Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh [Wonder Week] là thuật ngữ không còn xa lạ với các mẹ bỉm sữa thời nay. Tuy nhiên, để hiểu rõ về nó không phải mẹ nào cũng biết. Có không ít mẹ chỉ biết rằng đó là giai đoạn bé đang gặp khủng hoảng và nghĩ rằng chắc sẽ qua nhanh thôi. Nhưng ẩn chứa đằng sau nó còn rất nhiều điều kỳ diệu. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về thuật ngữ "tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh" trong vài viết này mẹ nhé!
I. Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh là gì?
Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh hay The Wonder Week là những giai đoạn trẻ sẽ học được những kỹ năng mới và phát triển trí tuệ trong 2 năm đầu đời. Đồng thời, trong giai đoạn này bé cũng xuất hiện nhiều triệu chứng khó ở điển hình như: hay quấy khó, ngủ ít về đêm, biếng ăn và vô cùng bám mẹ.
Những chuyên gia đầu ngành cũng đã tóm gọn lại tuần khủng khoảng của trẻ sơ sinh bằng từ khóa 3C. Cụ thể như sau: Crankiness [gắt hỏng, bực bội], Crying [quấy khóc], Clingy [bám những người thường xuyên chăm sóc bé như mẹ, bà]. Sau khi bé đã hoàn thành quá trình học một hay nhiều kỹ năng mới các biểu hiện này sẽ biến mất. Và lúc này, bé sẽ trở lại như bình thường hoặc chuyển sang một lối sinh hoạt mới.
Đối với các biểu hiện biếng ăn, quấy khóc, bám mẹ, thức đêm... các chuyên gia đã lý giải rằng: Do tuần khủng hoảng là thời điểm mà trẻ sẽ bắt đầu có sự phát triển về trí tuệ, nhận thức cũng như khả năng hoạt động sẽ trực tiếp tác động đến bé.
Tuần khủng hoảng sẽ khiến trẻ trở nên vô cùng khó chịu vì chưa thể thích ứng được trước những cảm nhận mới mẻ cũng như các kỹ năng mới của mình. Chính vì thế, thay vì lo lắng về các biểu hiện của trẻ thì mẹ nên có các biện pháp hỗ trợ trẻ giúp quá trình học hỏi, tiếp nhận các kỹ năng mới được diễn ra tốt hơn.
II. Dấu hiệu giúp mẹ nhận biết tuần khủng hoảng ở trẻ sơ sinh
Khi bắt đầu bước vào tuần khủng hoảng bé sẽ có những dấu hiện điển hình sau:
- Trẻ hay cáu giận, khóc nhiều hơn và ỉ ôi
- Tâm trạng không ổn định, có thể đang vui nhưng chuyển sang cáu giận nhanh chóng hoặc ngược lại
- Muốn ba mẹ dành nhiều thời gian cho trẻ nhiều hơn, đó là lý do trẻ bám ba mẹ không rời
- Có cư xử, hành động ngọt ngào với ba mẹ
- Nghịch ngợm và quậy phá nhiều hơn
- Biếng ăn, ăn ít, khó ăn
- Mút tay nhiều hơn
- Xuất hiện các cơn giận bất thường [có thể đang chơi một trò chơi rất vui vẻ nhưng bỗng nhiên ném hết đồ chơi và la hét]
- Ghen tị khi ba mẹ quan tâm đến người khác, nhất là những đứa trẻ khác
- Trẻ có biểu hiện nhút nhát với người lạ [với những trẻ trước đây không có tình trạng ấy]
- Trẻ sơ sinh khó ngủ, ngủ ít, ngủ không sâu hoặc đang ngủ dậy quấy khóc. Thường dậy sớm hơn và ngủ muộn hơn
- Ngủ mơ nhiều hơn so với trước đây
- Đôi lúc trẻ ngồi yên một chỗ, thường nghĩ ngợi vẩn vơ không tập trung
- Trẻ có xu hướng tìm kiếm vật gì ôm ngủ nếu không có mẹ ở cạnh
- Có những thói quen trước được bé lặp lại như bò với những bé đã biết đi, đòi mẹ cầm bình sữa khi bú dù đã tự cầm được
- Một số bé bú sữa mẹ có thể đòi ti
III. Vậy các giai đoạn khủng hoảng của trẻ sơ sinh sẽ diễn ra như thế nào?
Thông thường, trong 2 năm đầu đời bé sẽ trải qua 10 giai đoạn khủng hoảng. Thời điểm "khó ở" nhất của mỗi giai đoạn sẽ thường rơi vào các tuần 5-8-12-19-26-37-46-55-64-75.
Đặc biệt, mỗi em bé lại có biểu hiện khó ở và giai đoạn quấy khóc đỉnh điểm khác nhau. Bé có thể sẽ sẽ khó chịu từ 1-2 tuần, hoặc có khi 1 tháng trước khi chạm "mốc" khủng hoảng. Tuy nhiên, cũng có những bé sẽ trải qua khủng hoảng một cách rất nhẹ nhàng, nếu không để ý kỹ mẹ cũng sẽ rất khó để nhận ra.
Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh theo từng giai đoạn cụ thể:
1. Wonder week 5 tuần
Giai đoạn bắt đầu có sự phát triển về giác quan. Sau cơn bão này trẻ sẽ quan sát mọi thứ chăm chú hơn và muốn được chạm vào mọi vật. Trẻ cũng nở nụ cười đầu tiên và nhạy cảm hơn với mùi hương, đặc biệt là mùi hương của mẹ.
2. Wonder week 8 tuần
Đây là giai đoạn con kiểm soát cổ, giữ đầu ổn định hơn. Bé cũng biết quay đầu về phía âm thanh, tỏ ra thích thú với đồ chơi và bắt đầu khám phá cơ thể mình. Em bé cũng bắt đầu biết làm ra những âm thanh gầm gừ nhỏ.
3. Wonder week 12 tuần tuổi
Cơn bão lần này đánh dấu sự chuyển biến lớn đầu tiên của trẻ. Bé sẽ đang học kĩ năng vận động thô và có sự phát triển giác quan đáng kể. Bé sẽ biết lẫy, lật sấp và lật ngửa, ngóc đầu lên. Trẻ cũng nghe những âm thanh với cao độ khác nhau và cười nhiều hơn.
4. Wonder week ở 19 tuần tuổi
Vượt qua cơn khủng hoảng này, bé biết đưa tay vào miệng mút và cầm nắm đồ vật trong tầm với. Nhét vào miệng. Trẻ cũng đã nhận ra và nhìn theo mẹ. Khi bú no trẻ biết tự đẩy núm ti ra.
5. Wonder week ở 26 tuần tuổi
Kỹ năng bé đang học bao gồm: cầm nắm chặt, nhổm người, ngồi dậy, xác định khoảng cách và bắt đầu cười to, la hét.
6. Wonder week ở 37 tuần tuổi
Bé học cách phân loại và chia các nhóm đồ vật dựa trên những điều khác nhau. Bé hiểu một số từ, biết bắt chước người khác, thể hiện tâm trạng của mình. Bé cũng thích chơi trò chơi và đung đưa theo những bài nhạc quảng cáo. Bé bắt đầu tập một kỹ năng vận động thô quan trọng: kỹ năng bò.
7. Wonder week ở 46 tuần tuổi
Bé đang bắt đầu hiểu về khái niệm trình tự. Bé sẽ bắt đầu nói những từ đơn giản và trả lời các câu hỏi ngắn. Bé cũng có khả năng chỉ vào đồ vật mình muốn và chơi trò xếp chồng.
8. Wonder week ở 55 tuần tuổi
Lúc này, bé học được kỹ năng đi chập chững hoặc đi vũng, thích vẽ, cầm những đồ vật đưa ra xa, tự cởi hoặc mặc quần áo.
9. Wonder week ở 64 tuần tuổi
Ở giai đoạn này, bé bắt đầu biết pha trò rồi đó mẹ ạ! Bé làm nũng và còn biết nịnh mẹ nữa đó. Bé cũng biết bắt chước biểu cảm và hành động của người lớn.
10. Wonder week 75
Lúc này bé đã gần 20 tháng tuổi. Bé đi vững và có thể chạy nhảy tốt. Bé đã biết xâu chuỗi các sự kiện và thay đổi hành vi cho phù hợp với hoàn cảnh. Cảm xúc của trẻ cũng có nhiều biến đổi. Bé xuất hiện cảm giác đồng cảm và giảm bớt sự ích kỷ. Kỹ năng ngôn ngữ của bé cũng không ngừng phát triển.
IV. Mẹ cần làm gì khi bé đang trong tuần khủng hoảng?
Wonder Week là giai đoạn mà bất kỳ trẻ sơ sinh nào cũng sẽ trải qua, do đó mẹ không cần quá lo lắng. Thay vào đó, hãy hỗ trợ giúp con phát triển các kỹ năng tốt hơn, cùng con vượt qua tuần khủng hoảng một cách tốt nhất bằng cách dành nhiều thời gian quan tâm bé nhiều hơn, cùng bé chơi các trò chơi giúp phát triển các kỹ năng mà bé đang học.
Dưới đây là một số lưu ý giúp ba mẹ hỗ trợ bé vượt qua Wonder Week:
- Cho trẻ ngủ đêm sớm hơn bình thường từ 30-45 phút. Giảm bớt một giấc ngủ ngày [mẹ có thể áp dụng với những tuần 12-26, 37-55 hoặc 64]. Trước khi giảm bớt giấc ngủ của bé, mẹ cũng nên tìm hiểu các dấu hiệu cắt giấc trước nhé.
- Ở các tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh, mẹ không nên ép trẻ ăn, tránh trường hợp khiến chứng biến ăn của trẻ thành biếng ăn tâm lý. Hãy đợi đến khi bé đói và muốn ăn thì hãy cho ăn mẹ nhé.
- Dành nhiều thời gian quan tâm bé nhiều hơn, cùng bé chơi các trò chơi giúp phát triển các kỹ năng mà bé đang học. Đồng thời, mẹ cũng nên thể hiện tình yêu thương với trẻ nhiều hơn.
- Khi bé quấy khóc, khó chịu, mẹ có thể khắc phục bằng cách làm những hoạt động mà bé thích nhất, cho bé ra ngoài vui chơi, massage cho bé, để bé nghịch nước.
Tuần khủng hoảng của trẻ sơ sinh không phải là bệnh lý mà nó chỉ là giai đoạn bé học hỏi và phát triển các kỹ năng, do đó mẹ hãy là người đồng hành cùng con, hỗ trợ con tốt hơn trong quá trình phát triển nhận thức. Ngoài ra, mẹ cần duy trì nếp sinh hoạt của bé, chú ý quan sát và lắng nghe bé nhiều hơn, bởi đây chính là khoảng thời gian “quý giá” mà mẹ có thể chứng kiến được rõ nhất sự thay đổi của bé qua nhiều giai đoạn.
Vừa rồi Joie đã chia sẻ với mẹ các thông tin cơ bản về tuần khủng hoảng ở trẻ sơ sinh. Hy vọng rằng sẽ giúp ích được mẹ trong quá trình chăm sóc bé.