở y tế:
+ Ca bệnh không có triệu chứng lâm sàng trong suốt thời gian điều trị: Thực hiện xét nghiệm RT-PCR vào ngày thứ 9. Nếu có kết quả xét nghiệm âm tính hoặc Ct ≥ 30 thì kết thúc điều trị [cấp giấy ra viện]; tiếp tục thực hiện cách ly tại nhà trong 7 ngày tiếp theo.
+ Ca bệnh có triệu chứng lâm sàng: Thực hiện xét nghiệm RT-PCR vào ngày thứ 14. Nếu có kết quả xét nghiệm âm tính hoặc Ct ≥ 30 thì kết thúc điều trị [cấp giấy ra viện]; tiếp tục thực hiện cách ly tại nhà trong 7 ngày tiếp theo.
Đối với trường họp F1
– Những người đã tiêm đủ liều vaccine phòng COVID-19 sẽ cách ly y tế 7 ngày tại nhà, nơi lưu trú [nếu đủ điều kiện], tự theo dõi sức khỏe trong 7 ngày tiếp theo.
Thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên [khi bắt đầu thực hiện cách ly], nếu kết quả dương tính với SARS-CoV-2, xử lý như F0. Nếu kết quả âm tính với SARS-CoV-2 thì giải phóng F2, khuyến cáo F2 tự làm xét nghiệm nhanh kháng nguyên sau khi được giải phóng.
Thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên vào ngày thứ 7. Nếu kết quả dương tính, xử lý như ca bệnh F0; nếu âm tính thì kết thúc cách ly và thực hiện tự theo dõi sức khỏe. Tuân thủ 5K, nếu có dấu hiệu bất thường về sức khỏe như ho, sốt, khó thở, đau rát họng, mất vị giác... thì báo cho cơ quan y tế để theo dõi và xử trí theo quy định.
– Những người tiêm chưa đủ liều cơ bản vaccine phòng COVID-19 hoặc chưa tiêm vaccine phòng COVID-19 sẽ cách ly chặt chẽ tại nhà/cơ sở cách ly 14 ngày; tự theo dõi sức khỏe trong 7 ngày tiếp theo.
Thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên [khi bắt đầu thực hiện cách ly]. Nếu kết quả dương tính với SARS-CoV-2, xử lý như F0; nếu kết quả âm tính, thực hiện xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR.
Thực hiện xét nghiệm nhanh kháng nguyên vào ngày thứ 14. Nêu kết quả dương tính, xử lý như F0; nếu âm tính thì kết thúc cách ly và thực hiện tự theo dõi sức khỏe.
Xét nghiệm nhanh kháng nguyên phải do nhân viên y tế thực hiện hoặc người nghi nhiễm thực hiện dưới sự giám sát của nhân viên y tế bằng ít nhất một trong các hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp qua các phương tiện từ xa.
UBND TP cũng yêu cầu ngành y tế khẩn trương triển khai tiêm chủng lưu động, tiêm vét cho những người tuổi cao, bệnh nền, phụ nữ có thai, phụ nữ sau sinh; tập trung tiêm mũi tăng cường và tiêm nhắc lại theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Chính quyền các quận, huyện quản lý chặt chẽ các trường họp F0, F1 cách ly, theo dõi tại địa phương và thực hiện xét nghiệm F0, F1 theo quy định.
Liên quan công tác cách ly, theo dõi và điều trị F0 không triệu chứng tại địa phương, huyện An Lão, Hải Phòng đã quyết định chuyển các ca nhiễm trong các KCN trên địa bàn về địa phương điều trị.
Trong ngày 3/1, trên địa bàn huyện phát sinh 54 ca nhiễm COVID-19 nằm rải rác tại các xã An Thái, Tân Dân, Mỹ Đức, An Thắng, An Tiến, Trường Thành, Trường Thọ, Quốc Tuấn....
Với số ca nhiễm tăng cao trong những ngày gần đây, nhiều nhất là các công nhân, chính quyền địa phương phối hợp với lực lượng chức năng kiểm soát chặt chẽ các trường hợp F0 đưa về địa phương để điều trị tại nhà; đồng thời truy vết các F1, yêu cầu các F1 phải thực hiện tốt quy định cách ly, không được tự ý di chuyển làm lây lan dịch ra cộng đồng.