Ma-gien-lan nổi tiếng thế giới với chuyến thám hiểm
Giai cấp tư sản mới ra đời ở thời kì nào của lịch sử trung đại phương Tây?
Đất nước nào được xem là quê hương của phong trào Văn hóa Phục hưng?
Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí là gì?
Ý nào không phản ánh đúng nội dung của phong trào Văn hóa Phục hưng?
Chương VII Sự SUY VONG CỦA CHÉ ĐỌ PHONG KIÉN TÂY Âu Bài 16 NHỮNG CUỘC PHÁT KIÉN LỚN VÈ ĐỊA LÍ Nguyên nhân và điều kiện của những cuộc phát kiến lớn về địa lí Câu hỏi: Nêu nguyên nhân và điều kiện của những cuộc phát kiến lởn về địa lí. Hướng dẫ trả lời: Nguyên nhân: Vào thể kỉ XV, kinh tế hàng hoá ở châu Âu phát triển, nhu cầu cùa sản xuất xã hội, nhu cầu tiêu dùng cùa quý tộc phong kiến ngày càng tăng, đòi hỏi nhiều hơn về hàng hoá, nguyên liệu, vàng bạc, thị trường từ các nước phương Đông. Trong khi đó việc buôn bán trực tiếp với các nước phương Đông lại bị ách tắc do con đường giao luu thương mại qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Thổ Nhĩ Kì chiếm độc quyền. Do vậy, đã này sinh ra nhu cầu tìm kiếm con đường mói. Những điều kiện: Khoa học - kĩ thuật có những bước tiến đáng kể: tiêu biểu về địa lí, về đại dương, sừ dụng la bàn. Kĩ thuật đóng tàu có những bước tiến mới: tàu có bánh lái, có hệ thống buồm lớn, có sàn và boong để có thề đặt đại bác. Ca-ra-ven đã trỏ' thành loại tàu vưọt đại dương đầu tiên trong lịch sù' thế giói. Những cuộc phát kiến lón về địa lí Câu hỏi: Trình bày những cuộc phát kiến lởn về địa lí. Hướng dẫn trá lời: - Năm 1492, C.Cô-lôm-bô cùng với đoàn thủy thủ 90 người trên ba chiếc tàu biển đã từ Tây Ban Nha đi về phía tây, ra Đại Tây Dương mênh mông. Ông đã đến đảo Cu-ba và một số đảo khác ỏ' vùng biển Ăng-ti. Quay trở về Tây ban Nha, Cô-lôm-bô được phong làm Phó vương Ẩn Độ và nhận danh hiệu quý tộc. Chính Cô-!ôm-bô là người phát hiện ra châu Mĩ, nhưng cho đến lúc chết, ông vẫn nhầm tưởng là An Độ. Năm 1497, Va-xcô đo' Ga-ma chỉ huy một đoàn tàu gồm 4 chiếc vó'i 160 thủy thù đi tìm xứ sở huyền thoại ỏ' phương Đông. Ông rời cảng Li-xbon ngày 8-7-1497, vòng quanh châu Phi đến Ca-li-cút trên bờ biển tây nam Ấn Độ vào tháng 5 - 1498. Khi trở về Li-xbon, nhân dân chào mừng ông như một người chiến thắng. Sau đó, Va-xcô dơ Ga-ma được phong làm Phó vương Ấn Độ. Năm 1519, đoàn tàu của Ma-gien-lan đi vòng quanh thể giới bằng đu'ò'ng biển. Đoàn tàu của ông đi vòng qua điểm cực Nam châu Mĩ, tiến vào đại dương mà ông gọi là Thái Bình Dương. Đen quần đảo Phi-líp-pin, trong một trận giao tranh với thổ dân, ông đã bị giết chết. Các thủy thù của Ma-gien-lan tiếp tục lên đường, họ đã dạt vào hòn đảo hương liệu, quần đảo Ma-lác-ca, rồi trở về Ma-đrit [Tây Ban Nha], hoàn thành công việc khó khăn nhất thời đó. Bài tập: Hãy xác định kiến thức ở cột B sao cho phù hợp với tiêu đề ở cột A sau đây: A B Nguyên nhân phát kiến địa lí. Điều kiện thực hiện phát kiến địa lí. Kết quả phát kiến địa lí. Mờ ra con đường giao thông buôn bán mới, tạo ra thị trường mói. Kinh tế châu Âu phát triển. Nhu cầu sản xuất, nhu cầu tiêu dùng của quý tộc, phong kiến ngày càng tăng. Hiểu biết về địa lí, về đại dương, về sử dụng la bàn. Con đường giao lưu qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Thổ Nhĩ Kỳ nắm độc quyền. Tàu Ca-ra-ven xuất hiện. Chấm dứt thòi ki cách biệt Đông - Tây. Tạo ra bước chuyển biến mới trong nhận thức xã hội. Năm 1519, Ma-gien-lan đi vòng quanh thế giới. k. Đoàn thuyền của Va-xcô-đơ Ga-ma đến Ca-li-cút Ẩn Độ. * Hướng dẫn trả lời: 1: b, d. 2: c, e. 3:a, g, h. 1. a. Tây Ban Nha. 2. a. B. Đi-a-xơ. b. Bồ Đào Nha b. Ph. Ma-gien-lan. c. I-ta-li-a. c. Va-xcô đơ Ga-ma. d. Pháp. d. c. Cô-lôm-bô. 3. a. B. Đi-a-xơ. 4. a. Cảng Li-xbon. b. Cực nam châu Phi. b. Ma-gien-lan. c. Cực nam châu Mĩ. c. Va-xcô đơ Ga-ma. d. Mũi Bão Táp. d. Ca-li-cút. 5. a. Đại Tây Dưong. 6. a. Tây Ban Nha. b. Ca-li-cút. b. Cực nam Châu Mĩ. c. Cu-ba. c. Phi-lip-pỉn. d. Vùng biển Ăng-ti. d. Ma-Iắc-ca. Bài tập : Xác định mối quan hệ giữa các cặp sự kiện cho phù hợp và giải thích rõ mối quan hệ của chúng? * Hướng dẫn trả lời: 1: a, b, c: Là những nước tham gia phát kiến địa lí thế kỉ XV, XVI. 2: b, c, d: Những cuộc phát kiến lớn. 3: a, b, d: Những nơi mà B. Đi-a-xơ đi qua. 4: a, c, d: Cuộc hành trinh cùa Vac-xcô đơ Ga-ma đi qua. 5: a, c, d: Những nơi mà Vac-xcô đơ Ga-ma đi qua. 6: b, c, d: Những nơi mà cuộc hành tình củã Ma-gien-lan và đoàn thuỷ thủ của ông đến. Hệ quả của phát kiến địa lí Câu hỏi: Nêu những hệ quả của những cuộc phát kiến lớn địa lí. * Hướng dẫn trả lời: Phát kiến địa lí được coi như một “cuộc cách mạng thực sự” trong lĩnh vực giao thông và tri thức: + Giúp con người hình dung được hình ảnh chính xác về hành tinh, về bề rộng và hình thái Trái Đất. Nó giúp con người hiểu biết về con đường mới, vùng đất mới, dân tộc mới. + Phát kiến địa lí đã mở ra những đường giao thông buôn bán mới, tạo ra thị trường mới. + Nó chấm dứt thời kì cách biệt Đông - Tây, mở ra giai đoạn mới trong giao lưu quốc tế giữa các quốc gia và các nền văn minh, vãn hoá khác nhau. Phát kiến địa lí đã đáp ứng được yêu cầu khách quan đặt ra cho nó. Nó góp phần đem lại cho các triều đình và thương nhân châu Âu những hàng hoá, nguyên liệu vô cùng quý giá, nhiều vàng bạc, châu báu thúc đẩy công thương nghiệp châu Âu phát triển. Phát kiến địa lí đã mờ ra thời kì xâm chiếm, cướp bóc thuộc địa ở châu Phi, Mĩ La-tinh, châu Á, mở đầu cho sự ra đời của chủ nghĩa thực dân. Bài tập: Lập bảng thống kê về các cuộc phát kiến lớn về địa lí theo yêu cầu sau: Thời gian. Tên cuộc phát kiến. Kết quả từng cuộc phát kiến địa lí. * Hướng dẫn trả lời: Thời gian Tên Kết quả từng cuộc phát kiến địa lí 1492 c. Cô-lôm-bô Tìm ra châu Mĩ. 1497 Va-xcô đơ Ga-ma Đến Ca-li-cút bên bờ biển tày nam Ấn Độ. 1519-1522 Ph. Ma-gien-lan Đi vòng quanh thế giới.
Câu hỏi: Em hiểu thế nào về khái niệm phát kiến địa lí
Trả lời:
Phát kiến địa lý là thuật ngữ thường dùng có tính quy ước để chỉ những phát hiện mới về địa lí của các nhà thám hiểm Châu Âu ở thế kỉ 15 - 16. Ở giai đoạn này, nhu cầu tiêu thụ đặc sản phương Đông như hương liệu, tơ lụa, vàng bạc, đá quý, vv. ngày càng tăng đã khiến những kẻ phiêu lưu, khát khao quyền lực và của cải ở Tây Âu muốn tìm những con đường mới sang phương Đông mà không phải đi qua vịnh Ba Tư đã bị người Thổ Nhĩ Kì ngăn chặn. Bên cạnh đó, những tiến bộ về khoa học kĩ thuật như kĩ thuật đóng tàu gỗ có buồm và bánh lái Caraven, phát minh la bàn, những hiểu biết về hàng hải và về Trái Đất, đầu óc thực tiễn và duy lí… là những điều kiện thuận lợi giúp các nhà thám hiểm đi được xa.
Người đầu tiên đi thám hiểm các đường hàng hải vòng quanh Châu Phi là Henri [Henri], hoàng tử Bồ Đào Nha. Năm 1445, ông tới Mũi Xanh [Cap Vert] và năm 1472, tới vịnh Ghinê [Guinée]. Sau đó Điat [B. Diaz] đã vượt qua được mũi Bão Táp vào năm 1486. Và cuối cùng Gama [V. de Gama] là người đầu tiên đến được bờ tây Ấn Độ vào năm 1498.Côlômbô C.[C. Colombo] và Vexpuchi [A. Vespucci] là những người đã có công tìm ra lục địa Châu Mĩ. Magienlăng [F. de Magenllan] và đoàn thuỷ thủ của ông đã thực hiện được một chuyến thám hiểm vĩ đại đi vòng quanh thế giới trong những năm 1519 - 22. Tìm thấy những con đường hàng hải và những vùng đất mới đã góp phần thúc đẩy sự giao lưu toàn cầu, quá trình tích luỹ nguyên thuỷ tư bản ở Châu Âu và hình thành hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân.
Cùng Top lời giải tìm hiểu những kiến thức về phát kiến địa lý nhé!
1. Nguyên nhân của các cuộc phát kiến địa lý
- Từ giữa thế kỉ XV, sản xuất phát triển nhu cầu về vốn, nguyên liệu và thị trường tăng cao.
- Nhu cầu tìm kiếm con đường hàng hải mới từ phương Tây sang Ấn Độ và các nước phương Đông.
2. Điều kiện phát kiến địa lí
- Sự phát triển của kĩ thuật hàng hải và kĩ thuật đóng tàu.
- Kim chỉ nam [la bàn] do người Trung Quốc phát minh được sản xuất rộng rãi.
- Kiến thức địa lý về trái đất được mở rộng nhất là biết được trái đất hình tròn.
3. Ý nghĩa
- Thúc đẩy nền thương nghiệp của châu Âu phát triển
- Đem lại sự giàu có cho tư sản ở châu Âu
- Tìm ra những con đường mới, vùng đất mới
* Các cuộc phát kiến địa lý tiêu biểucuối thế kỉ XV đầu thế kỉ XVI:
- Năm 1487, B. Đi-a-xơ đi qua điểm cực Nam của châu Phi
- Năm 1498, Va-xcô đơ Ga-ma đến Ấn Độ
- Năm 1492, C. Cô-lôm-bô tìm ra châu Mĩ
- Năm 1519 đến năm 1522, Ph. Ma-gien-lan đi vòng quanh Trái Đất
4. Những cuộc phát kiến của Tây Ban Nha
- Năm 1492, C. Cô-lôm-bô ra khơi cùng với 3 chiếc tàu và 90 thủy thủ. Ông đã đến đảo Cu-ba và một số đảo khác ở vùng biển Ăng-ti. Về Tây Ban Nha, ông được phong làm phó vương Ấn Độ và nhận danh hiệu quý tộc. Cô-lôm-bô đã phát hiện châu Mĩ, nhưng ông lầm tưởng đó là Ấn Độ. Cuộc hành trình của Cô-lôm-bô là một sự kiện nổi bật nhất của lịch sử phát kiến địa lí.
- Năm 1519, Ph. Ma-gien-lăng tiến hành chuyến đi vòng quanh thế giới bằng đường biển. Đoàn tàu Ma-gien-lăng đi vòng qua điểm cực nam châu Mỹ [chỗ này sau đó được gọi là eo Ma-gien-lăng] tiến vào đại dương mà ông gọi là Thái Bình Dương. Đến quần đảo Phi-lip-pin ông bị thổ dân giết chết. Đoàn của ông tiếp tục đi, họ đã dạt vào Ma-lắc-ca rồi cuối cùng đến Ma-đrít.
5. Ảnh hưởng của những cuộc phát kiến địa lí đến nước ta
- Sau phát kiến địa lí, các thế kỉ XVI - XVIIthuyền buôn của các thương nhân châu Âu [Bồ Đào Nha, Hà Lan, Anh, Pháp,…] đến buôn bán với nước ta ngày càng nhiều, bước đầu đưa nước ta tiếp xúc với luồng thương mại quốc tế đang phát triển, góp phần mở rộng thị trường trong nước, thúc đẩy sự hứng khởi của các đô thị.
- Các giáo sĩ đạo thiên Chúa đến truyền đạo ở nước ta góp phần tạo ra chữ quốc ngữ.
Tuy nhiên cũng dẫn đến những hệ quả là nước ta bị tư bản phương Tây, nhất là Pháp, dòm ngó và xâm lược.