Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trong sữa mẹ có rất nhiều chất dinh dưỡng giúp bé phát triển và tăng sức miễn dịch. Tuy nhiên không phải lúc nào mẹ cũng có thể cho con bú trực tiếp mà cần vắt sữa cho con. Vậy sữa mẹ vắt ra để được bao lâu? Bảo quản sữa mẹ như thế nào để giữ nguyên dưỡng chất?
1. Sữa mẹ vắt ra để được bao lâu?
Trong sữa mẹ chứa rất nhiều chất dinh dưỡng giúp cho trẻ phát triển toàn diện. Trong đó có khá nhiều đường, gồm cả dạng đường đơn và đường đôi. Đường trong sữa mẹ giúp trẻ dễ hấp thu hơn, song cũng dễ lên men, nhanh bị biến chất khi để ngoài môi trường.
Đạm cũng là thành phần chứa nhiều sữa sữa mẹ, gồm đa dạng các loại acid amin. Loại đạm này cũng rất phù hợp, dễ hấp thụ với cơ thể trẻ, song cũng là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi phát triển.
Sữa mẹ để ngoài môi trường quá lâu có nguy cơ bị biến chất, mất chất, nếu bé uống vào có thể bị tiêu chảy, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.
Theo WHO, UNICEF, Viện Dinh Dưỡng quốc gia Việt Nam khuyến cáo về việc lưu giữ sữa mẹ sau khi vắt như sau:
- Nếu sữa mẹ vắt ra để ở nhiệt độ từ 25 độ C đến 35 độ C giữ được 6 giờ đến 8 giờ.
- Nếu để ngăn mát tủ lạnh nhiệt độ từ 4 độ C giữ được từ 3 đến 5 ngày, nếu để ngăn đá tủ lạnh sẽ giữ được 3 tháng.
- Khi lưu trữ trong tủ đông lạnh riêng biệt ở tủ đông chuyên biệt < -18 độ C, có thể bảo quản đến tận 6 tháng.
Trước khi cho trẻ ăn làm ấm sữa, không đun sôi, không dùng lò vi sóng,...
Trữ sữa đông là cách bảo quản sữa mẹ khá phổ biến
Như vậy, sữa mẹ có thể bảo quản sử dụng được khá lâu nếu biết bảo quản đúng cách.
2. Hướng dẫn vắt sữa mẹ và bảo quản đúng cách
2.1. Cách vắt sữa mẹ để lưu trữ
Trữ sữa mẹ nên được thực hiện trong các túi lưu trữ hoặc chai làm từ thủy tinh, nhựa không chứa BPA. Khi vắt sữa mẹ để trữ cần lưu ý:
- Cần vệ sinh sạch sẽ dụng cụ đựng sữa, tay và bầu vú mẹ trước khi vắt.
- Nên vắt thành các chai nhỏ đủ một bữa uống của trẻ, tránh lãng phí.
- Sữa vắt ra cần làm lạnh ngay.
- Không trữ đông lại phần sữa trẻ uống dư.
- Không hòa chung sữa đã trữ đông với sữa mới vắt.
Việc vắt sữa trữ nhiều mỗi ngày có thể khiến mẹ thiếu sữa, không đủ cung cấp cho trẻ bú. Vì thế, mẹ không nên cố ép sữa, cần nghỉ ngơi thoải mái, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để tạo sữa tự nhiên, an toàn.
2.2. Cách vệ sinh dụng cụ hút sữa và đựng sữa
Trước mỗi lần sử dụng, mẹ đều phải vệ sinh sạch sẽ cả dụng cụ hút sữa lẫn đựng sữa như sau:
- Dùng chổi và miếng cọ rửa chuyên dụng vệ sinh sạch.
- Rửa qua dụng cụ hút sữa và đựng sữa bằng nước lạnh.
- Lau rửa kỹ lại phần đáy và các góc kẽ nhỏ.
- Để ráo tự nhiên.
- Tiệt trùng lại bằng nước sôi.
2.3. Lưu ý khi bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh
Thông thường, mẹ sẽ vắt sữa thành nhiều bình mỗi lần trữ trong tủ lạnh dùng dần. Do đó, mẹ nên dán nhãn cho mỗi chai sữa để tiện quản lý, theo dõi dễ dàng hơn, bao gồm các thông tin như:
- Ngày vắt.
- Đánh số thứ tự sử dụng.
- Bao nhiêu ml.
- Có thể có hướng dẫn rã đông nếu cần thiết.
Nên vệ sinh sạch sẽ dụng cụ trước khi hút sữa
3. Hướng dẫn rã đông và sử dụng sữa mẹ đúng cách
3.1. Sử dụng sữa mẹ sau khi vắt
Nếu vắt sữa mẹ để bé sử dụng trong 1 vài giờ thì không nhất thiết phải bảo quản trong ngăn mát hoặc ngăn đá tủ lạnh. Mẹ nên trữ sữa vào các chai sạch, có thể thấy sữa sẽ tự tách thành các lớp khác nhau. Trước khi dùng, bạn xoay chai nhẹ nhàng để trộn đều các lớp, không khuấy hoặc lắc mạnh.
Sau đó có thể cho trẻ uống từ cốc hoặc bình, dùng đủ lượng bé uống một bữa. Nếu dư, không sử dụng lại mà vứt bỏ vì có thể vi khuẩn từ miệng trẻ đã xâm nhập vào sữa.
3.2. Cách rã đông sữa mẹ
Nếu sữa mẹ được bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh, mẹ chỉ cần bỏ ra ngoài để nguội ở nhiệt độ phòng hoặc ngâm trong nước ấm là có thể sử dụng được.
Nếu trữ sữa mẹ trong ngăn đá thì đầu tiên mẹ để sữa xuống ngăn mát tủ lạnh để rã đông, sau đó mới cho ra ngoài hâm nóng ở 40oC. Nên hâm bằng máy hâm sữa hoặc ngâm trong nước nóng.
Hâm sữa từ từ để rã đông
Lưu ý hâm sữa từ từ, không thay đổi nhiệt độ sữa đột ngột làm biến chất các chất dinh dưỡng trong sữa. Nếu không có máy hâm sữa, bạn xả nước ấm làm ấm chai sữa từ từ, sau đó mới tăng nhiệt độ của nước lên cho tới khi nhiệt độ sữa phù hợp.
Tuyệt đối không dùng lò vi sóng hoặc đun sữa trực tiếp để hâm nóng vì việc tăng nhiệt đột ngột, làm nóng không đều sẽ gây phá hủy một số chất và kháng thể trong sữa.
Sữa mẹ trữ đông nếu quá ngày sử dụng không nên cố dùng cho trẻ uống vì một số chất trong sữa có thể đã biến đổi.
4. Sữa mẹ trữ đông đổi màu có sao không?
Thông thường, sữa trữ lạnh sau khi rã đông sử dụng có thể có màu khác so với sữa tươi vừa vắt ra. Màu sữa có thể là hơi vàng, hơi xanh hoặc nâu nhẹ, có thể bị tách thành các lớp như sữa chua. Sữa rã đông có thể xuất hiện mùi như xà phòng do sự phân tán của các chất béo.
Nếu sữa mẹ được trữ đông đúng cách, còn thời gian dùng thì mẹ cứ yên tâm cho bé uống, sữa này vẫn an toàn nhé.
Màu sắc sữa rã đông có thể hơi khác sữa vừa vắt
Như vậy, MEDLATEC đã trả lời thắc mắc sữa mẹ vắt ra để được bao lâu và hướng dẫn trữ sữa, rã đông đúng cách. Mẹ hãy áp dụng để chăm sóc trẻ tiện lợi và dễ dàng hơn nhé. Nếu cần hỗ trợ tư vấn thêm, hãy liên hệ với bệnh viện đa khoa MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được giải đáp.
Có nên hút sữa ra bình cho con bú không là câu hỏi của rất nhiều bà mẹ nuôi con nhỏ. Việc bé bú bình đem lại nhiều lợi ích nên mẹ có thể tham khảo để thực hiện nuôi con theo cách này.
Hiện nay, có nhiều phụ nữ chọn hút sữa ra bình cho con bú. Tuy nhiên, phương pháp này vẫn gây nhiều băn khoăn bởi không ít người lo sợ hút sữa bằng máy sẽ dễ gây mất sữa. Vậy hút sữa hoàn toàn có bị mất sữa hay không?
Việc hút sữa bằng máy có gây mất sữa hay không còn tùy thuộc vào việc bạn có hút sữa đúng cách và thường xuyên hay không. Nếu hút sữa đúng cữ, đủ cữ thì lượng sữa không những không bị mất mà đôi khi còn tăng đáng kể. Đây cũng là cách mà những sản phụ ít sữa áp dụng để kích sữa cho đủ nhu cầu của bé.
Ngược lại, nếu không hút sữa đúng cách sẽ dễ gây mất sữa. Không đúng cách ở đây có nghĩa là bạn hút không đúng cữ [mỗi hôm hút một khung giờ khác nhau], không đủ cữ [hôm hút lâu thời gian, hôm hút ngắn thời gian]… Vì thế, để tránh mất sữa, sản phụ cần biết hút sữa đúng cách là như thế nào trước khi bắt tay vào hút sữa vì hút sữa bằng máy khác với việc em bé bú mẹ trực tiếp.
Trước đây, việc hút sữa ra bình cho bé bú được rất ít bà mẹ thực hiện mà đa phần họ đều cho bé bú trực tiếp. Tuy nhiên, ngày nay, vì nhiều lý do, các bà mẹ lại ưu tiên hút sữa cho bé bú bình.
Nếu bạn đang tìm hiểu để lựa chọn cách thức cho con ăn sữa, có thể tham khảo những lợi ích của việc hút sữa ra bình cho bé bú dưới đây.
Hút sữa ra bình cho bé bú đem lại nhiều lợi ích cho hai mẹ con
Hút sữa giúp tăng lượng sữa
Hút sữa là cách kích sữa hiệu quả mà rất nhiều mẹ áp dụng để làm tăng lượng sữa nhằm đáp ứng đủ nhu cầu của bé. Thậm chí, nhiều mẹ hút sữa đúng cách còn có dư sữa để trữ đông cho bé uống sau này. Hút sữa đúng cách giúp nhiều mẹ từ tráng bình lên một lít, hơn một lít sữa mỗi ngày, dư dả cho bé bú.
Giảm tắc sữa
Những sản phụ nhiều sữa, con bú không hết có thể dễ gặp phải tình trạng tắc sữa, căng sữa sau sinh… do lượng sữa sản xuất tại các nang sữa không được bé bú cạn. Lâu dần, chúng tồn đọng lại gây tắc, thậm chí là áp xe vú hết sức nguy hiểm. Trong trường hợp này, hút sữa là giải pháp hữu hiệu giúp mẹ loại bỏ nguy cơ bị tắc sữa, căng sữa.
Bé không phụ thuộc vào mẹ
Hút sữa ra cho bé bú bình giúp con không quá phụ thuộc vào mẹ. Mẹ không cần phải lúc nào cũng ôm con cho bé bú mà vẫn đảm bảo con được uống nguồn sữa mẹ tốt nhất, giàu dinh dưỡng nhất. Những lúc mẹ bận hoặc không thể cho con bú, bé có thể được ông bà, bố hoặc người thân cho bú bình sữa mẹ. Đây cũng là cách để giúp mẹ có nhiều thời gian dành cho bản thân hơn, được nghỉ ngơi nhiều hơn để hồi phục sức khỏe sau sinh.
Cho bé bú bình giúp bé không phụ thuộc vào mẹ, ai cho ăn cũng được
Giúp con bú được cả sữa đầu và sữa cuối
Sữa mẹ gồm sữa đầu và sữa cuối. Trong đó, sữa đầu chứa nước, vitamin và các kháng thể. Sữa đầu được tiết ra trong khoảng 10 phút đầu tiên của cữ bú. Sữa cuối được tiết ra sau đó, chứa nhiều chất béo giúp bé tăng cân tốt.
Nhiều trẻ bú mẹ thường bú rất nhanh nên không lấy được nguồn sữa cuối giàu dinh dưỡng. Vì thế, hút sữa cho bé bú bình giúp bé nhận được cả sữa đầu và sữa cuối.
Duy trì việc bú sữa mẹ
Nhiều phụ nữ phải đi làm sau thời gian nghỉ sinh. Vì thế, bé yêu sẽ không được bú mẹ trong suốt thời gian mẹ vắng nhà nếu con ti mẹ trực tiếp. Nhưng nhờ hút sữa, dù mẹ đi làm hay bận việc, bé vẫn có thể được uống sữa mẹ nếu mẹ hút ra trước đó.
Cách làm này hiện nay khá phổ biến. Nhiều mẹ hút sữa vào ban đêm hoặc sáng sớm rồi bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để ban ngày đi làm bé sẽ được người trông coi cho ăn sữa mẹ bằng bình.
Tiết kiệm chi phí
Như đã nói ở trên, nếu con ti mẹ trực tiếp thì khi mẹ đi làm bé sẽ phải uống sữa công thức. Còn trong trường hợp mẹ hút sữa, con vẫn được uống sữa mẹ suốt cả ngày nếu mẹ đủ sữa. Điều này không chỉ giúp bé được ăn nguồn thức ăn tốt nhất mà còn giúp mẹ tiết kiệm được tiền mua sữa ngoài.
Với những lợi ích nêu trên thì câu trả lời cho câu hỏi có nên hút sữa ra bình cho con bú hay không là có. Mẹ có thể yên tâm hút sữa cho con mà không phải lo sợ bị giảm sữa hay mất sữa, thậm chí hút sữa còn giúp mẹ nhiều sữa hơn.
Hút sữa sai cách có thể khiến mẹ bị giảm sữa hoặc mất sữa. Vì vậy, trước khi hút sữa ra bình cho con bú, mẹ cần biết hút sữa đúng cách như thế nào.
Hút đúng cữ, đủ cữ, không bỏ cữ đêm
Hút sữa đúng cữ, đủ cữ là điều kiện đầu tiên nếu mẹ muốn duy trì cũng như tăng lượng sữa.
Hút đúng cữ, đủ cữ giúp duy trì lượng sữa lâu dài
Theo các chuyên gia cũng như nhiều mẹ có kinh nghiệm, mỗi cữ hút chị em nên hút trong khoảng 20 – 30 phút và nên dùng máy hút sữa điện đôi để hút đều hai bên. Trường hợp bé vừa bú mẹ xong thì mẹ nên dùng máy hút thêm 10 – 15 phút nữa để tạo phản xạ giúp cơ thể hiểu bé yêu đang cần thêm sữa và sẽ tự sản xuất thêm.
Mẹ nên lên lịch hút sữa để thực hiện đúng và đều mỗi ngày. Mỗi cữ hút thời gian chênh lệch các ngày không nên quá 30 phút. Ví dụ, nếu hút cữ 3h – 6h – 9h thì ngày hôm sau cũng phải hút theo khung giờ này. Ngoài ra, mẹ cũng dựa vào độ tuổi của con để sắp xếp lịch hút phù hợp. Khi mới sinh, mỗi cữ hút cách nhau khoảng 2 – 3 tiếng. Bé được khoảng 3 tháng tuổi mẹ có thể tăng khoảng cách các cữ lên 3,5 – 4 tiếng.
Đặc biệt, có nên hút sữa ban đêm không? Câu trả lời là có. Việc hút cữ đêm sẽ giúp tăng lượng sữa đáng kể do ban đêm lượng sữa được sản xuất ra rất nhiều nên mẹ cần chăm chỉ hút. Nếu không, cơ thể sẽ tự điều tiết và giảm dần lượng sữa do nhu cầu bú/hút đêm không có.
Chườm nóng, massage trước khi hút
Chườm nóng và massage giúp kích thích các nang sữa hoạt động tốt hơn để sản xuất nhiều sữa hơn. Không những vậy, chườm nóng và massage còn là biện pháp giúp ngăn ngừa tắc tia sữa, căng sữa hiệu quả.
Trước khi hút sữa, mẹ có thể nhúng khăn xô với nước ấm rồi chườm quanh ngực. Sau đó, mẹ massage quanh bầu ngực khoảng 5 phút để tạo ra các phản xạ xuống sữa, giúp sữa được tiết ra nhiều hơn.
Uống nhiều nước ấm
Có thể nhiều mẹ không biết nhưng nước chiếm tới 80% trong sữa. Vì thế, để sữa về nhiều việc mẹ cần làm và phải làm đó là uống thật nhiều nước. Tốt nhất là mẹ nên uống nước ấm hoặc sữa ấm để tăng lượng sữa.
Trước mỗi cữ hút, mẹ nên uống khoảng 500ml nước ấm. Sau khi hút xong, mẹ lại uống một cốc nước ấm. Đảm bảo với cách này mẹ sẽ có được nguồn sữa dồi dào cho bé yêu tu ti.
Nên hút ngay sau khi bé bú mẹ
Một cách giúp làm tăng lượng sữa bằng máy hút sữa đó là hút sữa ngay sau khi bé bú mẹ, nhất là đối với những trường hợp bé bú trong thời gian rất ngắn. Khi bé bú xong, mẹ nên dùng máy hút thêm khoảng 10 – 15 phút nữa để cơ thể tiếp tục sản xuất thêm nhiều sữa hơn.
Hút sữa ra bình cho bé bú đem lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên nó cũng tồn tại nhiều vấn đề như vệ sinh, nhiễm khuẩn, hâm sữa như thế nào để không làm mất chất… Vì vậy, nếu mẹ đang hút sữa cho bé bú bình thì cần lưu ý một vài vấn đề dưới đây:
Bảo đảm vô khuẩn
Sữa mẹ sau khi được hút ra rất dễ bị nhiễm khuẩn. Sữa nhiễm khuẩn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của bé yêu, gây các vấn đề về tiêu hóa, đường ruột… Vì thế, đảm bảo vô khuẩn là yếu tố vô cùng quan trọng mà mẹ cần lưu ý khi hút sữa ra bình cho bé bú.
Để làm được điều này, mẹ cần đảm bảo bình sữa, dụng cụ hút sữa được rửa sạch sẽ. Nếu có điều kiện, mẹ nên mua máy tiệt trùng để làm sạch chúng. Ngoài ra, trước khi hút sữa, mẹ cũng phải rửa tay, lau sạch bầu ngực, núm vú để tránh nhiễm khuẩn vào sữa của con.
Bảo quản sữa đúng cách
Sữa hút ra nếu bé chưa bú ngay thì mẹ cần bảo quản đúng cách để cho con bú sau đó. Theo các chuyên gia, mẹ nên cho sữa vào ngăn mát tủ lạnh để bảo quản trong ngày. Trường hợp bé không bú hết thì cuối ngày mẹ hãy cho sữa vào bình hoặc túi trữ sữa rồi cho lên ngăn đông để bảo quản. Khi cho sữa vào túi trữ hoặc bình, cần đảm bảo đã đẩy hết không khí ra ngoài trước khi đóng túi.
Hâm sữa đúng cách
Sữa nếu được bảo quản trong tủ lạnh thì cần hâm lại trước khi cho con bú. Việc hâm sữa phải đúng cách nếu không sẽ làm mất giá trị dinh dưỡng của sữa.
Mẹ nên hâm sữa đúng nhiệt độ khuyến nghị để không làm mất chất sữa
Sữa được bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, mẹ lấy ra rồi cho vào máy hâm sữa, hâm ở nhiệt độ 35 – 40 độ C cho đến khi sữa ấm thì cho bé bú. Nếu sữa được bảo quản ở ngăn đông, mẹ cần rã đông trước khi hâm sữa cho bé.
Khi rã đông, mẹ nên bỏ sữa đông xuống ngăn mát trước một ngày khi cho bé bú để sữa tan dần, không nên để ra ngoài luôn vì khi thay đổi nhiệt độ đột ngột chất dinh dưỡng trong sữa sẽ bị ảnh hưởng. Mẹ cũng không nên đun sôi sữa vì sẽ phá hủy thành phần có lợi trong sữa, đặc biệt là các kháng thể. Sữa mẹ nên được hâm ở nhiệt độ 40 độ C. Hiện nay, trên thị trường có bán nhiều loại máy hâm sữa có điều chỉnh nhiệt độ chính xác, mẹ nên mua sử dụng để đảm bảo hâm sữa đúng cách.
Mẹ cũng cần lưu ý chỉ nên hâm đủ lượng sữa bé bú mỗi cữ, sữa đã hâm rồi bé bú không hết thì đem đổ bỏ, không nên cho lại vào ngăn mát để sử dụng cho cữ bú sau.
Trên đây là những kiến thức bổ ích xoay quanh vấn đề có nên hút sữa ra bình cho bé bú không. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho mẹ trong việc chăm sóc bé yêu.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là một trong những bệnh viện tiên phong tại miền Bắc áp dụng triệt để phương pháp da kề da sau sinh và khuyến khích sản phụ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn ngay từ khi trẻ chào đời. 100% ca sinh tại Hồng Ngọc bao gồm cả sinh thường và sinh mổ sẽ được thực hiện da kề da theo đúng quy trình chuẩn của Bộ Y tế và khuyến cáo của WHO, đảm bảo an toàn và khoa học. Việc được da kề da ngay sau sinh đúng cách cũng góp phần “gọi sữa về” nhanh hơn, để trẻ sớm được đón nhận những giọt sữa non quý giá của mẹ.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/