Ý nghĩa bài hát Phải lòng con gái Bến Tre

Dòng Sông Quê Em

31,940 lượt xem - Tân Cổ

Vụ Án Mã Ngưu

26,651 lượt xem - Trích Đoạn

Người Tình Trên Chiến Trận

23,313 lượt xem - Trích Đoạn

Máu Nhuộm Sân Chùa

22,473 lượt xem - Trích Đoạn

Sân Ga Chỉ Có Một Người

20,162 lượt xem - Vọng Cổ

Giọt Men Tình

19,059 lượt xem - Vọng Cổ

Hàn Mặc Tử

18,694 lượt xem - Tân Cổ

Tâm Sự Mai Đình - Hàn Mặc Tử

15,811 lượt xem - Trích Đoạn

Đêm Lạnh Chùa Hoang

15,704 lượt xem - Trích Đoạn

Phi Nhung đảm nhận vị trí giám khảo trong chương trình Hãy nghe tôi hát cùng ca sĩ Thái Châu và Phương Dung. Trong đêm thi lần này, Vũ Phương mang đến tiết mục Phải lòng con gái Bến Tre. Nam thí sinh cho biết đây là một thách thức lớn đối với anh vì trước giờ anh chưa từng thử sức qua thể loại dân ca. Anh được ca sĩ Thái Châu góp ý vì còn chông chênh ở đoạn đầu và cách nhả chữ chưa nhẹ nhàng.

Về phía Phi Nhung, nữ ca sĩ không giấu được sự xúc động khi lắng nghe ca khúc này. Giọng ca sinh năm 1972 cho biết tiết mục khiến cô nhớ đến cố đạo diễn Huỳnh Phúc Điền. Phi Nhung kể vào năm 2000, cô trình làng ca khúc Phải lòng con gái Bến Tre và được khán giả đón nhận. Bài hát do nhạc sĩ Phan Ni Tấn sáng tác dựa trên câu chuyện có thật và "đo ni đóng giày" cho giọng ca của nữ giám khảo. 

“Thời điểm đó Phi Nhung chỉ toàn hát lại các ca khúc của những anh chị ca sĩ khác. Thấy vậy chú Phan Ni Tấn đang ở Canada gọi điện và nói có bài hát muốn gửi cho Phi Nhung. Sau đó Phi Nhung có đi hát ở Canada và ghé qua nhà chú. Đây là lần đầu tiên có nhạc sĩ ngồi chỉ dạy cho Phi Nhung từng chút một, từng nốt nhạc cho đến hát như thế nào để đi vào lòng người. Thật sự lúc đó rất run, Phi Nhung phải cố gắng học thuộc lời và đem về làm nhạc cho bài này”.

Giọng ca sinh năm 1972 kể sau khi làm nhạc xong, cô bay từ Mỹ về Việt Nam để cùng cố đạo diễn Huỳnh Phúc Điền họp bàn kịch bản quay MV. Cô tiết lộ khi nghe mình hát ca khúc này, cố đạo diễn đã rất thích thú. “Khi tôi quay xong đi về Mỹ thì anh Điền gọi điện sang và nói cảnh quay còn thiếu hình ảnh chiếc phà nữa. Vì sự cố này, tôi phải bay từ Mỹ về lại Việt Nam để mướn một chiếc phà nguyên một ngày, tốn tiền rất nhiều. Bài hát này mang lại cho tôi kỷ niệm rất nhiều”. Kết quả, Vũ Phương nhận được 38,6 điểm, đứng ở vị trí thứ 4 trong đêm thi.

Đêm thi lần này còn đánh dấu sự đột phá của Xuân Nghi khi thể hiện ca khúc Đêm Gành Hào nghe điệu hoài lang và Trở lại Bạc Liêu. Cũng như Vũ Phương, đây là lần đầu Xuân Nghi thể hiện những ca khúc trong dòng nhạc dân ca, vốn không phải sở trường của cô. Tuy nhiên, Xuân Nghi đã chinh phục được ban giám khảo và khán giả nhờ chất giọng giàu cảm xúc. Ca sĩ Thái Châu vẫn lâng lâng trước tiết mục của nữ thí sinh. Ông hài hước chia sẻ: “Tối nay tôi về, tôi ngủ sao đây?”. 

Giám khảo Phi Nhung thú nhận không nghĩ rằng Xuân Nghi lại có thể hát hay đến như vậy, bởi đây là hai ca khúc không phải dễ hát, nhất là đối với một ca sĩ nhạc trẻ. Trước sự thể hiện dân ca mượt mà, Phi Nhung khuyên Xuân Nghi nên chọn dòng nhạc này để theo đuổi. Cô nói: “Chị nghĩ là để hát hay được như vậy Xuân Nghi phải tập rất kỹ đến từng chi tiết nhỏ, chị rất trân trọng điều đó. Xuân Nghi nên chọn dòng nhạc này đi, em rất hợp”. Xuân Nghi nhận được 39,8, giành nhất tuần trong đêm thi chủ đề Phi Nhung.

Tin liên quan

MỘT BÀI THƠ HAY ĐẦY ẮP PHƯƠNG NGỮ NAM BỘ

DỄ THƯƠNG VÀ TÀI HOA

Trần Hoàng Vy

Buổi trưa, ở một vùng sâu sông nước thuộc Vên Vên, Gò Dầu Hạ, bỗng nghe văng vẳng tiếng Cẩm Ly hát có lẽ từ trong radio ở một chiếc thuyền hạ bạc ven sông Vàm Cỏ: “ Bậu qua phà Rạch Miễu. Qua lẽo đẽo theo sau... Áo bậu đỏ cánh kiến. Da bậu vàng phù sa...”, lòng chợt nôn nao quá đổi. Mới hồi hổm chạy xe từ Mỹ Tho đất Tiền Giang băng băng qua cầu Rạch Miễu thăm xứ Bến Tre. Chiếc phà Rạch Miễu còn sót lại, buồn hiu hắt cạnh con sông Tiền mơ mộng. Tất cả chỉ còn lại là ký ức xa lắc, xa lơ... như đám mây trên trời trôi về phương vô định...

Buồn, mở Smartphone, vào Google, tra từ khóa “Bậu qua phà Rạch Miễu”, hiện lên bài hát “Phải lòng con gái Bến Tre” của nhạc sĩ Phan Ni Tấn, phổ thơ của thi sĩ Luân Hoán. Tìm kiếm nữa, ra bài thơ với các tựa đề “ Phải lòng con gái Bến Tre” rồi “Tình thơ Luân Hoán” v.v... Đọc một mạch bài thơ trên mạng, cảm xúc dâng trào theo từng câu chữ tài hoa mà chơn chất. Hóm hĩnh mà đằm sâu với những phương ngữ “rặt ri” Nam bộ dễ thương cùng các địa danh và tên người của xứ sở miệt dừa, sông nước Tiền Giang. Nhớ những đêm Hàm Luông, men rượu Phú Lễ...

Song cái cảm giác tựa đề của bài thơ cứ theo ám ảnh, cùng một câu thơ chỉ có 4 chữ “ Hờn giận cù lao.../ cáu tức cầu Ba Lai”, mà tra trên mạng cũng cứ trêu ngươi câu thơ bỏ sót. Thời may cơ duyên được trao đổi qua Email cùng thi sĩ Luân Hoán, hiện đang định cư tại Canada, mới biết bài thơ mang cái tựa là hai câu thơ 7 chữ : “ Ta may mắn được làm thi sĩ/ Nhờ đã phải lòng gái Bến Tre” mà một số người đã tự ý sửa đổi lại như đã nói ở trên! Và cũng theo thi sĩ Luân Hoán, một con người gốc gác Quảng Nam, có thời gian chinh chiến ở Quảng Ngãi lại rất am hiểu ngôn ngữ và địa danh ở Bến Tre thật đáng khâm phục. Thi sĩ cho biết. Bài thơ dài gồm 35 khổ, mỗi khổ 4 câu, sáng tác từ năm 1990, in trong tập thơ “ Cám Ơn Đất Đá Trổ Thơ/ Lòng Ta Hạt Bụi Vu Vơ Bám Hoài” vào năm 1991, do NXB Kinh Đô ở Houston ấn hành, họa sĩ Vi Vi vẽ bìa. Cuối cùng là câu thơ bị sót một chữ, nguyên văn là: “ hờn giận cù lao Ốc/ cáu tức cầu Ba Lai...”. Vậy là rõ, cám ơn những chi tiết mà Thi sĩ đã cung cấp.

Trở lại bài thơ mà nhạc sĩ Phan Ni Tấn đã trích và phổ nhạc, được nhiều ca sĩ tài danh chọn hát như Phú Danh, Phi Nhung, Cẩm Ly, Đàm Vĩnh Hưng, Tố My... và được đông đảo bạn trẻ cả nước yêu thích. Tác giả Nguyễn Võ Khang Hạ đã viết một bài dài đăng trên báo Đồng Khởi, tờ báo của tỉnh Bến Tre, trong đó có đoạn: “Bài hát “Phải lòng con gái Bến Tre” [thơ: Luân Hoán - nhạc: Phan Ni Tấn] gần đây được công chúng yêu nhạc đón nhận. Lời bài hát với những đại từ nhân xưng “qua”, “bậu” tuy xưa nhưng lại là những lời tán tỉnh khá dễ thương của một “gã thương hồ” với một cô gái Bến Tre nên được giới trẻ yêu thích. 

Đặc biệt, lời bài hát nhắc đến nhiều địa danh nổi tiếng của Bến Tre. Đáng tiếc là theo thời gian, một số địa danh đã trở thành quá khứ hoài niệm vì nhiều lý do khác nhau. Dù còn tồn tại hay không, những cái tên đất, tên sông, tên cồn, tên chợ… đã trở thành “thương hiệu” tạo nên cốt cách, diện mạo của con người Bến Tre. Đối với các chàng trai đã từng “phải lòng con gái Bến Tre” chắc cũng thuộc lòng lời người xưa: Nết đất nết người.”

Đúng, hai đại từ danh xưng “qua” và “bậu” là hai từ rất xưa, được người miền Trung và cả miền Nam sử dụng trong quá trình đi mở đất, đã in dấu ấn vào ca dao như “ Ví dầu tình bậu muốn thôi/ Bậu gieo tiếng dữ cho rồi bậu ra...” hay trong văn chương của Hồ Biểu Chánh, Phi Vân... Ngày nay, một số người già, lớn tuổi ở quê vẫn còn sử dụng, chẳng qua là để thay cho hai từ “chàng, nàng” hay “anh, em” song có một cái gì đó rất chơn chất, mộc mạc và thật dễ thương. Bên cạnh là hàng loạt các từ như “ lẽo đẽo, ngoay ngoảy, hổng nghe, cầm đậu lòng, mắc cỡ, giả bộ, quắn quíu phát khùng, cáu tức, bén rễ, hết xẩy, phất phơ” chỉ là những phương ngữ đâu cần những gọt dũa sang trọng hay đài các mà cũng thấm đậm hồn người? Đó chính là cái tài hoa của Thi sĩ.

Toàn bài thơ nhắc đến 8 lần câu “bậu qua [sang] phà Rạch Miễu” như một khẳng định chuyến phà ắt là từ Mỹ Tho qua Bến Tre và trên 28 lần gọi tên các địa danh của Bến Tre trong đó có cả xưa và nay, mà chưa chắc người Bến Tre bây giờ đã nắm rõ. Ví như địa danh “trường Nam Phương” một trường dạy “Nữ công gia chánh” có từ những năm 1950, nơi có nhiều cô con gái đẹp theo học “công dung ngôn hạnh”. Bài thơ ngoài tình cảm nhắn gửi gái trai, còn nặng trĩu những tâm tư với các nhân vật lừng danh của xứ dừa Nam bộ như Nguyễn Đình Chiểu, Phan Thanh Giản, đặt biệt là nhân vật văn chương Lục Vân Tiên và nhân vật dân gian “ông già Ba Tri” hay “ông Đạo Dừa” in sâu vào tâm khảm người dân xứ dừa. Bài thơ còn nhắc đến những cây trái miền sông nước như chôm chôm, măng cụt, sầu riêng v.v... cùng với “ghe bầu, xuồng ba lá” làm nên một sắc thái rất riêng và sinh động của một vùng quê hiền hòa, hiếu khách.

Nào đâu phải chỉ là lời tỏ tình của “ có nhớ gã thương hồ” “ lẩn thẩn sầu bán thơ” mà còn là mong ước cháy bỏng của tình nghĩa thủy chung trai, gái và cả với đất nước quê hương để mà “ bóng dừa vương áo mỏng/ in đậm chùm yêu thương...”

TRẦN HOÀNG VY

Nguyên văn bài thơ:

Ta may mắn được làm thi sĩ
nhờ đã phải lòng gái Bến Tre

bậu

qua phà Rạch Miễu qua lẽo đẽo theo sau Tiền Giang sông Cửu rộng

cứ xem mình của nhau

áo

bậu đỏ cánh kiến da bậu vàng phù sa mắt bậu xanh nước biển

tim bậu hồng lòng qua

phà

băng nghiêng sóng vội rạo rực hồn mênh mông mắt bậu buồn quá đỗi

thương đời cù lao Rồng ?

nhớ

ai ngó Cồn Phụng ?
phải lòng ông đạo Dừa hay tương tư ống khói

tàu Nhật chìm năm xưa

bậu

sang phà Rạch Miễu ngoay ngoảy về Bến Tre qua quyết lòng ở rể

năn nỉ hoài không nghe

hổng

nghe mà ngoái lại hỏi ai cầm đậu lòng ngớ ngẩn qua chợ Giữa

cầu Chẹt Săy, Mỹ Lồng

bậu

về Lương Hòa hả hay Lương Qưới, Giồng Trôm ?

guốc quau rụng tiếng lá

thoang thoảng mùi hương bần

bậu

về miệt Hương điểm?
hay Sơn Đốc, Giồng Tre? Ba Tri nồng muối ngấm

biển hát đất nằm nghe

bậu

sang phà Rạch Miễu bậu qua bắc Hàm Luông về Cái Mơn, Thạch Phú

rừng lá ngút ngàn buồn

qua

đi đi theo bậu hát nho nhỏ trong lòng thơm thơm mùi măng cụt

mùi sầu riêng, chôm chôm

bậu

ơi trời dẫu rộng nhưng đâu bằng nhớ mong sông rạch như gân máu

man man nỗi mặn nồng

dùng

dằng chi nữa bậu tay nắng nắm tay hồng mắc cỡ chi giả bộ

chạm nhẹ hồn vai gần

bậu

sang phà Rạch Miễu về Càu Móng Tân Hương bóng dừa vươn áo mỏng

đọng xanh chùm yêu thương

qua

theo vào Bình Đại qua theo bậu đến cùng ghe bầu, xuồng ba lá

quanh quẩn nẻo thủy chung

qua

theo vào Sóc Sải hôn ô rô cóc kèn bẻ gai chích máu vẽ

nụ thơ tình sáng trăng

thơ

thơm thơm mùi nhớ mùi khép nép làm duyên mùi hơi Nguyễn đình Chiểu

mùi tình Lục Vân Tiên

bậu

sang phà Rạch Miễu về thăm trường Nam Phương lắc lư xe thổ mộ

ớ sao mà dễ thương

ví

dù không ống kính tài danh Lê Quang Xuân lòng qua thay dương bản

lộng lẫy nét thân thương

ví

dù bút không bén như Nguyễn Thị Ngọc Nhung như Phan Thị Trọng Tuyến

cũng thắm thiết thơm lừng

qua

thương thương bậu quá buổi sáng chờ buổi trưa buổi chiều đợi buổi tối

ngày tháng không nhốt vừa

bậu

sang phà Rạch Miễu mây nghiêng theo ngập ngừng huống chi qua thi sĩ

không quắn quíu phát khùng

hờn

giận cù lao Ốc cáu tức cầu Ba Lai hồn theo đuôi hứng bóng

cớ sao cà lăm hoài ?

ước

chi đôi thần ngỗng quậy lòng sông Bến Tre cho bậu giật mình sợ

qua kề vai bao che

bậu

ơi tin qua chớ lắng lòng nghe qua thề trước thần Phan Thanh Giản

nếu như mà u mê

bậu

sang phà Rạch Miễu tìm ông già Ba Tri làm mai cho nhau hả

đời đẹp, đẹp quá đi

lòng

em phơi dưới nắng lòng qua bén gót chân lòng qua nương hạt bụi

được thở được bâng khuâng

bớ

chàng Ngô Nguyên Dũng bớ nàng Cao Bình Minh ta qua phà Rạch Miễu

lênh đênh theo giọt tình

mách

giùm ta, quẹo trái?
quẹo phải? hay thẳng luôn giữa lòng ngã ba Tháp

chân vấp hồn nhớ thương

bậu

ơi đừng khó đễ yêu thật hay giả vờ coi chừng qua bén rễ

sang phần đất Mỹ Tho

dọa

chơi cho vui vậy thưa cô em Lương Hòa gái vườn dừa hết xẩy

qua cũng nòi tài hoa

xứng

đôi lấy nhau trớt đây bánh tráng Mỹ Lồng đây bánh phồng Sơn Đốc

sính lễ lòng gởi lòng

ngậm

nghe trời đất nhớ cá bống kèn kho tiêu hòn mênh mang khép mở

mùi ráng nắng lên chiều

bậu

qua phà Rạch Miễu qua Mỏ Cày nhởn nha Trúc Giang đang chờ đợi

thôi, chúng ta về nhà

Bến Tre Bến Tre hỡi có nhớ gã thương hồ khua dầm loang nắng đục

lẩn thẩn sầu bán thơ

thơ

bán hoài không hết ?
nên cà đời phất phơ bậu ơi ta lỡ dại?

hay vinh hiển bây giờ…

LUÂN HOÁN