Ban Thường vụ Đảng ủy khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội [Đảng bộ TP. Hà Nội] vừa gửi văn bản đến Đảng ủy Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp cho ý kiến về việc ban hành 23 quyết định phân công nhiệm vụ cán bộ của trường có dấu hiệu sai quy định.
Theo văn bản, cơ quan này cho biết, việc ban hành 23 quyết định phân công nhiệm vụ, phụ trách các phòng, khoa trường ĐH Mỹ thuật Công nghiệp chưa thực hiện đúng quy trình công tác cán bộ, quản lý cán bộ theo các quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước. Ban thường vụ Đảng ủy Khối cũng yêu cầu Đảng ủy trường chỉ đạo Hội đồng trường rà soát và thu hồi các quyết định nói trên.
Trước đó, trong ngày 10/6/2021, bà Đặng Mai Anh [Phó Hiệu trưởng phụ trách Đại học Mỹ thuật Công nghiệp] đã ký 2 quyết định, đến ngày 15/6, ký đồng loạt 21 quyết định phân công nhiệm vụ viên chức tại nhiều khoa, phòng của trường. Trong đó có những người được phân công nhiệm vụ phụ trách.
Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp.
Những quyết định của bà Mai Anh đã gây ra y kiến trái chiều và đơn thư khiếu nại. Đơn cử như trường hợp Trưởng Khoa Thiết kế thời trang bị bà Mai Anh cho thôi chức vụ và phân công người khác phụ trách. Trong khi đó, cán bộ này cho rằng mình không thuộc trường hợp thôi chức vụ theo quy định và việc phân công người mới không đúng nguyên tắc.
Mới đây, Hội đồng Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp cũng đã ban hành Nghị quyết yêu cầu bà Đặng Mai Anh [Phó hiệu trưởng phụ trách] thu hồi, hủy bỏ các quyết định phân công nhiệm vụ viên chức và văn bản có liên quan đã ban hành không đúng các quy định hiện hành của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ trước ngày 12/7/2021.
Hội đồng trường cũng giao tập thể lãnh đạo trường và bà Đặng Mai Anh chỉ đạo việc xem xét, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc ban hành các quyết định nêu trên.
Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp từ 3 năm nay chưa có hiệu trưởng. Sau khi hiệu trưởng về hưu năm 2018, trường vẫn chưa bổ nhiệm lại chức danh này mà chỉ có bà Đặng Mai Anh làm Phó Hiệu trưởng phụ trách. Ngoài bà Mai Anh, trường Mỹ thuật cũng không có phó hiệu trưởng nào khác trong những năm gần đây. Theo đó, hầu hết việc điều hành tại Trường Mỹ thuật do bà Mai Anh đảm nhiệm.
Bên cạnh việc bổ nhiệm phân công nói trên, Trường Mỹ thuật còn đang vướng rắc rối khi hàng trăm sinh viên khóa DH15 [Khóa 2015-2020] bị treo bằng tốt nghiệp dù học xong và đủ điều kiện tốt nghiệp gần 1 năm nay. Việc chậm cấp bằng đã ảnh không nhỏ đến quyền lợi của sinh viên, nhất là trong thời gian đi tìm việc làm. Theo quy định, sau 30 ngày kể từ khi học sinh được công nhận tốt nghiệp, nhà trường phải cấp bằng.
Sau nhiều lùm xùm và bị kỷ luật khiển trách đến thôi chức hiệu trưởng trường ĐH Mỹ thuật Việt Nam của ông Lê Văn Sửu hồi năm 2020 thì nay đơn thư tiếp tục phản ánh việc giới thiệu, làm quy trình bổ nhiệm Phó Hiệu trưởng nhà trường.
Theo đơn thư phản ánh, quy trình giới thiệu bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo quản lý Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đối với Trưởng khoa Đồ hoạ Nguyễn Nghĩa Phương gây nhiều bức xúc. Cụ thể, về chuyên môn, năm 2019, sau khi xét tốt nghiệp cho toàn thể sinh viên K6 ngành Thiết kế Đồ họa, khoa Đồ họa và Nhà trường mới phát hiện: toàn bộ điểm môn học Marketing của sinh viên không có trên hệ thống. Đây là một trong những môn học bắt buộc có đầu điểm để tính điều kiện học và cấp bằng đối với sinh viên chuyên ngành Thiết kế Đồ họa của Nhà trường. Trưởng khoa Đồ hoạ Nguyễn Nghĩa Phương đã đề nghị giáo viên dạy marketing làm một văn bản công nhận tất cả các sinh viên đã đạt môn học mà không có bài kiểm tra kết thúc môn học, không có đủ điều kiện công nhận hoàn thành môn học theo đúng quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Việc này, Thanh tra Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã kết luận, yêu cầu cá nhân Trưởng khoa Đồ họa Nguyễn Nghĩa Phương và tập thể lãnh đạo khoa kiểm điểm và báo cáo Ban Giám hiệu để xử lý. Tuy nhiên, đến nay, kết quả và việc giải quyết dứt điểm việc họp và xử lý kỉ luật trên, vẫn chưa được Ban Giám hiệu Nhà trường công bố theo đúng quy định.
Đáng chú ý, ngày 18/6/2020 tại Đại hội Đảng bộ Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam lần thứ XIII, dù đang trong quá trình giải quyết đơn thư khiếu nại đối với cá nhân đảng viên Nguyễn Nghĩa Phương, nhưng trong danh sách đề cử bầu Ban Chấp hành Đảng bộ trường đại học Mỹ thuật Việt Nam lần thứ XIII nhiệm kỳ 2020-2025, ông Phương vẫn có tên. Dù đã có ý kiến, kiến nghị ngay tại đại hội, song Đoàn Chủ tịch vẫn giới thiệu đề nghị Đại hội tiến hành bầu cử theo quy định. Tuy nhiên, qua hai lần bỏ phiếu, ông Phương chỉ đạt 12/39 phiếu, không đạt số phiếu theo quy định
Sau dó, tháng 10/2020, tại hội nghị toàn thể cán bộ giảng viên và nhân viên trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, bỏ phiếu tín nhiệm và giới thiệu để phong tặng Nhà giáo Ưu tú đối với Trưởng khoa Nguyễn Nghĩa Phương, một lần nữa, với tỉ lệ phiếu không đạt yêu cầu [chưa đủ 80% theo quy định], Trưởng khoa Đồ họa Nguyễn Nghĩa Phương đã không được toàn thể Nhà trường tín nhiệm và không đủ điều kiện phong tặng Nhà giáo ưu tú trong năm 2020.
Tuy nhiên, theo phản ánh, trong danh sách Quy hoạch đã được Bộ VHTTDL phê duyệt ngày 25/12/2020 vẫn có tên, nên được giới thiệu để Hội nghị bỏ phiếu tín nhiệm và giới thiệu giữ chức vụ lãnh đạo quản lý Nhà trường. Việc này khiến nhiều cán bộ, giảng viên tiếp tục có ý kiến phản đối.
PV
Có thời giới quý tộc, hàn lâm xem mỹ thuật là đặc quyền, đặc lợi, chỉ dành cho kẻ quyền quý, kẻ lắm tiền, kể cả dẫu có là trọc phú.
Giới bình dân xưa nay không mấy khi dành nhiều thời gian cho mỹ thuật, bởi với họ, cơm áo gạo tiền mới là sự thiết thân, thiếu nó là chết.
Người nông dân xưa cả ngày bán mặt cho đất, bán lưng cho trời còn đâu thời gian thưởng thức mỹ thuật.
Bộ phận khá đông công nhân thời nay sau giờ làm việc, về đến căn phòng trọ chật hẹp, lo xong bữa ăn chỉ còn chút thời gian lướt tivi hoặc điện thoại di động, dẫu muốn họ cũng đâu có điều kiện quan tâm đến mỹ thuật.
Thế nhưng quốc gia không thể không có nền mỹ thuật, thế nên quốc gia phải có đại học mỹ thuật, thế thì đất nước phải có đội ngũ người làm mỹ thuật và thế là mỹ thuật phải có những lùm xùm mang tính “mỹ thuật”.
Bốn điều “thế” nêu trên gọi là “Tứ thế”, đương nhiên nó không phải là đặc trưng của mỹ thuật đương đại Việt Nam mà chỉ là cách nghĩ của một người - vốn tự coi là không đủ “trình” để đánh giá mỹ thuật.
Năm 2016, một tờ báo đã đăng bài: “Kỳ vọng mỹ thuật Việt Nam vượt qua giai đoạn khủng hoảng”. [1]
Nhìn tổng thể, phải chăng “giai đoạn khủng hoảng” của mỹ thuật Việt Nam không phải là cá biệt bởi nhiều năm gần đây trong các lĩnh vực văn học, âm nhạc, thơ ca,… thật khó tìm thấy những tác phẩm có thể sống mãi với thời gian như thời kỳ chiến tranh chống ngoại xâm bảo vệ tổ quốc.
Sự khủng hoảng của mỹ thuật Việt Nam liệu có bao trùm lên cái nôi của mỹ thuật nước nhà là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam?
Người Việt có câu “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”, thế nên dù có là đại học mỹ thuật thì ngôi trường này cũng không thể không mang những đặc điểm của nền giáo dục - vốn bị khá nhiều học giả, tác giả đánh giá là thất bại.
Thất bại đầu tiên và dễ nhận thấy ở đại học này là vị hiệu trưởng nhà trường, nhà giáo ưu tú - Tiến sĩ Lê Văn Sửu.
| Ai tính nhầm cho ông Lê Văn Sửu nhận tiền khống 108 tiết vượt giờ? |
Mới đây Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tại kết luận xác minh nội dung tố cáo đối với ông Lê Văn Sửu, Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã kiến nghị: “Kiểm điểm trách nhiệm Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam”. [2]
Vì sao lãnh đạo một ngôi trường chuyên dạy về cái đẹp [mỹ thuật], một nhà giáo ưu tú lại bị cơ quan thanh tra kiến nghị “Kiểm điểm trách nhiệm”?
Cán bộ lãnh đạo nhận thức chưa đầy đủ về pháp luật, mắc lỗi khi điều hành cơ quan, đơn vị không phải là chuyện lạ, vậy nên cũng không cần đi sâu vào việc ông Sửu với vai trò là Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam [từ tháng 4/2013 đến nay], ba năm liền không tổ chức Hội nghị Công chức, viên chức nhà trường hay chuyện bỏ gần chục tỷ xây dựng thư viện điện tử nhưng sinh viên không thể đăng nhập,…
Vấn đề cần bàn luận là tâm đức và tài năng của một nhà giáo, nhất là khi nhà giáo đó được nhà nước phong tặng danh hiệu “Nhà giáo ưu tú”.
Cùng bốn chữ “thế” nêu trên xin nói thêm về ba chữ “tiền, tài và tâm”.
Về chuyện tiền:
Được biết có một nghiên cứu sinh tên là Lê Văn Sửu bảo vệ luận án tiến sĩ đề tài “Hội họa trong thơ và chất thơ trong hội họa Việt Nam” vào ngày 12/02/2008 tại Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam. Nghiên cứu sinh này khi đó là Phó Trưởng phòng Đào tạo, trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. [3]
Là người quản lý ngôi trường dạy về cái đẹp, lại là nhà giáo ưu tú, ông Sửu chắc chắn phải biết quy định về định mức giảng dạy của Hiệu trưởng và chắc ông vẫn đủ minh mẫn để nhớ thực sự mình đã dạy bao nhiêu tiết.
Vậy vì sao ông Sửu còn chìa tay cầm số tiền dạy vượt định mức [108 tiết] mà cấp dưới “tính nhầm” cho ông để đến nỗi phải trả lại khi bị phát hiện?
Báo Thanhtra.com.vn kết luận nhà giáo ưu tú Lê Văn Sửu đã “Trục lợi thanh toán tiền vượt giờ đến hàng trăm tiết”. [4]
“Trục lợi” là cách nói khác của câu “ăn của dân không từ một thứ gì” vốn được dùng để nói về “bầy sâu” đang đục khoét đạo đức, văn hóa xã hội, bòn rút ngân sách làm giàu cho riêng mình.
Vấn đề là một cựu bộ trưởng làm một vụ gần 70 tỷ đồng [3 triệu USD] thì hơn 100 tiết giảng dạy được mấy triệu đồng mà phải tham, phải đánh đổi danh dự cả đời?
“Gà què ăn quẩn cối xay”, gà không què “ăn quẩn ngân sách” vài triệu đồng có bõ?
Về chuyện tâm:
Có hai bức phù điêu từng được rất nhiều người, cơ quan kêu cứu hàng chục năm nhưng hình như vẫn chưa được “cấp cứu”.
Ngày 12/06/2019, Báo Văn hóa điện tử, cơ quan của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có bài: “Phù điêu có giá trị quý thời Mỹ thuật Đông Dương bị “nhốt”: 15 năm “năn nỉ” vẫn rơi vào quên lãng”. [5]
Bài báo cho biết: “Đó là hai bức phù điêu có nội dung về “Ngư nghiệp” và “Nông nghiệp”, khuôn khổ khoảng 2m x 6m và 2m x 10m.
Về hiện trạng, hai tác phẩm còn khá nguyên vẹn. Về giá trị nghệ thuật, đây là hai bức phù điêu quý có chất lượng nghệ thuật cao, sáng tác vào những năm 30 của thế kỷ trước, được gắn trong tổng thể kiến trúc của ngôi nhà học hình họa của Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội, xây dựng từ ngày thành lập trường”.
| Bức phù điêu bị “nhốt”, 15 năm “năn nỉ” vẫn rơi vào quên lãng [ảnh Baovanhoa.vn] |
Bài báo liệt kê tên khá nhiều cá nhân nổi tiếng trong giới mỹ thuật đã kiến nghị song không thấy tên ông Lê Văn Sửu trong số đó.
Ba tháng sau khi bài báo nêu trên được đăng, tháng 9/2019 ông Lê Văn Sửu phê duyệt và cho dựng một bức phù điêu trên tường tòa nhà ngay cạnh lối vào trường.
Cận cảnh một phần bức phù điêu với hình người thày giống hệt ông Lê Văn Sửu |
Bức phù điêu mô tả một phòng học với người mẫu bán khỏa thân và ông thày đứng giảng chẳng có gì đặc biệt nếu chân dung ông thày đó không giống hệt ông Lê Văn Sửu.
Nếu là người có tâm, là thế hệ học trò biết đến câu “uống nước nhớ nguồn” thì hẳn ông Sửu phải rất phiền lòng vì tác phẩm có giá trị nghệ thuật, lịch sử của những người thày thế hệ đầu tiên của trường này còn sót lại đến hôm nay bị “nhốt” đến 15 năm trong khi lại chăm chút cho hình ảnh của chính mình.
Về chuyện tài:
Hiệu trưởng Lê Văn Sửu là Chủ tịch hội đồng duyệt phác thảo phù điêu cùng ông Ngô Tuấn Phong [Hiệu phó] và một số giảng viên chuyên ngành chấm tác phẩm 9,5 điểm vì tác giả đã có “sáng tạo nội dung và hình thức nghệ thuật”. [6]
Một chuyên gia điêu khắc bình luận: “Cánh tay chỉ của người thầy sai về cấu trúc xương, điểm hút ở mắt cũng mắc lỗi”. [6]
Quan sát bức phù điêu, không phải là chuyên gia điêu khắc cũng có thể thấy mắt ông thày đang bị “hút” đến điểm nào trên cơ thể người mẫu.
Một tác phẩm bị giới phê bình và dư luận chê tơi tả nhưng lại được cho tới 9,5 điểm có phản ánh tài năng, trình độ người chấm?
Với ba chứ “T” gắn với vị hiệu trưởng, nhà giáo ưu tú Lê Văn Sửu nêu trên, vì sao Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ dừng ở mức kiến nghị “cá nhân ông Lê Văn Sửu cùng tập thể lãnh đạo Trường, Chủ tịch Công đoàn nghiêm túc rút kinh nghiệm,…, tập thể lãnh đạo trường họp kiểm điểm trách nhiệm cá nhân của ông Lê Văn Sửu”?
Và “sợi dây kinh nghiệm” mà cơ quan chủ quản Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu “rút” có giống như Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân từng đề cập: “sợi dây dài nhất là sợi dây kinh nghiệm, rút hoài không hết”?
Tài liệu tham khảo:
[1] //dantri.com.vn/van-hoa/ky-vong-my-thuat-viet-nam-vuot-qua-giai-doan-khung-hoang-20161206151213822.htm
[2] //thanhtra.com.vn/thanh-tra/hoat-dong-nganh/kiem-diem-trach-nhiem-hieu-truong-truong-dai-hoc-my-thuat-viet-nam-169908.html
[3] //vicas.org.vn/fellow.aspx?sitepageid=587&id=37
[4] //thanhtra.com.vn/thanh-tra/hoat-dong-nganh/kiem-diem-trach-nhiem-hieu-truong-truong-dai-hoc-my-thuat-viet-nam-169908.html
[5] //baovanhoa.vn/giai-tri/my-thuat-nhiep-anh/artmid/478/articleid/19318/tiep-bai-phu-dieu-co-gia-tri-quy-thoi-my-thuat160dong-duong-bi-nhot%E2%80%9D-15-nam-%E2%80%9Cnan-ni%E2%80%9D-van-roi-vao-quen-lang
[6] //vnexpress.net/phu-dieu-co-hinh-hieu-truong-dai-hoc-my-thuat-gay-tranh-cai-4028441.html
Xuân Dương