Tác dụng phụ của thuốc hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư là một tập hợp nhóm triệu chứng đặc trưng bởi tiểu trên 3,5g/1,73m3 da trong 24 giờ, giảm albumin máu, phù và tăng lipid máu. Màng lọc cầu thận trong hội chứng thận hư bị tổn thương, dẫn đến tăng tính thấm và tăng kích thước lỗ lọc gây thoát đạm vào nước tiểu. Bệnh gây ra những ảnh hưởng nhất định cho sức khỏe, dần giảm chất lượng cuộc sống nên cần điều trị sớm, tránh tiến triển thành mãn tính.

1. Hội chứng thận hư là gì?

Vai trò của thận với cơ thể là lọc và thải bỏ các chất thải, chất hoặc dịch dư thừa ra khỏi máu và đưa vào nước tiểu để thải ra ngoài. Bộ phận có vai trò như bộ lọc để thận thực hiện chức năng này là các cấu thận.

Hội chứng thận hư do giảm chức năng lọc của cầu thận

Hội chứng thận hư có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là nhiễm trùng, nhiễm độc hoặc ảnh hưởng từ thuốc điều trị khiến màng lọc cầu thận bị tổn thương, dẫn đến chức năng lọc gặp phải vấn đề. Khi đó, protein máu thoát nhiều qua cầu thận và đi vào nước tiểu, gây ra các triệu chứng lâm sàng của hội chứng thận hư.

Hội chứng thận hư là hội chứng bao gồm tập hợp một nhóm các triệu chứng đặc trưng bởi tiểu trên 3,5 g/1,73 m2 da trong 24 giờ, giảm albumin máu, phù và tăng lipid máu. Cụ thể:

Tăng lipid máu

Triệu chứng này rất thường gặp ở hội chứng thận hư và tỉ lệ nghịch với mức độ giảm albumin trong máu.

Tăng albumin niệu

Đây là tình trạng điển hình nhất, màng lọc cầu thận bị tổn thương dẫn tới thoát đạm vào nước tiểu. Trung bình bệnh nhân đưa từ 3g protein trở lên vào nước tiểu trong vòng 24 giờ, gấp 20 lần lượng Albumin niệu thông thường.

Hội chứng thận hư khiến nồng độ Albumin trong máu thấp

Albumin máu thấp

Việc tăng đào thải Albumin vào nước tiểu khiến nồng độ chất này trong máu xuống thấp.

Bình thường gan sẽ tổng hợp 10 - 12g albumin/ngày. Do lượng albumin trong nước tiểu vượt quá khả năng sinh tổng hợp albumin của gan nên sẽ làm giảm albumin máu < 30g/L.

Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc và nhiều yếu tốt khác như tuổi tác, tình trạng dinh dưỡng cũng nhưng bệnh lý tại gan của từng bệnh nhân.

2. Triệu chứng và biến chứng của hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư không gây đau trực tiếp song bệnh nhân sẽ có nhiều triệu chứng ảnh hưởng. Bệnh diễn ra trong thời gian càng dài, không được can thiệp điều trị thì nguy cơ biến chứng càng cao.

2.1. Triệu chứng của hội chứng thận hư

Các triệu chứng sau của bệnh sẽ ngày càng nặng dần, bao gồm:

  • Tình trạng tích nước, phù toàn thân, đầu tiên là ở mặt. Tình trạng phù xuất hiện nhiều vào buổi sáng lúc thức dậy với đặc điểm là phù mềm, trắng, ấn lõm, không đau và đối xứng hai bên. Nếu bệnh nhân thì bệnh nhân có thể bị tràn dịch đa màng dẫn tới khó thở.

  • Xuất hiện bọt trong nước tiểu do nồng độ protein quá lớn.

  • Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, kém ăn, ăn không ngon, da xanh xao do protein trong máu thấp.

Khi thực hiện xét nghiệm thấy:

  • Protein trong máu thấp, giảm dưới 60 g/l.

  • Protein trong nước tiểu ở mức cao, trên 3,5 g/24h.

  • Xuất hiện hạt hoặc trụ mỡ trong nước tiểu.

  • Lipid và cholesterol trong máu tăng.

Có thể kiểm tra thêm các chỉ số điện giải đồ, albumin, mức lọc cầu thận, máu lắng,… cho kết quả bất thường.

2.2. Biến chứng của hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư có thể gây ra những biến chứng sau:

Suy dinh dưỡng

Protein trong máu có vai trò rất quan trọng trong nuôi dưỡng các tế bào của cơ thể, việc thiếu hụt lượng lớn protein máu dễ dẫn đến suy dinh dưỡng. Điều này có thể khiến bệnh nhân bị giảm cân, song khi cân có thể không thấy sụt hoặc thậm chí tăng do cơ thể tích nước.

Triệu chứng rõ nhất của suy dinh dưỡng do hội chứng thận hư là cơ thể mệt mỏi, xanh xao, thiếu năng lượng. Khi xét nghiệm sẽ thấy giảm lượng tế bào hồng cầu trong máu, Vitamin D và canxi cũng đồng thời giảm.

Bệnh nhân hội chứng thận hư thường xuất hiện tình trạng mệt mỏi, xanh xao

Tăng cholesterol và triglycerid trong máu

Khi nồng độ Protein Albumin trong máu giảm do thất thoát từ thận, để bù đắp gan sẽ sản xuất nhiều albumin hơn, điều này cũng làm tăng cholesterol và chất béo trung tính trong máu. Khi chất béo trong máu tăng, nguy cơ hình thành cục máu đông và các biến chứng tim mạch khác cũng cao hơn.

Cao huyết áp

Hội chứng thận hư càng nghiêm trọng thì cơ thể càng tích nước và ứ muối, huyết áp cao dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là tim mạch. Bệnh nhân cao huyết áp cần được theo dõi ngừa biến chứng đột quỵ, suy tim,…

Suy thận cấp

Tổn thương cầu thận kéo dài có thể khiến thận mất khả năng lọc máu, khiến chất thải trong máu tăng lên trở thành chất độc cho toàn cơ thể. Bệnh nhân xuất hiện tình trạng suy thận cấp phải lọc máu nhân tạo khẩn cấp.

Nhiễm trùng

Ở bệnh nhân mắc hội chứng thận hư, sự thiếu hụt một số protein giữ vai trò như kháng thể chống lại nhiễm trùng của cơ thể mất đi, khiến nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Đặc biệt khi đối tượng mắc bệnh là trẻ em thì nguy cơ biến chứng do nhiễm trùng rất nguy hiểm.

Bệnh thận mãn tính

Hội chứng thận hư thường tiến triển từ từ, khiến thận dần mất chức năng lọc máu, đến mức độ nào đó suy thận sẽ khiến bệnh nhân buộc phải lọc máu nhân tạo thường xuyên hoặc ghép thận thay thế.

3. Điều trị cho bệnh nhân hội chứng thận hư thế nào?

Điều trị hội chứng thận hư cần đạt được mục tiêu: điều trị bệnh lý nguyên nhân gây tổn thương cầu thận, phục hồi chức năng cầu thận và điều trị triệu chứng, hạn chế biến chứng. Một số thuốc được kê trong điều trị bệnh này bao gồm:

Bệnh nhân hội chứng thận hư cần điều trị dài ngày

  • Kiểm soát huyết áp đạt hiệu quả tối ưu.

  • Thuốc lợi tiểu: có tác dụng giảm sưng, giảm phù, tăng bài tiết nước tiểu ở thận.

  • Điều trị rối loạn chuyển hóa lipid nếu có.

  • Thuốc chống đông máu: Ngăn ngừa nguy cơ hình thành cục máu đông.

  • Thuốc ức chế miễn dịch: kiểm soát hệ miễn dịch, giảm hiện tượng viêm do hội chứng thận hư.

Hội chứng thận hư là bệnh làm suy giảm chức năng lọc protein của cầu thận, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Do đó, bệnh nhân cần được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt, tránh biến chứng không thể phục hồi.

Hội chứng thận hư là các dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy thận đang trong tình trạng bất thường, các chức năng sinh lý rối loạn. Nếu không được hỗ trị điều trị có thể dẫn đến các biến chứng vô cùng nguy hiểm cho người bệnh. Hãy cùng MEDLATEC tìm hiểu một số thông tin quan trọng liên quan đến tình trạng này qua bài viết sau đây.

1. Các triệu chứng điển hình của hội chứng thận hư

Thận đảm nhiệm những vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể như lọc máu, sản xuất và thải trừ các chất độc hại qua nước tiểu, điều hòa huyết áp, cân bằng lượng dịch trong cơ thể. Đồng thời, thận còn tiết ra hormone erythropoietin có tác dục kích thích sản sinh các tế bào hồng cầu,… Vì vậy, khi chức năng thận bị suy giảm, cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng như:

  • Phù: cơ chế phù trong hội chứng thận hư đến nay vẫn chưa hoàn toàn được làm rõ do tính chất phức tạp. Phù có thể xuất hiện ở mí mắt, chân, tay, bụng, thậm chí toàn thân.

  • Nước tiểu bất thường: số lượng sụt giảm, khi đi vệ sinh thấy nổi bọt, xét nghiệm phát hiện có lượng protein trong nước tiểu - còn gọi là trụ mỡ nước tiểu (nếu chức năng thận bình thường sẽ âm tính).

  • Lượng protein máu giảm toàn phần <56g/l, đồng thời áp lực keo (Albumin) cũng giảm dưới hoặc bằng 25 g/l (có thể khiến gan to lên). Tuy nhiên lipid máu và/hoặc nồng độ cholesterol lại tăng.

  • Các chất điện giải: nồng độ Calci và Kali hạ, tăng Lipid máu: lúc đầu tăng Cholesterol, sau là tăng Triglycerid.

  • Protein có trong nước tiểu cao và Albumin giảm chính là dấu hiệu chắc chắn nhất của hội chứng thận hư.

Sức khỏe của bạn chỉ được đảm bảo khi hoạt động chức năng thận diễn ra ổn định

Nếu không ngăn chặn tiến triển bệnh kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như sau:

  • Suy thận: các hoạt động sinh lý rối loạn khiến chức năng thận suy giảm nghiêm trọng rõ rệt. Nếu suy thận chuyển sang giai đoạn mãn tính, bệnh nhân phải được chạy thận nhân tạo định kỳ mới có thể duy trì sự sống.

  • Tim mạch: tắc hoặc xơ vữa mạch do lượng lipid và cholesterol máu cao gây cản trở hoạt động tuần hoàn dẫn đến hiện tượng tắc mạch hoặc dần hình thành các mảng xơ vữa động mạch. Ngoài ra, triệu chứng rối loạn nhịp tim cũng thường xảy ra do kali máu hạ,

  • Co giật, co cứng: biểu hiện qua triệu chứng co cứng, chuột rút và tím tái do hạ. Là biến chứng của tình trạng protein máu giảm hoặc tác dụng phụ của thuốc.

  • Phù não: người bệnh rơi vào tình trạng hôn mê, co giật.

  • Nhiễm trùng: các bệnh thường gặp là viêm da, viêm phúc mạc tiên phát, nhiễm trùng đường tiểu, viêm phổi, nhiễm trùng huyết,...

  • Các biến chứng khác: đau bụng dữ dội, thiếu máu, suy dinh dưỡng,…

Người bệnh bị phù thường gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống thường ngày

2. Người bệnh mắc hội chứng thận hư bởi nguyên do nào?

Đa số các triệu chứng xảy ra ảnh hưởng từ các bệnh lý có sẵn, dẫn đến cơ chế điều hòa các hoạt động sinh lý trong cơ thể bị tác động. Ngoài ra, một số các nguyên nhân khác có thể khiến thận bị tổn thương và suy giảm các chức năng quan trọng.

  • Thận thoái hóa dạng bột: các giai đoạn tiến triển diễn ra trong lặng lẽ, tích tụ protein amyloid ở thận qua nhiều năm gây nên các tổn thương trầm trọng.

  • Đái tháo đường: lượng đường huyết tăng cao làm tổn thương các lưới lọc thận khiến thận bị xơ hóa lan tỏa.

  • Các bệnh lý khác: lupus ban đỏ hệ thống, tăng huyết áp, suy tuyến giáp,…

  • Do bẩm sinh: ảnh hưởng từ một số các tác dụng phụ hoặc mẫn cảm với các thuốc khác sinh, kháng viêm non-steroid,… dị ứng (nọc độc côn trùng, thức ăn,…) có yếu tố di truyền từ gia đình,…

  • Thể trạng: cơ thể béo phì, người cao tuổi, phụ nữ đang mang thai,…

Cơ thể béo phì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn

3. Nên thực hiện các biện pháp giúp ngăn ngừa bệnh?

Đối với người lành

  • Thực hiện chế độ ăn lành mạnh: chỉ sử dụng lượng muối vừa phải, cân bằng các chất dinh dưỡng hằng ngày. Không nên nuốt quá nhiều bia rượu. Hạn chế lượng Protein, đặc biệt là chất béo và tăng cường các loại rau xanh, trái cây trong mỗi bữa ăn giúp hỗ trợ phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe hiệu quả.

  • Sinh hoạt điều độ: luôn cung cấp đủ nước cho cơ thể đồng thời hạn chế tối đa việc nhịn tiểu. Một giấc ngủ chất lượng cũng có thể đảm bảo các hoạt động sinh lý ở thận diễn ra bình thường, ổn định.

  • Duy trì các hoạt động rèn luyện cơ thể: tình trạng thừa cân, béo phì có thể khiến các chức năng thận suy giảm, do phải làm việc quá sức để đào thải các chất độc từ các bữa ăn dư thừa hoặc kém dinh dưỡng. Vì vậy, việc thường xuyên thực hiện các bài tập thể dục giúp kiểm soát trọng lượng cơ thể, đảm bảo chức năng thận hoạt động luôn ổn định.

  • Tinh thần: cần duy trì tâm trạng ổn định, lạc quan, tránh những cảm xúc tiêu cực, buồn phiền, lo lắng,… có thể ảnh hưởng đến sức khỏe huyết áp và tim mạch của bạn. Hãy tìm đến những người bạn tin tưởng như bạn bè, người thân,… để được an ủi, động viên giúp vượt qua những khó khăn gặp phải.

Đối với người có tiền sử hoặc đang mắc chứng thận hư

  • Natri: hạn chế dùng muối trong các bữa ăn, tránh sử dụng các món ăn muối chua (mắm, dưa muối, cải muối,..), hải sản phơi khô (tép rang, mực, cá khô,...), chỉ nên ăn nhạt để duy trì huyết áp và nồng độ natri máu ổn định.

  • Protein: cần bổ sung đạm để bù đắp lượng protein bị đào thải qua nước tiểu bằng các thực phẩm như hải sản (tôm, cua, cá,…), thịt nạc (bò, gà,…), sữa tách béo, một số loại hạt và ngũ cốc,…

  • Chất béo: cần đặc biệt hạn chế các chất béo có trong mỡ, nội tạng động vật, bơ, phô mai, các thức ăn đóng gói sẵn, chiên xào, nhiều dầu mỡ,…

  • Tinh bột: bạn có thể sử dụng và bổ sung lượng tinh bột qua những thực phẩm như gạo lứt, yến mạch, khoai, mì,…

  • Tăng cường rau xanh và trái cây để cung cấp đủ lượng vitamin và chất khoáng giúp cải thiện tình trạng sức khỏe và nâng cao thể trạng.

  • Nên chia nhỏ nhiều bữa ăn trong này thay vì ăn nhiều món ăn cùng một lúc. Hâm nóng thức ăn trước khi dùng, tránh sử dụng thức ăn nguội lạnh sẽ ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa.

  • Sinh hoạt: nên nghỉ ngơi nhiều hơn, cần tránh mọi hoạt động đòi hỏi gắng sức, tuy nhiên bạn vẫn có thể rèn luyện thân thể qua các bài tập nhẹ nhàng (làm việc nhà, đi dạo,...). Luôn cố gắng suy nghĩ tích cực, lạc quan để tránh các tác động xấu đến sức khỏe như huyết áp, tim mạch,... Duy trì thời gian nghỉ ngơi, đảm bảo chất lượng giấc ngủ tốt để giúp các hoạt động tại thận diễn ra bình thường và ổn định.

Bổ sung dinh dưỡng hợp lý giúp bảo vệ sức khỏe của bạn

Ngoài việc thực hiện các phương pháp ngăn ngừa, bạn nên đến bệnh viện MEDLATEC của chúng tôi để kiểm tra sức khỏe và thăm khám sàng lọc định kỳ, giúp bạn an tâm bảo vệ sức khỏe toàn diện, để chứng thận hư không còn là nỗi lo thường trực. Tổng đài 1900.56.56.56 luôn hân hạnh mọi thông tin cho quý khách.