Học cách nói lời từ chối, đối mặt với những người khó chịu với mình có thể khó khăn song là điều cần thiết để bạn đạt được mục tiêu của mình.
[*] Bài viết là chia sẻ của Amy Morin, nhà trị liệu tâm lý, tác giả của cuốn sách "13 điều những người thần kinh thép không bao giờ làm".
Trong suốt nhiều năm qua, đã có rất nhiều người luôn cố làm hài lòng người khác tìm đến văn phòng của tôi để điều trị. Thường thì chính họ không giải quyết được vấn đề của mình và mong muốn khiến người khác vui của họ chỉ là dấu hiệu của một vấn đề sâu xa hơn.
Đối với khá nhiều người, việc cố làm hài lòng người khác bắt nguồn từ những vấn đề về giá trị bản thân. Họ hy vọng rằng, khi mình nói đồng ý với mọi người về mọi lời đề nghị thì bản thân sẽ được chấp nhận và yêu quý hơn. Cũng có những người từng có quá khứ bị đối xử ngược đãi và họ hy vọng rằng việc làm hài lòng người khác sẽ giúp họ được đối xử tốt hơn. Theo thời gian, đối với họ, việc làm vừa lòng người khác đã trở thành lối sống.
Rất nhiều người nhầm lẫn việc làm hài lòng người khác với lòng tốt. Khi đứng trước lời đề nghị giúp đỡ của ai đó mà họ muốn từ chối, họ sẽ nghĩ ra những điều như: “Mình không muốn trở thành kẻ sống ích kỷ” hay “Mình chỉ muốn làm người tốt thôi mà”. Chính từ những suy nghĩ đó, họ cho phép người khác tận dụng lợi thế của mình.
Cố làm hài lòng người khác là một thói quen khó bỏ và có thể trở thành vấn đề nghiêm trọng. Dưới đây là 10 dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang cố gắng quá mức để làm hài lòng tất cả mọi người:
1. Bạn giả vờ đồng ý với tất cả mọi người
Lắng nghe ý kiến của người khác một cách lịch sự, ngay cả khi bạn không đồng ý là kỹ năng cần thiết mà ai cũng cần có. Tuy nhiên điều này không có nghĩa là bạn luôn phải đồng ý với tất cả.
Giả vờ đồng ý với mọi người chỉ vì bạn muốn bản thân được yêu quý hơn có thể khiến bạn rơi vào tình trạng đi ngược lại với những tôn chỉ của bản thân. Hãy cứ lắng nghe và thể hiện quan điểm của mình một cách lịch sự, đó mới là điều nên làm.
2. Bạn thấy mình phải có trách nhiệm với cảm xúc của người khác
Sẽ thật tốt khi bạn biết được hành động của mình có ảnh hưởng đến người khác thế nào. Tuy nhiên nghĩ rằng bản thân phải có sức mạnh để làm cho người khác hạnh phúc lại là một vấn đề.
Cảm xúc của mỗi người như thế nào phụ thuộc vào bản thân họ và mỗi chúng ta sẽ phải chịu trách nhiệm về cảm xúc của chính bản thân mình.
3. Bạn thường xuyên xin lỗi
Nói lời xin lỗi một cách thường xuyên là dấu hiệu của một vấn đề khá nghiêm trọng, dù đó có là trường hợp bạn sợ rằng mình bị chỉ trích hay thấy bản thân thật tệ. Đừng nói lời xin lỗi khi mình sống là chính mình. Lời xin lỗi nên được nói ra đúng lúc, đúng nơi với đúng người.
4. Bạn thấy nặng nề về những chuyện mình phải giải quyết
Thời gian của mỗi người là có hạn và bạn phải chịu trách nhiệm về cách quản lý thời gian của mình. Tuy nhiên nếu bạn là người thích làm hài lòng người khác, rất có thể thời gian biểu hàng ngày của bạn sẽ bị lấp đầy bởi những việc không phải của mình. Điều này khiến bạn bị quá tải và luôn cảm thấy nặng nề khi nghĩ đến những việc mà mình phải giải quyết.
5. Bạn không thể nói “không”
Những người sống để làm hài lòng người khác sẽ không biết nói lời từ chối. Họ sẽ nói lời đồng ý với mọi lời đề nghị dù bản thân không thích thú rồi làm qua loa hoặc viện một cái cớ gì đó để thoái thác. Hãy nhớ rằng, bạn sẽ chẳng bao giờ đạt được mục tiêu nào khi bản thân chẳng thể nói lên chính suy nghĩ của mình.
6. Bạn thấy khó chịu khi ai đó giận mình
Một người đồng nghiệp, người bạn tức giận không có nghĩa rằng bạn đã làm điều gì đó sai. Người thích làm hài lòng người khác sẽ thấy rất khó chịu khi ai đó giận mình và họ có xu hướng thoả hiệp, đồng ý làm những điều bản thân không muốn để có thể cải thiện tâm trạng của người kia.
7. Bạn hành động giống những người xung quanh
Mỗi chúng ta sẽ có cách cư xử, thể hiện bản thân khác nhau tuỳ thuộc vào tính cách con người. Tuy nhiên những người chuyên làm hài lòng kẻ khác thường tự phá bỏ mục tiêu của mình và sẵn sàng bắt chước người khác với suy nghĩ rằng điều đó có thể khiến họ trở nên được yêu thích hơn. Đơn cử như việc những người hay làm hài lòng người khác sẽ ăn nhiều hơn nếu họ nghĩ rằng làm vậy có thể khiến mọi người vui vẻ.
8. Bạn cần được khen ngợi để cải thiện tâm trạng
Ai trong số chúng ta cũng sẽ thấy tâm trạng khá hơn khi nhận được những lời khen ngợi, lời nói tử tế. Tuy nhiên, những người chuyên làm vừa lòng người khác lại rất phụ thuộc vào sự công nhận này.
Nếu như giá trị bản thân bạn hoàn toàn phụ thuộc vào những gì người khác đánh giá về bạn, bạn sẽ chỉ cảm thấy khá hơn khi được nhận những lời khen mà thôi.
9. Bạn luôn cố né tránh xung đột
Không ai muốn bản thân luôn vướng vào những xung đột song đừng nghĩ rằng xung đột chỉ mang ý nghĩa tiêu cực. Việc trốn tránh mâu thuẫn, né tránh xung đột bằng mọi cách đồng nghĩa với việc sau này bạn sẽ phải đấu tranh với nhiều hơn cho những điều - người mà bạn thực sự tin tưởng.
10. Không dám thừa nhận rằng mình bị tổn thương
Bạn không thể tạo dựng nên một mối quan hệ tốt đẹp khi bản thân không dám nói ra suy nghĩ, tình cảm của mình. Chúng ta không tránh khỏi những phút buồn bã, tức giận, xấu hổ hay cảm thấy bị tổn thương. Điều này hoàn toàn hết sức bình thường. Việc giấu đi những cảm xúc trong mình chỉ khiến bạn biến mối quan hệ đó trở nên hời hợt.
Vậy làm thế nào để không trở thành người sống chỉ để làm hài lòng người khác?
Tạo được ấn tượng tốt với cấp trên, đồng nghiệp và những người khác là điều nên làm song bạn sẽ không bao giờ có được những mối quan hệ tốt đẹp, phát huy được hết khả năng khi bản thân chỉ luôn cố gắng làm vừa ý tất cả.
Hãy bắt đầu từ bỏ mọi thói quen làm hài lòng tất cả mọi người bằng việc học cách nói “không” với những điều nhỏ nhất. Đừng ngại thể hiện quan điểm riêng của bản thân và có lập trường vững chắc cho điều mà bạn luôn tin tưởng. Từng bước, từng bước bạn sẽ thấy tự tin hơn vào khả năng của chính mình.
Những hành vi tưởng rằng bình thường nhưng chúng lại có tác động xấu đến con của bạn.
Theo Phụ nữ Việt Nam
Đã bao giờ bạn cảm thấy quá mệt mỏi khi luôn phải cố gắng làm mọi cách để làm vừa lòng người khác và thỏa mãn kì vọng từ xã hội cho dù biết rõ rằng họ không thể nào sống thay cuộc đời cho bạn hay chưa? Bạn không phải là một "ngôi sao đang lên" mà phải đi chạy show mỗi ngày, nên là bất cứ một ai đó gọi một tiếng, bất cứ một buổi hẹn nào bạn cũng phải có trách nhiệm lập tức xuất hiện. Bạn không phải là một “thánh nhân” mà cái gì cũng biết, cái gì cũng giỏi và có thể vừa lòng tất cả mọi người. Giấc mơ về sự hoàn hảo là không có thật và giấc mơ chạm tới sự kỳ vọng vô lý từ người khác sẽ không bao giờ thành hiện thực. Vì thế, thay vì cố gắng ép bản thân thay đổi để làm vừa lòng người khác, bạn hãy sống cho bản thân mình và tập trung vào những điều thực sự quan trọng trong cuộc sống. Nếu bạn là một người trước nay đều muốn làm hài lòng người khác thì hãy ngưng ngay từ bây giờ vì những lý do sau:
1. Làm hài lòng người khác không khiến bạn được yêu thích
Những năm 17, 18 tuổi khi chưa được tiếp xúc với nhiều mối quan hệ và hiểu rõ về sự phức tạp của xã hội, mình luôn nghĩ rằng chỉ cần mình làm vừa lòng người khác mình sẽ được họ yêu thích và đối xử tốt lại với mình. Nhưng sự thật thì không như là mơ, mình càng cố làm vừa lòng người khác, cố gắng giúp đỡ họ mọi lúc mọi nơi, những người đó càng nghĩ những điều mình làm cho họ là chuyện hiển nhiên và thay vì có thêm người yêu quý mình, mình có thêm một vài vị “chủ nhân” không mời mà đến.
Và ngược lại, không ai thật sự yêu mến bạn lại muốn bạn làm những việc sao cho khiến họ hài lòng. Hãy ngưng ngay những mối quan hệ độc hại như thế, không người bạn tốt nào lại muốn bạn sống theo những “luật chơi riêng” của họ, hay muốn bạn thay đổi theo ý họ thì mới chơi chung với bạn. Những người bạn tốt là những người tôn trọng sự khác biệt của bạn, đôi lúc sẽ góp ý khi bạn làm sai nhưng không bao giờ ép buộc bạn phải làm theo những gì mà riêng họ cho là đúng còn bạn thì không.
2. Bạn không thể và cũng không cần khiến tất cả mọi người đều thích mình
Trên đời này, bạn có tốt bao nhiêu cũng có người ghét bạn và đó là điều không thể nào tránh khỏi, chính vì thế hãy sống cho bản thân chứ đừng sống để làm hài lòng người khác. Đừng mơ tưởng về một ngày nào đó tất cả mọi người xung quanh đều yêu quý và công nhận giá trị của mình cho dù bạn có giỏi có tốt đến cấp mấy đi chăng nữa cũng vậy thôi. Và nếu một ngày nào đó, giấc mơ đó có thật sự xảy ra thì bạn cũng đừng vội mừng, khi không còn ai ghét bạn, phê bình bạn mỗi khi bạn làm điều gì đó sai lầm, thì đến khi bạn gây ra những điều xấu xa bạn cũng nghĩ rằng những điều mình làm và hoàn toàn đúng và bất chấp mọi thứ miễn sao người khác yêu thích mình. Ôi, đó thật sự là một viễn cảnh khủng khiếp! Nhưng không sao, điều đó sẽ không bao giờ có thể xảy ra vì chúng ta đều là con người và không có khả năng khiến tất cả mọi người yêu thích mình.
Riêng bản thân mình thì mình nghĩ điều này không những không có khả năng xảy ra mà còn không cần thiết phải xảy ra trong cuộc sống của chính mình. Cuộc sống của chúng ta không bao giờ hoàn hảo, bản thân mình cũng không bao giờ tự hào khi mình có quá nhiều bạn bè hay có nhiều người yêu quý mình, điều thật sự khiến mình tự hào chính là mình có những người bạn, người thân luôn yêu thương và ủng hộ mình chỉ đơn giản vì mình là chính mình mà thôi!
3. Hãy tôn trọng lập trường của chính bản thân mình
Bạn chân thành, bạn tốt bụng, bạn tôn trọng người khác nhưng đừng quên tôn trọng lập trường của chính bản thân mình. Cuộc sống của bạn sẽ rất tồi tệ nếu bạn là một người không có lập trường, không có chính kiến riêng, gió chiều nào thì theo chiều đó.
Mình là một người bình thường, có cuộc sống và những công việc của riêng mình. Mình không sinh ra để làm vừa lòng người khác, vì thế một khi mình đã tôn trọng lịch trình của người khác và sắp xếp lịch trình và kế hoạch công việc của mình cho phù hợp với họ rồi. Nhưng đột nhiên, lịch trình bị thay đổi thì mình không có nhiệm vụ phải cắt ngang công việc của riêng mình và làm theo lịch trình để khiến họ hài lòng. Và dĩ nhiên, trong trường hợp này, họ cũng không có quyền có bất cứ phàn nàn gì đối với sự không thể thay đổi lịch trình của mình. Mình không phải là một người không thể nào linh hoạt trong cuộc sống, nhưng một khi nó diễn ra với tần suất quá nhiều, chứng tỏ họ không tôn trọng thời gian của mình, vì thế mình cũng không có nghĩa vụ phải tôn trọng và cố làm hài lòng họ.
4. Khoảng cách giữa “chân thành” và “thảo mai” là rất mong manh
Khi bạn cố gắng ra sức giúp đỡ người khác hay luôn khen ngợi họ về mọi phương diện trong cuộc sống, không có nghĩa là họ sẽ cảm nhận được sự chân thành của bạn. Thực tế cho thấy, đối với những người từ đầu đã không có thiện cảm với bạn thì dù bạn có nhiệt tình và thật lòng ra sao, những hành động của bạn đều bỗng dưng biến thành hành động “thảo mai”, nịnh bợ. Và nếu, bạn cảm thấy mình đang vướng vào những mối quan hệ như thế, hãy tranh xa những người đó ra, vì cho dù bạn có chân thành đến mức nào, bạn cũng chỉ là một đứa “thảo mai” cố làm vừa lòng người khác trong mắt của họ mà thôi.
"Làm vừa lòng thiên hạ là một chuyện vừa khó lại vừa ngu."
5. Bạn không có quá nhiều thời gian để lãng phí vào những việc vô bổ
Bạn chỉ sống có một lần thôi,vì thế đừng lãng phí thời gian cho những điều vô bổ và những người không hề quan trọng với cuộc sống của chính mình. Cuộc sống có hàng trăm tai tiếng, có hàng vạn thị phi, cho dù bạn có tốt đến mức nào, người khác đều có cớ để ghét bạn. Vì thể đừng lãng phí thời gian để giải thích về mọi thứ diễn ra trong cuộc sống của bạn, không ai quan tâm và thông cảm cho bạn đâu! Thay vào đó, hãy dành thời gian đó để chăm sóc cho bản thân và ở cùng những người luôn yêu thương bạn, không phải tốt hơn sao! Một lần nữa mình xin nhắc lại, bạn không thể và không cần thiết phải giải thích bất cứ điều gì xảy ra trong cuộc sống riêng của mình cho những người bạn không thích, dù sao đi chăng nữa thì Trầm tĩnh vẫn là sự hùng biện hữu hiệu nhất!
Nhân đây mình cũng xin giới thiệu một vài quyển sách đã khiến mình thức tỉnh và nhận ra giá trị sống của bản thân, biết cách sống theo chính mình chứ không còn cố gắng khiến mọi người yêu thích mình nữa, bạn có thể tham khảo nhé:
- Thức tỉnh mục đích sống
- Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm [Review chi tiết]
- Đừng cười để vừa lòng người
- Dám bị ghét [Review chi tiết]
- Mặc kệ nó, làm tới đi!
Mình hi vọng, sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ không phải lãng phí quá nhiều thời gian và công sức để làm hài lòng những người không thật sự quan trọng trong cuộc sống của mình nữa. Mình biết, đối với những bạn trước giờ luôn tỏ ra mình rất “nice”, luôn làm hài lòng người khác thì muốn bỏ ngay cũng không phải là chuyện dễ dàng gì. Tuy nhiên, mình tin rằng chỉ cần bạn ngừng cố gắng làm hài lòng tất cả mọi người ngya hôm nay, từng chút một thôi cũng được thì bạn hoàn toàn có thể sống cho chính mình và sống một cuộc đời ý nghĩa sớm thôi!
"All of us failed to match our dreams of perfection. So I rate us on the basis of our splendid failure to do the impossible." [William Faulkner]
Tất cả chúng ta đều thất bại trong việc theo đuổi giấc mơ về sự hoàn hảo. Vì vậy tôi đánh giá chúng ta trên cơ sở những thất bại huy hoàng khi cố làm những điều không thể.
“Thy và những câu chuyện nhỏ” #57
13/10/2019