Thời điểm xuất hóa đơn trong xây dựng năm 2024

Thuế giá trị gia tăng - VAT (GTGT) là một loại thuế gián thu, được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ và do người tiêu dùng trả khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ đó. Mặc dù người tiêu dùng mới chính là người chi trả thuế GTGT, nhưng người trực tiếp thực hiện nghĩa vụ đóng thuế với Nhà nước lại là đơn vị sản xuất, kinh doanh do trong giá bán hàng hóa, dịch vụ có cả thuế GTGT

Theo quy định, với các giao dịch mua, bán hàng hóa, sử dụng dịch vụ có giá trị từ 200 nghìn đồng trở lên, cá nhân, doanh nghiệp kinh doanh phải có trách nhiệm xuất hóa đơn GTGT (hóa đơn) cho người mua.

Nếu người mua không nhận được hóa đơn GTGT, thì đơn vị cung cấp hàng hóa, dịch vụ dễ dàng ăn chặn thuế GTGT, bằng cách coi như chưa từng có giao dịch này. Cuối cùng, người mua chịu thiệt thòi vì nhiều trường hợp yêu cầu người mua phải thanh toán thêm 10% thì mới có hóa đơn GTGT.

Người mua cần được tuyên truyền để hiểu rõ hóa đơn GTGT vừa góp phần giúp Nhà nước giám sát và thu thuế, vừa để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

2. Chủ đầu tư có phải xuất hóa đơn khi thu tiền theo tiến độ?

Thời điểm xuất hóa đơn

Đối tượng chịu thuế GTGT là hàng hoá, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam (bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ mua của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài), trừ các đối tượng không chịu thuế GTGT.

Về thời điểm xuất hóa đơn trong xây dựng, theo khoản 2 Điều 16 Thông tư 39/2014/TT-BTC quy định:

“Ngày lập hóa đơn đối với xây dựng, lắp đặt là thời điểm nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

Trường hợp giao hàng nhiều lần hoặc bàn giao từng hạng mục, công đoạn dịch vụ thì mỗi lần giao hàng hoặc bàn giao đều phải lập hóa đơn cho khối lượng, giá trị hàng hóa, dịch vụ được giao tương ứng.

Trường hợp tổ chức kinh doanh bất động sản, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà để bán, chuyển nhượng có thực hiện thu tiền theo tiến độ thực hiện dự án hoặc tiến độ thu tiền ghi trong hợp đồng thì ngày lập hóa đơn là ngày thu tiền.”

Thời điểm xác định thuế GTGT

Theo khoản 5 điều 8 Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định: "5. Đối với xây dựng, lắp đặt, bao gồm cả đóng tàu, là thời điểm nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền."

Vậy, nếu chủ đầu tư không xuất hóa đơn giá trị gia tăng cho người mua khi đã thanh toán tiền theo tiến độ hợp đồng thì là vi phạm pháp luật.

Chế tài xử phạt được quy định tại Nghị định 125/2020/NĐ-CP, cụ thể tại điểm a khoản 2 và khoản 5 Điều 24 quy định về Xử phạt hành vi vi phạm quy định về lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ cụ thể như sau:

“2. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.500.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

1. Không lập hóa đơn tổng hợp theo quy định của pháp luật về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;

[...]

5. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho người mua theo quy định, trừ hành vi quy định tại điểm b khoản 2 Điều này.”

Nếu hành vi này nhằm để trốn thuế thì còn bị xử lý về hành vi trốn thuế theo Điều 17 Nghị định này với mức tiền phạt bằng từ 1 đến 03 lần số tiền trốn thuế, nếu nghiêm trọng còn bị xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành.

3. Giá bán nhà đã bao gồm thuế GTGT hay chưa?

Khi rao bán, hay ký hợp đồng, nếu chủ đầu tư không ghi rõ giá đã bao gồm VAT hay không, thì người mua có thiệt thòi không? Nếu xảy ra tranh chấp, thì ai đúng ai sai?

Theo quy định tại Nghị định 76/2015/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản hiện hành thì “Giá bán nhà, công trình xây dựng đã bao gồm giá trị quyền sử dụng đất, thuế VAT (nếu bên bán thuộc diện phải nộp thuế VAT)”.

Vậy theo quy định trên, bắt buộc trong hợp đồng mua bán nhà, công trình xây dựng có sẵn hoặc hình thành trong tương lai thì giá phải bao gồm thuế GTGT.

Trường hợp các bên có tranh chấp về nội dung của hợp đồng này thì hai bên cùng bàn bạc giải quyết thông qua thương lượng. Trong trường hợp các bên không thương lượng được thì thống nhất chọn Tòa án hoặc trọng tài giải quyết theo quy định của pháp luật.

Trên đây là nội dung tư vấn dựa trên những thông tin mà luật sư đã nhận được. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan, vui lòng liên hệ 19006192 để được hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn!

Quý khách có bất kỳ vấn đề nào cần tư vấn, hãy đặt câu hỏi cho các luật sư để được tư vấn một cách nhanh chóng nhất!

Giá trị nghiệm thu đợt này là 100 tỷ đồng (tương ứng phần vốn BOT 50 tỷ đồng và phần vốn VGF 50 tỷ đồng). Đơn vị thi công đã xuất hóa đơn cho công ty bà Ngọc là 100 tỷ đồng.

Bà Ngọc hỏi, công ty bà có phải xuất hóa đơn cho cơ quan nhà nước quản lý phần vốn VGF hay không? Nếu xuất hóa đơn thì thời điểm là theo từng đợt nghiệm thu, hay tại thời điểm thi công xong, hay tại thời điểm bàn giao cho nhà nước? Nếu xuất hóa đơn thì phải định khoản như thế nào?

Cục Thuế tỉnh Quảng Bình trả lời vấn đề này như sau:

Về xuất hóa đơn và thuế, căn cứ Điều 4 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về nguyên tắc lập, quản lý, sử dụng hóa đơn, chứng từ:

"Điều 4. Nguyên tắc lập, quản lý, sử dụng hóa đơn, chứng từ

1. Khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn để giao cho người mua (bao gồm cả các trường hợp hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất); xuất hàng hóa dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa) và phải ghi đầy đủ nội dung theo quy định tại Điều 10 Nghị định này, trường hợp sử dụng hóa đơn điện tử thì phải theo định dạng chuẩn dữ liệu của cơ quan thuế theo quy định tại Điều 12 Nghị định này…".

Căn cứ Điều 9 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP về thời điểm xuất hóa đơn như sau:

"Điều 9. Thời điểm lập hóa đơn

1. Thời điểm lập hóa đơn đối với bán hàng hóa (bao gồm cả bán tài sản nhà nước, tài sản tịch thu, sung quỹ nhà nước và bán hàng dự trữ quốc gia) là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

2. Thời điểm lập hóa đơn đối với cung cấp dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung cấp dịch vụ không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền. Trường hợp người cung cấp dịch vụ có thu tiền trước hoặc trong khi cung cấp dịch vụ thì thời điểm lập hóa đơn là thời điểm thu tiền (không bao gồm trường hợp thu tiền đặt cọc hoặc tạm ứng để bảo đảm thực hiện hợp đồng cung cấp các dịch vụ: Kế toán, kiểm toán, tư vấn tài chính, thuế; thẩm định giá; khảo sát, thiết kế kỹ thuật; tư vấn giám sát; lập dự án đầu tư xây dựng).

3. Trường hợp giao hàng nhiều lần hoặc bàn giao từng hạng mục, công đoạn dịch vụ thì mỗi lần giao hàng hoặc bàn giao đều phải lập hóa đơn cho khối lượng, giá trị hàng hóa, dịch vụ được giao tương ứng.

4. Thời điểm lập hóa đơn đối với một số trường hợp cụ thể như sau:

… c) Đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt, thời điểm lập hóa đơn là thời điểm nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

4. Đối với tổ chức kinh doanh bất động sản, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà để bán, chuyển nhượng:

d.1) Trường hợp chưa chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng: Có thực hiện thu tiền theo tiến độ thực hiện dự án hoặc tiến độ thu tiền ghi trong hợp đồng thì thời điểm lập hóa đơn là ngày thu tiền hoặc theo thỏa thuận thanh toán trong hợp đồng.

d.2) Trường hợp đã chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng: Thời điểm lập hóa đơn thực hiện theo quy định tại Khoản 1 Điều này".

Căn cứ Điều 8 Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) và Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18/12/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Thuế GTGT quy định:

"Điều 8. Thời điểm xác định thuế GTGT

1. Đối với bán hàng hoá là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hoá cho người mua, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

2. Đối với cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc thời điểm lập hoá đơn cung ứng dịch vụ, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

… 4. Đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, xây dựng cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà để bán, chuyển nhượng hoặc cho thuê là thời điểm thu tiền theo tiến độ thực hiện dự án hoặc tiến độ thu tiền ghi trong hợp đồng. Căn cứ số tiền thu được, cơ sở kinh doanh thực hiện khai thuế GTGT đầu ra phát sinh trong kỳ.

5. Đối với xây dựng, lắp đặt, bao gồm cả đóng tàu, là thời điểm nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền…".

Căn cứ các quy định nêu trên, với tình huống của bà Ngô Minh Ngọc, thì khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn để giao cho người mua. Trường hợp giao hàng nhiều lần hoặc bàn giao từng hạng mục, công đoạn dịch vụ thì mỗi lần giao hàng hoặc bàn giao đều phải lập hóa đơn cho khối lượng, giá trị hàng hóa, dịch vụ được giao tương ứng.

Đề nghị bà căn cứ vào tình hình thực tế của công ty đối chiếu với nội dung hướng dẫn nêu trên để thực hiện đúng quy định của pháp luật về hóa đơn và thuế.

Về hạch toán kế toán, đề nghị bà Ngọc căn cứ vào quy định của Luật Kế toán, các chuẩn mực kế toán hiện hành để hạch toán, định khoản đúng quy định.

Xuất hóa đơn 8% khi nào?

Nếu thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua trước ngày 01/7/2023 thì áp dụng thuế GTGT 10%. Như vậy, trong trường hợp đơn hàng đặt trước ngày 01/7/2023 nhưng giao hàng vào tháng 8 thì công ty của bạn phải xuất hóa đơn GTGT 8%.

Thời điểm xuất hóa đơn là khi nào?

Thời điểm xuất hóa đơn khi bán hàng hóa Thời điểm xuất xuất hóa đơn là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu/sử dụng hàng hóa cho người mua, không phân biệt đã thu tiền hay chưa được thu tiền.

Xuất hóa đơn sai thời điểm là như thế nào?

Như vậy, việc xuất hóa đơn sai thời điểm là lập hóa đơn không đúng thời điểm được quy định tại Điều 9 Nghị định 123/2020/NĐ-CP đối với từng hoạt động cung cấp hàng hóa và dịch vụ cụ thể.

Hóa đơn vận chuyển xuất khi nào?

Như vậy, thời điểm xuất hóa đơn đối với dịch vụ vận chuyển cũng là thời điểm xuất hóa đơn đối với dịch vụ nói chung. Tức là sẽ xuất hóa đơn khi hoàn thành việc cung cấp dịch vụ vận chuyển mà không phân biệt đã thu được tiền hay chưa.