Dàn ý Phân tích nhân vật be Hồng

I. Mở bài: Giới thiệu tác giả, đoạn trích và dẫn dắt nhân vật người cô.

II. Thân bài

a. Giới thiệu vị trí, sự xuất hiện của nhân vật

– Là cô ruột của bé Hồng.

– Xuất hiện ở đầu đoạn trích, trong cuộc trò chuyện với bé Hồng về mẹ.

b. Là người phụ nữ độc ác, tàn nhẫn:

– Bà cô của bé Hồng tuy giàu có nhưng rất cay nghiệt, độc địa. Bà đã khoét sâu vào nỗi đau của đứa cháu đáng thương.

– Xoáy sâu vào sự thiếu thốn tình mẫu tử của bé Hồng bằng câu hỏi nhẫn tâm " mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không".

–  Ý nghĩ cay độc trong giọng nói, nét mặt cười rất kịch.

– Cố gieo rắc vào đầu đứa cháu hoài nghi để chia rẽ tình mẹ con.

– Giọng nói, cử chỉ quan tâm của bà cô là giả dối, sáo rỗng.

–  Khi đứa cháu khóc bà cô vẫn cố tình khơi vào nỗi đau của cháu.

⟹ Bà cô với dã tâm độc ác muốn chia rẽ tình cảm mẹ con, muốn đứa cháu "khinh miệt và ruồng rẫy mẹ" bằng những cử chỉ ngọt ngào nhưng rất kịch, hành động quan tâm giả dối, lời nói cay độc, nhẫn tâm, ý nghĩ xấu xa, nham hiểm.

c. Là người đại diện cho xã hội bất công với những hủ tục và lề thói cổ hủ

– Ghét mẹ của bé Hồng vì bà đã đi bước nữa sau khi chồng mất.

– Mỉa mai, chế giễu mẹ cậu nhằm chia rẽ tình cảm: “phát tài” (nói mỉa người mẹ nghèo khổ), “em bé” (gieo rắc hoài nghi để bé Hồng khinh miệt ruồng rẫy mẹ).

⇒ Bà cô nham hiểm, giả dối, sống tàn nhẫn không có lòng vị tha, đại diện cho những thành kiến, những hủ tục đày đọa người phụ nữ trong xã hội cũ.

III. Kết bài: Khẳng định giá trị hiện thực của tác phẩm qua nhân vật người cô.

Dàn ý số 2

I. Mở bài cho đề phân tích nhân vật người cô

– Ở phần đầu đoạn trích “Trong lòng mẹ”, ta thấy được cuộc trò chuyện của bà cô với chú bé Hồng. Qua đoạn này, người cô hiện lên là con người cực đoan, thiếu tình cảm con người đặc biệt là tình cảm với đứa cháu của mình.

II. Thân bài cho đề phân tích nhân vật người cô

– Là cô ruột của cậu bé Hồng nhưng nhân vật bà cô không hề thương xót trước hoàn cảnh đáng thương của cháu mình.

– Bà ta ghét mẹ của Hồng đã chửa đẻ với người khác khi chưa đoạn tang chồng và bà ta đã ghét luôn cả đứa cháu vô tội kia.

– Bà cô chỉ đem lại cho đứa cháu bé bỏng những vết thương lòng khiến cho Hồng vô cùng đau khổ và thương mẹ.

– Vẻ mặt bên ngoài của người cô như tươi cười, cử chỉ vỗ vai thân thiện và nét cười rất kịch, giọng nói ngọt ngào nhưng lời nói thì cay độc.

– Bà cô còn đưa thêm thông tin về người mẹ tỏ vẻ quan tâm nhưng thực tâm lại mang những ý đồ xấu xa với chính người cháu ruột của mình.

– Người cô tươi cười kể với việc mẹ của Hồng ăn mặc rách rưới, gặp người làng phải quay mắt đi.

III. Kết bài cho đề phân tích nhân vật người cô

– Hình ảnh người cô trong đoạn trích “ Trong lòng mẹ” hiện lên là một người không có tình yêu thương, độc ác với cháu của mình. Nhưng qua nhân vật người cô, bé Hồng đã bộc lộ được tình yêu mãnh liệt đối với người mẹ của mình.

I. Mở bài:

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm: Đoạn trích “Trong lòng mẹ” được trích trong tác phẩm “Những ngày thơ ấu” của nhà văn Nguyên Hồng.

– Khái quát tính cách, phẩm chất nhân vật bé Hồng trong đoạn trích: Nhân vật bé Hồng là nhân vật trung tâm của đoạn trích với cảnh ngộ đáng thương và tình yêu thương mẹ đáng trân trọng.

II. Thân bài:

Luận điểm 1: Cảnh ngộ đáng thương, buồn tủi của chú bé Hồng

– Hồng là kết quả của một cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Cha mất sớm. Người mẹ vì cùng túng quá phải tha hương cầu thực. Chú phải sống xa mẹ, sống cùng họ hàng ở bên nội. Nhưng cậu lại không hề được yêu thương. Cậu phải sống trong sự ghẻ lạnh và cay nghiệt của những người được gọi là thân thích.

– Trong ngày giỗ đầu của cha, cậu vừa phải chịu nỗi đau mất cha, vừa phải nghe những lời châm chọc, cay nghiệt của người cô về mẹ của mình. Từng lời nói từ cô như cứa thêm vào tâm hồn nhỏ bé, đáng thương hàng nghìn nỗi đau. Họ chỉ muốn gieo giắc vào đầu cậu bé những điều xấu xa, để cậu ruồng bỏ chính mẹ ruột của mình như cách họ ruồng bỏ râu con trong nhà.

– Lời bà cô càng thâm hiểm, ác độc bao nhiêu thì chú bé lại càng đáng thương bấy nhiêu khi phải một mình chống đỡ yếu ớt lại miệng lưỡi người đời và những hủ tục lạc hậu, ác nghiệt.

Luận điểm 2: Tình yêu thương mẹ của chú bé Hồng

– Trong cuộc đối thoại với người cô, Hồng đã thể hiện tình yêu thương, niềm tin của mình vào người mẹ khi trả lời cô một cách dứt khoát và thông minh

   + Nhận ra ý nghĩ thâm độc trong giọng nói và nét cười rất kịch của cô tôi

   + Nhận ra mục đích của người cô : Biết rõ “ nhắc đến mẹ tôi cô tôi chỉ gieo giắc vào đầu tôi những hoài nghi và khinh miệt để tôi ruồng rẫy mẹ tôi”

   + Người cô càng mỉa mai Hồng càng thương mẹ hơn. Một khao khát mãnh liệt trong suy nghĩ của Hồng đó là muốn những cổ tục đã đầy đọa mẹ thành một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ để vồ lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.

– Nếu trong cuộc hội thoại với người cô, chú bé Hồng thể hiện tình yêu me bằng cách phản kháng mãnh liệt thì trong cuộc gặp gỡ bất ngờ với mẹ của mình, chú bé Hồng như quay trở về với chính tâm hồn non nớt, bé bỏng đáng có của mình.

– Khi “ thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo”, chú bé đã vội vã chạy đuổi theo từ đây ta thấy được tâm trạng hồi hộp, niềm khát khao mong được gặp mẹ của Hồng

– Tâm trạng cô đơn khi thiếu vắng mẹ và mong ước cháy bỏng được gặp lại mẹ của Hồng được bộc lộ rõ qua những suy nghĩ, những giả thiết ngây thơ, trong sáng mà chứa đựng nhiều nỗi đau.

– Được ngồi lên xe cùng mẹ chú òa lên khóc rồi cứ thế nức nở khiến cho người mẹ cũng sụt sùi theo. Ba từ “ òa, nức nở, sụt sùi” cùng một trường nghĩa , nối nhau miêu tả các dạng thức đặc biệt của tiếng khóc của những dòng lệ. Đây là âm thanh, là nước mắt của biết bao nỗi niềm, tâm trạng của hai mẹ con : tủi hận, tự hào, bàng hoàng, sung sướng……

– Suy nghĩ liên tưởng của Hồng : “ Phải bé lại và lăn vào lòng mẹ” ⇒ cảm giác mình đang bé lại để làm nũng mẹ, để hưởng sự vuốt ve, chiều chuộng lâng lâng.

⇒ Nhờ tình yêu thương và niềm tin ấy, đến khi gặp mẹ, bé Hồng đã nhận được niềm sung sướng và hạnh phúc lớn lao. Người mẹ của bé Hồng trở về đúng thời điểm quan trọng nhất, đã xua tan mọi đau đớn, dằn vặt trong tâm hồn chú bé.

III. Kết bài:

– Khái quát lại hình ảnh nhân vật chú bé Hồng và nghệ thuật của đoạn trích: Hình ảnh nhân vật chú bé Hồng khiến người đọc xúc động với tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý.

– Liên hệ phong cách sáng tác của nhà văn Nguyên Hồng: Nhà văn Nguyên Hồng là một nhà văn nhân đạo – hiện thực luôn hướng ngòi bút của mình cho những con người bất hạnh, đặc biệt là phụ nữ và trẻ con.

Dàn ý số 2

I. Mở bài :

– Giới thiệu khái quát về Nguyên Hồng và đối tượng chính trong văn ông.

– Khái quát về tác phẩm hồi kí " Những ngày thơ ấu " và nêu vị trí , nội dung của đoạn trích " Trong lòng mẹ ".

"Trong lòng mẹ" là một đoạn trích nằm ở chương IV tập hồi ký "Những ngày thơ ấu' của nhà văn Nguyên Hồng. Tác phẩm đã nêu lên những đau đớn trong lòng của cậu bé Hồng khi phải sống cũng họ hàng, xa vòng tay âu yếm của mẹ. Từ đó đã làm nổi bật những tủi nhục mà cậu bé Hồng phải trải qua và niềm vui sướng vỡ òa khi cậu được gặp lại mẹ.

II. Thân bài:

1. Khái quát :

  • Vị trí và nội dung chính của đoạn trích.
  • Các biện pháp nghệ thuật trong đoạn.

2. Phân tích:

a. Hoàn cảnh cậu bé Hồng :

– Đoạn trích " Trong lòng mẹ " có thể coi là đoạn trích hay nhất trong tác phẩm " Những ngày thơ ấu ". Một đứa bé sinh ra trong không khí gia đình giả dối , rồi cha chìm đắm với bàn đèn thuốc phiện , gia đình sụp đổ , mẹ phải bỏ hai anh em đi tha hương cầu thực. Cậu phải sống trong những năm tháng cô đơn , tủi cực , trong sự ghẻ lạnh của họ hàng. Đối với một đứa trẻ , đó là một sự đau đớn quá lớn , vượt quá sức chịu đựng của nó. Nhưng kì diệu thay , cậu lại có thể kiên cường vượt qua tất cả để đến ngày được nằm trong vòng tay ấm áp của mẹ , bỏ mặc những xấu xa , những thành kiến xung quanh. Đoạn trích đã khắc họa rõ nét nỗi đau của cậu bé mồ côi cha phải sống xa mẹ và tình yêu thương vô bờ của cậu dành cho người mẹ bất hạnh. Từ đó cũng lên tiếng tố cáo xã hội bất công , hà khắc đối với người phụ nữ , đẩy họ cào con đường cùng , không cho họ có quyền được hưởng hạnh phúc. " Trong lòng mẹ " không chỉ là chương hồi kí thấm đẫm nước mắt mà còn là tiếng nói tha thiết đòi quyền sống hạnh phúc cho người phụ nữ và trẻ em trong một xã hội còn đầy rẫy những hủ tục lạc hậu.

b. Cuộc nói chuyện giữa Hồng và cô ruột

  • Bà cô luôn nói xấu về mẹ Hồng trước mặt cậu để khiến cậu khinh miệt và ruồng rẫy mẹ mình.
  • Những câu nói tưởng như là sự quan tâm nhưng thực ra là lời mỉa mai , chế giễu. Và Hồng đã nhận ra " rắp tâm tanh bẩn " trong đó , em đã chọn cách im lặng để bảo vệ mẹ mình.
  • Nhưng con trẻ vẫn mãi là con trẻ , dù có mạnh mẽ đến đâu thì cũng không thắng được những lời lẽ cay độc , những rắp tâm tanh bẩn. Bởi vậy mà khi người cô liên tục nhắc đến mẹ mình , Hồng không thể kìm được nước mắt ( khóe mắt tôi đã cay cay / nước mắt tôi ròng ròng rớt xuống … và ở cổ ).
  • Người cô không những không yêu thương đùm bọc đứa cháu bất hạnh mà còn dày vò nó. Đó là hiện thân của những con người đã khô héo tình máu mủ , ruột thịt. Đó còn là sản phẩm của một xã hội đầy rẫy những bất công , hủ tục lạc hậu , những thành kiến đối với người phụ nữ.

c. Tâm trạng Hồng khi trò chuyện với bà cô

  • Càng nói chuyện với cô, Hồng càng thương mẹ nhiều hơn.
  • Hàng loạt các động từ mạnh cùng phép so sánh , ẩn dụ đã được sử dụng " Gía những cổ tục … nát vụn mới thôi ".
  • Hồng là đứa trẻ nhạy cảm , thông minh khi nhận ra những ý nghĩ cay độc trong lời nói của cô. Hồng luôn yêu thương mẹ , mong chờ mẹ về.

d. Bé Hồng khi bất ngờ được gặp lại mẹ

  • Hồng vô cùng ngạc nhiên , bối rối và hạnh phúc.
  • Òa khóc khi được ở trong lòng mẹ ⇒ sự hạnh phúc , xen lẫn sự tủi thân.
  • Ngắm mẹ , thấy mẹ vẫn trẻ như hồi gia đình còn sung túc. ⇒ Đang tận hưởng niềm hạnh phúc nhỏ nhoi mà sau bao ngày đau đớn , tủi hổ bây giờ em mới có được.
  • Cuộc gặp gỡ vô cùng xúc động , chạm đến trái tim của hàng triệu người đọc ⇒ tình mẫu tử thiêng liêng sâu nặng không gì chia cắt được.

3. Đánh giá

  • Đoạn hồi kí thấm đẫm chất trữ tình. Kết hợp giữa tự sự – miêu tả – biểu cảm.
  • Tình huống truyện đơn giản nhưng hấp dẫn.
  • Các hình ảnh so sánh độc đáo , phép tương phản.
  • Khẳng định lại nội dung và giá trị của đoạn trích.
  • Liên hệ các tác phẩm khác.

III. Kết bài:

– Và như vậy đoạn trích "Trong lòng mẹ" đã nói lên tình cảm yêu thương mẹ sâu nặng cùng nỗi tủi cực của cậu bé Hồng trong những ngày xa mẹ. Từ đó chúng ta thêm trân trọng tình mẹ con nói riêng và tình cảm gia đình nói chung.

Dàn ý số 3

I. Mở Bài

– Giới thiệu sơ qua về bé Hồng và tác phẩm Trong lòng mẹ

II. Thân Bài

– Cậu bé Hồng có một tuổi thơ đầy cay đắng và bất hạnh– Là một đứa trẻ với tình yêu thương mẹ bất diệt bất chấp mọi dối trá mà bà cô độc ác cố gieo dắt vào đầu– Chịu nhiều khổ đau và bất hạnh nhưng vẫn luôn khao khát được gặp mẹ

– Niềm hạnh phúc của cậu vỡ òa khi gặp lại được mẹ

III. Kết Bài

– Nêu lên cảm nghĩ bản thân về tình mẫu tử và cậu bé Hồng