Có nên uống sắt và canxi trước khi mang thai

⅔ sắt bổ sung vào cơ thể được dùng để sản xuất hemoglobin, một huyết sắc tố có nhiệm vụ vận chuyển oxy đến các tế bào, phục vụ các hoạt động sống của cơ thể. Sắt cũng tham gia vào quá trình phân chia và hình thành tế bào. Đây là một giai đoạn quan trọng trong quá trình hình thành bào thai, tác động đến sự tăng trưởng của thai nhi trong toàn bộ thai kỳ và sức khỏe của em bé sau khi ra đời.

Những chị em chuẩn bị mang thai cần được bổ sung đủ sắt để các hoạt động trong cơ thể ở trạng thái tốt nhất. Đồng thời thúc đẩy quá trình hình thành bào thai được tiến hành thuận lợi, thai nhi phát triển toàn diện.

Ngoài ra, thời gian mang thai thể tích máu của bà bầu tăng lên 50%. Để có thể dự trữ, sẵn sàng cung cấp cho cơ thể lượng sắt cần thiết để tái tạo đủ máu, bà bầu cần có sắt dự trữ từ trước đó. Nếu không, thiếu sắt khi mang thai có thể dẫn tới rối loạn sinh sản hồng cầu dẫn đến tình trạng thiếu máu thai kỳ.

Để có thể chuẩn bị tốt nhất cho quá trình thụ thai và mang thai, chị em phụ nữ cần bổ sung sắt cho bà bầu trước thai kỳ.

Bổ sung sắt trước thai kỳ để tạo điều kiện hình thành và phát triển tốt nhất cho thai nhi

Bổ sung sắt trước khi mang thai

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ 1 – 3 tháng trước khi mang thai, mỗi ngày chị em phụ nữ cần được bổ sung 15 – 30mg sắt. Tuy nhiên, hàm lượng sắt cụ thể phù hợp với mỗi người sẽ được bác sĩ xác định thông qua các kết quả xét nghiệm máu.

Bổ sung thiếu sắt sẽ khiến sức khỏe chị em và quá trình hình thành, phát triển của bào thai không đạt được kết quả tốt nhất. Nếu bổ sung thừa sắt, tình trạng ngộ độc sắt rất có thể sẽ xảy đến. Hậu quả là những tác động tiêu cực khiến sức khỏe của bà mẹ và thai nhi đều bị ảnh hưởng.

Mức độ ảnh hưởng của thừa sắt đối với sức khỏe phụ thuộc vào hàm lượng sắt thừa và thời gian cơ thể chứa đựng sắt tồn dư.

Xác định hàm lượng sắt bổ sung trước khi mang thai căn cứ vào kết quả xét nghiệm máu

Bổ sung axit folic trước khi mang thai

Trước khi mang thai 1 – 3 tháng bà bầu cũng cần bổ sung thêm axit folic. Vi chất này không chỉ giúp bà bầu tái tạo đủ máu mà còn giúp hỗ trợ, bảo vệ hoạt động của hệ thần kinh. Ngoài ra, axit folic còn giúp hệ thần kinh của thai nhi hình thành và phát triển hoàn thiện nhất. Chúng giúp ngăn ngừa tình trạng dị tật ống thần kinh ở thai nhi. 

Từ ngày thứ 16 của thai kỳ, nền tảng của hệ thần kinh bắt đầu được hình thành. Sau đó, phát triển theo chiều dài, có nếp gấp. Cuối cùng mới hình thành các ống thần kinh vào ngày 28 của thai kỳ. 

Bổ sung axit folic trước khi mang thai giúp quá trình hình thành hệ thần kinh của thai nhi được phát triển đầy đủ, ngăn ngừa hiệu quả các dị tật ống thần kinh. Một số dị tật như nứt đốt sống, gai đôi cột sống sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và trí tuệ của trẻ. Các dị tật như vô sọ, não úng thủy, thoát vị não sẽ khiến thai nhi đối mặt với nguy cơ tử vong ngay sau khi sinh hoặc bị thai lưu từ trong bụng mẹ.

Cơ thể không tự tổng hợp được axit folic. Nguồn folate (một dạng khác của axit folic) trong thức ăn cũng không đáp ứng đủ nhu cầu lớn của bà bầu. Vì thế trước khi mang thai 1 – 3 tháng mẹ bầu cần uống bổ sung axit folic để tăng cường tái tạo máu và hỗ trợ thai nhi phát triển hệ thần kinh toàn diện.

Bổ sung axit folic trước khi mang thai giúp hệ thần kinh của thai nhi phát triển toàn diện

Chúng ta đã cùng nhau giải đáp câu hỏi uống viên sắt bao lâu trước khi mang thai. Bổ sung sắt và axit folic trước khi mang thai 1 – 3 tháng là cách tốt nhất để thai nhi có thể hình thành và phát triển khỏe mạnh cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Canxi và sắt là hai vi chất vô cùng thiết yếu để duy trì một thai kỳ khỏe mạnh. Tuy nhiên việc uống sắt và canxi cùng lúc sẽ làm cản trở khả năng hấp thụ của cả hai chất. Nếu bổ sung không đúng cách, ngoài việc không đem lại tác dụng, sẽ còn gây hại cho cơ thể mẹ bầu và thai nhi nữa. Vậy làm thế nào để bổ sung sắt và canxi cho mẹ bầu đúng khoa học? 

Canxi là nhân tố quan trọng trong việc hình thành nên xương, răng và đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi. Trong suốt thai kỳ, nhu cầu canxi liên tục tăng. Nếu lượng canxi không được đáp ứng đầy đủ sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai nhi sau này như chậm phát triển, còi xương hay bị dị dạng xương. 

Khi thiếu hụt canxi, mẹ bầu thường bị tê chân, mệt mỏi, mất ngủ. Đến khi cho con bú, cơ thể mẹ suy yếu, hay đổ mồ hôi trộm, dễ bị đau lưng, mỏi vai, đau khớp. Sự thiếu hụt canxi diễn ra liên tục sau nhiều lần sinh nở sẽ là tiền đề gây ra hiện tượng loãng xương khi các mẹ bước vào độ tuổi mãn kinh. 

Trong suốt thai kỳ, nhu cầu canxi của cơ thể mẹ ngày càng tăng lên:

• Đối với 3 tháng đầu: nhu cầu canxi rơi vào khoảng 800mg/ngày. 
• Giai đoạn 3 tháng giữa của thai kỳ: nhu cầu là 1.000mg/ngày. 
• Vào 3 tháng cuối thai kỳ và khi nuôi con bú: lượng canxi cần thiết tăng lên đến 1.500mg/ngày. 

Trong thời kỳ cho con bú, nếu không được bổ sung canxi, sữa mẹ sẽ kém chất lượng. Khi đó, trong 100ml sữa mẹ không có đủ 34mg canxi. Trẻ sơ sinh bị thiếu canxi sẽ có các biểu hiện như dễ bị giật mình, co giật, hay quấy khóc và ngủ không yên. 

Sắt tham gia vào quá trình hình thành hemoglobin, một loại protein có trong hồng cầu, có nhiệm vụ vận chuyển oxy đến các cơ quan đồng thời giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Việc vận chuyển oxy cho cơ thể mẹ và thai nhi sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu thiếu sắt. 

Thông thường, trước và trong thời kỳ mang thai cần nhiều máu hơn so với bình thường, điều này giúp tăng cường sức khỏe và nhu cầu phát triển của thai nhi. Thiếu máu thiếu sắt sẽ làm tăng nguy cơ gây ra sự suy dinh dưỡng bào thai, sinh non tháng, nhẹ cân, ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ sau này. 

Thiếu sắt không chỉ gây cảm giác khó chịu, mệt mỏi cho mẹ bầu mà còn là nguyên nhân gây thiếu máu dẫn đến tình trạng sức khỏe kém, suy giảm sức đề kháng của mẹ dẫn đến nhiễm trùng… 

Bên cạnh đó, bổ sung sắt trước khi mang thai cũng có tác dụng làm tăng cảm giác ngon miệng. Đối với những người khi mang bầu mà bị thiếu máu (do thiếu sắt) sẽ có cảm giác chán ăn, khó ngủ, người mệt mỏi vì lượng oxy lên não cũng như các tế bào trong cơ thể là rất ít.

Canxi và sắt là hai vi chất không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng của mẹ bầu. Tuy nhiên 2 chất này lại tương kỵ với nhau. Vậy làm thế nào để uống sắt và canxi đúng cách? Các chuyên gia thường khuyến cáo mẹ bầu không nên ăn các thực phẩm giàu sắt nếu đang uống thuốc bổ sung canxi. Ngược lại, cũng không nên uống viên thuốc sắt cùng với sữa hay thực phẩm giàu canxi. 

Bởi canxi sẽ làm cản trở khả năng hấp thụ sắt của cơ thể, khiến lượng sắt vừa được bổ sung nhanh chóng “bốc hơi”. Sắt là dưỡng chất rất khó hấp thu và canxi làm giảm tiến trình này. Để tránh việc này, mẹ bầu nên tiêu thụ canxi và sắt cách xa nhau vài giờ đồng hồ (ít nhất là 2 tiếng). 

• Tốt nhất nên uống canxi sau khi ăn sáng và ăn trưa 1 tiếng. Mỗi lần chỉ bổ sung tối đa 500mg canxi nguyên tố vì cơ thể chúng ta chỉ hấp thu tối đa được như vậy mà thôi. 
• Không nên uống vào buổi tối hoặc buổi chiều, sẽ khiến canxi lắng đọng, nguy cơ gây ra các bệnh lý khác như sỏi thận, táo bón và điển hình là chứng khó ngủ, trằn trọc. 
• Hơn nữa, uống canxi vào buổi sáng, lúc đó cơ thể bạn sẽ tiếp xúc với ánh mặt trời giúp tăng khả năng hấp thu canxi hiệu quả hơn nhiều lần. 

• Sắt hấp thu tốt nhất khi đói, do đó bạn nên uống sắt trước bữa ăn khoảng 30 phút. 
• Thời điểm tốt nhất để uống bổ sung thuốc sắt cũng tùy thuộc vào cơ địa của từng mẹ bầu. Nếu cảm thấy buồn nôn sau khi uống, mẹ bầu nên uống sắt trước khi đi ngủ. Ngược lại, nếu thường xuyên bị ợ nóng, tuyệt đối không nên uống sắt trước khi đi ngủ đâu, mẹ nhé! 

• Trong mỗi thời điểm, cơ thể chỉ có thể hấp thu tối đa 500mg canxi. Vì vậy, nếu cần uống bổ sung canxi liều cao, bầu nên chia nhỏ nhiều lần trong ngày. 
• Nếu cần thiết phải bổ sung canxi cho mẹ bầu dưới dạng thuốc qua đường uống, thuốc gì và liều lượng thế nào phải do bác sĩ quyết định. Bởi vì việc này đòi hỏi phải có sự giám sát chặt chẽ về y khoa. 
• Canxi có trong thực phẩm ăn uống hàng ngày, nhưng cũng có trong các thuốc bổ khác, và một số thuốc nhóm kháng axit để điều trị bệnh tiêu hóa. Chính vì vậy, mẹ bầu cần chú ý hàm lượng canxi bổ sung vào cơ thể không được vượt quá 2.500mg/ngày để tránh quá liều, gây tăng hàm lượng canxi trong máu. 
• Để tăng khả năng hấp thu canxi của cơ thể, mẹ bầu nên tăng cường những thực phẩm giàu vitamin D vào trong thực đơn hàng ngày. 
• Khi bổ sung canxi cho mẹ bầu, lưu ý không nên phối hợp cùng lúc với những thực phẩm như chocolate, trà, ca cao. Bởi vì những tương tác xảy ra có thể sẽ làm giảm hấp thu canxi. 

• Nên uống viên sắt lúc bụng đói và uống kèm với các loại nước giàu vitamin C như nước cam, nước chanh… để hấp thụ tốt hơn. 
• Ngoài ra, khi uống viên bổ sung sắt mẹ bầu cần uống nhiều nước và ăn những thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa táo bón. 
• Chỉ nên uống thuốc bằng nước đun sôi để nguội, tránh sử dụng trà hay cà phê vì sẽ làm giảm sự hấp thụ sắt. 
• Không uống cùng lúc với sữa hoặc thực phẩm chứa canxi. 
• Sắt từ thực phẩm động vật dễ hấp thu hơn. 
• Nấu nướng bằng nồi hoặc chảo làm bằng gang sẽ hạn chế tình trạng “thất thoát” sắt từ thực phẩm. 

Như vậy, uống sắt và canxi trong thai kỳ là rất quan trọng. Tuy nhiên đi kèm với nó là khá nhiều nguyên tắc để việc hấp thu trở nên tối ưu hóa nhất. Mẹ hãy lưu ý để việc bổ sung vi chất được hiệu quả nhất nhé. Khi sử dụng thuốc sắt và canxi, các mẹ bầu nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có thể sử dụng đúng và đủ liều lượng.

Nguồn tham khảo:

Xem ngay:  Thiếu vitamin B12 có nguy hiểm không và triệu chứng thường gặp?

Effect of tea and other dietary factors on iron absorption – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11029010

Calcium Needs During Pregnancy – https://www.verywellfamily.com/calcium-needs-during-pregnancy-4580491