Vì sao nên đầu tư lãi suất âm

Lãi Suất Âm là gì? Xảy ra khi nào? Và cách nhận biết sử dụng?

Lãi suất âm là hình thức tính lãi đối với người gửi tiền tiết kiệm vào ngân hàng. Tức là thay vì được nhận một khoản tiền lời nào đó hàng kỳ. Thì người gửi sẽ phải đóng phí cho khoản tiết kiệm đó. Nghe thì rất vô lý nhưng lại được áp dụng khá phổ biến ở nhiều quốc gia lớn trên thế giới.

Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp một số thông tin liên quan đến thời gian xảy ra và cách nhận biết lãi suất âm,… Hãy cùng xem nhé!

Thế nào là lãi suất âm

Thường thì nhắc đến lãi suất gửi tiền tiết kiệm thì không hề có khái niệm âm. Mặc dù không biểu thị ra ngoài nhưng chúng ta vẫn luôn ngầm định đó là số dương dù ít hay nhiều. Tuy nhiên, hiện nay lại xuất hiện thêm “lãi suất âm”. Để lý giải về điều này, chúng ta có thể hiểu đây là hình thức giao dịch tài chính ngược.

Người gửi vốn sẽ phải nộp phí lãi cho ngân hàng và không được lời đồng nào. Và số tiền đó sẽ do ngân hàng trung ương nắm giữ. Và vị trí người gửi tiền sẽ được hiểu ngầm là các ngân hàng. Hiện nay, các tổ chức lớn sử dụng hình thức này bao gồm cả Nhật Bản và các nước châu Âu.

Tại sao lại có lãi suất âm?

• Trên cơ sở giấy tờ thì lãi suất âm nhằm khai thác giá trị, lưu hành đồng tiền một cách mạnh mẽ. Hay nói cách khác là khuyến khích cá nhân chi tiêu tiền. Tránh trường hợp nguồn tiền mà các ngân hàng đã huy động được trở nên lãng phí. Thay vào đó, thúc đẩy quá trình cho vay, để tiền đều được sử dụng, chi tiêu.
• Trong thị trường chứng khoán, quá trình đầu tư sẽ diễn ra sôi nổi hơn. Các doanh nhân sẽ bị hấp dẫn, thu hút bởi quá trình khởi sắc của chứng khoán.
• Giúp tăng trưởng kinh tế là ưu điểm thứ 3. Mặc dù điều này vẫn còn gây tranh cãi. Nhưng chúng ta không thể phủ nhận một lý do thuyết phục đối với các ngân hàng và cá nhân. Là thay vì gửi vốn, thì nên sử dụng tiền đó để kinh doanh, đầu tư, cho vay,… Khi đó lạm phát và nền kinh tế sẽ được thúc đẩy.

Khi nào xảy ra lãi suất âm

Cơn gió lãi suất âm đã xuất hiện cách đây hơn 10 năm.Tổ chức khởi xướng chính là ngân hàng Thụy Điển, đầu tiên áp dụng vào năm 2009. Sau đó, đến Đan Mạch, ECB – ngân hàng trung ương Châu Âu, Thụy Sĩ. Gần đây nhất có một cái tên phải kể đến là Nhật Bản.

Vốn dĩ tại Việt Nam, người ta vẫn chưa quen với cụm từ lãi suất âm do chúng ta vẫn chưa áp dụng. Bởi nó không cần thiết với tình hình lạm phát còn phải giảm đi của Việt Nam hiện nay. Thay vào đó, còn khuyến khích gửi tiền vào các ngân hàng. Để tăng giảm phát, thúc đẩy quỹ vốn tích lũy càng nhiều.

Đồng thời, với một lý do khác là Việt Nam chủ yếu là nước nhập khẩu hàng ngoại về nhiều. Việc xuất khẩu còn hạn chế nên không giống với điều kiện để áp dụng lãi suất âm như các nước. Có chăng nếu xảy ra thì chỉ áp dụng với đồng đô la về vấn đề đô la hóa trong nước mà thôi.

Ngoài ra, khi nước ta chưa phát hành thì đã nhận thấy rõ nhiều điểm hạn chế, nghịch lý của lãi suất âm. Nên sẽ không vội vàng cuốn theo “cơn gió tài chính” đó. Đồng thời đang không ngừng quan tâm xem xét đến tình hình tài chính thế giới.

Cách nhận biết sử dụng lãi suất âm

Việc đưa ra hình thức này diễn ra khá công khai trên các nước. Nên để nhận biết khá là dễ dàng, qua các phương tiện thông tin đại chúng. Tại ngân hàng trung ương Boj đã đưa ra thông báo sẽ phải nộp phí 0,1 %. Tức là lãi âm 0,1 % đối với cá nhân gửi tiền ngân hàng.

Chỉ khó thấy hơn một chút là không chỉ tại ngân hàng mà trong trái phiếu cũng diễn ra vấn đề này. Cụ thể là trong trái phiếu của các nước như Thụy Sỹ, người đầu tư sẽ phải trả cái giá là 1,2 % lãi suất âm cho kỳ hạn 2 năm.

Thực tế về lãi suất âm hiện nay

Mặc dù trên lý thuyết ta thấy lãi suất âm được phát hành rất có lý, đem lại nhiều lợi ích cho sự tăng trưởng của một quốc gia. Tuy nhiên, trên thực tế, điều đó không dễ dàng xảy ra. Và có những nhược điểm đáng chú trọng thay đổi:

Lạm phát chưa thực sự tăng

Lấy ví dụ tính trong một tháng tại Nhật, mặc dù tiền đang rẻ, các ngân hàng, doanh nghiệp vẫn không thu được lợi nhuận là bao từ các khoản cho vay. Thậm chí giá tiêu dùng lõi lại bị âm mất 0,5 % so với kỳ trước. Đồng nghĩa với việc giảm phát không thực sự biến mất. Đồng thời việc ngân hàng cho vay với lãi suất thấp sẽ khiến cho lợi nhuận giảm và bị gây sức ép.

Thị trường chứng khoán vẫn không khá hơn là bao

Với mục đích ban đầu là kích thích thị trường chứng khoán bước vào giai đoạn khởi sắc. Thì sau khi ứng dụng thực tế lại không có kết quả mấy. Bởi việc phát hành một cách mơ hồ, không rõ ràng sẽ không thu hút được các nhà đầu tư chuyển từ trái phiếu sang cổ phiếu. Sự kỳ vọng ấy đã không được như mong đợi. Ngược lại, khiến ngân hàng đi lùi và chứng khoán cũng khó mà đi lên.

Tiền rẻ nhưng tâm lý mọi người vẫn không tích cực hơn

Tất nhiên, khi bị giảm lợi nhuận thì đối tượng đầu tiên buồn sẽ là ngân hàng. Vì không những doanh thu không có là bao mà còn phải trả phí cho ngân hàng trung ương. Điều này sẽ làm cho không ít ngân hàng phải đau đầu. Sau đó, sẽ là công chúng bởi sự mất niềm tin và hy vọng.

Các ngân hàng sẽ giải quyết ra sao khi phải tuân theo lãi suất âm?

Để có đủ phí bắt buộc nộp cho ngân hàng trung ương thì phải tăng nguồn thu. Nguồn tiền đó sẽ phải lấy từ tiền việc tăng lãi âm của khách gửi. Nhưng cũng có thể là giảm lãi cho khách để có cơ sở vay mức thấp hơn tại ngân hàng trung ương. Đồng thời tăng lãi suất cho người vay vốn. Điều này tạo ra nghịch lý và mâu thuẫn với ý tưởng ban đầu. Do đó, chỉ dựa vào bản phác thảo lý thuyết thì không thể tin tưởng và chắc chắn nó sẽ xảy ra y chang trên thực tế được.

Châu Âu và Nhật Bản áp dụng lãi suất âm. Việt Nam có bị ảnh hưởng?

Mặc dù không tham gia vào việc áp dụng hình thức tài chính này. Nhưng Việt Nam có thể bị ảnh hưởng gián tiếp. Bởi, Việt Nam có mối quan hệ ngoại giao quan trọng với những quốc gia này. Trong đó có vấn đề lưu thông tiền tệ, trao đổi thông thương. Khi chính sách tiền tệ bên đó có sự thay đổi. Tức tình hình tài chính gặp rủi ro. Thì vấn đề ngoại tệ ở nước ta cũng phát sinh nhiều hạn chế.

Như vậy, những thông tin trên đã giúp bạn phần nào giải đáp thắc mắc về Khái Niệm Lãi Suất Âm, Có Lợi Hay Không. Ắt hẳn nó sẽ rất hữu ích đối với những người quan tâm đến tình hình tài chính ngân hàng. Cũng như là định hướng để bạn xây dựng một kế hoạch thích hợp trong lĩnh vực này.

Đây là nhận định của Michael Heise, nhà kinh tế trưởng tại hãng Allianz Group.

Động thái giảm lãi suất của nhiều ngân hàng trung ương, từ Nhật Bản cho đến cộng đồng sử dụng đồng tiền chung châu Âu (eurozone), từng làm lo lắng các thị trường tài chính. Giới đầu tư phải trả tiền cho chính phủ khi ký gửi quỹ của họ, còn nhà băng thương mại thì phải cân nhắc việc lưu trữ tiền mặt tốn kém trong các hầm chứa, thay vì giữ chúng ở ngân hàng trung ương.

Mặc cho biện pháp kích thích kể trên được tung ra, tăng trưởng kinh tế những khu vực trên vẫn còn yếu ớt. “Về cơ bản, chính sách tiền tệ đã hoàn thành trách nhiệm của nó trong việc kích thích nền kinh tế”, ông Heise cho biết trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với kênh CNBC tại Singapore.

Cuối tháng 1, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản khiến giới tài chính toàn cầu bất ngờ qua việc lần đầu tiên áp dụng lãi suất âm, động thái đáng lẽ phải kích thích dòng chảy ra của nội tệ. Tuy nhiên, yên Nhật lại tăng mạnh và dấu hiệu của các tác động được kỳ vọng, chẳng hạn như những khoản vay ngân hàng tăng lên, thì rất hiếm.

“Tác động của chính sách tiền tệ thực sự đi ngược, và cho thấy giới hoạch định chính sách đang đối mặt rất nhiều sự không chắc chắn. Họ thậm chí còn không chắc được rằng các công cụ của họ sẽ ảnh hưởng ra sao đến nền kinh tế”, ông Heise nhận định.

Allianz Group là hãng quản lý 1.723 tỉ EUR, tương đương 1.950 tỉ USD, tính đến cuối năm 2015. Công ty lưu ý rằng lãi suất thấp đến mức dưới 0 không khuyến khích chi tiêu như những gì sách giáo khoa kinh tế đã viết.

“Khá đáng chú ý khi tỷ lệ tiết kiệm không đi xuống, dù tiết kiệm xét về mặt lợi nhuận thì hoàn toàn chẳng hấp dẫn”, ông Heise nói. Chuyên gia ở hãng Allianz cho biết thêm: “Có mối lo ngại rằng tiền bạc không được tích lũy theo cách mà người ta có thể lo cho thu nhập hưu trí, hoặc các mục tiêu khác khi bạn tiết kiệm”.

Điều này làm tỷ lệ tiết kiệm “hoàn toàn không đàn hồi”, trong khi chi phí vốn thấp tương tự cũng làm giảm đầu tư. Ông Heise cho hay tiêu dùng chỉ tăng ở Đức vì lương bổng có đi lên.

Chi phí vốn thấp đồng nghĩa với “chi phí cơ hội”, hay chi phí bỏ ra để đầu tư khoản này so với khoản khác, hay so với không đầu tư gì, cũng thấp. Đây có thể là yếu tố khuyến khích các doanh nghiệp đơn giản là tiếp tục chờ đợi.

Ngoài ra, lãi suất thấp cũng không thúc đẩy những khoản vay ngân hàng. “Cho vay ngân hàng không tăng chỉ vì lãi suất thấp hoặc có rất nhiều thanh khoản. Thanh khoản chưa bao giờ là vấn đề đối với cho vay ngân hàng. Tình hình vốn của các ngân hàng, và chuyện thiếu nhu cầu vay vốn của khu vực doanh nghiệp, hộ gia đình mới là vấn đề”, ông Heise nói.

Dù vậy, chuyên gia của hãng Allianz cũng chỉ ra các dấu hiệu cho thấy tình hình đang thay đổi ở châu Âu khi nền kinh tế có phục hồi: “Dần dần, các doanh nghiệp trở nên can đảm hơn để có một số khoản vay, nhưng nó không liên quan đến chuyện Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đi mua trái phiếu chính phủ”.

'Bài thuốc' của các ngân hàng trung ương đã hết hiệu nghiệm?

Nhiều nhà đầu tư giờ đây gần như không còn tin rằng các ngân hàng trung ương có đủ sức để chuyển hướng nền kinh tế.

Ở châu Á, thay đổi theo hướng cải cách cơ cấu là tốt hơn so với việc chỉ dựa vào chính sách tiền tệ. Ông Heise cho rằng nỗ lực thay đổi có thể khác nhau giữa các quốc gia, đa dạng từ cải cách doanh nghiệp quốc doanh kém hiệu quả, tập trung vào cơ sở hạ tầng, chi tiêu giáo dục đến thu hút đầu tư nước ngoài và chống tham nhũng.

Nhắc đến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), chuyên gia cho rằng động thái tăng lãi suất có khả năng ở phía trước. Ông đặt cược nhiều hơn 50% rằng Fed sẽ nâng lãi suất trong cuộc họp vào tháng 7, vì hiện có quá nhiều lý do để Fed làm điều này, trong đó có tình hình thị trường lao động Mỹ đang trong trạng thái tốt.

Tin liên quan