Bilirubin là gì? Xét nghiệm này đóng vai trò như thế nào trong việc chẩn đoán bệnh? Những ai nên thực hiện xét nghiệm Bilirubin? Tất cả sẽ được giải đáp chi tiết trong thông tin bài viết dưới đây! Cùng khám phá ngay bạn nhé!
Bilirubin là gì?
Về bản chất, Bilirubin là một sắc tố màu vàng được hình thành từ kết quả của quá trình hồng cầu phá vỡ tự nhiên, sau đó chuyển theo đường máu tới gan và đào thải qua nhiều con đường khác. Thực tế, Bilirubin trong máu được phân thành 2 dạng:
+ Bilirubin trực tiếp [Cholebilirubin]
+ Bilirubin gián tiếp [Hemobilirubin]
Bilirubin là gì?
Dựa theo định nghĩa này, người ta thường sử dụng xét nghiệm Bilirubin trong máu để kết luận xem gan có gặp phải vấn đề gì không. Nếu chỉ số Bilirubin bất thường chứng tỏ gan đang mắc bệnh lý nào đó.
Xét nghiệm Bilirubin có những hình thức nào?
Như bài viết đã nêu rõ bên trên, xét nghiệm Bilirubin hay việc kiểm tra nồng độ Bilirubin trong cơ thể sẽ giúp chẩn đoán và phát hiện kịp thời các bệnh nguy hiểm trong gan. Với sự phát triển của y học, ngày nay xét nghiệm này có rất nhiều hình thức khác nhau như:
+ Xét nghiệm Bilirubin trong máu: Đây là hình thức xét nghiệm phổ biến, được áp dụng đại trà. Kết quả của xét nghiệm này cũng có độ chính xác cao, ít sai số.
+ Định lượng Bilirubin qua nước tiểu: Nghiên cứu chỉ ra rằng trong nước tiểu người khỏe mạnh không chứa Bilirubin. Tuy nhiên nếu phát hiện Bilirubin trong nước tiểu thì cơ thể đang gặp bất thường. Lúc này, người bệnh cần thực hiện thêm một số xét nghiệm chuyên sâu liên quan khác.
+ Xét nghiệm Bilirubin trong dịch ối: Được áp dụng dành riêng cho những phụ nữ đang trong giai đoạn thai kỳ.
Kết quả các xét nghiệm bình thường dựa vào giá trị của 3 chỉ số dưới đây để đưa ra kết luận cuối cùng:
+ Bilirubin gián tiếp: Giá trị bình thường từ 0,1 tới 1,0 mg/dL, tương đương 1 – 17 mol/L.
+ Bilirubin trực tiếp: Khoảng 0,0 – 0,4 mg/dL, tức 0 – 7 mol/L.
+ Bilirubin toàn phần: Là tổng của chỉ số Bilirubin trực tiếp và gián tiếp. Trung bình kết quả này khoảng 0,2 – 1 mg/dL, tính theo đơn vị mol/L là chừng 3,4 – 17,1.
Những hình thức xét nghiệm Bilirubin
Những trường hợp cần xét nghiệm Bilirubin
Các bác sĩ khuyên nên xét nghiệm Bilirubin ở mọi đối tượng:
Người lớn và trẻ em
+ Phát hiện các bệnh về đường máu: Bệnh ký sinh trùng, hồng cầu lưỡi liềm, dị ứng,…
+ Chẩn đoán bệnh trong gan: Ung thư, xơ gan, tổn thương tế bào gan.
+ Chẩn đoán bệnh trong mật: Ung thư tuyến tụy, sỏi mật, hội chứng Gilbert, viêm ruột,…
Trẻ sơ sinh
+ Sau 24 giờ sinh, bé cần xét nghiệm Bilirubin để loại bỏ bệnh vàng da.
+ Chẩn đoán thâm tím nặng khi vừa trải quá quá trình hộ sinh do va chạm cơ giới gây ra.
Bào thai
Trường hợp bác sĩ nghi ngờ thai nhi có dấu hiệu bị hủy hoại hồng cầu thì cần xét nghiệm Bilirubin qua nước ối. Từ đây có biện pháp y tế can thiệp kịp thời bảo vệ tính mạng mẹ và bé.
Tuy nhiên dù sử dụng xét nghiệm này cho đối tượng nào thì cũng cần điều kiện ban đầu là người bệnh xuất hiện các bất thường sau:
+ Vàng da không rõ nguyên nhân
+ Sử dụng rượu bia, thuốc lá thường xuyên
+ Nhiễm độc, ngộ độc
+ Nước tiểu có màu vàng đậm
+ Người nghi ngờ bị xơ gan, viêm gan
+ Cơ thể suy nhược, bụng trướng to, da nhợt nhạt do thiếu máu
+ Các biểu hiện khác.
Quy trình xét nghiệm Bilirubin trong máu
Bước 1: Thực hiện lấy máu tại tĩnh mạch ngoại vi trên cánh tay của người bệnh.
Bước 2: Bơm máu bảo quản trong ống nghiệm vô trùng, tránh sự xâm nhập của không khí và vi khuẩn, virus bên ngoài.
Quy trình xét nghiệm Bilirubin trong máu
Bước 3: Đưa mẫu máu tới phòng xét nghiệm để đo hàm lượng Bilirubin bên trong.
Bước 4: Đưa ra kết quả cuối cùng.
Bước 5: Đọc kết quả. Trong đó kết quả bình thường như bài viết đề cập rõ bên trên. Trường hợp bất thường xảy ra khi chỉ số Bilirubin trực tiếp lớn hơn 0,0 – 0,3 mg/dL hay chỉ số Bilirubin toàn phần vượt quá 0,3 – 1,9 mg/dL.
Lưu ý quan trọng khi xét nghiệm Bilirubin bạn nên biết
Để đảm bảo kết quả xét nghiệm Bilirubin chính xác nhất, người bệnh cần lưu ý một số điểm quan trọng dưới đây:
+ Tránh làm việc quá sức, bê vác vật nặng vì hành động này sẽ khiến lượng Bilirubin trong máu cao hơn.
+ Không nên sử dụng bất kỳ loại thuốc Tây y nào, đặc biệt là kháng sinh.
+ Không nên ăn hoặc uống trước 4 giờ xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm Bilirubin chính xác nhất là khi bụng rỗng.
+ Thông báo chi bác sĩ nếu đang mang thai, dị ứng thuốc.
+ Cân nhắc lựa chọn đơn vị xét nghiệm Bilirubin uy tín, chuyên nghiệp.
Đăng ký xét nghiệm Bilirubin ở đâu?
Bạn băn khoăn không biết nên đăng ký xét nghiệm Bilirubin ở đâu chuẩn xác nhất? Vậy thì hãy để AiHealth đồng hành cùng bạn nhé! AiHealth là nền tảng bác sĩ gia đình có tích hợp tính năng đăng ký xét nghiệm, thăm khám sức khỏe trực tuyến tại các cơ sở y tế uy tín trên toàn quốc.
Cài đặt AiHealth về điện thoại của mình, bạn sẽ không cần mất công chờ đợi đăng ký xét nghiệm. Ứng dụng này cho phép bạn chọn thời gian, địa điểm khám sức khỏe tại nhà tiện lợi.
Đăng ký xét nghiệm Bilirubin tại AiHealth
Hơn thế, AiHealth còn sở hữu nhiều công dụng hữu ích đặc biệt như:
+ Theo dõi, tham vấn sức khỏe của cả gia đình bạn thông qua số liệu trong Hồ sơ sức khỏe cá nhân.
+ Hỗ trợ thiết lập chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi và làm việc khoa học, hợp lý.
+ Nhắc hẹn tiêm chủng, lưu trữ sổ tiêm tiện lợi
+ Tính năng giao thuốc tận nhà
+ Hỗ trợ thanh toán online các dịch vụ y tế mà không cần sử dụng tiền mặt.
Hãy cài đặt ngay AiHealth theo link sau để trải nghiệm tiện ích tuyệt vời nhé
Nên xem ứng dụng Aihealth chi tiết: Tại Đây
Như vậy bài viết đã giúp bạn tìm hiểu Bilirubin là gì, đăng ký xét nghiệm Bilirubin ở đâu rồi nhé! Hy vọng các bác sĩ riêng cho gia đình Aihealth sẽ giúp bạn có được cuộc sống khỏe mạnh và tiện lợi hơn.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Kim Trung Đã trả lời: Ngày 13/07/2021
Xét nghiệm
Chào bạn, liên quan đến thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp như sau:
1. Xét nghiệm Billirubin là gì?
Bilirubin là một sắc tố vàng da cam, là chất thải của sự vỡ hồng cầu bình thường trong máu, sau đó đi qua gan và cuối cùng ra khỏi cơ thể qua phân [chủ yếu] và một lượng nhỏ có trong nước tiểu.
Xét nghiệm Bilirubin trong máu là xét nghiệm đặc biệt cần thiết để đánh giá tình trạng sức khỏe của con người, giúp hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả.
2. Kết quả xét nghiệm Bilirubin bình thường
Chỉ số Bilirubin toàn phần
– Với những trẻ sơ sinh: nhỏ hơn 10mg/dl hay 171μmol/lit.
– Trẻ nhỏ [trên 1 tháng tuổi]: dưới 17 μmol/lit.
– Người lớn: dưới 21 μmol/lit. Chỉ số Bilirubin trực tiếp
– Khi xét nghiệm Biirubin trực tiếp, chỉ số bình thường sẽ rơi vào khoảng 0 – 5μmol/lit.
Chỉ số Bilirubin gián tiếp
– Từ 0 – 16μmol/lit là chỉ số của một người khỏe mạnh bình thường khi xét nghiệm Bilirubin gián tiếp.
Tỉ lệ Bilirubin trực tiếp/ Bilirubin toàn phần
– Bình thường, tỉ lệ bilirubin liên hợp chiếm khoảng 80%, còn lại là bilirubin tự do.
3. Ý nghĩa xét nghiệm Bilirubin đối với sức khỏe con người
Mỗi một quá trình xét nghiệm đều có mục đích nhất định, ý nghĩa riêng biệt của nó. Dưới đây là một số ý nghĩa xét nghiệm Bilirubin nổi bật:
Với trẻ sơ sinh
– Giúp chẩn đoán vàng da bệnh lý [trường hợp vàng da xuất hiện sớm ngay trong 24h đầu hoặc tồn tại kéo dài trên 7 ngày ở trẻ đủ tháng và trên 14 ngày ở trẻ thiếu tháng], thâm tím nặng khi sinh.
– Xét nghiệm nồng độ Bilirubin trong máu giúp các bác sĩ có thể điều trị kịp thời trước khi bilirubin gián tiếp dư thừa làm tổn thương những tế bào não của bé hay còn gọi là vàng da nhân. Nếu tình trạng này xảy ra sẽ làm bé chậm phát triển trí tuệ, suy giảm khả năng nhận thức, chậm phát triển, mất thính lực, rối loạn vận động mắt,… thậm chí nặng hơn là dẫn đến tử vong.
Với người lớn, trẻ thanh – thiếu niên
– Chẩn đoán và theo dõi những bệnh lý liên quan đến gan – mật như: sỏi mật, viêm túi mật, viêm gan, ung thư gan, ung thư tuyến tụy,…
– Phát hiện kịp thời tình trạng nhiễm trùng túi mật, sỏi mật,…
– Đánh giá tình trạng bệnh hồng cầu hình liềm hay các bệnh lý khác gây ra thiếu máu tán huyết khác hoặc dị ứng với máu nhận từ việc truyền máu.
– Phát hiện một bệnh di truyền như hội chứng Gilbert [căn bệnh ảnh hưởng tới việc gan xử lý bilirubin],…
Ý nghĩa của xét nghiệm này trong máu
– Thăm dò các trường hợp bị tắc mật [trong và ngoài gan].
– Đánh giá mức, tình trạng của một bệnh lý về gan.
– Nhằm theo dõi bệnh nhân điểu trị bằng thuốc kháng lao [INH,…].
Ý nghĩa của xét nghiệm trong nước tiểu
– Xét nghiệm Bilirubin trong nước tiểu nhằm phân biệt:
+ Các bệnh vàng da do gan hoặc ứ mật: có Bilirubin trong nước tiểu.
+ Các trường hợp vàng da do tan máu: không thấy có Bilirubin trong nước tiểu.
Hiện tại trong các gói khám sức khỏe tổng quát tại Hệ thống Y tế Thu Cúc có bao gồm cả xét nghiệm Billirubin toàn phần và Billirubin trực tiếp. Để được tư vấn cụ thể và cung cấp đầy đủ thông tin loại xét nghiệm mà bạn đang có nhu cầu tìm hiểu vui lòng liên hệ Tổng đài 1900 5588 92. Xin cảm ơn!