Có một câu nói vui truyền miệng của người châu Âu rằng: “Thế giới sẽ là thiên đường nếu tất cả mọi thứ được sắp đặt bởi người Thụy Điển, tất cả người tình là người Ý và tất cả đầu bếp là người Pháp…”. Quả thực vậy, danh tiếng của ẩm thực Pháp nổi tiếng khắp thế giới. Thơm ngon, đẳng cấp, thanh lịch, tinh tế, trang nhã là tất cả những gì văn hóa ẩm thực Pháp mang đến cho thực khách.
>> Xem thêm: Cẩm nang du lịch Pháp từ A-Z
Văn hóa ẩm thực Pháp không chỉ hấp dẫn ở mùi vị, hương sắc mà phía sau là một chặng đường lịch sử đáng ghi nhận. Đối với người Pháp ăn uống là cả một nghệ thuật, từ chế biến món ăn, cách trình bay cho đến tư thế thưởng thức cũng đạt đến độ tinh tế và thanh lịch. Ẩm thực Pháp khiến cả thế giới phải ngả mũ thán phục vì sự sang trọng và đẳng cấp, tạo thành nét văn hóa ẩm thực Pháp độc đáo.
Ẩm thực gia người Pháp Brillat Savarin từng có câu nói nổi tiếng: “Hãy nói cho tôi biết anh thích ăn gì, tôi sẽ nói cho anh biết anh là người thế nào”. Đúng vậy, văn hóa ẩm thực của một dân tộc không chỉ là tấm gương phản chiếu nền văn hóa, lịch sử của quốc gia đó mà còn là hơi thở tinh túy của tâm hồn, đời sống tinh thần gần gũi nhất của đất nước đó.
Và nhắc đến văn hóa ẩm thực Pháp, cả thế giới phải thán phục bởi một đỉnh cao của tinh hoa ẩm thực đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể của nhân loại, đây còn là quê hương của những đầu bếp trứ danh, là nơi khai sinh ra những món ăn thượng hạng, định hình nên một phong cách ăn uống cầu kỳ trở thành chuẩn mực của ẩm thực Pháp.
Và món ăn Pháp cũng chính là tiếng nói, là tâm tư tình cảm của người Pháp muốn gửi gắm đến những ai đã trót yêu đất nước này. Để những trái tim lạnh lung đến đâu cũng phải thổn thức khi đứng trước một bàn tiệc chuẩn hương vị Pháp bởi nó đẹp từ ánh nhìn, nồng nàn trong hương vị và chạm đến cảm xúc của người dùng.
Nền văn hóa ẩm thực Pháp đã trải qua một hành trình lịch sử nhiều thăng trầm để đạt đến độ hoàn hảo như hiện nay. Từ thời trung cổ, phong cách ẩm thực của Pháp được trình bày theo kiểu “service on confusion”, nghĩa là tất cả các món ăn được dọn lên bàn tiệc cùng lúc.
Khẩu vị của họ lúc bấy giờ khá đậm, bữa ăn chủ yếu gồm các loại thịt bò, lợn, gia cầm và cá với cách chế biến khá đơn giản. Lúc đó, họ chú trọng vào cách bày trí món ăn thật đẹp, màu sắc sặc sỡ. Kỹ thuật chế biến phô mai và rượu vang đã hình thành từ thời kỳ này.
Theo kinh nghiệm du lịch Pháp, vào thế kỷ 16, cuộc hôn nhân hoàng gia của Hoàng đế Henri đã cùng công tước xứ Florentina nước Ý mở ra một thời kỳ mới cho lịch sử văn hóa ẩm thực Pháp. Đến cuối thế kỷ 17, cuộc cách mạng Pháp nổi ra, đã làm cho hương vị món ăn có nhiều nét mới. Đầu bếp Antoine Careme được xem là ông tổ của các loại nước xốt, người đã sáng tạo ra nước xốt me mà ngày nay vẫn dùng. Với nền tảng ẩm thực vững chắc được xây dựng trong nhiều năm, ẩm thực Pháp ngày càng hoàn thiện và tinh tế.
>> Xem thêm: Tour du lịch Pháp giá rẻ
Đặc điểm nổi bật của văn hóa ẩm thực Pháp chính là sử dụng các loại nguyên liệu đắt đỏ, cách chế biến công phu, cách bài trí tinh tế, và cách thưởng thức đúng điệu. Đặc biệt một ly rượu vang thượng hạng sẽ làm cho bữa ăn thêm trọn vẹn và nâng tầm đẳng cấp.
Dù đóng vai trò phụ trong bữa ăn của người Pháp nhưng nước xốt lại là phần không thể thiếu và có cách chế biến công phu. Để có một phần nước xốt thơm ngon hoà quyện với món ăn, người đầu bếp phải vận dụng tất cả sự sáng tạo và kỹ năng nấu nướng của mình.
Cách để tạo nên một phần nước xốt ngon chính là sự hòa quyện đầy nghệ thuật, tinh tế giữa các loại thảo mộc. Với người Pháp nước xốt cũng có “mốt” như trong thời trang, mỗi món ăn đều có riêng cho mình một phần nước xốt đi kèm.
>> Xem thêm: Bỏ túi list món ngon ở Paris dành cho các tín đồ sành ăn
Không chỉ quan tâm đến hương vị của món ăn, người Pháp còn chú trọng đến phần trang trí. Đĩa thức ăn được trình bày đẹp mắt như một “tác phẩm nghệ thuật”. Việc bài trí bàn ăn phải thật khoa học, sang trọng, đó cũng là cách thể hiện sự trân trọng của chủ nhà đối với khách.
Mỗi vật dụng sử dụng trong bữa ăn trên bàn đều có vị trí và nguyên tắc sắp xếp riêng. Những chiếc đĩa thức ăn sẽ cách mép bàn từ 1 – 2 cm. Dao, muỗng, nĩa được đặt theo thứ tự sử dụng từ ngoài vào trong. Luôn ưu tiên sử dụng các loại ly thủy tinh trong và nhẹ, trật tự sắp xếp sẽ từ trái qua phải với các kích cỡ ly từ lớn đến nhỏ. Ngoài ra các quy định về khăn trải bàn, chỗ ngồi, mùi hương cho phòng ăn đều có tiêu chuẩn riêng.
Dù là món ăn bình thường hay món cầu kỳ, sang trọng, các đầu bếp Pháp đều rất coi trọng hình thức. Chỉ cần nhìn vào màu sắc hài hòa, trang nhã của món ăn là đã khiến thực khách muốn thưởng thức ngay lập tức. Điều này đã khiến văn hóa ẩm thực Pháp đạt đến độ đẳng cấp thế giới.
Người Pháp có phong cách thưởng thức món ăn thanh lịch, sang tọng, mỗi hành động trên bàn ăn đều phải có chuẩn mực. Thứ tự ngồi vào bàn ăn lần lượt từ chủ nhà đến nữ giới, người lớn tuổi, người có chức vụ rồi cuối cùng mới là nam giới. Tư thế ngồi thẳng, thật tự nhiên, thoải mái, không bao giờ họ ngồi trên ghế trong tư thế một nửa. Cách cầm dao, nĩa, uống nước đều tuân theo một số quy tắc nhất định.
Đối với người Pháp, ăn uống không phải là để tồn tại hay để lấp đầy cái dạ dày mà là tận hưởng cuộc sống. Người Pháp coi trọng từng món ăn. Họ dành nhiều thời gian cho bữa ăn, thong thả thưởng thức và từ từ cảm nhận hương vị từng món ăn. Dù bận rộn công việc thế nào, người Pháp cũng không ăn uống vội vàng. Bởi lẽ, họ coi bữa ăn như một cuộc hành trình tìm đến những điều thú vị của cuộc sống. Điều này định hình nên một nét văn hóa ẩm thực Pháp không ở đâu có.
Tháng 11 năm 2010, UNESCO đã công nhận văn hóa ẩm thực Pháp là di sản văn hóa phi vật thể. Vì vậy, nếu có dịp đi du lịch Pháp, bạn hãy dành nhiều thời gian để tìm hiểu, thưởng thức và cảm nhận nét hấp dẫn khó cưỡng của ẩm thực Pháp nhé. Hãy theo dõi các tin tức du lịch Pháp để cập nhật được các thông tin mới nhất!
Nguyễn Ngân