Mẹ ngũ hành là ai

Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải nghĩa tượng 5 mẹ ngũ hành – Chúa Bà Ngũ Hành phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các tri thức về Phong tục, văn hóa tâm linh, các nghi lễ khác tại đây => Phong tục tập quán

Trong tôn giáo thờ nữ thần, thờ Mẫu tại Việt Nam, nếu như trong các miếu, đền tại miền Bắc thường thờ các thánh Mẫu, ông Hoàng, Bà Chúa, … thì tại các đền miền Nam, Chúa Bà Ngũ Hành hay còn gọi là bà Ngũ Hành, Ngũ Hành Nương Nương hay 5 mẹ Ngũ Hành được thờ tự rộng rãi hơn cả. Vậy tục thờ này cụ thể như thế nào? Cúng Đầy Tháng sẽ giới thiệu cho độc giả trong bài viết sau đây.

Xem thêm: Bà Chúa Ngọc là người nào? Giải nghĩa tục Bà Chúa Ngọc độ mạng, ban phúc lành cho con hương

Chúa Bà Ngũ Hành là người nào? Tục thờ Ngũ Hành Nương Nương

Trước tiên, để tìm hiểu về Chúa Bà Ngũ Hành, chúng ta tìm hiểu qua về khái niệm Ngũ Hành.

Ngũ Hành là khái niệm bắt nguồn từ quan niệm triết học của người Trung Quốc cổ. Theo đó, quan niệm này chỉ ra rằng trời đất, vũ trụ được vận hành bởi 5 yếu tố: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Tức biểu tượng tuần tự cho kim loại, gỗ, nước, lửa và đất. Gọi tắt 5 yếu tố này là Ngũ Hành. Mỗi yếu tố lại có sự tương sinh tương khắc theo quy luật nhất mực. Quy luật này đã được tăng trưởng và ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực thuộc đời sống xã hội như y khoa, ẩm thực, thiên văn, …

Dần dần, thuyết Ngũ Hành được tôn giáo hóa, trở thành sự thờ phụng mang tính chất tâm linh thiêng liêng rộng rãi tại rất nhiều nước Á Đông, trong đó có Việt Nam. 

Với sự tiếp thu có lựa chọn hòa quyện với những tôn giáo dân gian đã có trước, người Việt cổ đã đưa thuyết này vào thờ phụng với hình tượng đại diện là Chúa Bà Ngũ Hành hay 5 mẹ Ngũ Hành. Cũng từ đó, tục thờ Ngũ Hành Nương Nương được tạo nên. 

Xem thêm: Chúa Bà Ngũ Hành có thuộc hệ thống Tứ Phủ hay ko? Trả lời ngay.

Chúa Bà Ngũ Hành

Với đặc điểm là một nước nông nghiệp trồng lúa nước. Vụ mùa bội thu cuộc sống no đủ hay ko phụ thuộc rất nhiều vào nắng, gió, mưa sa của trời đất nên tôn giáo thờ Chúa Bà Ngũ Hành càng tăng trưởng và trở thành rộng rãi tại Việt Nam đặc thù tại các tỉnh Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ. 

Xem thêm: Những xem xét lúc dâng lễ Tứ Vị Vua Bà tại đền Cờn Môn Nghệ An, ko phải người nào cũng biết.

Các vị Chúa Bà Ngũ Hành được thờ tự bao gồm:

  • Đệ Nhất Chúa Bà Kim Tinh Thần Nữ 
  • Đệ Nhị Chúa Bà Mộc Tinh Thần Nữ
  • Đệ Tam Chúa Bà Thủy Tinh Thần Nữ
  • Đệ Tứ Chúa Bà Hỏa Phong Thần Nữ
  • Đệ Ngũ Chúa Bà Thổ Đức Thần Nữ

Các sắc phong của Chúa Bà

Sắc phong của các đời vua chúa rất quan trọng. Bởi nó là minh chứng quan trọng trình bày tính chính thống quan phương của triều đình cho phép xã dân được thờ tự Ngũ Hành Nương Nương. Đồng thời xác nhận Chúa Bà là vị nữ thần đồng vị giống những bách thần khác theo quan niệm của người xưa.

Theo đó, Ngũ Hành Nương Nương đã được triều Nguyễn sắc phong và liệt vào tự điển truyền tới nghìn đời sau. Sắc phong cho Bà Ngũ Hành được tồn tại dưới hai dạng là phong chung và phong riêng tùy thuộc vào việc thờ tự tại mỗi địa phương. Bởi có những địa phương chỉ thờ tự một trong năm bà hoặc cũng có thể thờ cả năm bà. Thứ hạng cao nhất nhưng Chúa Bà được phong đó là thượng đẳng thần – hàng vị thần cao nhất. 

Cũng theo khảo sát các tư liệu Sắc phong, bài vị, văn tế còn tồn tại tới ngày nay tại các di tích thì tên gọi chung của 5 mẹ ngũ hành thường là Ngũ Hành Thần Nữ, Ngũ Hành Nương Nương, Ngũ Hành Tiên Nương. Tại mỗi di tích, tên gọi của từng bà cũng ko tương đồng. Có lúc là Kim đức thánh phi, Thủy đức thánh phi hoặc Hỏa ý thức nữ hay Chúa Sắt thần nữ,…

Dâng lễ 5 mẹ Ngũ Hành

Chúa Bà Ngũ Hành được tôn thờ rộng rãi trong nhân gian bởi người ta tin rằng các Bà có những quyền năng liên quan tới mọi ngành nghề như đất đai, củi lửa, kim loại, … có thể phù trợ và ban lộc cho ngư gia, thợ thủ công, nông dân, … giúp họ làm ăn thuận tiện, có của ăn, của để. Vì việc thờ tự Chúa Bà Ngũ Hành trở thành một tục lệ rộng rãi nên Chúa Bà được thờ tự rất nhiều tại các đền miếu, đặc thù là ở khu vực phương Nam, Việt Nam, việc sắm lễ, cúng lễ cũng gần như tương tự nhau.

Về việc sắm lễ, giống như việc thờ các vị thần linh Tứ Phủ khác, nhân dân cũng sắm lễ, dâng hương Chúa Bà vào những ngày đầu năm đầu tháng với các thứ lễ đầy đủ, tùy tâm. Nếu như bạn muốn có một lễ vật có thể dâng cúng trong khoảng thời gian dài trên ban thờ thánh thì có thể tham khảo Oản Tài Lộc. Oản Tài Lộc có thể được lâu với thời kì khoảng 6 tháng được trang trí tỉ mỉ, trang trọng rất thích hợp đặt trong ko gian cúng lễ.

Oản dâng Chúa Bà Ngũ Hành ko có quy định gì cụ thể chỉ có điều lúc đã sắm lễ bạn nên sắm đủ cho 5 bà với 5 loại màu tuần tự xanh đỏ vàng trắng đen. Sau đây là gợi ý một quanh Oản Tài Lộc ngũ sắc được làm bởi Cúng Đầy Tháng thích hợp dâng Ngũ Hành Nương Nương. Bạn vui lòng tham khảo thêm Oản Lễ Tứ Phủ để lựa chọn thêm những oản màu tuyệt đẹp còn lại.

Oản lễ Ngũ Hành Nương Nương ngũ sắc
Oản lễ Ngũ Hành Nương Nương ngũ sắc

Oản Tài Lộc thuộc thương hiệu Cúng Đầy Tháng là loại oản đặc thù, được đơn vị này đầu tư nghiên cứu, thiết kế sao cho thích mắt, vừa lòng người mua lại thích hợp với văn hóa thờ tự Chúa Bà Ngũ Hành của người Việt. Loại oản này đặc thù thích hợp dâng lên các vị chúa bà trình bày lòng thành tâm của người lễ bởi các cụ thể trang trí trên oản đều thuộc chất liệu cao cấp, được sắp xếp có chủ ý, mang nhiều ý nghĩa tốt lành. Oản chính là vật đại diện tài lộc cầu một năm tấn tài, tấn lộc, tấn bình yên tới với gia chủ. 

Các đền, miếu thờ Chúa Bà Ngũ Hành

Trước kia, Ngũ Hành Nương Nương thường được thờ trong những am, miếu, điện, … rộng rãi nhất là các ngôi miếu lớn, nhỏ nhưng người dân quen gọi ngắn gọn là “miếu ngũ hành” hay “miếu bà”. Ngoài ra cũng có những tên gọi khác nhưng tên miếu gắn với tên địa phương, bên trong có đặt tượng thờ Chúa Bà Ngũ Hành.
Tại vùng đất phương nam, những ngôi miếu Bà xuất hiện khắp nơi. Nhiều hơn cả là tại các vùng nông thôn. Thỉnh thoảng, Chúa Bà được thờ tại miếu riêng giống như các vị thần khác thường thấy nhưng cũng có lúc Chúa Bà được phối thờ trang trọng trong các am thờ nhỏ hoặc các ban thờ riêng tại các miếu thờ hay tại đình, lăng, … Chúa Bà được thờ rộng rãi tại các miếu liền kề nhau trên khắp các thôn ấp đường phố. Như tại quận Gò Vấp thuộc tỉnh Gia Định cũ, nơi có rất nhiều chùa, miếu, thì chỉ một trong hai khu phố liền kề nhau, đã có tới bốn chỗ thờ Chúa Bà Ngũ Hành. Hay trong đất thổ cư, vườn tược của mình, nhiều nhà giàu cũng cung dựng ngôi miếu thờ Bà thật nhỏ đặt ngay cạnh ao nuôi cá hay chuồng gà vịt. Hay thỉnh thoảng, chúa bà cũng được cạnh ban thờ Thành Hoàng [vị thần bảo hộ cho làng xã] cùng với Thổ Địa, Tiền Hiền, Hậu Hiền, … Lễ cúng vía bà cũng lớn như lễ cúng vía thành Hoàng vậy. Ko chỉ thế, dù thuộc về tôn giáo dân gian chứ ko thuộc tôn giáo “thờ Phật” nhưng Ngũ Hành Nương Nương vẫn được thờ trong chùa. Tiêu biểu là những ngôi chùa cổ như chùa Phổ Đà Quan Âm – Gò Vấp, Chùa Vạn Thọ [quận 1], Chùa Bình An [Bình Tân], … Điều này cho thấy, tục thờ Chúa Bà Ngũ Hành đã rộng rãi và tăng trưởng sâu rộng tới nhường nào trong đời sống dân cư người Việt,

Ngày kỵ của Chúa Bà Ngũ Hành

Theo đúng tục lệ thì lễ vía Bà Chúa Ngũ Hành là vào ngày 19/3 âm lịch nhưng cũng có nơi cúng lễ vào một số ngày khác, nhưng vẫn chỉ xoay quanh tháng 3 âm lịch. Bởi theo người Việt quan niệm thì “tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ”, nên lệ này luôn được giữ.

Trước ngày kỵ của bà, bà con thường làm lễ “đắp y cho Mẹ” tức nghi tiết lau chùi, sơn sửa thay áo mới cho các pho tượng Chúa Bà. Tới ngày kỵ, ngoài việc sắm lễ, dâng hương Ngũ Hành Nương Nương thì tại các miếu thờ bà còn mời người về múa bóng rỗi, hát, tế, dâng bông Chúa Bà. 

Tương tự tục thờ Chúa Bà Ngũ Hành là tục thờ rộng rãi trong tập thể người Việt đặc thù người Việt ở phương Nam. Đó là nét đẹp tâm linh đáng trân trọng trong văn hóa tôn giáo thờ nữ thần, mẫu thần.

[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]

Xem thêm:   Nội dung chi tiết bài văn khấn cầu xin công danh sự nghiệp

Giải nghĩa tượng 5 mẹ ngũ hành – Chúa Bà Ngũ Hành

Giải nghĩa tượng 5 mẹ ngũ hành - Chúa Bà Ngũ Hành -

Trong tôn giáo thờ nữ thần, thờ Mẫu tại Việt Nam, nếu như trong các miếu, đền tại miền Bắc thường thờ các thánh Mẫu, ông Hoàng, Bà Chúa, … thì tại các đền miền Nam, Chúa Bà Ngũ Hành hay còn gọi là bà Ngũ Hành, Ngũ Hành Nương Nương hay 5 mẹ Ngũ Hành được thờ tự rộng rãi hơn cả. Vậy tục thờ này cụ thể như thế nào? Cúng Đầy Tháng sẽ giới thiệu cho độc giả trong bài viết sau đây.

Xem thêm: Bà Chúa Ngọc là người nào? Giải nghĩa tục Bà Chúa Ngọc độ mạng, ban phúc lành cho con hương

Chúa Bà Ngũ Hành là người nào? Tục thờ Ngũ Hành Nương Nương

Trước tiên, để tìm hiểu về Chúa Bà Ngũ Hành, chúng ta tìm hiểu qua về khái niệm Ngũ Hành.

Ngũ Hành là khái niệm bắt nguồn từ quan niệm triết học của người Trung Quốc cổ. Theo đó, quan niệm này chỉ ra rằng trời đất, vũ trụ được vận hành bởi 5 yếu tố: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Tức biểu tượng tuần tự cho kim loại, gỗ, nước, lửa và đất. Gọi tắt 5 yếu tố này là Ngũ Hành. Mỗi yếu tố lại có sự tương sinh tương khắc theo quy luật nhất mực. Quy luật này đã được tăng trưởng và ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực thuộc đời sống xã hội như y khoa, ẩm thực, thiên văn, …

Dần dần, thuyết Ngũ Hành được tôn giáo hóa, trở thành sự thờ phụng mang tính chất tâm linh thiêng liêng rộng rãi tại rất nhiều nước Á Đông, trong đó có Việt Nam. 

Với sự tiếp thu có lựa chọn hòa quyện với những tôn giáo dân gian đã có trước, người Việt cổ đã đưa thuyết này vào thờ phụng với hình tượng đại diện là Chúa Bà Ngũ Hành hay 5 mẹ Ngũ Hành. Cũng từ đó, tục thờ Ngũ Hành Nương Nương được tạo nên. 

Xem thêm: Chúa Bà Ngũ Hành có thuộc hệ thống Tứ Phủ hay ko? Trả lời ngay.

Chúa Bà Ngũ Hành

Với đặc điểm là một nước nông nghiệp trồng lúa nước. Vụ mùa bội thu cuộc sống no đủ hay ko phụ thuộc rất nhiều vào nắng, gió, mưa sa của trời đất nên tôn giáo thờ Chúa Bà Ngũ Hành càng tăng trưởng và trở thành rộng rãi tại Việt Nam đặc thù tại các tỉnh Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ. 

Xem thêm: Những xem xét lúc dâng lễ Tứ Vị Vua Bà tại đền Cờn Môn Nghệ An, ko phải người nào cũng biết.

Các vị Chúa Bà Ngũ Hành được thờ tự bao gồm:

  • Đệ Nhất Chúa Bà Kim Tinh Thần Nữ 
  • Đệ Nhị Chúa Bà Mộc Tinh Thần Nữ
  • Đệ Tam Chúa Bà Thủy Tinh Thần Nữ
  • Đệ Tứ Chúa Bà Hỏa Phong Thần Nữ
  • Đệ Ngũ Chúa Bà Thổ Đức Thần Nữ

Các sắc phong của Chúa Bà

Sắc phong của các đời vua chúa rất quan trọng. Bởi nó là minh chứng quan trọng trình bày tính chính thống quan phương của triều đình cho phép xã dân được thờ tự Ngũ Hành Nương Nương. Đồng thời xác nhận Chúa Bà là vị nữ thần đồng vị giống những bách thần khác theo quan niệm của người xưa.

Theo đó, Ngũ Hành Nương Nương đã được triều Nguyễn sắc phong và liệt vào tự điển truyền tới nghìn đời sau. Sắc phong cho Bà Ngũ Hành được tồn tại dưới hai dạng là phong chung và phong riêng tùy thuộc vào việc thờ tự tại mỗi địa phương. Bởi có những địa phương chỉ thờ tự một trong năm bà hoặc cũng có thể thờ cả năm bà. Thứ hạng cao nhất nhưng Chúa Bà được phong đó là thượng đẳng thần – hàng vị thần cao nhất. 

Cũng theo khảo sát các tư liệu Sắc phong, bài vị, văn tế còn tồn tại tới ngày nay tại các di tích thì tên gọi chung của 5 mẹ ngũ hành thường là Ngũ Hành Thần Nữ, Ngũ Hành Nương Nương, Ngũ Hành Tiên Nương. Tại mỗi di tích, tên gọi của từng bà cũng ko tương đồng. Có lúc là Kim đức thánh phi, Thủy đức thánh phi hoặc Hỏa ý thức nữ hay Chúa Sắt thần nữ,…

Dâng lễ 5 mẹ Ngũ Hành

Chúa Bà Ngũ Hành được tôn thờ rộng rãi trong nhân gian bởi người ta tin rằng các Bà có những quyền năng liên quan tới mọi ngành nghề như đất đai, củi lửa, kim loại, … có thể phù trợ và ban lộc cho ngư gia, thợ thủ công, nông dân, … giúp họ làm ăn thuận tiện, có của ăn, của để. Vì việc thờ tự Chúa Bà Ngũ Hành trở thành một tục lệ rộng rãi nên Chúa Bà được thờ tự rất nhiều tại các đền miếu, đặc thù là ở khu vực phương Nam, Việt Nam, việc sắm lễ, cúng lễ cũng gần như tương tự nhau.

Về việc sắm lễ, giống như việc thờ các vị thần linh Tứ Phủ khác, nhân dân cũng sắm lễ, dâng hương Chúa Bà vào những ngày đầu năm đầu tháng với các thứ lễ đầy đủ, tùy tâm. Nếu như bạn muốn có một lễ vật có thể dâng cúng trong khoảng thời gian dài trên ban thờ thánh thì có thể tham khảo Oản Tài Lộc. Oản Tài Lộc có thể được lâu với thời kì khoảng 6 tháng được trang trí tỉ mỉ, trang trọng rất thích hợp đặt trong ko gian cúng lễ.

Oản dâng Chúa Bà Ngũ Hành ko có quy định gì cụ thể chỉ có điều lúc đã sắm lễ bạn nên sắm đủ cho 5 bà với 5 loại màu tuần tự xanh đỏ vàng trắng đen. Sau đây là gợi ý một quanh Oản Tài Lộc ngũ sắc được làm bởi Cúng Đầy Tháng thích hợp dâng Ngũ Hành Nương Nương. Bạn vui lòng tham khảo thêm Oản Lễ Tứ Phủ để lựa chọn thêm những oản màu tuyệt đẹp còn lại.

Oản lễ Ngũ Hành Nương Nương ngũ sắc
Oản lễ Ngũ Hành Nương Nương ngũ sắc

Oản Tài Lộc thuộc thương hiệu Cúng Đầy Tháng là loại oản đặc thù, được đơn vị này đầu tư nghiên cứu, thiết kế sao cho thích mắt, vừa lòng người mua lại thích hợp với văn hóa thờ tự Chúa Bà Ngũ Hành của người Việt. Loại oản này đặc thù thích hợp dâng lên các vị chúa bà trình bày lòng thành tâm của người lễ bởi các cụ thể trang trí trên oản đều thuộc chất liệu cao cấp, được sắp xếp có chủ ý, mang nhiều ý nghĩa tốt lành. Oản chính là vật đại diện tài lộc cầu một năm tấn tài, tấn lộc, tấn bình yên tới với gia chủ. 

Các đền, miếu thờ Chúa Bà Ngũ Hành

Trước kia, Ngũ Hành Nương Nương thường được thờ trong những am, miếu, điện, … rộng rãi nhất là các ngôi miếu lớn, nhỏ nhưng người dân quen gọi ngắn gọn là “miếu ngũ hành” hay “miếu bà”. Ngoài ra cũng có những tên gọi khác nhưng tên miếu gắn với tên địa phương, bên trong có đặt tượng thờ Chúa Bà Ngũ Hành.
Tại vùng đất phương nam, những ngôi miếu Bà xuất hiện khắp nơi. Nhiều hơn cả là tại các vùng nông thôn. Thỉnh thoảng, Chúa Bà được thờ tại miếu riêng giống như các vị thần khác thường thấy nhưng cũng có lúc Chúa Bà được phối thờ trang trọng trong các am thờ nhỏ hoặc các ban thờ riêng tại các miếu thờ hay tại đình, lăng, … Chúa Bà được thờ rộng rãi tại các miếu liền kề nhau trên khắp các thôn ấp đường phố. Như tại quận Gò Vấp thuộc tỉnh Gia Định cũ, nơi có rất nhiều chùa, miếu, thì chỉ một trong hai khu phố liền kề nhau, đã có tới bốn chỗ thờ Chúa Bà Ngũ Hành. Hay trong đất thổ cư, vườn tược của mình, nhiều nhà giàu cũng cung dựng ngôi miếu thờ Bà thật nhỏ đặt ngay cạnh ao nuôi cá hay chuồng gà vịt. Hay thỉnh thoảng, chúa bà cũng được cạnh ban thờ Thành Hoàng [vị thần bảo hộ cho làng xã] cùng với Thổ Địa, Tiền Hiền, Hậu Hiền, … Lễ cúng vía bà cũng lớn như lễ cúng vía thành Hoàng vậy. Ko chỉ thế, dù thuộc về tôn giáo dân gian chứ ko thuộc tôn giáo “thờ Phật” nhưng Ngũ Hành Nương Nương vẫn được thờ trong chùa. Tiêu biểu là những ngôi chùa cổ như chùa Phổ Đà Quan Âm – Gò Vấp, Chùa Vạn Thọ [quận 1], Chùa Bình An [Bình Tân], … Điều này cho thấy, tục thờ Chúa Bà Ngũ Hành đã rộng rãi và tăng trưởng sâu rộng tới nhường nào trong đời sống dân cư người Việt,

Ngày kỵ của Chúa Bà Ngũ Hành

Theo đúng tục lệ thì lễ vía Bà Chúa Ngũ Hành là vào ngày 19/3 âm lịch nhưng cũng có nơi cúng lễ vào một số ngày khác, nhưng vẫn chỉ xoay quanh tháng 3 âm lịch. Bởi theo người Việt quan niệm thì “tháng tám giỗ cha, tháng ba giỗ mẹ”, nên lệ này luôn được giữ.

Trước ngày kỵ của bà, bà con thường làm lễ “đắp y cho Mẹ” tức nghi tiết lau chùi, sơn sửa thay áo mới cho các pho tượng Chúa Bà. Tới ngày kỵ, ngoài việc sắm lễ, dâng hương Ngũ Hành Nương Nương thì tại các miếu thờ bà còn mời người về múa bóng rỗi, hát, tế, dâng bông Chúa Bà. 

Tương tự tục thờ Chúa Bà Ngũ Hành là tục thờ rộng rãi trong tập thể người Việt đặc thù người Việt ở phương Nam. Đó là nét đẹp tâm linh đáng trân trọng trong văn hóa tôn giáo thờ nữ thần, mẫu thần.

[rule_{ruleNumber}]

//oancotam.com/wp-content/uploads/2020/04/Untitled-1-min.jpg

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

[rule_3_plain]

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

[rule_1_plain]

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

[rule_2_plain]

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

[rule_2_plain]

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

[rule_3_plain]

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

[rule_1_plain]

[/toggle]

Nguồn:cungdaythang.com

#Giải #nghĩa #tượng #mẹ #ngũ #hành #Chúa #Bà #Ngũ #Hành

Video liên quan

Chủ Đề