Dấu hiệu thiếu vitamin d ở trẻ sơ sinh
|
Trẻ sơ sinh thiếu vitamin D3 thường còi xương, co giật do canxi trong máu thấp, tăng nguy cơ mắc các bệnh khác bao gồm tiểu đường loại 1. Vitamin D3 là vitamin tan trong chất béo, có vai trò quan trọng trong Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ được nhiều canxi, photphat ở trong ruột và thận hơn. Từ đó quá trình chuyển hóa canxi và photphat diễn ra nhanh, nhiều hơn. Sau đó, canxi lắng đọng lại nhiều hơn để bồi đắp giúp xương chắc khỏe, dẻo dai.  Tắm nắng phù hợp là cách bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh. Ảnh: Shutterstock Theo TTND.BS.CKII Đinh Thị Kim Liên - chuyên gia Dinh dưỡng tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng - Y học Vận động Nutrihome, cho biết: "Đối với trẻ sơ sinh, vitamin D3 không chỉ cần thiết cho việc phát triển hoàn chỉnh bộ xương mà còn có tác dụng hữu ích cho hệ miễn dịch và thần kinh của bé". Trạng thái đủ vitamin D3 ở mẹ và trẻ sơ sinh được cho là có liên quan đến việc giảm nguy cơ rối loạn lưỡng cực. Vitamin D cũng tham gia vào sự phát triển, hoạt động của hệ thần kinh, lượng vitamin D3 thấp khi mẹ đang mang thai có thể ảnh hưởng đến sự trưởng thành não bộ của thai nhi. Khi trẻ hay trẻ sơ sinh thiếu vitamin D3, khả năng hấp thụ canxi ở ruột chỉ còn từ 10% đến 15% và có sự giảm tái hấp thu phốt pho. Hậu quả đó là bé bị còi xương, hệ miễn dịch kém và có thể bị động kinh. Các biểu hiện thiếu vitamin D3 ở trẻ em bao gồm: Trẻ thức giấc vào ban đêm và ra mồ hôi trộm dù trời không nóng.Vitamin D3 là vi chất truyền dẫn canxi trong cơ thể do đó nếu trẻ thiếu vitamin D3 sẽ ảnh hưởng nhiều đến quá trình phát triển của xương. Các bé thiếu vitamin D3 thường bị bệnh còi xương, xương phát triển không bình thường, xương hay bị dị dạng như xương cột sống cong, chân bị cong. Với các bé thiếu dưỡng chất canxi thường chậm phát triển hơn so với bình thường rất nhiều, ba mẹ có thể theo dõi các mốc phát triển của trẻ qua từng giai đoạn. Một vài dấu hiệu nhỏ khi bé lớn hơn như bé khó tự tập bò một mình, bé khó khăn khi tự ngồi dậy, tập đi... Thậm chí bạn có thể thấy chân tay của trẻ hay bị sưng nguyên nhân chính là xương phát triển không chuẩn. Thiếu vitamin D3 sẽ làm cho trẻ cảm thấy khó chịu và đau nhức khắp người. Điều này thể hiện khi con thường quấy khóc hoặc tỏ ra không hài lòng khi được bế. Ngoài ra, các cơ, tứ chi của con cũng yếu đi. Nếu bạn thấy bé gặp nhiều khó khăn trong việc tự nhấc đầu lên thì cũng có thể nghĩ đến việc trẻ đang bị thiếu vitamin D3. Một trong những dấu hiệu sớm của việc trẻ thiếu vitamin D3 là bé bắt đầu xuất hiện các vấn đề nha khoa do xương bị yếu đi. Các bác sĩ còn chỉ ra rằng trẻ bị thiếu vitamin D3 sẽ dễ bị sâu răng hơn những đứa bé khác. Ngay khi chào đời, xương sọ của trẻ sơ sinh vẫn chưa nối liền với nhau mà giữa chúng có những khoảng không, gọi là khớp nối. Điểm trũng giữa những khớp nối gọi là thóp. Nếu bé bị thiếu vitamin D bạn sẽ cảm thấy hộp sọ của bé mềm ngay cả khi bé đã được 19 tuần. Đây là một tình trạng nguy hiểm đối với trẻ. Nó có thể làm tăng nguy cơ bị chấn thương sọ não. Các vấn đề về dạ dày, hô hấp: Vitamin D3 có vai trò rất quan trọng trong hoạt động hệ miễn dịch ở trẻ nhỏ. Các dấu hiệu trẻ vitamin D như thường hay ốm vặt, cảm lạnh, bệnh về đường hô hấp. Ngoài ra, trẻ có thể bị đau bụng do gặp các vấn đề về dạ dày. Ba mẹ cần nhận biết sớm các dấu hiệu trẻ và trẻ sơ sinh thiếu vitamin D3. Ảnh: Shutterstock Biểu hiện của bệnh còi xương do thiếu vitamin D3 bao gồm các triệu chứng và dấu hiệu của biến dạng xương, đau và có thể kết hợp với hạ canxi huyết. Bệnh có thể chia thành 3 giai đoạn: giai đoạn đầu tiên được đặc trưng bởi giảm xương và hạ canxi huyết trên kết quả xét nghiệm máu hoặc rõ rệt; tiếp theo là giai đoạn thứ hai bởi mức PTH tăng lên, gây huy động canxi từ xương, điều chỉnh tình trạng hạ canxi huyết. Trong giai đoạn cuối, những thay đổi về xương trở nên nghiêm trọng hơn, và tình trạng hạ canxi huyết sẽ nặng. Giải pháp bổ sung vitamin D3 Vitamin D3 có ở đâu? Trẻ sơ sinh có thể nhận được vitamin D3 thông qua sữa mẹ. Vitamin D3 cũng có thể được tạo ra trong da của trẻ sơ sinh khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Bú mẹ hoàn toàn được khuyến khích trong việc phòng ngừa thiếu vitamin D3 và còi xương. Tuy nhiên, mặc dù sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ đủ tháng, hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ có thể không đủ để đáp ứng lượng vitamin D khuyến nghị. Mẹ có thể tăng cường ăn các loại thực phẩm giàu vitamin D tự nhiên để bổ sung vitamin D cho trẻ sơ sinh thông qua nguồn sữa mẹ, bao gồm các loại cá có dầu như cá hồi, cá thu và cá mòi, dầu gan cá, thịt gan và nội tạng, lòng đỏ trứng. Lưu ý rằng phương pháp được sử dụng để nấu thực phẩm có thể ảnh hưởng đáng kể đến hàm lượng vitamin D có trong chúng. Ví dụ, chiên cá làm giảm khoảng 50% hàm lượng vitamin D hoạt động, trong khi nướng không ảnh hưởng đến hàm lượng vitamin D của cá. Ngay trong thời kỳ mang thai, mẹ cũng cần tìm hiểu và tăng cường dưỡng chất cho cơ thể. Như vậy, em bé sinh ra đã có hàm lượng vitamin D3 nhất định dự trữ trong cơ thể. Bổ sung vitamin D3 hàm lượng cao là tốt? Dùng quá nhiều chất bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong một thời gian dài vì có thể gây tích tụ quá nhiều canxi trong cơ thể (tăng canxi huyết). Điều này có thể làm suy yếu xương và gây hại cho thận và tim. Một số vấn đề mà trẻ có thể gặp phải nếu vitamin D3 dư thừa trong cơ thể như: bỏ bú, chán ăn và có dấu hiệu trớ. Ngoài ra, trẻ cũng có dấu hiệu quấy khóc nhiều hơn bình thường, cơ thể mệt. Ba mẹ cũng nên tìm hiểu thật cẩn thận trước khi bổ sung dưỡng chất cho các bé. Bởi vì bé chỉ có thể phát triển ổn định nếu như cơ thể được bổ sung hàm lượng vitamin D3 vừa đủ. Nếu lượng dưỡng chất quá nhiều hoặc quá ít, quá trình phát triển của con trẻ sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Bổ sung vitamin D3 đúng cách cho bé Vitamin có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của con người, nhất là các em bé sơ sinh và trẻ nhỏ. Một trong những vấn đề các bậc phụ huynh quan tâm đó là việc bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh, Một số lưu ý khi bổ sung vitamin D3 cho trẻ em: Trẻ bú sữa mẹ từ sơ sinh đến 1 tuổi nên được bổ sung hàng ngày từ 8,5µg đến 10µg vitamin D3 để đảm bảo trẻ có thể phát triển khỏe mạnh. Trẻ bú sữa công thức cần nên lưu ý khi bổ sung vitamin D3. Lượng sữa công thức mỗi ngày bé sử dụng chỉ cần 500ml là đủ. Trẻ em từ 1 đến 4 tuổi nên được bổ sung hàng ngày 10µg vitamin D3. Ngay từ khi mang thai, mẹ cần ăn uống đa dạng đủ chất kể cả trong quá trình cho con bú và cả chế độ ăn cho trẻ. Mẹ cũng có thể chú ý một số loại thực phẩm giàu vitamin D3 như cá, dầu cá, ngũ cốc, sò, nấm, đậu,... Tuy nhiên, mẹ cần bổ sung hài hòa và đầy đủ các loại dưỡng chất, không nên quá tập trung vào vitamin D3 để không bị thiếu hụt các chất khác. Có thể bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh thông qua sữa mẹ và mẹ nên tăng cường các thực phẩm giàu vitamin D3. Ảnh: Shutterstock Cách đơn giản và hiệu quả nhất để bổ sung vitamin D3 cho trẻ sơ sinh đó là cho em bé đi tắm nắng. Bởi vì ánh nắng có tác dụng chuyển hóa vitamin D3 rất tốt, ngoài ra còn giúp xương khớp chắc khỏe hơn. Tuy nhiên, để thu được hiệu quả tốt nhất và đảm bảo sức khỏe cho bé, cha mẹ cần tư vấn chuyên gia và lưu ý một số vấn đề khi cho con tắm nắng như sau: Theo các bác sĩ nhi khoa Mỹ, không cho trẻ tắm nắng cho đến khi trẻ được ít nhất 6 tháng tuổi, và cần hạn chế cho đến khi được 12 tháng tuổi. Thời điểm có tác dụng tạo vitamin D nhiều nhất khi tắm nắng đó là từ 9h-15 giờ chiều. Tuy nhiên lúc này, ánh nắng khá gay gắt, tốt nhất là bạn chỉ nên cho trẻ tắm nắng trong vòng 3-10 phút. Không thể phủ nhận tầm quan trọng của vitamin D3 đối với trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh thiếu vitamin D3 có thể dẫn đến những tình trạng bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng sự phát triển của bé. Tuy vậy, điều này không có nghĩa là ba mẹ cần bổ sung một cách thiếu khoa học cho bé. Việc hiểu được hàm lượng các dưỡng chất nói chung và vitamin D3 nói riêng cho trẻ như thế nào là đủ, là cách tốt nhất để con bạn được phát triển khỏe mạnh. Lan Hồ Vitamin D là một nhóm các secosteroid tan trong chất béo – thành phần quan trọng tham gia vào sự tăng trưởng mật độ xương và răng. Tuy nhiên, rất nhiều trẻ thiếu vitamin D khiến sự hấp thu và chuyển hóa canxi, phosphat trong đường ruột bị ảnh hưởng, gây ra một loạt biến chứng cho sức khỏe.
Nhóm Vitamin D gồm có vitamin D2 và vitamin D3, trong 2 loại đó thì vitamin D3 được nhiều người biết đến hơn cũng như nó có vai trò quan trọng hơn. Làm sao để ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt vitamin D ở trẻ em? Đó là mối quan tâm rất lớn của các mẹ có con đang trong giai đoạn phát triển, cũng như phụ nữ đang mang thai. Tắm nắng có cung cấp đủ vitamin D cho trẻ? Theo TS.BS Phạm Thị Thu Hương, trẻ em cần vitamin D cho sự tăng trưởng và phát triển của xương (trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần tối thiểu 400 IU vitamin D mỗi ngày). Vitamin D giúp cơ thể trẻ hấp thụ canxi. Khi cơ thể thiếu hụt vitamin D, sẽ tác động tiêu cực đến sự hấp thu và chuyển hóa canxi. Do đó, biểu hiện của thiếu vitamin D chính là dấu hiệu của thiếu canxi ở trẻ. Trẻ bị thiếu vitamin D nghiêm trọng là nguyên nhân gây ra các bệnh còi xương (một chứng loãng xương ở trẻ em), chậm phát triển vận động, yếu cơ, đau nhức và là yếu tố nguy cơ gây gãy xương. Trẻ khi được cung cấp đủ vitamin D sẽ phát triển khỏe mạnh về thể chất lẫn trí tuệ Những trẻ thuộc nhóm đối tượng dưới đây có nguy cơ cao bị thiếu vitamin D:
Trẻ thiếu vitamin D có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau:
Một trong những vai trò quan trọng của vitamin D là giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh để chống lại vi-rút và vi khuẩn gây bệnh. Khi thiếu vitamin D trẻ dễ bị cảm lạnh hoặc cúm. Vitamin D được tổng hợp từ tiền chất có sẵn trong da khi có sự tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (chiếm 80% nhu cầu cơ thể). Bạn cần cho trẻ tắm nắng hoặc hoạt động dưới ánh nắng mặt trời 3-10 phút mỗi ngày, vào thời điểm có cường độ UVB cao nhất, khi bóng người ngắn hơn chiều cao (9h-15h). Tuy nhiên, các mẹ nên cho trẻ phơi nắng trong khoảng thời gian phù hợp để tránh nguy cơ gây ung thư da. Khi tắm nắng cần tắm trực tiếp (lưu ý che mắt cho trẻ). Nên thay đổi vị trí chiếu nắng mỗi 1 phút (thay phiên giữa ngực và lưng, chân, tay). Không thoa kem chống nắng cho bé trong thời gian phơi nắng. TS.BS Hương cho biết thêm: Vitamin D là vi chất dinh dưỡng có thể được tạo ra khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên, có tới 50% người trên thế giới không nhận đủ ánh nắng, dẫn tới 40% bị thiếu vitamin D. Do đó, bên cạnh việc tăng cường cho bé tiếp xúc với ánh nắng, bạn cần bổ sung nguồn thực phẩm giàu vitamin D vào thực đơn hàng ngày của bé, giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt vitamin D. Đây là 7 thực phẩm bổ sung vitamin D: 7 loại thực phẩm bổ sung vitamin D cho trẻ 1. Cá hồiCá hồi là một loại cá béo rất giàu vitamin D. Trung bình, 100g cá hồi đánh bắt tự nhiên chứa tới 988 IU vitamin D. Đối với cá hồi nuôi, con số này chỉ là 250 IU vitamin D. 2. Cá trích và cá mòiCá trích tươi cung cấp 216 IU trong mỗi 100g. Cá trích ngâm giấm cũng là một nguồn vitamin D dồi dào với 112 IU/100g. Song, vì là thực phẩm đóng hộp nên cá trích ngâm cũng chứa khá nhiều natri. Cho nên, bạn cần cân nhắc trước khi cho bé dùng. Trong khi đó, cá mòi đóng hộp chứa 177 IU/100g. Một số loại cá béo giàu vitamin D khác như cá thu, cá bơn… cũng là lựa chọn tuyệt vời. 3. Dầu gan cá tuyếtNếu con bạn không thích ăn cá, uống dầu gan cá tuyết là cách giúp bé hấp thu lượng vitamin D cần thiết. Đây là một nguồn vitamin D dồi dào, với khoảng 448 IU mỗi thìa cà phê (5 ml). Ngoài ra, dầu gan cá tuyết còn chứa vitamin A và axit béo omega-3, rất cần thiết cho sự tăng trưởng của bé. 4. Cá ngừ đóng hộpMỗi 100g cá ngừ đóng hộp chứa 268 IU vitamin D. Tuy nhiên, loại cá này có chứa nhiều thủy ngân. Khi tích tụ trong cơ thể, nó có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, dù bé thích đến mấy, bạn cũng chỉ nên cho bé ăn không quá 170g cá ngừ đóng hộp mỗi tuần. 5. Lòng đỏ trứngNếu lòng trắng trứng chứa nhiều protein thì chất béo, vitamin và khoáng chất được tìm thấy chủ yếu trong lòng đỏ. Một lòng đỏ trứng chứa 37 IU vitamin D. 6. NấmNấm hoang dã chứa tới 2.300 IU vitamin D trong mỗi 100 gram. Nấm được xử lý bằng tia UV cũng cung cấp 130-450 IU/100g. Trong khi đó, nấm thương mại thường được trồng trong bóng tối và chứa rất ít vitamin D2. 7. Sữa và các sản phẩm từ sữaSữa tươi và các chế phẩm từ sữa như phô mai, váng sữa, sữa chua… không chỉ giàu canxi mà còn chứa lượng vitamin D dồi dào, giúp bé giảm nguy cơ thiếu vitamin D. Mỗi cốc sữa bò (tương đương 237ml) chứa khoảng 115-130 IU vitamin D. Các loại sữa khác như sữa đậu nành, sữa hạt cũng thường được bổ sung loại vitamin này. Dinh dưỡng cho trẻ thiếu hụt vitamin D là một yếu tố quan trọng giúp cung cấp đủ nhu cầu vitamin D cho cơ thể trẻ. Làm sao để xây dựng một thực đơn ăn uống với đầy đủ thực phẩm chứa loại vitamin này, lại phù hợp với sở thích và thói quen ăn uống của trẻ, đó là câu hỏi lớn mà các bà mẹ cần lời giải đáp từ chuyên gia dinh dưỡng. Tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, quy trình khám, tư vấn và điều trị dựa trên các kết quả xét nghiệm vi chất dinh dưỡng chính xác với sự hỗ trợ của các loại máy móc hiện đại; với các chuyên gia giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm; từ đó đưa ra các phác đồ khoa học bao gồm sử dụng thuốc, sản phẩm hỗ trợ, xây dựng khẩu phần, thực đơn cá thể hóa chuyên biệt, và hướng dẫn chế biến món ăn… giúp phòng ngừa và điều trị hiệu quả tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ. |
