Những thuốc tránh thai trong thời kỳ cho con bú an toàn – hiệu quả dưới đây sẽ giúp chị em yên tâm chăm sóc bé yêu sau sinh, không sợ “vỡ kế hoạch”.
Chọn thuốc tránh thai khi cho con bú
Thuốc ngừa thai chỉ chứa progestin [POPs]
Ngoài dạng thuốc tránh thai khẩn cấp dành cho con bú chứa levonorgestrel, phụ nữ cũng có thể lựa chọn viên ngừa thai nội tiết tố chỉ chứa progestin [POPs]. Thuốc hiện có trên thị trường là Embevin, được dùng hằng ngày, rất hiệu quả và an toàn ở nhóm đối tượng bà mẹ đang cho con bú.
POPs còn được gọi là thuốc ngừa thai mini, dù chỉ chứa một lượng nhỏ progesterone nhưng hiệu quả ngừa thai cũng đạt gần 100%. Tuy nhiên, người sử dụng phải cẩn thận và chú ý uống thuốc đúng thời điểm mỗi ngày. Bởi vì việc trì hoãn hoặc quên dùng thuốc chỉ khoảng 3 - 4 giờ cũng có thể gây ra vấn đề.
Thuốc tránh thai hàng ngày chỉ chứa progestin có tác dụng làm dày chất nhầy cổ tử cung và ngăn không cho tinh trùng gặp trứng. Một số loại còn giúp ngăn cản quá trình rụng trứng. Các chuyên gia cho rằng sử dụng thuốc ngừa thai POPs trong 6 tháng sau sinh là một sự lựa chọn khôn ngoan hơn so với những loại còn lại.
Thuốc ngừa thai dạng phối hợp
Thuốc ngừa thai dạng phối hợp cũng có tác dụng tránh thai rất hiệu quả, nhưng lại có chứa cả hormone progesterone và estrogen. Mặc dù những hormone này không ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ sơ sinh, nhưng lại làm giảm khả năng sản xuất sữa mẹ lên đến 41,9%. Nếu muốn sử dụng thuốc ngừa thai dạng kết hợp, chị em cần chờ đến khi các bé được 6 tháng - giai đoạn con tập ăn dặm và không bị ảnh hưởng nhiều nếu lượng sữa mẹ bị giảm. Ngược lại, nửa năm đầu đời là khoảng thời gian mà bé sơ sinh cần rất nhiều sữa mẹ.
Các loại thuốc ngừa thai khác
Nếu không có ý định dùng thuốc tránh thai dạng viên uống hoặc là người hay quên khi dùng thuốc POPs, chị em cũng có thể cân nhắc đến các loại thuốc ngừa thai khác như:
- Thuốc tiêm ngừa thai: Depo-Provera;
- Vòng tránh thai có chứa nội tiết tố: Mirena, Skyla;
- Cấy thuốc ngừa thai: Implanon, Nexplanon;
- Thuốc tránh thai khẩn cấp dành cho con bú an toàn.
Các bác sĩ cho biết thuốc ngừa thai khẩn cấp có 2 dạng:
- Dạng thuốc chứa hoạt chất levonorgestrel: Tên thương mại là Postinor 1 hoặc Postinor 2;
- Dạng thuốc chứa hoạt chất mifepriston 10mg: Tên thương mại Mifestad 10, Mifentra 10...
Trong đó, chống chỉ định thuốc tránh thai khẩn cấp cho mẹ cho con bú chứa hoạt chất mifepristone 10mg. Chính vì vậy, phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ có thể sử dụng dạng thuốc chứa hoạt chất levonorgestrel là Postinor 1 hoặc Postinor 2 mà không sợ ảnh hưởng đến bé.
Mặc dù một viên thuốc tránh thai khẩn cấp loại cho con bú chỉ chứa progestin ít nên không gây hại quá nhiều. Tuy nhiên, kể cả người đang nuôi con bằng sữa mẹ lẫn mọi đối tượng nữ giới nói chung đều chỉ nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong những trường hợp thật sự cần thiết. Không nên nghĩ đến lựa chọn này hoặc lạm dụng thường xuyên nếu còn có thể áp dụng được những biện pháp ngừa thai khác.
Một số lưu ý khi dùng thuốc ngừa thai loại cho con bú
Nếu muốn dùng thuốc ngừa thai trong giai đoạn đang cho bú, chị em phụ nữ cần ghi nhớ những điểm sau:
Tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn về phương pháp ngừa thai phù hợp nhất
- Tham khảo ý kiến bác sĩ - dược sĩ trước để được hướng dẫn về phương pháp ngừa thai phù hợp nhất [ngay cả khi chỉ dùng thuốc tránh thai khẩn cấp loại cho con bú liều thấp];
- Một số tác dụng phụ khi uống thuốc tránh thai nội tiết giai đoạn cho con bú bao gồm: Giảm lượng sữa tiết ra; bé trở nên cáu gắt và khó chịu [thường gặp nhưng chưa có nghiên cứu chứng minh]; tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 [đặc biệt nếu có tiền sử tiểu đường thai kỳ];
- Cân nhắc lựa chọn một biện pháp tránh thai khác nếu lượng sữa tiết ra giảm làm ảnh hưởng đến trọng lượng của bé, hoặc mẹ bị thiếu ngủ và kiệt sức khiến thuốc không hiệu quả;
- Hạn chế tối đa sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp: Thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa thành phần nội tiết tố cao để ngăn chặn mạnh mẽ sự làm tổ của trứng. Khi dùng thuốc có thể ảnh hưởng nhiều đến việc tiết sữa mẹ. Nếu bắt buộc phải dùng, chị em tránh cho con bú trong 2-3 ngày sau khi uống thuốc.
- Nên sử dụng bao cao su để tránh thai, đồng thời ngăn ngừa các bệnh lây lan qua đường tình dục.
- Khi thấy rằng việc thiếu ngủ và kiệt sức có thể làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai thì cần sử dụng các biện pháp khác.
Thực tế, phụ nữ đang cho con bú vẫn có khả năng mang thai nên cần chủ động áp dụng các biện pháp tránh thai an toàn. Thuốc tránh thai khẩn cấp dành cho con bú chứa hoạt chất levonorgestrel sẽ không gây hại đến trẻ, do đó chị em có thể yên tâm sử dụng khi thật sự cần thiết. Nếu tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ, phụ nữ đến gặp bác sĩ để được tư vấn lựa chọn cách tránh thai lâu dài và phù hợp với bà mẹ đang cho con bú nhất.
Thanh Hoa
Nguồn Tham khảo: Tổng hợp
Là một loại thuốc viên tránh thai chỉ có duy nhất thành phần progestin. Nó thường được gọi là “mini-pill”. Bình thường, có hai loại thuốc tránh thai nội tiết cho phụ nữ: Loại estrogen và progestin [progestin là một dạng tổng hợp của progesterone]. Vì loại mini-pill này chỉ chứa progestin chứ không chứa estrogen, nên tác dụng phụ sẽ ít hơn.
Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai chỉ có progestin?
Thuốc tránh thai này có 3 cơ chế hoạt động. Đầu tiên, như những thuốc viên tránh thai bình thường khác, thuốc chỉ có progestin làm cho cơ thể “nghĩ’’ rằng bạn đang có thai và làm buồng trứng ngưng phóng thích trứng. Thứ hai, viên ‘mini-pill’ gây một số thay đổi ở tử cung [nơi thai nhi phát triển], làm cho tử cung thay đổi theo chiều hướng không thuận lợi cho sự làm tổ của phôi thai, thậm chí ngay cả khi đã rụng trứng. Và thứ ba, viên thuốc chỉ có progestin làm chất nhầy giữa tử cung và âm đạo trở nên dày và đặc [tử cung thông ra bên ngoài qua đường âm đạo]. Tinh trùng phải mất rất nhiều thời gian để vượt qua lớp chất nhầy dày đặc này mới có thể tiếp xúc được với trứng.
Thuốc tránh thai progestin có tốt hơn các loại thuốc tránh thai khác không?
Viên tránh thai chỉ có progestin tốt hơn các loại thuốc tránh thai bình thường khác nếu sử dụng trong những trường hợp đang cho con bú vì loại thuốc này sẽ không ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa [estrogen làm giảm chất lượng và số lượng sữa].
Loại này cũng an toàn hơn các loại thuốc tránh thai bình thường trong một số trường hợp như ở phụ nữ trên 35 tuổi, những trường hợp hút thuốc lá, tăng huyết áp, béo phì và có tiền sử các bệnh về đông máu.
Viên tránh thai thông thường làm cho một vài phụ nữ bị đau dạ dày hay đau đầu nhiều. Trong khi đó, viên chỉ có progestin thường không gây ra các tác dụng phụ này.
Sử dụng viên tránh thai progestin vẫn có thể có thai?
Không có biện pháp tránh thai nào là hoàn hảo cả, thậm chí ngay cả khi đã sử dụng đúng cách. Khoảng 2 đến 3 phụ nữ trong số 100 trường hợp sử dụng đúng cách viên tránh thai chỉ có progestin vẫn có thể có thai. Nguy cơ có thai này là giống nhau ở hầu hết các thuốc tránh thai thông thường. Với viên chỉ có progestin, điều rất quan trọng là phải uống đúng giờ hàng ngày. Nếu không uống đúng giờ hàng ngày, nguy cơ có thai sẽ tăng lên. Nên nhớ rằng cả hai loại viên uống tránh thai đều mang lại hiệu quả tốt hơn chỉ sử dụng bao cao su.
Nhược điểm của viên tránh thai progestin?
Có thể bị ra máu nhẹ giữa chu kỳ trong vài tháng đầu khi bạn bắt đầu uống viên tránh thai progestin. Điều này có thể gây khó chịu nhưng không có nguy cơ nào đối với sức khỏe. Dấu hiệu này có thể ngừng khi dùng thuốc được vài tháng. Nếu máu ra nhiều khiến bạn lo lắng, hãy trao đổi với bác sỹ.
Một tác dụng phổ biến của viên tránh thai progestin là hay gây cảm giác đói, điều này có thể làm bạn tăng cân. Tác dụng phụ này sẽ chấm dứt khi bạn ngưng sử dụng thuốc. Đau tức ngực cũng có thể xảy ra.
Giống như các loại thuốc uống tránh thai khác, viên tránh thai progestin phải được uống trước đó một tháng mới có hiệu quả tránh thai. Vì vậy, trong tháng đầu tiên, phải cần sử dụng thêm những biện pháp tránh thai khác như là bao cao su.
Viên tránh thai progestin đạt hiệu quả tốt nhất nếu bạn uống đúng giờ mỗi ngày. Giờ uống thuốc là rất quan trọng đối với viên tránh thai progestin hơn những loại uống tránh thai khác. Nếu uống thuốc muộn hơn 3 giờ bắt buộc phải uống ngay lập tức và sử dụng thêm biện pháp tránh thai khác [bao cao su] trong vòng 48 giờ.
Nếu quên uống một ngày, phải sử dụng phương pháp tránh thai thứ 2 cho hết chu kỳ đó [cho đến chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo]. Không thể uống 2 viên vào ngày tiếp theo như cách uống cho loại thuốc tránh thai thông thường.
Cũng giống như thuốc tránh thai khác, viên tránh thai progestin cũng không thể phòng ngừa được những bệnh lây truyền qua đường tình dục [STIs].
Xem thêm bài Những điều cần biết về thuốc tránh thaiTài liệu tham khảo
//familydoctor.org/familydoctor/en/prevention-wellness/sex-birth-control/birth-control/progestin-only-contraceptives.html