Hormon testosterore là gì

Nếu đang dùng bất kỳ loại thuốc nào, bạn hãy thông báo với bác sĩ vì có thể loại thuốc ấy có ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Vào ngày xét nghiệm, bạn nên mặc đồ thoải mái, áo tay ngắn để bác sĩ dễ lấy mẫu máu xét nghiệm.

Quy trình thực hiện xét nghiệm testosterone

Nhân viên xét nghiệm sẽ lấy máu như sau:

• Quấn một dải băng quanh tay để ngưng máu lưu thông
• Sát trùng chỗ tiêm bằng cồn
• Tiêm kim vào tĩnh mạch, có thể tiêm nhiều hơn 1 lần nếu cần thiết
• Gắn một cái ống để máu chảy ra
• Tháo dải băng quanh tay sau khi lấy đủ máu
• Thoa miếng gạc băng hay bông gòn lên chỗ vừa tiêm
• Dán băng cá nhân lên chỗ vừa tiêm
• Mang mẫu máu vừa lấy được đi xét nghiệm

Bạn nên làm gì sau khi thực hiện xét nghiệm testosterone?

Sau khi lấy máu, bạn cần băng và ép nhẹ lên vùng chọc kim để cầm máu. Bạn có thể trở lại hoạt động bình thường sau khi được lấy mẫu xét nghiệm.

Nếu bạn có bất cứ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Hướng dẫn đọc kết quả

Kết quả xét nghiệm testosterone của bạn có ý nghĩa gì?

Nồng độ cao [ở nam] có thể cho thấy tình trạng:

• U tuyến tùng
• Tăng sản thượng thận bẩm sinh
• Khối u tinh hoàn hoặc tuyến sinh dục phụ
• Cường giáp
• Hội chứng kháng testosterone.

Nồng độ thấp [ở nam] có thể cho thấy tình trạng:

• Hội chứng Klinefelter
• Ẩn tinh hoàn
• Thiểu năng sinh dục sơ cấp và thứ cấp
• Trisomy 21 [hội chứng Down]
• Bị cắt bỏ tinh hoàn
• Xơ

Nồng độ cao [ở nữ] có thể cho thấy tình trạng:

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các biến chứng có thể xảy ra, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

Nồng độ testosterone ở mức cao nhất trong 3 tháng giữa của thai kỳ và giảm xuống gần bằng 0 khi sinh. Nồng độ testosterone tăng nhanh trong 6 tháng đầu đời, sau đó nồng độ testosterone được duy trì ở mức độ thấp cho đến tuổi dậy thì.

1.2. Giai đoạn trước dậy thì

Sau khi sinh, lượng kích hoàng thể tố LH [Luteinizing hormon] và kích nang tố FSH [Follicle stimulating hormon] trong cơ thể tăng nhưng sẽ giảm dần xuống mức thấp trong vòng vài tháng. LH và FSH duy trì ở mức thấp hoặc thậm chí không thể phát hiện được trong suốt những năm giai đoạn trước dậy thì.

Thông qua một cơ chế còn chưa rõ ràng, nồng độ trong máu của androgen gồm dehydroepiandrosterone [DHEA] và DHEA sulfate bắt đầu tăng lên vài năm trước tuổi dậy thì. Các chất này chuyển hóa thành một lượng nhỏ testosterone làm trẻ nam bắt đầu phát triển lông mu và nách. Giai đoạn này này gọi là giai đoạn trước dậy thì. Giai đoạn trước dậy thì có thể xuất hiện vào khoảng 9 đến 10 tuổi.

1.3. Giai đoạn dậy thì

Cơ chế khởi phát tuổi dậy thì đến nay vẫn chưa rõ ràng, mặc dù ở thời kỳ sớm của quá trình dậy thì, vùng dưới đồi trở nên kém nhạy cảm hơn với các tác dụng ức chế của hormon giới tính. Sự nhạy cảm kém này làm vùng dưới đồi tăng tiết hormone giải phóng gonadotropin GnRH [Gonadotropin-releasing hormone] dẫn đến tuyến yên tăng tiết LH và FSH. Hai hormone này kích thích sự phát dục của ống sinh tinh, kích thích tinh hoàn tăng sản xuất testosterone và tinh trùng. Ở nam giới, sự gia tăng nồng độ testosterone gây ra những thay đổi cơ thể ở tuổi dậy thì. Đầu tiên là sự phát triển của tinh hoàn và bìu. Sau đó là chiều dài dương vật, khối lượng cơ và mật độ xương tăng lên; giọng nói trầm hơn; lông mu và nách trở nên dầy hơn…

1.4. Giai đoạn sau 30 tuổi

Sự tiết ra GnRH của vùng dưới đồi và mức độ phản ứng của tế bào Leydig đối với FSH và LH giảm đi theo tuổi. Nhiều nghiên cứu cho thấy bắt đầu từ khoảng 30 tuổi trở đi, số lượng tế bào Leydig giảm dẫn đến nồng độ testosterone huyết tương của nam giới giảm từ 1 đến 2% mỗi năm. Nam giới từ 70 đến 80 tuổi có nồng độ testosterone huyết tương bằng khoảng từ một nửa đến hai phần ba nồng độ testosterone lúc họ 20 tuổi. Thêm vào đó, nồng độ hormone giới tính gắn globulin SHBG [Sex hormone binding globulin] tăng lên theo tuổi gây nên giảm nồng độ testosterone tự do và testosterone có hoạt tính sinh học. Nồng độ của FSH và LH giai đoạn này có xu hướng bình thường hoặc bình thường – cao. Những thay đổi liên quan đến tuổi này được gọi là mãn dục nam mặc dù không có sự thay đổi đột ngột về lượng hormone và các triệu chứng như trong thời kỳ mãn kinh ở nữ giới.

2. Tác dụng sinh học

Vùng dưới đồi sản xuất hormone GnRH được phóng thích theo kiểu xung mỗi 60 đến 120 phút. Cơ quan đích của hormone này là thùy trước tuyến yên, phản ứng với mỗi xung của GnRH bằng cách tạo ra một xung tương ứng với LH và ở mức độ thấp hơn là FSH. Nếu xung GnRH không xảy ra với biên độ thích hợp, tần số và nhịp ngày đêm có thể dẫn đến suy sinh dục [suy sinh dục do suy tuyến dưới đồi]. Sự kích thích liên tục [trái ngược với xung] bởi GnRH [ví dụ như điều trị ung thư tiền liệt tuyến] thực sự làm giảm sự giải phóng LH và FSH ở tuyến yên, do đó giảm sản xuất testosterone.

Các tế bào Leydig của tinh hoàn phản ứng với LH bằng cách sản xuất từ 5 đến 10 mg testosterone mỗi ngày. Nồng độ testosterone cao nhất vào buổi sáng sớm và thấp nhất vào buổi tối. Tuy nhiên, ở những người đàn ông lớn tuổi, mô hình ngày đêm này có thể bị rối loạn.

Testosterone lưu hành chủ yếu dưới dạng liên kết với protein, khoảng 40% gắn chặt chẽ với globulin dưới dạng hormone SHBG và 58% liên kết lỏng lẻo với albumin. Dạng testosterone sinh khả dụng [bioavailable testosterone] bao gồm testosterone tự do và testosterone gắn kết với albumin [mối liên kết này lỏng lẻo cho phép testosterone được phóng thích dễ dàng]. Như vậy, chỉ có khoảng 2% testosterone lưu hành trong máu có tác dụng sinh học được gọi là testosterone tự do. Thành phần testosterone có tác dụng sinh học chịu trách nhiệm về các đặc tính của nam giới như ham muốn tình dục, độ rắn chắc của xương và khối cơ… Testosterone tự do sẽ được chuyển hóa chủ yếu ở gan một cách nhanh chóng thành androsterone và DHEA rồi thải ra ngoài bằng đường mật và nước tiểu dưới dạng các 17-ketosteroid.

Trong mô cơ quan đích, dưới xúc tác của enzyme 5-alpha-reductase, khoảng 4-8% testosterone được chuyển thành một chất chất có hoạt tính sinh học mạnh hơn là DHT. DHT có vai trò quan trọng trong việc kích thích tăng sinh tuyến tiền liệt và gián tiếp gây rụng tóc do nội tiết nam. Ở người lớn, sự sinh tinh trùng đòi hỏi phải có đủ testosterone, nhưng vai trò của DHT trong sự sinh tinh không rõ ràng.

Testosterone và DHT có các tác dụng chuyển hóa và các tác dụng khác như kích thích sự đồng hóa protein [tăng khối lượng cơ và mật độ xương], kích thích thận tăng sản xuất erythropoietin [tăng sinh hồng cầu], kích thích tế bào gốc tủy xương [điều hòa hệ miễn dịch], tác dụng trên da [tăng hoạt động tuyến bã, tăng trưởng lông, tóc], tác dụng trên thần kinh [ảnh hưởng đến nhận thức, tăng ham muốn tình dục và có thể tăng độ hung hãn].

Testosterone cũng có thể bị chuyển đổi sang estradiol bởi enzym aromatase; Estradiol là chất trung gian thường gặp nhất của testosterone có hoạt tính trên các cơ quan như xương và não.

Testosterone, DHT và estradiol gây feedback âm tính lên trục dưới đồi – tuyến yên. Ở nam giới, estradiol là chất ức chế chính của quá trình sản sinh LH, trong khi cả estradiol và Inhibin B [một peptide do tế bào Sertoli của tinh hoàn sản xuất] ức chế sản sinh FSH. Cùng với testosterone, FSH kích thích các tế bào Sertoli và kích thích sự sinh tinh. Trong quá trình phát triển tinh trùng, nguyên tinh bào [spermatogonium], nằm gần các tế bào Sertoli, trải qua quá trình phân bào tạo thành 16 tinh bào, mỗi tinh bào sinh ra 4 tiền tinh trùng. Mỗi tiền tinh trùng trưởng thành trở thành tinh trùng. Sự sinh tinh mất 72-74 ngày và sản sinh ra khoảng 100 triệu tinh trùng mới mỗi ngày. Khi trưởng thành, tinh trùng được giải phóng vào lưới tinh hoàn, từ đây chúng di chuyển đến mào tinh hoàn và cuối cùng đến ống dẫn tinh. Thời gian di chuyển cần thêm 14 ngày. Trong quá trình xuất tinh, tinh trùng được trộn với các chất tiết từ túi tinh, tuyến tiền liệt và tuyến hành niệu đạo [tuyến Cowper].

Testosterone là nội tiết tố quan trọng đối với nam giới. Hormone này có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe và sinh lý nam giới. Nó không chỉ ảnh hưởng đến đời sống tình dục của nam giới mà còn hỗ trợ hoàn thiện nền tảng sức khỏe phái mạnh gồm các cơ quan của hệ hô hấp, xương khớp, tuần hoàn, tiết niệu, thần kinh và não bộ. Khoảng 95% testosterone được sản xuất tại tinh hoàn, phần còn lại do tuyến thượng thận tiết ra. Tại tinh hoàn và tuyến thượng thận, dưới tác động của các enzyme, cholesterol sẽ được chuyển hóa, tổng hợp thành testosterone.

Sự suy giảm testosterone có thể góp phần phối hợp với các triệu chứng, các triệu chứng này được gọi là thiếu hụt androgen ở nam giới lớn tuổi ADAM [Androgen deficiency of the aging male], bao gồm các triệu chứng như mất khối cơ do tuổi, tăng lắng đọng chất béo, loãng xương, mất ham muốn và rối loạn cương dương, suy giảm nhận thức… Nếu nam giới có những triệu chứng này cộng thêm nồng độ testosterone huyết tương thấp sẽ được chẩn đoán suy sinh dục nam và đủ điều kiện để được chỉ định điều trị bằng liệu pháp bổ sung testosterone.

Bổ sung testosterone ở nam giới có nồng độ testosterone ở mức bình thường – thấp còn đang gây tranh cãi. Một số chuyên gia khuyến cáo có thể bổ sung testosterone ở những người đàn ông lớn tuổi có triệu chứng hoặc dấu hiệu suy sinh dục và có nồng độ testosterone huyết tương ở mức thấp hơn một chút so với giới hạn bình thường. Không có bất kỳ dữ liệu nào ủng hộ các sản phẩm cụ thể có chứa testosterone được dùng trong ADAM, mặc dù các dạng bào chế sử dụng qua da hàng ngày dường như là cách sinh lý nhất và được dung nạp tốt nhất.

Tóm lại, testosterone là một loại hormone quan trọng đối với cơ thể phái mạnh, chúng vô cùng cần thiết cho cơ thể trong việc duy trì và phát triển các đặc điểm thể chất và sinh lý ở nam giới.

Tài liệu tham khảo

1. Reed WL, Clark ME, Parker PG, Raouf SA, Arguedas N, Monk DS, Snajdr E, Nolan V, Ketterson ED [2006]. “Physiological effects on demography: a long-term experimental study of testosterone’s effects on fitness”. Am. Nat. 167 [5]: 667–83.

2. Bassil N, Alkaade S, Morley JE [2009]. “The benefits and risks of testosterone replacement therapy: a review”. Ther Clin Risk Manag. 5 [3]: 427–48.

3. Tuck SP, Francis RM [2009]. “Testosterone, bone and osteoporosis”. Front Horm Res. 37: 123–32.

4. De Loof A, Arnold [2006]. “Ecdysteroids: the overlooked sex steroids of insects? Males: the black box”. Insect Science. 13 [5]: 325–338.

Hormone testosterone có tác dụng gì?

Testosterone ở nam giới là gì?

Testosterone được sản sinh ra ở đầu?

Testosterone nội sinh có tác dụng gì?