Chứng vô niệu là một tình trạng không phải hiếm gặp và ai cũng có khả năng mắc phải. Đây là kết quả của việc thận ngừng sản xuất nước tiểu do một nguyên nhân nào đó, ví dụ như thói quen sinh hoạt không lành mạnh, bệnh nhân mắc bệnh lý về tim mạch hay bệnh thận,...
07/04/2022 | Giải thích thuật ngữ đa niệu và cách điều trị theo chuẩn y khoa
04/04/2022 | Góc tư vấn: kích thước sỏi niệu quản bao nhiêu thì phải mổ?
04/04/2022 |
Tôi bị viêm tiết niệu uống gì thì mau khỏi? Nên đi khám ở đâu?
1. Tìm hiểu vô niệu là gì?
Nước tiểu trong cơ thể sẽ trải qua 3 quá trình như sau: quá trình lọc máu xảy ra tại cầu thận, quá trình tái hấp thu xảy ra tại ống thận và cuối cùng là hình thành nước tiểu chính thức.
Mỗi ngày ở giai đoạn lọc máu tại cầu thận sẽ có trung bình khoảng 170 - 180 lít nước tiểu đầu được tạo ra. Tiếp theo, lượng nước tiểu đầu này sẽ được chuyển xuống ống thận và ở đây sẽ diễn ra quá trình tái hấp thu các chất dinh dưỡng. Sau cùng chỉ còn khoảng 1 - 2 lít nước tiểu thực sự đổ vào bể thận xuống tới niệu quản, qua bàng quang, niệu đạo và được bài tiết ra ngoài.
Tình trạng vô niệu xảy ra khi trong bàng quang không có nước tiểu, hay nói cách khác là thận không đủ khả năng để sản xuất nước tiểu đưa ra ngoài. Thoạt đầu bệnh nhân sẽ đi tiểu ít dần rồi sau đó là vô niệu.
Để tạo ra nước tiểu phải trải qua 3 quá trình chuyển hóa trong cơ thể
Như chúng ta đã biết thì hoạt động đi tiểu rất quan trọng vì nó giúp loại bỏ lượng nước dư thừa và độc tố ra bên ngoài. Nếu người bệnh không thể tiểu được, khi đó dịch, chất thải và các chất điện giải sẽ ứ đọng lại trong cơ thể gây nên nhiều hệ lụy ảnh hưởng tới chức năng của nhiều cơ quan.
2. Nguyên nhân gây vô niệu gồm những yếu tố nào?
Nguyên nhân khiến bệnh nhân không thể đi tiểu có thể là do các tác nhân sau:
Mắc các bệnh lý tại thận:
Sỏi thận khiến đường dẫn nước tiểu bị chặn lại, gây ứ tắc nước tại cầu thận và ống thận, giảm chỉ số Albumin kéo theo lượng nước tiểu giảm;
Viêm thận nặng, viêm thận do leptospira, viêm ống thận cấp;
Ung thư thận giai đoạn cuối;
Lao thận khiến các nhu mô thận bị tổn thương, gây nên hiện tượng tiểu ít hoặc không tiểu được.
Mắc các bệnh lý ngoài thận: bất kỳ một bệnh lý làm mất nước hoặc giảm lượng máu vận chuyển tới thận đều có khả năng gây vô niệu:
Xơ gan;
Bệnh tim mạch: suy tim, mất máu, giảm áp lực động mạch thận;
Tiêu chảy, nôn nhiều, sốt cao kéo dài dẫn tới mất nước.
Nguyên nhân dẫn đến vô niệu có thể là do các bệnh lý tại thận
Bên cạnh những nguyên nhân về bệnh lý, vô niệu có thể đơn thuần xuất phát từ thói quen sinh hoạt thiếu khoa học như:
Ăn quá nhạt;
Lười hoặc quên uống nước nên lượng nước tiểu được tạo ra quá ít, giảm thể tích máu đi tới thận;
-
Cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi: trong mồ hôi chứa các thành phần tương tự như trong nước tiểu. Những ai bị ra nhiều mồ hôi hơn mức bình thường sẽ khiến cho cơ thể bị mất nước, mất muối. Do vậy để đảm bảo cho việc duy trì các hoạt động sống của cơ thể, thận sẽ hạn chế hoạt động bài tiết nước tiểu, dần dần gây ra vô niệu.
3. Các triệu chứng lâm sàng của chứng vô niệu
Biểu hiện điển hình của chứng vô niệu đó là tiểu ít, trong vòng 24h lượng nước tiểu chỉ dưới 300ml hoặc không có nước tiểu trong bàng quang khi thông đái và kèm theo đó là cơn đau tức khó chịu do các tổn thương nằm ở đường niệu dưới.
Vô niệu thực chất không hẳn là một bệnh lý cụ thể mà chỉ là một trong các triệu chứng trên lâm sàng xuất hiện cùng lúc với những biểu hiện thuộc bệnh lý nào đó như:
Biểu hiện của bệnh lý tại thận:
Chân, bàn chân, mắt cá chân và mặt bị sưng phù;
Buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi, phát ban toàn thân;
Đau lưng đặc biệt là vùng hố chậu phải;
Khó thở, mất tập trung.
Biểu hiện của bệnh lý tim mạch:
Cơ thể mệt mỏi, xanh xao;
Chóng mặt, đau đầu, khó thở;
Rối loạn nhịp tim hoặc nhịp tim nhanh;
Ngực trái trở nên đau tức;
Buồn nôn hoặc nôn, huyết áp thay đổi, môi tím tái.
Như ở trên đã đề cập, vì đi tiểu sẽ giúp bài tiết các chất thải ra ngoài nên đối với những người không thể tiểu được, lượng nước tiểu không được bài tiết ra ngoài và giữ lại trong cơ thể sẽ làm suy giảm chức năng lọc của thận, sau đó là ảnh hưởng tới hoạt động của các cơ quan khác.
Vô niệu chính là một tín hiệu cảnh báo nguy cơ mắc các bệnh lý tiềm ẩn. Chính vì thế nếu bạn nhận ra sự thay đổi lớn trong lượng nước tiểu hàng ngày kèm theo các biểu hiện bất thường khác thì hãy đi khám để điều trị sớm, tránh biến chứng nghiêm trọng khó kiểm soát về sau.
4. Kế hoạch chẩn đoán và điều trị chứng vô niệu
Dựa trên những biểu hiện sau, bác sĩ có thể xác định bệnh nhân đang bị vô niệu:
Đi tiểu ít hơn;
Cơ thể giữ nước;
Mệt mỏi;
Máu lẫn trong nước tiểu.
Song song với thăm khám lâm sàng là thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán cận lâm sàng nhằm kiểm tra tình trạng của thận:
-
Chụp CT;
Chụp xạ hình thận;
Chụp MRI;
Xét nghiệm nước tiểu;
Xét nghiệm máu;
Sinh thiết mô thận.
Xét nghiệm máu và nước tiểu có thể giúp chẩn đoán vô niệu
Phụ thuộc vào tình trạng bệnh mà việc điều trị cho từng người sẽ áp dụng phương pháp khác nhau:
Nếu người bệnh bị sỏi thận hoặc có khối u hình thành tại thận thì sẽ cần phải được loại bỏ để cải thiện tổng thể chức năng thận cũng như tình trạng vô niệu. Dựa trên kích thước của khối u, bác sĩ sẽ chỉ định tiến hành phẫu thuật, hóa trị hay xạ trị;
Trong trường hợp bệnh nhân mắc bệnh về thận: thì có thể thực hiện các phương án như chạy thận để loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa, thông bớt nước tiểu bằng cách đặt stent niệu quản, nếu 2 phương pháp này không đem lại hiệu quả thì phương án cuối cùng là cấy ghép thận;
Nếu người bệnh bị đái tháo đường hoặc tăng huyết áp thì cần tiếp tục điều trị các bệnh lý này theo hướng dẫn của bác sĩ;
Áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh, sinh hoạt khoa học và điều độ kết hợp với tập thể dục thường xuyên giúp ích rất nhiều trong việc điều trị vô niệu, giảm stress và cải thiện tình trạng thiếu máu ở người bệnh.
Mong rằng với những chia sẻ trên đây của chuyên gia đến từ MEDLATEC, bạn đã trang bị được cho mình một số kiến thức tổng quát về chứng vô niệu, xác định xem liệu mình có đang gặp phải hiện tượng này hay không.
Để được tư vấn chi tiết hơn, hãy đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Tại đây, bạn sẽ được thăm khám lâm sàng bởi các chuyên gia đầu ngành giàu kinh nghiệm, kết hợp chẩn đoán bằng trang thiết bị máy móc hiện đại, từ chụp CT, siêu âm, MRI,... đến xét nghiệm máu, nước tiểu và các chỉ số cần thiết khác.
Hãy kết nối ngay với chúng tôi qua hotline 1900 56 56 56 ngay hôm nay!