Bắp và bẹ ở đây đều có nghĩa là “ngô”. Từ bẹ, bắp là từ ngữ địa phương, ngô là từ ngữ toàn dân. Từ ngữ toàn dân là lớp từ ngữ được sử dụng rộng rãi trong cả nước.
• Ghi nhớ: Khác với từ ngữ toàn dân, từ ngữ địa phương là từ ngữ chỉ sử dụng ở một [hoặc một số địa phương nhất định].
II. BIỆT NGỮ XÃ HỘI
- Trong đoạn văn của Nguyên Hồng có chỗ tác giả dùng mẹ, có chỗ thì dùng mợ. Mợ và mẹ là hai từ đồng nghĩa. Trước đây, mợ là tiếng con gọi mẹ ở tầng lớp trung lưu và thượng lưu. Còn mẹ là từ ngữ toàn dân. Trong đoạn văn này, tác giả dùng mẹ trong lời kể với độc giả, và mợ trong câư đáp với người cô. Cậu, mạ là tiếng gọi cha mẹ ở tầng lớp trung lưu và thượng lưu trong xã hội trước Cách mạng tháng Tám.
- Từ ngỗng chỉ điểm hai. Từ trúng tủ chỉ khi làm bài gặp được bài đã giải rồi hoặc học kĩ rồi. Các từ ngữ này thường được giới học sinh sử dụng.
• Ghi nhớ: Khác với từ ngữ toàn dân, biệt ngữ xã hội chỉ được dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định.
III. SỬ DỤNG TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG, BIỆT NGỮ XÃ HỘI
1. Khi sử dụng từ ngữ địa phương hoặc biệt ngữ xã hội cần chú ý không nên lạm dụng. Chỉ nên dùng hai loại từ ngữ này trong khẩu ngữ, trong giao tiếp thường nhật khi đốI tượng giao tiếp là người cùng địa phương cùng tầng lớp xã hội. Có như thế mới không gây khó khăn trong giao tiếp.
2. Trong các đoạn thơ, văn trong bài, tác giả vẫn sử dụng một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội [mô, bầy tui, ví, nớ hiện chừ, ra ni, cá, dằm thượng, mối] cốt để tô đậm tính cách địa phương của nhân vật, để tăng tính biểu cảm.
• Ghi nhớ: Việc sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội phải phù hợp với tình huống giao tiếp. Trong thơ văn tác giả có thể sử dụng một số từ ngữ.
Mời các bạn tham khảo Soạn Văn 8 bài Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội do VnDoc đăng tải sau đây. Tài liệu Soạn Văn 8 giúp các bạn học sinh nắm rõ kiến thức về khái niệm, cách sừ dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội để từ đó học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 8. Sau đây là nội dung chi tiết, mời các bạn tham khảo.
Soạn bài Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội mẫu 1
I. Từ ngữ địa phương
Từ địa phương: Bắp, bẹ.
Từ ngữ toàn dân: Ngô.
II. Biệt ngữ xã hội
- Câu a:
Trong các đoạn văn này, có chỗ tác giả dùng từ mẹ, có chỗ dùng từ mợ vì hai từ cùng chỉ người sinh ra chúng ta, nhưng ở hai trường hợp khác nhau.
Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, tầng lớp trung lưu và thượng lưu mẹ được gọi bằng mợ, cha được gọi bằng cậu.
- Câu b:
Từ ngỗng có nghĩa là điểm thấp [điểm 2 – hình dáng con ngỗng giống số 2], trúng tủ có nghĩa là đề thi vào đúng câu đã học kĩ.
Tầng lớp thường dùng các từ này là học sinh, sinh viên.
III. Sử dụng từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội
1. Khi sử dụng từ ngữ địa phương hoặc biệt ngữ xã hội cần chú ý không nên quá lạm dụng vì không phải từ nào đối tượng giao tiếp cũng có thể hiểu được.
2. Trong các đoạn thơ, văn trên tác giả vẫn sử dụng một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội nhằm mục đích đế tô màu sắc địa phương, tính cách của nhân vật và tăng tính biểu cảm.
IV. Luyện tập
1. Tìm thêm một số từ ngữ địa phương
Chén - bát, vô - vào, tía - bố, mô - đâu, rứa - thế, khóm - dứa, răng - sao,…
2. Từ ngữ của tầng lớp học sinh:
- Đúp: Không được lên lớp, phải học lại lớp cũ
Thằng Nam bị đúp do đánh nhau và thi trượt đấy.
- Cúp học: Trốn tiết, trốn buổi học
Hôm nay cúp học tiết cuối đi chơi không?
- Phao: Tài liệu
Ngày mai thi, cậu đã chuẩn bị phao chưa?
3. Trường hợp nên dùng từ ngữ địa phương và trường hợp không nên dùng từ ngữ địa phương
Trường hợp nên dùng từ ngữ địa phương: a
Trường hợp nên dùng từ ngữ toàn dân: b, c, d, e, g
Soạn Văn: Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội mẫu 2
Từ ngữ địa phương
- Từ địa phương: Bắp, bẹ
- Từ ngữ toàn dân: Ngô
Biệt ngữ xã hội
- Trong các đoạn văn này, có chỗ tác giả dùng từ mẹ, có chỗ dùng từ mợ vì hai từ cùng nói về một người, nhưng ở hai trường hợp khác nhau. “mẹ” là cách gọi khi tự nói với lòng mình, gọi phổ biến chung, gọi “mợ” khi nói với người cô, đó là cách gọi trước Cách mạng tháng Tám.
- Từ ngỗng có nghĩa là điểm thấp [điểm 2 – hình dáng con ngỗng giống số 2], trúng tủ có nghĩa là đề thi vào đúng câu đã học kĩ.
Tầng lớp thường dùng các từ này là giới học sinh, sinh viên.
Sử dụng từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội
Câu 1 [trang 57 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1]: Khi sử dụng từ ngữ địa phương hoặc biệt ngữ xã hội cần chú ý không nên quá lạm dụng vì không phải từ nào đối tượng giao tiếp cũng có thể hiểu được.
Câu 2 [trang 57 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1]: Trong văn thơ các tác giả vẫn dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội vì chúng có thể làm tăng hiệu quả biểu đạt.
Luyện tập
Câu 1 [trang 58 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1]:
Từ ngữ địa phương
Từ ngữ toàn dân
Tía, thầy, cậu hùm, cọp mô, rứa tê khau
Cha, bố hổ đâu, thế nào kia gầu [múc nước]
Câu 2 [trang 59 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1]:
- Một số từ ngữ của tầng lớp học sinh:
+ Ngỗng [điểm 2], cọc trâu [điểm 1], trứng [điểm 0]: Bài viết của tao được con ngỗng mày ạ.
+ Phao [tài liệu]: Phao này khó phát hiện lắm!
Câu 3 [trang 59 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1]:
- Trường hợp nên dùng từ ngữ địa phương: a
- Trường hợp nên dùng từ ngữ toàn dân: b, c, d, e, g
Câu 4* [trang 59 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1]: Một số câu ca dao, hò, vè của địa phương:
- Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.
[Ca dao]
[Tê – kia, ni – này]
...................................
Trên đây là Soạn bài Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội ngắn gọn, hy vọng thông qua tài liệu này, các em sẽ nắm được những kiến thức cơ bản về Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội, từ đó làm các bài tập liên quan hiệu quả. Để xem bài soạn những bài tiếp theo, mời các bạn vào chuyên mục Soạn Văn 8 trên VnDoc nhé. Chuyên mục tổng hợp bài soạn Ngữ văn 8 theo từng bài, giúp các em biết cách soạn văn 8, từ đó học tốt Văn 8 hơn.
Ngoài tài liệu trên, các bạn học sinh còn có thể tham khảo Soạn bài lớp 8, Soạn Văn Lớp 8 [ngắn nhất] và các đề thi học kì 1 lớp 8, học kì 2 lớp 8 các môn Toán, Văn, mà chúng tôi đã sưu tầm và chọn lọc. Với đề thi lớp 8 này giúp các bạn rèn luyện thêm kỹ năng giải đề và làm bài tốt hơn. Chúc các bạn ôn thi tốt.
Từ ngữ địa phương là gì lớp 8?
Từ địa phương là những từ chỉ được sử dụng ở một hoặc một số địa phương nhất định. Ví dụ: thầy, u, tía, má, thơm, heo, tru, bông, …
Biết ngụ xã hội là gì Ngữ văn 8?
Biệt ngữ xã hội là những từ ngữ chỉ được sử dụng trong một tầng lớp xã hội cụ thể. Trong mỗi xã hội, có những tầng lớp khác nhau với các đặc điểm và vai trò riêng. Do đó, mỗi tầng lớp xã hội có thể có biệt ngữ riêng để thể hiện sự đồng thuận, nhận diện và tạo sự gắn kết trong cộng đồng.