Nghệ An, Hà Tĩnh là 2 tỉnh cùng thuộc vùng văn hóa xứ Nghệ, nhưng bị ngăn cách bởi dòng sông Lam mênh mông. Đoạn sông Lam chảy qua khu vực Bến Thủy, nằm trên tuyến quốc lộ 1A rộng khoảng 650m. Do nhu cầu cần có cây cầu vĩnh cửu, mặt cầu rộng, vì thế những cây cầu nối đôi bờ sông Lam dần được xây dựng.
Năm 1986, cầu Bến Thủy I được khởi công xây dựng. Đây là cây cầu đầu tiên trên Quốc lộ 1A nối nối liền TP Vinh [Nghệ An] và huyện Nghi Xuân [Hà Tĩnh].
Tháng 5/1990, cầu Bến Thủy 1 được khánh thành, đưa vào sử dụng.
Công trình có chiều dài 630,5m với 13 nhịp. Cầu được xây dựng theo công nghệ cũ với kết cấu dàn thép.
Từ khi được đưa vào sử dụng cho đến này, cầu đã trải qua nhiều đợt sửa chữa, nâng cấp.
Đầu cầu Bến Thủy 1 phía TP Vinh [Nghệ An] hiện có trạm thu phí BOT thu phí ô tô qua lại.
Cầu Bến Thủy có ý nghĩa to lớn đối với giao thông vận tải trên toàn tuyến quốc lộ 1A, đặc biệt có ý nghĩa thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh cũng như các địa phương Khu IV.
Sau cầu Bến Thủy I, vào tháng 3/2010, dự án cầu Bến Thủy II được khởi công xây dựng nối từ xã Hưng Lợi [huyện Hưng Nguyên, Nghệ An] sang huyện Nghi Xuân [Hà Tĩnh]. Công trình được hoàn thành trong thời gian 30 tháng, với tổng mức đầu tư hơn 1.200 tỷ đồng.
Đây là công trình góp phần giải quyết tình trạng quá tải cho cầu Bến Thủy I, phù hợp với quy hoạch phát triển giao thông đường bộ quốc gia và trong khu vực; nâng cao hiệu quả khai thác của tuyến tránh Vinh. Cầu Bến Thủy II còn kết nối với Quốc lộ 8, đảm bảo giao thông liên tục trên Quốc lộ 1A cả trong mùa mưa lũ.
Cầu Bến Thủy II được thiết kế vĩnh cửu bằng bê tông cốt thép và bê tông dự ứng lực, với công nghệ đúc hẫng và khoan cọc nhồi, là công nghệ hiện đại nhất hiện nay. Cầu có tổng chiều dài 3.640m, trong đó cầu dẫn và cầu chính vượt sông dài 996m, đường đầu cầu hai bên dài 2.644m.
Bề rộng mặt cầu 25m, bố trí 2 làn xe cơ giới, 2 làn xe thô sơ.
Tháng 2/2019, cầu Cửa Hội bắc qua sông Lam nối hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh được khởi công.
Dự án có tổng chiều dài tuyến là 5,271 km; phần cầu dài 1,728 km, chiều rộng cầu nhịp chính 18,5m, cầu dẫn 16m.
Điểm nhấn của cầu Cửa Hội là ở nhịp chính sử dụng kết cấu dây văng đúc hẫng cân bằng Extradosed - một công nghệ thi công cầu hiện đại bậc nhất Việt Nam hiện nay.
Cầu Cửa Hội có 22 trụ, 85 phiến dầm Super-T. Bề rộng cầu chính 18,5 m, bề rộng cầu dẫn 16 m. Tổng mức đầu tư của dự án là 950 tỷ đồng.
Điểm nhấn kiến trúc của cầu nằm trên đỉnh cột bê tông với biểu tượng hình búp sen. Cột bê tông này cũng là nơi lắp dây văng dẫn xuống phía dưới.
Phần đường của dự án được thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp 3 đồng bằng, nền đường rộng 12 m, mặt đường 11 m, bao gồm hai làn xe cơ giới và hai làn xe hỗn hợp, tốc độ thiết kế 80 km/h.
Cầu Cửa Hội khi hoàn thành sẽ góp phần hoàn thiện tuyến đường ven biển qua tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh, cải thiện hệ thống giao thông khu vực Bắc Trung Bộ, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng khu vực, kết nối với Quốc lộ 8B, Quốc lộ 1 và giảm tải giao thông trên Quốc lộ 1.
Cầu Hưng Đức nằm trên tuyến cao tốc Bắc – Nam đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt. Đây là cây cầu thứ 4 bắc qua sông Lam nối 2 tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh.
Cây cầu có thiết kế rộng 17m với tổng giá trị hơn 1.200 tỷ đồng.Sau khi hoàn thiện, đây là cây cầu dài nhất trên tuyến cao tốc Bắc - Nam đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt.
Cầu có thiết kế lớn, kết cấu phức tạp nên nhiều công nhân phải tập trung cao độ để làm việc.
Sau 2 năm thi công, đến nay cầu Hưng Đức đã hoàn thành được 61% tiến độ. Dự kiến cầu sẽ được hợp long trước Tết Nguyên đán 2024 và hoàn thành vào tháng 5/2024.
[] Sáng 27/12, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 4 [Cienco4] đã tiến hành lễ động thổ xây dựng cầu vượt nút giao thông khác mức giữa Quốc lộ 1A [km468 + 450] với đoạn nối Quốc lộ 8B [cũ] tại Hà Tĩnh và thông xe hạng mục sửa chữa cầu Bến Thủy 1 tại km467 + 500.
Đây là các công trình sử dụng nguồn vốn dư từ dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn Nam Bến Thủy – tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh, do Cienco4 thực hiện.
Cầu Bến Thủy 1 được xây dựng và hoàn thành từ năm 1990, theo công nghệ cũ với kết cấu dàn thép, công trình đã đưa vào sử dụng 25 năm nay và đã xuống cấp. Được sự cho phép của Bộ GTVT về việc đầu tư sửa chữa cầu Bến Thủy 1 từ nguồn vốn dư của Dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn Nam Bến Thủy – tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh theo hình thức BOT và chỉ định Cienco4 thực hiện.
Sau 3 tháng sữa chữa, đến nay công trình đã hoàn thành đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng, kỹ thuật đủ điều kiện đưa vào sử dụng. Việc thông xe cầu Bến Thủy 1 có ý nghĩa lớn trong việc đảm bảo an toàn giao thông, tránh ùn tắc tại nút giao thông Bến Thủy trong dịp Tết Ất Mùi sắp đến, đồng thời làm tăng tuổi thọ cho chiếc cầu được xây dựng từ 25 năm trước.
Trong khi đó, nút giao thông gữa Quốc lộ 1A với đoạn nối Quốc lộ 8B [cũ] hiện có lưu lượng xe rất lớn, thường xuyên xảy ra xung đột và tai nạn, đang trở thành điểm đen về vấn đề an toàn giao thông. Nhận thấy sự cần thiết phải cải tạo nâng cấp nút giao thông này, Cienco4 đã kiến nghị và được Bộ GTVT phê duyệt cho đầu tư bổ sung để hoàn thiện đồng bộ Dự án Nam cầu Bến Thủy – tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh theo hình thức BOT. Công trình được xây dựng tại địa phận thị trấn Xuân An [huyện Nghi Xuân - Hà Tĩnh].
Công trình gồm cầu vượt theo hướng cầu Bến Thủy 2 – QL8B với tổng chiều dài cả tuyến 1km; được thiết kế đúng tiêu chuẩn thiết kế và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ. Vận tốc thiết kế V=60km/h, công trình đường cấp III đồng bằng, hoạt động tải HL93, chịu được động đất cấp 7, tĩnh không đường chui dưới cầu H=4.75m, tổng bề rộng mặt cắt ngang 29m, thiết kế 4 làn xe.
Thay mặt Bộ GTVT, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường đến dự buổi lễ, đánh giá cao năng lực của Cienco4 thông qua nhiều công trình quan trọng của quốc gia mà đơn vị này đầu tư và thi công trong những năm qua, luôn đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ.
Sau khi Dự án nút giao thông Bến Thủy hoàn thành sẽ giảm thiểu tình trạng ùn tắc và tai nạn giao thông, đồng thời tăng cường năng lực khai thác của Dự án Quốc lộ 1A đoạn tuyến tránh thành phố Vinh và đoạn Nam cầu Bến Thủy đến tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh. Đây cũng là công trình có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, du lịch, an sinh xã hội của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.