Ibaitap.com sẽ hướng dẫn trả lời chi tiết cho các câu hỏi trang 37, 38, 39, 40, 41 Sgk Khoa học tự nhiên lớp 6 của bộ sách Kết nối tri thức thuộc [ Bài 11: OXYGEN. KHÔNG KHÍ trong CHƯƠNG II- CHẤT QUANH TA]. Nội dung chi tiết bài giải mời bạn đọc tham khảo dưới đây:
Lời giải tham khảo:
Con người phải sử dụng bình dưỡng khí khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi đi du hành tới Mặt Trăng vì khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi đi du hành tới Mặt Trăng, những nơi đó thiếu hoặc không có không khí để con người hô hấp.
I. OXYGEN VÀ TRÁI ĐẤT
Câu hỏi: Nêu dẫn chứng cho thấy oxygen có trong không khí, trong nước, trong đất. [trang 36 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Ví dụ cho thấy oxygen có trong không khí, trong nước, trong đất:
- Trong không khí có nhiều loài sinh vật sinh sống: côn trùng, chim,...
- Trong nước có các loài cá, rùa, ếch,...
- Trong đất có: giun, ấu trùng,...
Các sinh vật kể trên đều sinh sống tốt cho thấy ở cả không khí, nước, đất đều có oxygen.
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA OXYGEN
1. Tính chất vật lí của oxygen
Câu hỏi 1: Ở nhiệt độ phòng, oxygen tồn tại ở thể nào? [trang 36 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Ở nhiệt độ phòng, oxy tồn tại ở dạng thể khí.
Câu hỏi 2: Nhiệt độ lạnh nhất trên Trái Đất từng ghi lại được là -89∘C. Khi đó oxygen ở thể khí, lỏng hay rắn. [trang 36 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Nhiệt độ lạnh nhất trên Trái Đất từng ghi lại được là -89∘C thì oxygen vẫn tồn tại ở thể khí.
Câu hỏi 3: Em có biết rằng oxygen có ở mọi nơi trên Trái Đất. [trang 36 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
a] Em có nhìn thấy oxygen không?
b] Cá và nhiều sinh vật sống được trong nước. Em hãy giải thích tại sao?
Lời giải tham khảo:
a] Ta không thể nhìn thấy khí oxygen.
b] Cá và nhiều sinh vật sống được trong nước vì Oxygen chỉ tan một phần nhỏ vào nước, do đó sinh vật sống dưới các tầng nước đều duy trì được sự sống.
2. Tầm quan trọng của oxygen
Câu hỏi 1: Kể các ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất mà em biết. [trang 37 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất là:
- Sử dụng trong y tế để làm chất duy trì hô hấp, hoặc dùng trong các bình lặn của thợ lặn, ngoài ra còn dùng để cung cấp cho phi công trong những trường hợp không khí loãng,...
- Được sử dụng làm chất oxy hóa.
- Sử dụng làm thuốc nổ.
- Sử dụng nhiều trong công nghiệp hóa chất, luyện thép, hàn cắt kim loại [đèn xì axetylen], sản xuất rượu...
Câu hỏi 2: Nêu một số ví dụ cho thấy vai trò của oxygen đối với sự sống và sự cháy. [trang 37 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Oxygen có vai trò quan trọng trong sự sống:
- Các loài động và thực vật đều cần có oxy để duy trì sự sống và phát triển,...
- Con người nếu không có oxy để thở cũng không thể tồn tại được.
Oxygen có vai trò quan trọng trong sự cháy:
- Đốt ngọn nến bên trong chiếc hộp kín, khi lượng oxy trong hộp hết thì cây nến sẽ tắt dần.
- Đốt ngọn nến bên trong không khí, lượng oxy có trong không khí sẽ giúp ngọn nến cháy rất lâu.
III. THÀNH PHẦN CỦA KHÔNG KHÍ
CÂU HỎI
Câu hỏi 1: Khí oxygen chiếm bao nhiêu phần trăm thể tích không khí? [trang 37 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Khí Oxygen chiếm khoảng 18% đến 20% thể tích không khí.
Câu hỏi 2: Khí nào có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí? [trang 37 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Khí Nitơ có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí, chiếm tới hơn 70% so với thể tích không khí.
HOẠT ĐỘNG: Tìm hiểu một số thành phần của không khí:
Câu hỏi 1: Chứng minh trong không khí có hơi nước: Em hãy cho biết hiện tượng nào chứng minh trong không khí có chứa hơi nước:
Chuẩn bị: nước pha màu, nước đá, 2 ống nghiệm có nút
Tiến hành: cho nước pha màu vào hai ống nghiệm A và B. Cho vài viên nước đá vào ống nghiệm A a Và đậy nút cả hai ống nghiệm lại lại.
Lời giải tham khảo:
Hiện tượng trong ống nghiệm 11.4.A chứng minh rằng trong không khí có chứa hơi nước.
Câu hỏi 2: Xác định thành phần thể tích Oxygen trong không khí
Chuẩn bị: một chậu chứa nước vôi trong [hoặc các dung dịch kiềm loãng ], một cây nến gắn vào đế nhựa và một cốc thủy tinh hình trụ có vạch chia.
Tiến hành:
- Bước 1: Đặt cây nến gắn trên đế nhựa vào chỗ chứa nước vôi trong và châm lửa cho nến cháy
- Bước 2: úp cốc thủy tinh lên nến. Oxygen trong không khí có trong cốc giúp duy trì sự cháy cái và sẽ hết dần. Chất lỏng dần dâng lên chiếm chỗ oxygen đã cháy
- Bước 3: sau khi nến tắt quan sát vị trí cuối cùng của chất lỏng dâng lên trong cốc.
a] Khi nào em biết oxygen trong cốc đã hết
Lời giải tham khảo:
Khi nước vôi trong dâng lên bên trong cốc thì nến tắt, khi đó Oxy trong cốc cũng hết.
b] Chiều cao cột nước dâng lên bằng bao nhiêu phần chiều cao của cốc từ đó đó suy ra oxygen chiếm khoảng bao nhiêu phần trong không khí?
Lời giải tham khảo:
Chiều cao cột nước dâng lên bằng 1/ 5 chiều cao của cốc qua đó suy ra oxygen chiếm khoảng 1/5 phần trong không khí.
IV. VAI TRÒ CỦA KHÔNG KHÍ
Câu hỏi: Nêu vai trò của không khí đối với sự sống [trang 39 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Vai trò của không khí là giúp sinh vật trên trái đất duy trì sự sống:
- Cây xanh cần Oxy trong không khí để hô hấp và cần khí Cacbonic để quang hợp.
- Các sinh vật đều cần khí Oxy trong không khí để thực hiện quá trình hô hấp.
V. SỰ Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ
Câu hỏi 1: Quan sát hình 11.7 và nêu các nguyên nhân nhân gây ô nhiễm không khí. [trang 41 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Quan sát hình 11.7, ta thấy các nguyên nhân nhân gây ô nhiễm không khí là:
- Xả rác bừa bãi ra bên ngoài môi trường
- Các nhà máy xí nghiệp xả thải các khí độc chưa qua xử lý ra ngoài không khí.
- Khí thải xả ra từ các phương tiện đi lại.
- Nạn cháy rừng ở khắp nơi.
Câu hỏi 2: Ô nhiễm không khí có tác hại gì đối với đời sống? [trang 41 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Ô nhiễm không khí đã gây ra nhiều tác hại đối với đời sống ví dụ như:
- Gây ra các bệnh về đường hô hấp cho con người như: viêm phổi, dị ứng,..
- Gây ra các bệnh có nguy cơ tử vong cao ví dụ như: ung thư, các bệnh ảnh hưởng về não bộ, tim mạch,...
- Gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như là: mưa axit, biến đổi nhiệt độ, hiệu ứng nhà kính khiến cho trái đất nóng lên đột ngột, suy giảm tầng ozon khiến những tia tử ngoại từ mặt trời chiếu thẳng xuống trái đất,…
Câu hỏi 3: Em có thể làm gì gì để góp phần giảm ô nhiễm không khí? [trang 41 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Để góp phần làm giảm sự ô nhiễm không khí, em cần phải:
- Tuyên truyền và vận động mọi người thu gom rác thải đúng nơi, đúng chỗ.
- Trồng nhiều cây xanh quanh khu vực mình đang sống để điều hòa không khí.
- Hạn chế sử dụng các phương tiện cá nhân, nên sử dụng các loại phương tiện công cộng hoặc đi xe đạp bảo vệ môi trường.
Câu hỏi 4: Một bạn nói “carbon dioxide không phải là khí độc nhưng có nhiều trong không khí thì không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe”. Ý kiến của bạn đó có đúng không?[trang 41 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC]]
Lời giải tham khảo:
Ý kiến “carbon dioxide không phải là khí độc nhưng có nhiều trong không khí thì không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe” là đúng, vì nếu nồng độ khí carbon dioxide cao sẽ khiến cho tầng Ozon bị loãng dần, trái đất có hiện tượng nóng dần lên, ngoài ra khiến con người bị mắc phải nhiều căn bệnh về đường hô hấp, não bộ, tim mạch.
Mời các em học sinh và quý thầy cô tham khảo hướng dẫn soạn Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 11: Oxygen, Không khí - Kết nối tri thức được đội ngũ chuyên gia biên soạn đầy đủ và ngắn gọn dưới đây.
Soạn Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 11: Oxygen, Không khí - Kết nối tri thức với cuộc sống
Giải mở đầu trang 36 SGK KHTN 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Em đã biết không khí xung quanh ta cần thiết cho sự sống và sự cháy. Em có thể giải thích tại sao con người phải sử dụng bình dưỡng khí khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi du hành tới Mặt Trăng không?
Lời giải:
Vì khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi đi du hành tới Mặt Trăng, những nơi đó không đủ hoặc không có không khí để con người hô hấp do đó cần phải dùng tới bình dưỡng khí.
I. Oxygen trên Trái Đất
Giải câu hỏi mục I trang 36 SGK KHTN lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Nêu dẫn chứng cho thấy oxygen có trong không khí, trong nước, trong đất
Lời giải:
- Ta nhận thấy, ở đâu có sự sống ở đó có sự tồn tại của oxygen
+ Trong không khí có sự sống của con người, cây cối chim chóc
+ Trong nước có sự sống của các loài cá
+ Trong đất có sự sống của các loài giun, ..
=> Trong nước, không khí, đất đều có chứa oxygen
II. Tính chất vật lí và tầm quan trọng của oxygen
Giải câu hỏi mục II trang 36 SGK KHTN 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu 1:
Ở nhiệt độ phòng, oxygen tồn tại ở thể nào?
Lời giải:
Ở nhiệt độ phòng [25 độ C] oxygen tồn tại ở thể khí
Câu 2:
Nhiệt độ lạnh nhất trên Trái Đất từng ghi lại được là -89 độ C. Khi đó oxygen tồn tại ở thể khí, lỏng hay rắn?
Lời giải:
Ta nhận thấy, nhiệt độ lạnh nhất của trái đất là -89 độ C > -183 độ C [nhiệt độ hóa lỏng]
=> Ở nhiệt độ này, oxygen vẫn tồn tại ở thể khí.
Câu 3:
Em biết rằng oxygen có ở mọi nơi trên Trái Đất
a. Em có nhìn thấy khí oxygen không? Vì sao
b. Cá và nhiều sinh vật sống được trong nước. Em hãy giải thích
Lời giải:
a. Em không nhìn thấy khí oxygen, vì oxygen không có màu
[em vẫn hô hấp oxygen mỗi ngày nhưng không nhìn thấy chất mình đang hô hấp]
b. Cá và nhiều sinh vật sống được dưới nước do trong nước có một lượng oxygen nhất định [oxygen tan 1 phần trong nước].
Giải câu hỏi mục II trang 37 SGK KHTN 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu 1:
Kể các ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất mà em biết.
Lời giải:
Ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất:
+ Được dùng trong y tế để làm chất duy trì hô hấp, hoặc dùng trong các bình lặn của thợ lặn, ngoài ra còn dùng để cung cấp cho phi công trong những trường hợp không khí loãng,...
+ Sử dụng làm chất oxy hóa
+ Dùng làm thuốc nổ
+ Oxygen cũng được dùng nhiều trong công nghiệp hóa chất, luyện thép, hàn cắt kim loại [đèn xì axetylen], sản xuất rượu ...
Câu 2:
Nêu một số ví dụ cho thấy vai trò của oxygen đối với sự sống, sự cháy
- Trong sự sống:
+ Các loài động, thực vật cần có oxygen để duy trì sự sống và phát triển, ...
+ Con người nếu không có oxygen để thở cũng không tồn tại được.
- Trong sự cháy:
+ Đốt ngọn nến trong chiếc hộp kín, khi lượng oxygen trong hộp hết thì cây nến sẽ tắt dần.
+ Đốt ngọn nến trong không khí, thì lượng oxygen trong không khí sẽ giúp ngọn nến cháy rất lâu.
III. Thành phần của không khí
Giải câu hỏi mục III trang 37 SGK KHTN lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu 1:
Khí oxygen chiếm bao nhiêu phần trăm thể tích không khí?
Lời giải:
Khí oxygen chiếm 21% thể tích không khí.
Câu 2:
Khí nào có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí?
Lời giải:
Nitơ có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí [78%]
Giải hoạt động mục III trang 38 SGK KHTN 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu 1:
Chứng minh trong không khí có hơi nước
Chuẩn bị: nước pha màu, nước đá, 2 ống nghiệm có nút
Tiến hành: Cho nước pha màu vào 2 ống nghiệm A và B. Cho vài viên nước đá vào ống nghiệm A và đậy nút cả hai ống nghiệm lại
Câu hỏi: Em hãy cho biết hiện tượng nào chứng minh trong không khí có chứa hơi nước
Lời giải:
Bên ngoài ống nghiệm A chứa nước đá có xuất hiện các giọt nước không màu [không giống với nước trong ống nghiệm]
=> Nước bên ngoài ống nghiệm không phải là nước trong ống nghiệm rơi ra [do khác màu sắc] mà là do sự ngưng tụ của hơi nước trong không khí tạo nên
=> Trong không khí có chứa hơi nước.
Câu 2:
Xác định thành phần thể tích oxygen trong không khí
Chuẩn bị: 1 chậu nước vôi trong [hoặc dung dịch kiềm loãng], 1 cây nến gắn vào đế nhựa và 1 cốc thủy tinh hình trụ có vạch chia.
Tiến hành:
Bước 1: Đặt cây nến gắn trên đế nhựa vào chậu chứa nước vôi trong và châm lửa cho nến cháy
Bước 2: Úp cốc thủy tinh lên nến. Oxygen trong không khí có trong cốc giúp duy trì sự cháy và sẽ hết dần. Chất lỏng dần dâng lên chiếm chỗ oxygen đã cháy.
Bước 3: Sau khi nến tắt, quan sát vị trí cuối cùng của chất lỏng dâng lên trong cốc
Nến cháy trong oxygen sinh ra khí carbon dioxide và hơi nước. Hơi nước sẽ ngưng tụ lại còn khí carbon dioxide sẽ bị nước vôi trong hấp thụ hết.
Câu hỏi:
a. Khi nào em biết oxygen trong cốc đã hết?
b, Chiều cao cột nước dâng lên bằng bao nhiêu phần chiều cao của cốc? từ đó suy ra oxygen chiếm khoảng bao nhiêu phần trong không khí?
Lời giải:
a. Khi nến tắt thì oxygen trong cốc hết
b. Chiều cao cột nước dâng lên bằng 1/5 chiều cao của cốc
=> oxi chiếm khoảng 1/5 thành phần không khí.
IV. Vai trò của không khí
Giải câu hỏi mục IV trang 39 SGK KHTN 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Nêu vai trò của không khí đối với sự sống
Lời giải:
- Không khí giúp điều hòa khí hậu.
- Bảo vệ Trái Đất khỏi các thiên thạch rơi từ vũ trụ, do khi cọ xát với không khí, các thiên thạch bốc cháy hoặc bay hơi gần hết
- Cung cấp sự sống, sự cháy cho vạn vật
- Nito giúp cây cối phát triển nhanh
- Carbon Dioxide có trong không khí giúp cho quá trình quang hợp của cây xanh.
V. Sự ô nhiễm không khí
Giải câu hỏi mục V trang 41 SGK KHTN lớp 6 - Kết nối tri thức với cuộc sống
Câu 1:
Quan sát hình 11.7 và nêu các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí
Lời giải:
Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí là do
- Lượng rác thải con người thải ra môi trường ngày càng nhiều và không được xử lý.
- Cháy rừng làm giảm lượng cây xanh, tạo ra nhiều khói bụi, khí độc hại ra môi trường.
- Khói ô tô chứa nhiều khí thải độc hại thải ra không khí.
- Khói từ các nhà máy chứa nhiều khí độc, cacbonic, ... gây ô nhiễm môi trường, hiệu ứng nhà kính, ..
Câu 2:
Ô nhiễm không khí có tác hại gì đối với đời sống?
Lời giải:
Tác hại của ô nhiễm không khí với đời sống:
+ Làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và chất lượng đời sống con người
+ Làm trái đất nóng lên, khiến cho băng cực tan => gây nên nhiều lũ lụt, thiên tai
+ Bụi, khói, khí độc gây nhiều bệnh nguy hiểm
+ Tạo mưa axit làm phá hủy công trình xây dựng, ảnh hưởng cây cối…
Câu 3:
Em có thể làm gì để góp phần làm giảm ô nhiễm không khí?
Lời giải:
Để góp phần giảm ô nhiễm không khí ta có thể:
-
Trồng nhiều cây xanh trong khu mình đang sống
-
Tuyên truyền cho mọi người xung quanh về ý thức bảo vệ không khí
-
Hạn chế đi xe máy, ô tô thay vào đó có thể đi xe đạp hoặc xe bus, ..
Câu 4:
Một bạn nói: Carbon dioxide không phải là khí độc nhưng có nhiều trong không khí thì không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe. Ý kiến của bạn đó có đúng không?
Lời giải:
Ý kiến của bạn là đúng. Do không khí nếu có lẫn nhiều khí CO2, sẽ góp thêm làm giảm nồng độ oxi có trong không khí. Mặt khác khí CO2 không duy trì sự cháy, sự sống, gây nên hiệu ứng nhà kính
=> Nếu nồng độ CO2 tăng cao thì không tốt, lúc này không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe.
►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải về Giải Khoa học tự nhiên 6 Bài 11: Oxygen, Không khí - Kết nối tri thức file PDF hoàn toàn miễn phí.