Lọc rửa tinh trùng là gì?
Lọc rửa tinh trùng là thao tác làm sạch tinh trùng, chọn lọc tinh trùng chất lượng để bơm vào buồng tử cung hoặc đưa vào trong ống nghiệm, thực hiện thụ tinh nhân tạo.
Kỹ thuật này nhằm tách tinh trùng ra khỏi lớp tinh dịch để thu được một lượng tối đa những tinh trùng có hình dạng bình thường và di động, không có những mảnh vỡ và không chứa các tế bào mầm hay tinh trùng chết. Hai kỹ thuật lọc rửa tinh trùng phổ biến hiện nay là thang nồng độ Gradient và Swim up.
Bơm tinh trùng vào buồng tử cung là gì?
Bơm tinh trùng vào buồng tử cung [IUI – Intrauterine Insemination] là đưa tinh trùng sau khi lọc rửa vào trong buồng tử cung của người phụ nữ bằng catheter [ống thông Y tế] tại thời điểm càng gần với thời điểm rụng trứng càng tốt [trước thời điểm rụng trứng khoảng 1 đến 4 tiếng].Khi nào cần áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung?
Các trường hợp vô sinh hiếm muộn áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung bao gồm:
- Tinh trùng yếu nhẹ* về số lượng và chất lượng, kháng thể kháng tinh trùng**.
- Lạc nội mạc tử cung, bất thường chất nhầy cổ tử cung.
- Rối loạn phóng noãn.
- Vô sinh không rõ nguyên nhân.
Điều kiện để thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung là người vợ phải có ít nhất một vòi trứng hoạt động tốt và trong chu kỳ thực hiện phương pháp phải có trứng rụng. Để kiểm tra vòi trứng có thể hoạt động tốt hay không, người vợ nên được chỉ định chụp X-quang buồng tử cung vòi trứng - phương pháp đánh giá tử cung và vòi trứng có giá trị nhất hiện nay trong chẩn đoán vô sinh nguyên phát và thứ phát do tắc vòi trứng một phần hay hoàn toàn.
Quá trình bơm tinh trùng vào buồng tử cung
- Kích thích buồng trứng và theo dõi nang noãn: Dùng thuốc kích thích buồng trứng để có được khoảng 2 - 3 nang noãn phát triển và trưởng thành.
- Kích thích rụng trứng: Khi siêu âm xác định nang noãn trưởng thành, người vợ được hướng dẫn tiêm thuốc kích thích rụng trứng.
- Vào ngày bơm tinh trùng, người chồng đến Bệnh viện để lấy mẫu tinh trùng cho nhân viên y tế lọc rửa.
- Sau khi lọc rửa, chọn lựa những tinh trùng tốt nhất, tinh trùng sẽ được đưa vào một ống thông nhỏ để bơm vào buồng tử cung của người vợ.
Toàn bộ quá trình bơm tinh trùng vào buồng tử cung chỉ mất khoảng 3 - 5 phút. Sau khi bơm, người vợ nên nằm nghỉ 15 - 20 phút để tinh trùng có thời gian và điều kiện tốt nhất tiến đến gặp trứng. Sau khi trở về nhà người phụ nữ có thể hoạt động bình thường nhưng nên hạn chế lao động nặng.
Thời điểm tốt nhất để bơm tinh trùng vào buồng tử cung
Thời gian tốt nhất để bơm tinh trùng vào buồng tử cung với trường hợp bơm 1 lần là sau khi tiêm mũi thuốc rụng trứng hCG 34 – 40 giờ. Nếu bơm 2 lần thì thực hiện sau khi tiêm hCG 24 giờ và 48 giờ.
Các yếu tố liên quan đến tỷ lệ thành công của phương pháp lọc rửa và bơm tinh trùng
Tỷ lệ thành công của phương pháp này phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân vô sinh, chất lượng tinh trùng và số lượng nang noãn. Chất lượng tinh trùng càng tốt, số lượng nang noãn càng nhiều thì tỉ lệ thụ thai thành công càng cao. Tuy nhiên, số nang noãn tốt nhất là từ 2 - 4 nang, nếu có nhiều nang hơn sẽ tăng tỉ lệ đa thai. Cùng với đó, sức khỏe của vợ và chồng là một trong những yếu tố tác động rất lớn tới khả năng thành công của phương pháp lọc rửa và bơm tinh trùng. Trước khi thực hiện phương pháp này, các cặp vợ chồng cần chuẩn bị sức khỏe và tâm lý thật tốt để đạt hiệu quả thụ thai tốt nhất.Đối với người vợ
Cải thiện chế độ dinh dưỡng, ăn nhiều thực phẩm bổ dưỡng, các loại thức ăn giàu protein, vitamin và khoáng chất:
- Bổ sung thêm sắt, axit folic qua các sản phẩm thuốc bổ trợ được Bác sỹ kê đơn hoặc qua thức ăn như thịt nạc, cá biển, rau muống, ngũ cốc, bánh mì.
- Tiêm phòng bệnh rubella, cúm, thủy đậu.
- Khám phụ khoa và điều trị các bệnh phụ khoa nếu có.
- Không hút thuốc lá; không uống rượu bia, cà phê, không sử dụng các chất kích thích.
- Giữ tinh thần thoải mái, không để bản thân bị căng thẳng, áp lực.
Đối với người chồng
- Ăn uống đầy đủ các nhóm dưỡng chất.
- Ăn nhiều thực phẩm tốt cho tinh trùng, giàu axit folic, kẽm, vitamin C như: Hàu, thịt bò, hải sản, trứng, rau có lá màu xanh đậm,...
- Không hút thuốc lá, không uống rượu bia, không sử dụng chất kích thích.
- Có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, giữ cho tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng, mệt mỏi.
- Không mặc đồ bó sát, ngồi quá lâu.
Tại Bệnh viện Quốc tế Vinh hiện có triển khai thực hiện kỹ thuật lọc rửa tinh trùng đối với các trường hợp bơm tinh trùng vào buồng tử cung. Với đội ngũ Bác sỹ, Kỹ thuật viên được đào tạo tại Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Phụ sản trung ương cùng sự tận tâm, chúng tôi hi vọng sẽ có thể mang lại niềm vui làm cha mẹ cho những cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn lâu năm.
Chú thích:
*: Khi tỷ lệ tinh trùng tiến tới [tinh trùng loại PR] khoảng từ 12 - 20% và sau khi lọc rửa tổng số tinh trùng tiến tới tối thiểu là 2 triệu con trong mẫu lọc rửa.
**: Có thể phát hiện ra kháng thể kháng tinh trùng bằng các xét nghiệm:
• MAR [mixed antiglobulin reaction]: Dựa trên nguyên lý ngưng kết với Hồng cầu cừu khi có sự xuất hiện của IgA,IgG.
• Xét nghiệm IBT[immunobead test]: Dựa trên cơ chế phức hợp Polyacrilamide gắn kháng thể người với kháng thể kháng tinh trùng.
-------------
Để được hỗ trợ cung cấp thông tin và tư vấn chi tiết, vui lòng liên hệ:
• Bệnh viện Quốc tế Vinh
• Số 99, đường Phạm Đình Toái, xã Nghi Phú, TP Vinh, Nghệ An
• Số điện thoại 02383.968.888/0901.74.71.73
Với các cặp vợ chồng vô sinh – hiếm muộn, có lẽ thuật ngữ “bơm tinh trùng” [IUI] đã không còn quá xa lạ nữa. Và một trong những vấn đề được nhiều cặp đôi quan tâm khi thực hiện phương pháp này là “bơm tinh trùng bao lâu thì biết có thai”.
1. Tìm hiểu về phương pháp bơm tinh trùng [IUI]
Bơm tinh trùng vào buồng tử cung [IUI] là một trong những phương pháp hỗ trợ sinh sản cho các cặp đôi vô sinh – hiếm muộn. Cơ chế hoạt động của phương pháp này là đưa những tinh trùng tốt nhất sau khi chọn lọc đến buồng tử cung. Việc này sẽ rút ngắn được quãng đường đi của tinh trùng, giúp cho quá trình thụ thai thuận lợi hơn, mang đến cơ hội làm cha làm mẹ cao hơn cho các cặp đôi.
Cơ chế hoạt động của phương pháp này là đưa những tinh trùng tốt nhất sau khi chọn lọc đến buồng tử cung
2. Yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của IUI
2.1 Yếu tố từ người vợ
– Độ tuổi: Theo các chuyên gia, tuổi càng lớn thì tỷ lệ thụ thai càng giảm. Với những phụ nữ trên 35 tuổi và thất bại khi thực hiện IUI 3 lần thì không nên thực hiện phương pháp này nữa. Khi phụ nữ bước sang tuổi 40, các bác sĩ sẽ khuyến cáo không nên thực hiện phương pháp bơm tinh trùng vào tử cung vì tỷ lệ thành công rất thấp.
– Số lượng nang noãn tốt: Bên cạnh yếu tố tuổi, số lượng nang noãn của người vợ cũng rất quan trọng vì trung bình để một ca IUI thực hiện thành công được cần con số lý tưởng từ 3 – 4 nang noãn chất lượng tốt. Nếu số lượng nhiều hơn, khả năng người vợ mang đa thai rất cao.
– Ống dẫn trứng: Để thực hiện được IUI thành công, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra và đảm bảo trong 2 ống dẫn trứng thì vẫn còn ít nhất 1 ống dẫn trứng hoạt động khỏe mạnh tạo điều kiện thuận lợi cho trứng và tinh trùng thụ tinh.
2.2 Tinh trùng của người chồng
Để thực hiện được phương pháp này thì tinh trùng của người chồng phải đảm bảo được các yếu tố như:
– Hình thái tinh trùng chỉ dị dạng ở mức độ nhẹ.
– Số lượng tinh trùng trên 1ml tinh dịch lấy ra phải đạt tối thiểu 10 – 20 triệu.
– Tổng số tinh trùng di động được trên một mẫu bơm đạt ít nhất 5 triệu.
Để đạt điều kiện để thực hiện IUI, tinh trùng của nam giới cần đạt tiêu chuẩn về hình thái cũng như số lượng
3. Bơm tinh trùng bao lâu thì thì biết có thai?
3.1 Phát hiện qua que thử thai
Sau khoảng 7 – 14 ngày, chị em có thể dùng que thử thai và xác định việc thụ thai qua chỉ số Beta-hCG trong nước tiểu. Sau 7 ngày, nếu que thử thai cho thấy 2 vạch [một số trường hợp 1 vạch có thể hơi mờ] thì khả năng cao chị em đã mang thai. Để có được kết quả chính xác nhất, chị em nên đến các cơ sở y tế uy tín để siêu âm hoặc xét nghiệm máu.
3.2 Phát hiện qua xét nghiệm chỉ số Beta HCG trong máu
Khoảng 12 – 14 ngày sau khi bơm tinh trùng vào buồng tử cung, người vợ sẽ được kiểm tra lại bằng xét nghiệm Beta HCG. Việc này sẽ giúp biết được chính xác người phụ nữ có đậu thai hay không.
– Nếu kết quả cho thấy chỉ số cao hơn 25mUI/ml thì chứng tỏ đã mang thai.
– Nếu chỉ số này thấp hơn 5 mUI/ml thì thể hiện rằng chưa có thai.
Chị em cũng cần hiểu rõ ràng không phải chỉ số càng cao thì tỷ lệ mang thai càng cao vì khi nồng độ HCG cao quá mức bình thường thì có nhiều khả năng xảy ra như mang đa thai, chửa ngoài dạ con hoặc thậm chí chửa trứng. Vì vậy nếu có bất thường nào, chị em nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm.
3.3 Phát hiện qua siêu âm
Sau khoảng 3 tuần, để biết chắc chắn mình có thai hay không, chị em được khuyến cáo thực hiện siêu âm. Phương pháp này sẽ giúp chụp được hình ảnh của túi thai cũng như vị trí làm tổ của bào thai. Khoảng thời gian 3 tuần thông thường phôi đã làm tổ trong tử cung. Nếu thông qua siêu âm không thấy hình ảnh phôi thai thì điều này cũng đồng nghĩa rằng bạn không thành công trong việc thụ thai.
Phương pháp siêu âm sẽ được thực hiện sau khoảng 3 tuần để biết chính xác có mang thai hay không
3.4 Biểu hiện có thai sau khi bơm tinh trùng
Dù là mang thai tự nhiên hay nhờ phương pháp hỗ trợ sinh sản thì cơ thể của người phụ nữ vẫn có sự thay đổi của hormone cũng như các yếu tố khác. Chị em phụ nữ nên theo dõi để thấy được rõ những thay đổi dù là nhỏ nhất của cơ thể.
Dấu hiệu rõ ràng nhất đó là ốm nghén. Giai đoạn này sẽ khiến chị em nhạy cảm với hương vị của những món ăn bình thường, có những triệu chứng như buồn nôn, nôn, mất ngủ,…
Một tình trạng thường gặp ở những chị em thực hiện IUI đó là ra máu. Chị em sẽ thấy âm đạo ra một ít máu, đây có thể là dấu hiệu cho thấy việc thụ thai đã thành công. Sau vài ngày hiện tượng này xảy ra, chị em cần đi khám để chắc chắn việc ra máu không phải là biểu hiện của bệnh lý gì.
Ngoài ra, chị em thực hiện phương pháp IUI có thể nhận ra việc có thai như những bà bầu bình thường qua một số dấu hiệu như mệt mỏi, đau nhức người, đi tiểu nhiều hơn, ngực căng cứng, nhũ hoa sẫm màu….
4. Lưu ý sau khi bơm tinh trùng
Để việc thụ thai sau khi bơm tinh trùng vào đạt tỷ lệ cao nhất, chị em cần lưu ý một số điều sau:
– Ngay sau khi bơm tinh trùng vào, cần nằm nghỉ ngơi tại chỗ tối thiểu 30 phút.
– Luôn giữ tâm lý ổn định, tinh thần thoải mái, tránh trạng thái căng thẳng kéo dài.
– Có chế độ ăn uống hàng ngày lành mạnh và khoa học.
– Theo dõi cơ thể thường xuyên để luôn chủ động phát hiện các bất thường của cơ thể.
– Tuân thủ đúng theo lịch khám của bác sĩ.
– Vợ chồng vẫn có thể quan hệ tình dục bình thường vì việc quan hệ sẽ giúp tăng tỷ lệ có thai với những trường hợp trứng rụng muộn.
Vợ chồng vẫn có thể quan hệ tình dục bình thường, việc này giúp tỷ lệ thụ thai tăng cao hơn
Hy vọng với những chia sẻ trên đây đã đã giúp chị em trả lời được câu hỏi: Bơm tinh trùng bao lâu thì biết có thai. Nếu có bất kì thắc mắc gì, hãy liên hệ với bác sĩ chuyên môn tại các cơ sở y tế uy tín để được giải đáp nhanh chóng và chính xác nhé.