Cơ thể mất thân nhiệt bao nhiêu thì nguy hiểm năm 2024

Nhiệt độ bên trong cơ thể (CBT) con người dao động quanh 37 độ C. Một người được coi là bị hạ thân nhiệt khi CBT của người đó chỉ còn 35 độ C hoặc thấp hơn. Điều ngạc nhiên là người ta vẫn có thể bị hạ thân nhiệt trong điều kiện môi trường lạnh chứ chưa đến mức đóng băng, tức là khi nhiệt độ không khí trong khoảng 1 – 10 độ C, nhất là khi cơ thể bị ướt, ví dụ bị mưa, đổ mồ hôi hoặc rơi xuống hố nước lạnh. Theo các chuyên gia, cơ thể mất nhiệt nhanh hơn đến 25 lần khi ở trong môi trường nước so với môi trường không khí.

Hạ thân nhiệt trong môi trường nhiệt độ không khí tương đối lạnh như vậy thì cũng có nhưng ít xảy ra. Tuy nhiên, mức nhiệt dưới 0 độ C là một hoàn cảnh hoàn toàn khác. Ở nhiệt độ -34 độ C, nếu một người khỏe mạnh không mặc đủ ấm thì sẽ bị hạ thân nhiệt chỉ còn 10 độ C và nếu nhiệt độ ngoài trời xuống tới - 40 đến -45 độ C thì thân nhiệt người đó chỉ còn 10 độ C trong vòng 5 – 7 phút.

Khi cơ thể bị hạ nhiệt, các bộ phận không hoạt động bình thường được nữa, kể cả bộ não và trái tim. Tim không hoạt động tốt dẫn đến kém lưu thông máu đến các bộ phận khiến cho cơ thể bị sốc và tăng nguy cơ gan và thận ngừng hoạt động. Trẻ em và người già còn gặp nhiều rủi ro hơn do cơ tim yếu. Ngoài ra, người già còn hay phải sử dụng thuốc chẹn beta nên còn dễ bị giảm nhịp tim, điều đó càng làm tăng nguy cơ hạ thân nhiệt trong thời tiết giá lạnh.

Các triệu chứng hạ thân nhiệt nhẹ như là run người, yếu mệt và nhầm lẫn có thể xảy ra khi CBT ở mức 34 độ C, nếu CBT hạ xuống 33 độ C, bạn có thể bị mất trí nhớ, hạ xuống 28 độc C, bạn có thể bất tỉnh và dưới 21 độ C gọi là hạ thân nhiệt sâu và nguy hiểm đến tính mạng.

Khả năng tự chống lạnh

Mặc dù vậy, cơ thể con người khá là mạnh mẽ trong thời tiết giá lạnh vì chúng ta có hai cơ chế tự bảo vệ mình khỏi thời tiết khắc nghiệt đó.

Thứ nhất, ngay khi mặt tiếp xúc với không khí lạnh, cơ thể sẽ cố gắng tự cách li bằng cách vận chuyển máu đi khỏi da mặt và các bộ phận đầu chót của cơ thể như là ngón tay, ngón chân và đưa máu về bên trong cơ thể. Quá trình này gọi là sự co mạch và nó giúp giảm bớt sự tỏa nhiệt của cơ thể ra môi trường.

Phản ứng thứ hai của cơ thể là rùng mình, run rẩy; vận động này sinh ra nhiệt và giúp làm tăng thân nhiệt.

Sự nguy hiểm của bỏng lạnh

Thông thường một người khỏe mạnh chỉ bị mất nhiệt trong những điều kiện khắc nghiệt, nhưng bỏng lạnh vẫn rất dễ xảy ra trong thời tiết ít khắc nghiệt hơn.

Ngón tay, ngón chân rất dễ bị bỏng lạnh vì những bộ phận này bị hạn chế lưu thông máu đầu tiên khi trời lạnh. Cho dù chân thường được giày và tất bảo vệ nhưng nhiệt độ ở các ngón chân vẫn rất thấp, và nếu bạn bị toát mồ hôi thì nước bay hơi còn làm các bộ phận đó mất nhiệt nhiều hơn. Bỏng lạnh xảy ra khi bạn tiếp xúc với môi trường dưới 32 độ C.

Bỏng lạnh nặng đến mức nào còn tùy vào nhiều điều kiện, ví dụ nếu nhiệt độ ngoài trời là -18 độ C cộng thêm gió lạnh đến -28 độ C thì bạn có thể bị bỏng lạnh sau 30 phút, nhưng nếu nhiệt độ ngoài trời là -26 độ C cộng thêm gió lạnh đến -48 độ C thì bạn sẽ bị bỏng lạnh chỉ trong vòng 5 phút. Mặc dù nguy cơ là rất cao, nhưng con người vẫn có thể đi ra ngoài và hoạt động trong thời tiết cực lạnh. Người ta vẫn có thể leo núi, đi bộ ở Bắc Cực và bơi qua eo biển Manche.

Tuy nhiên, trong thời tiết như vậy bạn cần mặc đủ ấm, ít nhất là mặc 3 lớp quần áo, lớp trong cùng là vải thấm hút mồ hôi để hơi ẩm thoát khỏi da, tiếp theo là lớp cách nhiệt và ngoài cùng là lớp bảo vệ chắn gió, mưa và các yếu tố khác; đi giày thật dày, ấm và chống thấm nước bởi vì bàn chân và ngón chân là những bộ phận dễ bị bỏng lạnh nhất; đội mũ, quàng khăn, đeo khẩu trang để bảo vệ vùng đầu và mặt.

Khi tăng hoặc giảm thân nhiệt đều là những vấn đề đáng lo ngại vì nó có thể khiến cho sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vậy nhiệt độ trung bình của con người là bao nhiêu? Cách đo thân nhiệt như thế nào để đảm bảo chính xác?

1. Nhiệt độ trung bình của con người là bao nhiêu?

- Có thể xác định thân nhiệt của con người ở các vị trí khác nhau. Cụ thể như sau:

+ Đo thân nhiệt ở trực tràng: Nhiệt độ trung bình của con người sẽ nằm trong khoảng 36,3 đến 37,1 độ C.

+ Nếu đo ở miệng: Nhiệt độ cơ thể được cho là bình thường khi ở mức 37,5 đến 37,7°C.

+ Khi đo ở nách, nhiệt độ của cơ thể thường thấp hơn khi đo ở trực tràng khoảng 0,5 - 1 độ C. Đây là vị trí dễ đo nên thường được áp dụng để theo dõi thân nhiệt cho người bệnh.

- Thân nhiệt của cơ thể có thể bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

Cơ thể mất thân nhiệt bao nhiêu thì nguy hiểm năm 2024

Người cao tuổi có thân nhiệt thấp hơn người trẻ

+ Tuổi tác:

  • Nhiệt độ cơ thể của trẻ thường thấp cao hơn người lớn. Khi xảy ra những thay đổi, bất thường trong cơ thể, trẻ rất dễ bị sốt, nguy hiểm nhất là khi những cơn sốt cao kèm theo co giật. Nếu không xử trí sớm sẽ vô cùng nguy hiểm.
  • Người cao tuổi khả năng vận động kém, nhu cầu hấp thu và chuyển hóa cũng thấp hơn vì thế, thân nhiệt trung bình của người già thường thấp hơn người trẻ.

+ Khi bạn vận động thể chất nhiều hơn, nhiệt độ cơ thể sẽ tăng cao hơn nhiệt độ trung bình.

+ Phụ nữ đang trong những ngày rụng trứng.

+ Khi bạn căng thẳng, hồi hộp, lo lắng, nhiệt độ cơ thể cũng có thể tăng hoặc giảm.

+ Do nhiệt độ môi trường: Trẻ em và người cao tuổi là 2 nhóm đối tượng nhạy cảm với sự thay đổi của nhiệt độ môi trường.

+ Thân nhiệt của con người cũng có thể bị tác động bởi một số loại thuốc điều trị.

+ Thời gian đo: Kết quả đo vào sáng sớm thường thấp hơn so với kết quả thân nhiệt được kiểm tra vào cuối buổi chiều.

+ Ở những vị trí đo khác nhau thì kết quả thân nhiệt cũng sẽ khác nhau.

2. Thân nhiệt tăng và giảm là do đâu?

Khi quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt trong cơ thể bị mất cân bằng có thể dẫn đến tình trạng rối loạn nhiệt độ cơ thể, bao gồm tăng hoặc giảm nhiệt độ trung bình của cơ thể.

- Hạ thân nhiệt: Nhiệt độ cơ thể thấp kèm theo những biểu hiện như ớn lạnh, cơ thể run rẩy, khó thở,... là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và cần được xử trí sớm. Tuy nhiên, nếu thân nhiệt giảm nhẹ và không đi kèm với những triệu chứng trên thì cũng không quá đáng ngại.

Cơ thể mất thân nhiệt bao nhiêu thì nguy hiểm năm 2024

Trời lạnh gây hạ thân nhiệt

Một số nguyên nhân gây hạ thân nhiệt có thể kể đến như:

+ Do thời tiết lạnh.

+ Do sử dụng các loại ma túy, uống bia rượu hay bị sốc.

+ Do bệnh tuyến giáp, tiểu đường.

+ Trong các trường hợp shock nhiễm khuẩn, tụt huyết áp,... cũng có thể gây ra tình trạng hạ thân nhiệt

- Tăng thân nhiệt do say nắng:

Ngoài thân nhiệt tăng cao, người bệnh còn có thể gặp phải một số triệu chứng như mê sảng, nhầm lẫn, da đỏ và nóng, mất nước nghiêm trọng.

+ Say nắng cổ điển có thể xảy ra dù người bệnh không hoạt động thể chất hoặc lao động nặng nhọc. Tình trạng này có thể tiến triển nhanh, trong một vài ngày.

+ Say nắng xảy ra khi bệnh nhân phải làm việc quá sức ở những nơi thời tiết nắng nóng khiến cơ thể đổ quá nhiều mồ hôi dẫn tới mất nước và suy nhược. Thân nhiệt tăng và khó kiểm soát.

Cơ thể mất thân nhiệt bao nhiêu thì nguy hiểm năm 2024

Từ 39 – 40 độ C là tình trạng sốt cao

- Sốt: Tùy theo mức nhiệt độ của cơ thể được đo tại nách mà có thể phân loại sốt như sau:

+ 37 đến 38 độ C được cho là sốt nhẹ.

+ Từ 39 đến 40 độ C là tình trạng sốt cao.

+ Trên 40 độ C là sốt rất cao và có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm.

+ Sốt cao kéo dài là tình trạng tái sốt liên tục.

Nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng sốt, có thể kể đến như nhiễm trùng, sử dụng một số loại thuốc, chấn thương, một số bệnh lý,...

3. Cách đo nhiệt độ cơ thể

Cần dùng nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ trung bình của con người. Một số loại nhiệt kế phổ biến như nhiệt kế thủy ngân, nhiệt kế điện tử, nhiệt kế hậu môn, nhiệt kế miệng, nhiệt kế hóa chất (dùng 1 lần),...

Cơ thể mất thân nhiệt bao nhiêu thì nguy hiểm năm 2024

Đo nhiệt độ ở miệng

Cách đo nhiệt độ cơ thể như sau:

- Đo nhiệt độ cơ thể ở miệng: Trước hết, đặt nhiệt kế ở dưới lưỡi, sau đó khép chặt môi. Sau một thời gian ngắn, sẽ có tiếng bíp báo hiệu đã đo xong. Sau khi sử dụng cần vệ sinh nhiệt kế sạch sẽ. Chú ý không được cắn răng vào nhiệt kế.

- Đo nhiệt độ trung bình của con người ở trực tràng: Cách đo này cho kết quả với tỷ lệ chính xác rất cao, thường được dùng cho trẻ nhỏ. Có thể dùng dầu để làm trơn đầu của nhiệt kế giúp quá trình đưa nhiệt kế vào hậu môn dễ dàng hơn. Nên đẩy đầu nhiệt kế vào hậu môn khoảng 1,25cm - 2,5 cm. Để nhiệt kế trong một khoảng thời gian và đọc kết quả. Sau khi dùng cần rửa sạch nhiệt kế. Lưu ý khi đã dùng nhiệt kế để đo ở trực tràng thì không nên dùng để đo ở miệng.

Cơ thể mất thân nhiệt bao nhiêu thì nguy hiểm năm 2024

Đo thân nhiệt ở tai

- Đo nhiệt độ cơ thể ở nách: Phương pháp này có thể cho kết quả không chính xác bằng đo ở miệng và trực tràng nhưng lại dễ thực hiện hơn. Chỉ cần đặt nhiệt kế dưới nách, ấn cánh tay và giữ nhiệt kế một lúc. Sau đó, tháo nhiệt kế và đọc kết quả. Sau khi dùng xong, bạn cũng cần làm sạch nhiệt kế.

- Cách đo nhiệt độ cơ thể ở tai: Đặt đầu dò vào tai nhưng không được ép vào màng nhĩ. Sau đó ấn nút bật, kết quả sẽ được hiển thị. Cần có nhiệt kế điện tử chuyên dụng mới có thể thực hiện đo nhiệt độ.

Trên đây là thông tin về nhiệt độ trung bình của con người và hướng dẫn về cách đo nhiệt độ cơ thể. Để được tư vấn thêm hoặc có nhu cầu kiểm tra sức khỏe, mời bạn liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC.