Cảm nhận về bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên
[rule_3_plain]Học247 mời các em cùng tham khảo bài văn mẫu Cảm nhận về bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên dưới đây. Với bài văn mẫu này các em sẽ có dịp rèn luyện và tăng lên kỹ năng viết văn ngày càng hay hơn. Mời các em cùng tham khảo nhé! Ngoài ra, để làm phong phú thêm tri thức cho bản thân, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Ông đồ.
1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài cụ thể
a. Mở bài:
– Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm.
b. Thân bài: Cảm nhận tác phẩm
* Cảm nhận về hình ảnh ông đồ thời Nho học thịnh hành
– Thời gian: Mùa xuân với hoa đào nở.
– Hành động: bày mực tàu, giấy đỏ – phương tiện chủ yếu của các nhà nho.
– Vị trí: Bên phố đông người ⇒ sự đông vui, náo nhiệt lúc xuân về.
⇒ Hình ảnh thân thiện, thân thuộc trong mỗi dịp tết tới xuân về thuở xưa.
– “Bao nhiêu người thuê viết… khen tài”: Sự thịnh thế của Hán học, các nhà Nho khẳng định vị trí của mình trong lòng người, đó là những con người được ngưỡng mộ vì tài năng, học vấn.
⇒ Góp phần ko nhỏ khắc gợi ko khí náo nhiệt truyền thống, nét văn hóa ko thể bỏ qua của mùa xuân trong tiềm thức cựu truyền của dân tộc.
⇒ Nhịp thơ nhanh ⇒ giữa ko khí nô nức, ông đồ như một người nghệ sĩ, mang hết tài năng của mình hiến cho cuộc đời.
* Cảm nhận về hình ảnh ông đồ lúc Nho học lụi tàn
– “Nhưng mỗi năm mỗi vắng”: từ “nhưng” tạo bước ngoặt trong xúc cảm người đọc, sự suy vi ngày càng rõ nét, người ta có thể cảm nhận một cách rõ ràng, day dứt nhất.
– “Người thuê viết nay đâu?”: câu hỏi thời thế, cũng là câu hỏi tự vấn.
⇒ Sự đối lập của quang cảnh với 2 khổ đầu ⇒ nỗi niềm day dứt, vẫn ông đồ xưa, vẫn tài năng đấy xuất hiện nhưng ko cần người nào thuê viết, ngợi khen.
– “Giđấy đỏ …nghiên sầu”: Hình ảnh nhân hoá, giấy bẽ bàng sầu tủi, mực buồn đọng trong nghiên hay chính tâm tình của người nghệ sĩ buồn đọng, ko thể tan biến được.
– “Lá bàng…mưa bị bay”: Tả cảnh ngụ tình: nỗi lòng của ông đồ. Đây là hai câu thơ rực rỡ nhất của bài thơ. Lá vàng rơi gợi sự lẻ loi, tàn tạ, buồn phiền, mưa bụi bay gợi sự u ám, lạnh lẽo ⇒ tâm trạng con người u buồn, lẻ loi, tủi phận.
* Cảm nhận về tình cảm của thi sĩ:
– Thời gian: Mùa xuân với hoa đào nở [lại: sự lặp lại tuần hoàn của cảnh tự nhiên].
– Hình ảnh: “Không thấy”, phủ nhận sự có mặt của một người đã từng trở thành niềm ngưỡng vọng.
⇒ Kết cấu đầu cuối tương ứng làm nổi trội chủ đề bài thơ.
– “Những người muôn năm cũ…hiện giờ?”: Câu hỏi đặt ra dường như ko phải để tìm một câu trả lời, đó như một niềm than thân, thương phận mình.
⇒ Câu hỏi tu từ nhằm bộc lộ niềm tiếc thương, day dứt hết sức tâm thành của tác giả trước sự suy vi của Nho học đương thời.
c. Kết bài:
– Khái quát trị giá nội dung, nghệ thuật của bài thơ: Khắc họa thành công hình ảnh ông đồ và câu chuyện về cuộc đời của người nghệ sĩ Nho học với kết cấu chặt chẽ, ngôn từ gợi cảm…
– Liên hệ bài học hiện nay: Giữ gìn những trị giá tốt đẹp của văn hóa truyền thống.
3. Bài văn mẫu
Đề bài: Cảm nhận về bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên dưới dạng một bài văn ngắn.
Gợi ý làm bài:
3.1. Bài văn mẫu số 1
Bài thơ ngũ ngôn gồm 5 khổ, khắc họa trọn vẹn một chỉnh thể nghệ thuật: ông đồ, trên trục thời kì tuyến tính, từ quá khứ tới ngày nay, từ còn tới mất, từ thời khắc hoàng kim cho tới lúc chỉ còn vang bóng.
Nếu coi bài thơ là một bức họa về hình ảnh về chân dung ông đồ thì ở góc nhìn thứ nhất là ông đồ – người nghệ sỹ tài hoa thuở còn duyên.
Sự xuất hiện của ông đồ gắn liền với vòng quay đều đặn của thời kì, cứ thế ko thể khác:
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa, rồng bay.
Thời gian được tính bằng hoa đào nở y tín hiệu báo xuân, sắc màu được dệt nên bởi sắc đào tươi thắm, giấy đỏ rực rỡ, nhịp sống được tính bằng phố đông người qua, tình cảm của người đời được biểu lộ bằng hình ảnh: Bao nhiêu người thuê viết, tấm tắc ngợi khen tài.
Hoa đào tới đây đã nhường chỗ cho hoa tay y bàn tay tài hoa của ông đồ đưa tới đâu nhưng như gấm hoa nở ra tới đó. Nét chữ từ bàn tay như có phép tiên của ông được so sánh như phượng múa rồng bay. Đây là hình ảnh so sánh đẹp, giàu trị giá tạo hình, nét thăng hoa trong tiếng nói của Vũ Đình Liên gợi tả nét chữ mềm mại nhưng linh thiêng, phóng khoáng nhưng thanh nhã, có hồn như phượng múa, rồng bay. Nét chữ đấy dường như cũng chập chờn bay lên giữa hào quang của trời xuân, của sắc đào tươi thắm. Đây là một nét vẽ đẹp, ngợi ca ông đồ, một tài năng nghệ thuật.
Ta nhớ tới cây bút thần của Lê Mã Lương trong một câu chuyện cổ Trung Quốc, nét bút đưa tới đâu, vạn vật như có thần sống dậy, sinh sôi tới đó, vẽ chim, chim cất cánh bay, vẽ công, công xòe ra múa lượn… Bao nhiêu tài năng, tâm huyết của ông đồ được gửi gắm trong nét chữ tài hoa đó. Đây là thời kỳ đắc ý nhất của ông: cái đẹp lên ngôi, tài năng được trân trọng.
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu
Giđấy đỏ buồn ko thắm
Mực đọng trong nghiên sầu.
Từ nhưng báo hiệu một điều gì đó mang sự biến động dù ít hay nhiều, điệp từ mỗi…mỗi làm cho câu thơ dài ra về thời kì,ko gian, cái sự lắng xuống, kéo dài đó là sự tự xoa dịu cho thực tại về việc xin chữ Ông Đồ đã ko được rộng rãi như ngày xưa nữa. Tác giả đã tự đặt ra cho mình một câu hỏi về những người thuê viết chữ đã vãng dần, phải chăng họ cũng đã mờ nhạt tình yêu theo năm tháng với con chữ Nho lúc đã tăng trưởng một nguồn chữ mới “chữ Quốc Ngữ”,sự chảy trôi nhanh của thời đại . Người ko được thuê, vật ko được sử dụng làm từng thứ trong mỗi câu trở thành thấm nỗi buồn cùng con người nhờ sử dụng thành công giải pháp tu từ nhân hóa. Giờ đây, sự xuất hiện của ông đồ trái ngược với sự vui tươi, lòng kính trọng, tin yêu từ người xin chữ bằng cả tấm lòng vốn có ban sơ, một nét đẹp rất riêng dành cho mùa xuân đã tạm thời lắng dần. Nhưng mà với các ông đồ giờ này:
Ông đồ vẫn ngồi đây
Qua đường ko người nào hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay.
Ông “vẫn chờ, vẫn ngồi đây” vẫn là cái sự điềm đạm, cao quý như năm nào nhưng đáp lại bằng sự thờ ơ lạnh nhạt của người dân. Tác ví thử một người đứng từ xa trông vào và phải thốt lên sự ngậm ngùi cho sự nghiệp của những ông đồ, sự quên lãng, đẩy ra bên lề của những tờ thư pháp cổ, thờ ơ trước sự tồn tại của ông Đồ là những gì đáng để chúng ta đau đáu, suy nghĩ, đồng cảm.
Theo nhịp độ của thời kì, hết đông tàn rồi tới xuân sang, và hoa đào lại nở. Nhưng cảnh cũ còn đây nhưng người xưa ko còn nữa.
Năm nay hoa đào nở,
Không thấy ông đồ xưa
Hình ảnh ông đồ đã thật sự nhoà đi theo thời kì trong ký ức của con người. Tết tới, ko thấy ông đồ xưa, trên đường phố vẫn tấp nập người qua lại nhưng, ông đồ với mực tàu giấy đỏ đã vắng bóng rồi. Hình ảnh ông đồ đã đi vào quá khứ. Trong sự khắc nghiệt của thời kì hồng quân xoay vần, vật đổi sao dời, ông đồ cố giơ đôi tay gầy guộc để bám lấy cuộc đời. Nhưng một con én ko tạo được mùa xuân thì một ông đồ già cũng ko làm sao xoay lại nên cảnh đời. Ông đã ko còn nhẫn nại để bám lấy cuộc sống phũ phàng đấy nữa. Ông ra đi để lại sau lưng quá khứ huy hoàng của một thời vang bóng. Bài thơ kết thúc là lời tự vấn của thi sĩ với nỗi bâng khuâng tiếc thương ngậm ngùi.
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu hiện giờ?
Hai câu thơ như một nén nhang tưởng vọng về một thời đại vàng son của nền Nho học vốn là truyền thống của nền văn hoá dân tộc. Những người muôn năm cũ ko còn nữa nhưng hương hồn họ, trị giá nhưng họ đã góp phần vào cuộc sống ý thức của tổ quốc giờ đang ở đâu? Câu hỏi đấy vương vấn mãi trong lòng tác giả cũng như trong lòng người đọc.
Ông đồ là hình tượng, là di tích tiều tuỵ đáng thương của một thời đã tàn. Ông như ngọn đèn loé sáng làm đẹp cho đời rồi vụt tắt. Cái hay của bài thơ là tuy viết theo thể ngũ ngôn, chỉ vẻn vẹn có năm khổ nhưng đã gói trọn một số phận, một lớp người, một thế hệ. Bài thơ làm thức tỉnh bao con người bởi âm điệu trầm buồn, những câu hỏi gợi xúc cảm, tiếng nói trong sáng giản dị, câu thơ vừa có hình ảnh vừa có sức gợi cảm. Nó đã khắc hoạ được cuộc đời tàn tạ của một thế hệ nho sĩ đồng thời xen lẫn nỗi niềm hoài cảm, luyến tiếc của thi sĩ. Mấy người nào ko khỏi giật thót về sự hờ hững tới mức nhẫn tâm của mình đối với lớp trí thức Nho học ngày xưa để rồi hối hận nuối tiếc trong muộn màng mỗi lúc đọc lại bài thơ.
Việc xin chữ từ đó đã trở thành những ký ức ngọt ngào nhưng những thế hệ cũ đã được chứng kiến, thưởng thức.Tác phẩm đã khắc họa chân thực nhất về Ông Đồ, đưa tới được thông điệp xin chữ Ông Đồ là một truyền thống rất hay, đáng phải giữ gìn cho thế hệ sau của dân tộc, góp phần giáo dục lối sống làm người cho người trẻ.
Hiện nay đã xuất hiện thêm tuy ko nhiều “ông tiểu đồ” ở những khu vực có tính văn hóa, những khu tiêu khiển trong dịp Tết Việt nhưng đã thỏa mãn niềm ham mê thư pháp ở người dân, họ góp phần tiếp nối bản sắc dân tộc, tô điểm cho thị thành như một nét đẹp ngày Xuân.
3.2. Bài văn mẫu số 2
Trong nền văn hóa dân tộc, hình tượng những Ông Đồ trong dịp tết cựu truyền đã đi vào lòng người dân. Một nét đẹp mang học vấn,mang trí tưởng tượng dồi dào, mỗi con chữ các Ông Đồ viết dành cho người đi xin chữ đều mang một ý nghĩa không giống nhau, nhưng quy chung lại sức Việt ta vẫn quan niệm xin cái may mắn theo ước nguyện của họ cho một năm mới thuận buồm xuôi gió.Nhưng dường như những sự thay đổi đã làm cho nét đẹp đấy phai nhạt phần nào, hình ảnh Ông Đồ in trong tâm trí trong thơ của tác giả Vũ Đình Liên thật rõ ràng, thâm thúy. Ông Đồ là những người có khả năng viết chữ Nho điêu luyện. Chữ Nho là một loại chữ đầy hình tượng, giàu ý nghĩa. Những người này được tập huấn, học hành tốt trong nền văn hóa nho giáo, xúc tiếp với chữ Hán nhiều thi và đỗ đạt có bằng vị, được xác nhận, những người này có thể làm thêm để kiếm sống bằng nghề viết thuê.
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Trên phố đông người qua.
Có thể thấy được ko khí Tết đã về qua những nhánh hoa đào nở cũng báo hiệu một mùa xuân mới lại về cùng với đất trời. Tâm trạng con người dường như cũng khoan khoái, vui tươi, tấp nập sẵn sàng cho những ngày Tết m Lịch đặc trưng quan trọng của tổ quốc. Vào chính khoảnh khắc này, Ông Đồ có thể trình bày tài năng của mình qua công việc ý nghĩa, thoải mái, kiếm sống qua việc viết chữ theo yêu cầu của người hứng thú với con chữ, đồ nghề của ông đơn giản chỉ là “Mực tàu, giấy đỏ, cùng tri thức”.Hình ảnh Ông Đồ được tác giả nhắc tới với sự thân yêu, gợi lại sự an lành, vui vẻ trái lại với sự xô bồ của đường phố, ông bình dị, điềm đạm nhưng vẫn , thu hút được rất đông người qua lại là tâm điểm của sự chú ý của bức tranh này. Bức tranh tác giả vẽ ra trong sự ghi nhớ đầy tiếng động, hình ảnh, cả nhân vật, có kí ức về thời kì đẹp nhất của mùa xuân tuyệt vời. Mở ra cho ta một đoạn 4 câu thơ đầy ý nghĩa tiếp theo.
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
Hoa tay thảo những nét.
Như phượng múa rồng bay.
Sự giản dị mang theo những phẩm chất quý báu của mình khiến ông thu hút được nhiều người. Họ muốn xin chữ, xin cái đẹp từ ông. Ông cũng rất ấm lòng lúc nghe được những câu mang nghĩa ” tấm tắc khen tài”, sự trân trọng trong từng con chữ làm cho ” bao nhiêu người thuê viết” với ý nghĩa to lớn vừa học để có tri thức, học chữ Nho để làm người quan trọng nhất là đề cao mối quan hệ của mỗi con người và năm đức tính cần có thông qua việc học chữ, đó là: Nhân, Nghĩa, Lễ Trí, Tín, qua đó hướng con người đi theo một trục đường tốt đẹp nhất. Các câu thơ tiếp theo để mô tả rõ nhất sự tài năng của ông đồ. Và người có nhiều hoa tay ko chỉ viết chữ, nhưng họ còn tạo ra được cả một tác phẩm như một bức tranh mang nhiều ý nghĩa nghệ thuật.
Dẫu rằng sự hiện hữu của ông đồ góp thêm nét đẹp truyền thống êm ấm, trang trọng cho ngày Tết và nét chữ “như phượng múa rồng bay” kia cố níu kéo lấy chút thể diện cuối cùng, được mọi người thán phục, ngưỡng mộ nhưng tránh sao khỏi cảm giác bẽ bàng, sượng sùng? Nhưng cái danh dự còn sót lại nhỏ nhoi đấy cũng đâu tồn tại mãi, nó vẫn bị thời kì khắc nghiệt vùi lấp ko tiếc thương:
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu
Giđấy đỏ buồn ko thắm
Mực đọng trong nghiên sầu.
Khổ thơ là một sự hụt hẫng trong ánh mắt tìm kiếm: “Người thuê viết nay đâu?”, là nhịp thời kì khắc khoải tới đau lòng: “Mỗi năm mỗi vắng”. Sự tàn lụi của nền văn hoá Nho học là một điều thế tất, cái mới sẽ thay thế cái cũ, ánh hào quang nào trước sau cũng dần một tắt, bị quên lãng, thờ ơ trong dòng đời vất vả với những kế mưu sinh, nhưng hiện thực phũ phàng cũng làm cho lớp hậu sinh như Vũ Đình Liên ko khỏi ái ngại, tiếc thương lúc trước mặt mình là một cảnh vật hoang vắng, đượm buồn. Trong sắc phai bẽ bàng của giấy, sự kết đọng lạnh lòng của mực tự thân nó đã dâng lên một nỗi buồn tủi. Là ngoại cảnh nhưng cũng là tâm trạng, một nỗi buồn thấm thía, làm cho những vật vô tri vô giác cũng nhuốm sầu như chủ sở hữu của chúng “một mình mình biết, một mình mình buồn”, “trĩu nặng những ưu tư, xót xa trước thời thế thay đổi”. Và càng đáng buồn hơn, tới khổ thơ thứ tư thì còn lại cái hình ảnh của ông đồ lặng lẽ, lẻ loi giữa quang cảnh lạnh lẽo:
Ông đồ vẫn ngồi đấy
Qua đường ko người nào hay
Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài trời mưa bụi bay.
Năm nay hoa đào nở,
Không thấy ông đồ xưa,
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu hiện giờ?
Bằng hi vọng mỏng manh còn lại, chút gắng gỏi vì miếng cơm manh áo, ông đồ vẫn nhẫn nại ngồi đợi. Nhưng đáp lại sự đợi chờ vô vọng đó là những dáng tấp nập qua lại của mọi người, hờ hững, quên đi sự hiện diện của ông. Giữa cái ồn ĩ, náo động xung quanh là bóng vía cô độc của ông đồ. Sự đối lập giữa ông đồ và cuộc sống tất bật khiến thi sĩ ngậm ngùi thương cảm. Giữa ko gian đông người đấy, ông đồ vẫn ngồi, bóng vía trầm tư có khác chăng Nguyễn Khuyến trước kia “tựa gối ôm cần lâu chẳng được”. Từng đợt lá vàng rơi xuống đường, rơi trên giấy cùng ánh mắt thờ thẫn như ngờ ngạc trông ra màn mưa bụi mờ mịt thật ám ảnh, làm cho con người dâng lên bao nỗi xót xa, đánh động vào lương tri của mỗi người. Không gian hoang vắng tới thê lương. Bỗng nhiên tôi lại nghĩ tới câu thơ của Yến Lan trong Bến My Lăng: “Trăng thì đầy rơi vàng trên mặt sách”. “Lá vàng rơi trên giấy” cũng gợi ra cái ko gian thấm đẫm nỗi buồn. “Lá vàng rơi”, cũng như số phận hẩm hiu của ông đồ đã tới hồi kết thúc.
—–Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp—–
Phân tích hai khổ thơ cuối bài thơ Ông Đồ của Vũ Đình Liên
8739
Phân tích hình ảnh Ông đồ trong bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên
3416
Phân tích bài thơ Ông đồ của thi sĩ Vũ Đình Liên
4124
[rule_2_plain]#Cảm #nhận #về #bài #thơ #Ông #đồ #của #Vũ #Đình #Liên