Chọn lựa nghề nghiệp luôn là một vấn đề lớn đầy trăn trở của mọi người ở độ tuổi lao động và các bậc phụ huynh bởi công việc không chỉ là cách chúng ta kiếm tiền mà còn là phương tiện để chúng ta thể hiện giá trị của bản thân, định vị vị trí của mình trong xã hội và tìm thấy ý nghĩa cuộc sống.
Ở giai đoạn đầu của cuộc đời, chúng ta thường nôn nóng tìm được việc làm với mức lương tốt. Nhưng khi đã trang trải được cuộc sống ở mức tương đối và đạt được vị trí nhất định trong công việc, chúng ta lại cảm thấy mệt mỏi, mất động lực và muốn tìm kiếm một cuộc sống ý nghĩa hơn.
A career is not just about earning an income. It is about pursuing the essence of your life - Terry Mante
Bản thân tôi cũng mất hàng chục năm để biết nghề nghiệp thích hợp nhất với mình là gì. Và sau bao nhiêu thăng trầm trong nghề nghiệp, tìm hiểu về bản thân và nhu cầu xã hội, tôi quyết định trở thành chuyên gia tư vấn nghề nghiệp để hỗ trợ mọi người giải quyết vấn đề trên. Ngoài lĩnh vực tư vấn nghề nghiệp, về lâu dài, tôi muốn trở thành chuyên gia trong lĩnh vực talent development.
Sau ba năm tư vấn cho các nhân viên tại các tập đoàn đa quốc gia giúp họ tìm được việc làm như ý, tôi đã đúc kết một số nhận định có thể hữu ích cho các bạn đang trăn trở về vấn đề này.
Mục đích của bài viết này nhằm cung cấp cho các bậc cha mẹ muốn định hướng nghề nghiệp cho con em, hoặc các bạn đang đi làm những kiến thức thực tế về việc chọn lựa nghề nghiệp, giúp các bạn hiểu rõ về quá trình chọn lựa nghề nghiệp và vạch ra cho mình một lộ trình phù hợp. Khi có một hiểu biết đúng đắn về quá trình chọn lựa nghề nghiệp, bạn sẽ tự tin hơn về chọn lựa và con đường sự nghiệp của mình, toàn tâm toàn ý hơn với chọn lựa đó để dốc sức học hỏi, tìm kiếm cơ hội đúng hướng và nhờ đó mau đạt được thành tựu sự nghiệp, thay vì cứ phân vân, dao động. Tôi hy vọng những bài viết này sẽ giúp giải đáp những trăn trở và giúp bạn tháo gỡ những bế tắc trong sự nghiệp của mình.
Trong chuỗi bài viết này, tôi cũng sẽ đề xuất một quy trình định hướng nghề nghiệp theo các giai đoạn cuộc đời dựa trên thực tiễn kinh nghiệm và các lý thuyết về phát triển nghề nghiệp mà tôi đã đúc rút được trong quá trình thực hành tư vấn.
Sau đây là 10 nội dung mà tôi chủ quan cho rằng bạn cần biết để có được một sự nghiệp như ý
- Công việc có ý nghĩa nhất với bạn và bạn có thể làm tốt nhất có thể không đem lại cho bạn một cuộc sống vật chất dư dả. Đọc bài tại đây.
- Khả năng tìm được việc làm phụ thuộc vào mức độ rõ ràng về loại công việc bạn muốn tìm kiếm, cách bạn thể hiện mong muốn đó như thế nào, tầm nhín và tinh thần chủ động học hỏi, tạo ra cơ hội cho mình. Đọc bài tại dây.
- Khả năng bạn được theo đuổi công việc mình yêu thích nhất phụ thuộc vào khả năng nhận thức và cải thiện mức tự trọng của bản thân, kỹ năng quản lý tài chính, và tinh thần luôn học hỏi của bạn. Đọc bài tại đây.
4. Một công việc phù hợp với bạn phụ thuộc nhiều yếu tố, ngoài kỹ năng và kiến thức còn bao gồm mục đích sống, tính cách, giá trị cốt lõi, hứng thú, tình trạng tài chính, đặc điểm tâm sinh lý, và hoàn cảnh sống cụ thể. Do tính chất phức tạp của cấu trúc não bộ cũng như tâm lý con người, không có bài trắc nghiệm nghề nghiệp hay một buổi tư vấn đơn lẻ nào có thể định hướng nghề nghiệp phù hợp nhất với bạn ở tất cả các giai đoạn cuộc đời. Đọc bài tại đây.
5. Không có và cũng không nên chỉ theo đuổi một nghề duy nhất. Mỗi người sẽ có nhiều sự nghiệp trong cuộc đời. Chúng có thể tồn tại đồng thời hoặc xuất hiện lần lượt tùy vào hoàn cảnh, giai đoạn cuộc đời, giá trị sống và tác động của biến đổi xã hội và công nghệ. Đọc bài tại đây.
6. Công nghệ ngày nay cho phép bạn tích lũy kiến thức, kỹ năng mới một cách dễ dàng, ít tốn kém và tự tạo ra công việc cho mình. Xem bài viết chi tiết ở đây.
7. Một trình độ tiếng Anh tốt sẽ giúp bạn học tập dễ dàng hơn vì đa số các khóa học hoặc tài liệu chất lượng và miễn phí đều bằng tiếng Anh.
8. Chọn lựa nghề nghiệp phù hợp cần sự kết hợp của phương pháp khoa học và lắng nghe trực giác. Xem bài viết chi tiết ở đây.
9. Việc xác định nghề nghiệp phù hợp không phải là một bài tập chỉ làm một lần. Mà đó là quá trình, không thể đốt cháy giai đoạn. Quá trình này nhanh hay chậm phụ thuộc vào mức phát triển nhận thức của bạn về bản thân và về xã hội.
10. Quá trình xác định nghề nghiệp có thể tạm chia thành 4 giai đoạn:
+ giai đoạn chọn ngành học [ví dụ sư phạm, công nghệ thông tin, v.v],
+ giai đoạn chọn lĩnh vực ngành nghề [ví dụ: giáo dục, giải trí,.v.v],
+ giai đoạn chọn vị trí công việc, và
+ giai đoạn chọn hình thức làm việc.
Những giai đoạn này tương ứng với các giai đoạn trong lý thuyết phát triển nghề nghiệp của Donald Super, nhà tâm lý học người Mỹ.
Tôi sẽ trình bày chi tiết từng nhận định trong các bài viết sau. Nếu bạn quan tâm, hãy cho tôi biết bằng cách chọn nút Thích hoặc Chia sẻ nếu thấy hữu ích nhé.
Nội dung trong những bài viết này sẽ liên tục được cập nhật, chỉnh sửa và sắp xếp lại. Tôi rất mong nhận được góp ý và mong được trao đổi thêm với các bạn.
“Whatever you decide to do, make sure it makes you happy.” – Paulo Coelho
The page you are looking for might have been removed, had its name changed, or is temporarily error. Please try the following:
- Make sure that the Web site address displayed in the address bar of your browser is spelled and formatted correctly.
- Click the Back button to try another link or Click here to go to Home page.
- Contact the Web site administrator to alert them that the link is incorrectly formatted or error.
Không tìm thấy trang mà bạn cần truy cập hoặc trang này tạm thời đang bị lỗi. Vui lòng thử làm theo các bước sau:
- Hãy chắc rằng bạn truy cập đúng địa chỉ trang web, hãy kiểm tra kỹ lại trên thanh địa chỉ.
- Click nút Back để quay lại trang trước hoặc Click vào đây để về trang chủ.
- Thông báo cho ban quản trị website biết về lỗi này.
Lựa chọn nghề nghiệp từ xưa đến nay chưa bao giờ là vấn đề dễ dàng đối với học sinh, sinh viên đang trên ghế nhà trường. Số liệu điều tra từ bộ lao động thương binh và xã hội cho thấy hiện nay có khoảng 225.000 cử nhân thất nghiệp. Đấy là tính riêng số lượng cử nhân. Một con số khác, Khoảng 25% thanh niên Việt Nam trong độ tuổi từ 20-24 hiện nay đang không có việc làm. Đây là những con số đáng báo động về tình trạng hướng nghiệp hiện nay. Vì vậy lựa chọn nghề nghiệp là việc vô cùng quan trọng với thế hệ trẻ hiện nay. Bài viết này nhằm mục đích hướng dẫn cách lựa chọn nghề nghiệp cho các bạn trẻ đang tìm cho mình một ngành để theo học và lập nghiệp.
Yếu tố thời điểm
Lựa chọn nghề nghiệp nên được quan tâm vào thời gian nào? Có 2 thời điểm cần phải tập trung vào công tác hướng nghiệp. Đầu tiên là lựa chọn nghề nghiệp của học sinh THCS, THPT từ khi còn đang trên ghế nhà trường cấp 2,3 tức là lựa chọn hệ học, ngành học dựa trên mục tiêu nghề nghiệp. Hai là lựa chọn nghề nghiệp cho sinh viên, những người đang được đào tạo về chuyên ngành rồi thì cần lựa chọn nghề nghiệp theo thị trường và các việc làm liên quan đến ngành học. Tránh tình trạng sau khi trường đại học đào tạo xong, sinh viên không xin được việc làm do thiếu năng lực, thiếu kỹ năng mềm, cạnh tranh, áp lực…
Ngoài ra kể cả nếu bạn đã đi làm ở một ngành cảm thấy không phù hợp vẫn có thể lựa chọn lại bằng các chương trình học ngắn hạn, học chuyển đổi trái ngành, học bổ sung kiến thức. Lấy ví dụ như chương trình tuyển sinh văn bằng 2 mầm non của Đại Học Thủ Đô Hà Nội là một lựa chọn cho nhiều bạn nữ muốn chuyển sang theo đuổi ngành sư phạm mầm non.
Yếu tố phù hợp
Yếu tố phù hợp khi lựa chọn nghề nghiệp ở đây xét trên 3 yếu tố : Phù hợp với khả năng và sở thích, Phù hợp với hoàn cảnh gia đình và phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội
– Phù hợp với khả năng và sở thích: Học lực của bạn khá, giỏi, hay trung bình ? các bạn học tốt những môn tự nhiên hay xã hội, các bạn có thích tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ khi còn ngồi trên ghế nhà hay không ? đó là những câu hòi bạn cần trả lời để tìm ra được nên học ở đâu và học ngành nào. Các bạn đừng quan niệm rằng phải có bằng đại học thì mới có cơ hội xin việc làm, bởi một số ngành nhà tuyển dụng người ta cần kỹ năng mềm hơn là bằng cấp. Ngược lại ở một số ngành như tài chính, kỹ thuật, giáo viên THPT đòi hỏi trình độ đại học là rất cần thiết . Đấy là lí do những hệ liên thông đại học xây dựng [như xây dựng dân dụng công nghiệp, xây dựng công trình, kinh tế xây dựng] hay hệ liên thông đại học sư phạm hà nội , liên thông ĐH Kinh tế quốc dân… lại thu hút đông đảo sinh viên, cán bộ theo học đến như vậy như vậy.
– Phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh gia đình: Bạn sẽ học tập ở đâu, chi phí dành cho học tập của gia đình bạn nhiều hay ít cũng rất quan trọng, bạn chọn học trung cấp hay học đại học để lập nghiệp cũng nên cân nhắc tới yếu tố này. Cha mẹ ít nhiều cũng có ảnh hưởng tới quyết định học tập của cá nhân bạn. Nhiều khi cha mẹ trong gia đình sẽ hướng cho bạn tới những ngành học theo truyền thống gia đình hoặc những ngành học mà họ cho rằng sẽ có công việc ổn định và không phức tạp. Vì vậy cần cân bằng sở thích cá nhân với yếu tố gia đình để lựa chọn ngành học phù hợp với bản thân
– Phù hợp với nhu cầu xã hội: Học tập để sau này làm việc cống hiến cho xã hội, vì vậy học tập phải phù hợp với xã hội thì cơ hội việc làm mới rộng mở. Hãy thường xuyên theo dõi những diễn biến về kinh tế và chính trị trên các kênh tin tức, thời sự. Không cần thiết phải tìm hiểu quá sâu nhưng cần phải nắm được những biến động lớn trong xã hội, những xu hướng phát triển trong tương lai. Việc học tập theo trào lưu sẽ mang đến hậu quả là khó xin việc làm, bởi vì khi học xong ra trường thì trào lưu lại thay đổi và không thể mãi chạy theo trào lưu. Vì vậy phải tìm hiểu nhu cầu thực sự của xã hội.
Lưu ý khi lựa chọn nghề nghiệp
– Trường học chỉ mang lại cho các bạn một phần kiến thức, khi ra trường các bạn sẽ còn phải không ngừng học tập từ bạn bè, từ đồng nghiệp, từ người đi trước
– Kiến thức là vô hạn và kiến thức mới xuất hiện hàng giờ trên trái đất vì vậy hãy không ngừng tìm hiểu trau dồi kiến thức sẽ là một nền tảng vững chắc để lựa chọn đúng nghề nghiệp
– Nếu vì nhiều yếu tố bạn không thể theo học ngành đúng sở thích thì cũng không nên buồn vì trong thời gian học tập bạn vẫn có thể tìm hiểu hoặc tham gia các hội nhóm, các hoạt động xã hội liên quan đến ngành mình thích
– Cuối cùng, không nên bỏ ngoài tai ý kiến của cha mẹ, người thân bởi họ thường đưa ra những lời khuyên dựa trên kinh nghiệm quý báu đã trải qua trong cuộc sống