Ngoài chuyện gây khó chịu, nấc cụt thật ra vô hại đối với sức khỏe và thường tự hết sau vài giây hoặc vài phút nhưng khi mắc, ai cũng muốn xử lý nó ngay lập tức.
Nấc cụt là hiện tượng xảy ra khi bạn hít sâu một cách đột ngột mà không có chủ đích. Nấc cụt xuất hiện khi cơ hoành đột nhiên co thắt khiến cho các cơ ngực hoạt động mạnh liên tục. Chưa đến một giây sau – chính xác là 35 miligiây – khoảng trống giữa 2 dây thanh âm của bạn đột ngột đóng lại, và từ đó phát âm ra tiếng "nấc cụt".
Nghe thì rất thú vị nhưng sẽ chẳng vui chút nào nếu như chính bạn đang là nạn nhân của chứng nấc cụt. Ngoài chuyện gây khó chịu, nấc cụt thật ra là vô hại đối với sức khỏe và thường tự hết sau vài giây hoặc vài phút.
Đến thời điểm hiện tại, nguyên nhân thật sự gây ra chứng nấc cụt vẫn chưa được biết rõ. Người ta cho rằng nấc cụt là do sự kích thích thần kinh phế vị [kiểm soát chức năng thở] hoặc thần kinh hoành [kiểm soát hoạt động của cơ hoành].
Điều này giúp giải thích tại sao bạn thường hay bị nấc cụt mỗi khi ăn quá nhiều, hoặc khi vô tình nuốt vào bụng nhiều không khí, ăn thức ăn quá cay, uống nhiều nước ngọt có ga, xúc động đột ngột, gặp nhiều stress trong cuộc sống.
Những điều thú vị của nấc cụt mà có thể bạn chưa biết:
• Thường xảy ra nhiều nhất vào buổi tối
• Thường xảy ra trước khi hành kinh đối với phụ nữ
• Chỉ ảnh hưởng tới nửa cơ hoành – 80% trong suốt quá trình bị nấc cụt, thường là bên trái.
Làm thế nào để trị nấc cụt? Một số mẹo sau đây sẽ giúp bạn xua đi cơn nấc cục khó chịu một cách hiệu quả.
Hít vào, hít vào, và hít vào thêm nữa
Bác sĩ Luc G. Morris và các cộng sự đã thành công 100% khi áp dụng phương pháp tăng nồng độ khí carbon dioxide, dãn cơ hoành, và tăng áp lực dương đường thở để điều trị nấc cụt. Họ gọi đây là phương pháp "hít vào cực đại" [supra-supramaximal inspiration].
Cách làm như sau: Bạn hãy hít một hơi thật sâu, sau đó giữ trong 10 giây. Tiếp tục hít vào và giữ trong 5 giây mà không thở hơi cũ ra. Lần thứ ba, tiếp tục hít vào thêm nữa và giữ trong 5 giây mà không thở ra luồng hơi cũ. Phương pháp này đạt hiệu quả đối với những bệnh nhân phải nhập cấp cứu vì nấc cụt liên tục, bác sĩ Morris cho biết.
Cúi người uống nước
"Tôi trị nấc cụt bằng cách ngậm một ngụm nước, cúi xuống, và nuốt ngụm nước vào cổ họng ngược từ dưới lên." Theo bác sĩ Richard McCallum. "Nó luôn luôn hiệu quả và tôi luôn đề nghị phương pháp này với các bệnh nhân của mình".
Nuốt đường
"Một phương pháp trị nấc cụt mà tôi thấy rất tốt là nuốt trọn một thìa đường" – theo bác sĩ André Dubois. "phương pháp này sẽ giúp trị nấc cụt trong 1 phút". Đường trong miệng có tác dụng giúp ổn định các xung động thần kinh, qua đó cơ hoành được ổn định, không còn co thắt liên tục do các xung kích thích.
Giữ và nuốt
Hít một hơi thật sâu và giữ luồng hơi
của bạn càng lâu càng tốt, nuốt khi bạn cảm nhận thấy có một cơn nấc cục sắp đến – theo chuyên gia thảo dược Betty Shaver. Làm lại từ 2 đến 3 lần cho đến khi cơn nấc cụt không còn nữa.
Điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Một nguyên nhân thường gặp của nấc cụt thường xuyên là bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Lúc này, bạn cần phải đi khám bác sĩ nếu nghi ngờ mình bị bệnh này để điều trị triệt để nguyên nhân gây ra nấc cụt.
Thử nhiều cách trị nấc cụt khác nhau trong dân gian
Tiết lộ với bạn, ở những bước đầu, các bác sĩ tiếp cận với chứng nấc cục giống y hệt với những gì chúng ta thường làm – bằng cách thử nhiều phương pháp trị nấc cụt khác nhau trong dân gian cho đến khi có hiệu quả.
• Kéo mạnh lưỡi. Nâng lưỡi gà bằng thìa.
• Dùng tăm bông chạm tầng trên của thành họng nơi ranh giới của khẩu cái cứng và mềm.
• Nhai và nuốt bánh mì khô.
• Nén lồng ngực bằng co đầu gối hoặc cúi người về phía trước.
• Súc miệng với nước.
• Nín thở.
• Hút đá bào bằng ống hút.
• Đặt một túi đá chườm lên cơ hoành ở dưới xương sườn.
Nín thở cũng là cách chữa nấc cụt hiệu quả
Khi nào bạn cần phải đi gặp bác sĩ?
Hãy tìm đến các bác sĩ khi nấc cụt xảy ra kéo dài hơn 48 giờ, hoặc chúng ảnh hưởng đến khả năng hít thở hay ăn uống của bạn. Có nhiều loại thuốc mà bác sĩ có thể sử dụng để điều trị nấc cụt, như thuốc chống co giật và thuốc an thần. Hay phương pháp massage toàn thân cũng có thể có hiệu quả.
Nấc cụt là tình trạng không mấy dễ chịu. Mặc dù bạn đã tìm đủ cách nhưng vẫn không thể dứt điểm được cơn nấc cụt kéo dài? Đừng lo, VinID sẽ mách bạn 10 cách trị nấc cụt nhanh nhất, siêu đơn giản lại cực hiệu nghiệm để bạn áp dụng ngay nhé.
1.1. Bịt hai tai
Bạn dùng hai ngón tay trỏ bịt chặt hai tai với 1 lực vừa phải trong khoảng 3 phút. Cách bịt tai này sẽ kích thích dây thần kinh phế vị giúp cơn nấc cụt biến mất. Để tăng hiệu quả, bạn có thể uống thêm vài ngụm nước lạnh.
1.2. Hít thở sâu
Hít thở sâu là cách hết nấc cụt đơn giản nhất có thể áp dụng khi bạn đang đi ngoài đường hay đang ở nơi đông người, trong cuộc họp…
Bạn hãy hít thở thật sâu và tập trung suy nghĩ 1 việc gì đó, vừa suy nghĩ vừa tiếp tục lấy hơi hít sâu. Sau khi giữ khí trong phổi 10 – 15 giây, hãy thở ra thật mạnh. Khi lặp lại thao tác này bạn đã làm cơ hoành căng lên, ngăn cơ này co thắt đột ngột. Việc này giúp cơn nấc cụt bị cắt đứt.
1.3. Uống nước
Uống nước là cách đơn giản nhưng hiệu quả để chữa nấc cụt. Bạn hãy uống 1 ngụm nước lớn nhưng chỉ nuốt liên tục từng ngụm nhỏ, không nuốt hết 1 lượt. Việc uống nước này sẽ làm thực quản co thắt đều đặn từ đó ngăn cơ hoành co thắt đột ngột.
1.4. Dùng đá lạnh
Nếu đang bị nấc cụt, hãy chà xát viên đá lạnh lên mặt hoặc ngậm viên đá trong miệng. Nhiệt độ lạnh của viên đá sẽ giúp dây thần kinh đang bị kích thích được dịu lại, ngăn cơn co thắt đột ngột của cơ hoành.
Nếu viên đá lạnh quá, bạn có thể bọc nó trong 1 lớp vải mỏng trước khi chà lên mặt.
1.5. Dùng đường
Đường có vị ngọt, giúp kích thích niêm mạc hầu họng, nhờ đó gây đứt quãng xung động thần kinh dừng cơn nấc lại. Vị ngọt của đường cũng giúp trẻ con hứng thú, từ đó giảm tập trung vào cơn nấc.
Nếu không có đường, bạn có thể thay bằng bánh mì khô, mật ong, giấm.
1.6. Làm mình sợ hãi
Bạn có thể làm mình sợ hãi để phân tâm, chấm dứt nấc cụt. Những cách thường thấy là xem phim kinh dị, tác động bất ngờ, nhanh chóng hay chỉ đơn giản là nghe người khác kể chuyện, hướng sự chú ý vào công việc khác.
1.7. Dùng túi giấy
Bạn dùng 1 túi giấy sạch, túm đầu túi ở miệng, hít vào chậm và sâu. Phương pháp này làm tăng lượng khí CO2 trong máu, tác động lên cơ hoành khiến cơ này phải co bóp dài và mạnh hơn để lấy oxy cho phổi. Từ đó giúp cắt đứt cơn nấc. Tuy nhiên, khi áp dụng nếu bạn thấy khó chịu, khó thở, chóng mặt thì hãy dừng lại ngay nhé.
1.8. Lè lưỡi hết cỡ
Đây là cách hiệu quả để chữa nấc nhưng cần thực hiện ở chỗ không người. Bạn hãy lè lưỡi hết khả năng trong 5 giây rồi lặp lại 5 – 6 lần đến khi hết nấc cụt.
Khi lè lưỡi hết cỡ các dây thần kinh phế vị sẽ bị kích thích và giãn nở, từ đó giảm các cơn co thắt ở cơ hoành là nguyên nhân chính gây ra nấc cụt.
1.9. Uống mật ong
Bạn pha 1 ít mật ong với nước ấm rồi uống từ từ sẽ giúp kích thích các dây thần kinh phế vị, cắt cơn nấc cụt. Ngoài ra, nước mật ong còn có tác dụng làm dịu cơn ho, kháng khuẩn, chống nhiễm trùng.
1.10. Bấm huyệt
Bấm vào huyệt trung khôi [giữa lằn chỉ thứ hai khớp ngón tay giữa]. Trong các sách bấm huyệt Trung Quốc, huyệt này còn được gọi là huyệt nấc cụt. Bạn cứ bấm mạnh huyệt này cho đến lúc thấy nhức, căng, tê, không nấc cụt nữa mới thôi.
2. Nguyên nhân gây nấc cụt
2.1. Nguyên nhân gây nấc cụt bình thường
Dạ dày giãn căng: Khi bạn uống đồ uống có gas hoặc ăn quá no thì cơn nấc cụt sẽ xuất hiện do dạ dày bị giãn căng.
Thay đổi nhiệt độ đột ngột: Khi bị lạnh đột ngột, cơ hoành sẽ co giãn bất thường kèm theo thần kinh bị kích thích gây ra nấc cụt.
Căng thẳng: Khi quá căng thẳng trước 1 sự kiện quan trọng bạn sẽ bị nấc cụt. Tuy nhiên, mối liên hệ rõ ràng giữa nấc cụt và căng thẳng vẫn đang được các nhà khoa học tìm hiểu.
Phẫu thuật: Những người phẫu thuật vùng ngực, bụng, gây kích thích thần kinh phế vị, thần kinh hoành sẽ dễ bị nấc cụt hơn.
Những nguyên nhân trên đây đều là hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể, không gây ra nguy hiểm.
2.2. Nguyên nhân gây nấc cụt kéo dài
Các nguyên nhân sinh lý thường chỉ gây nấc cụt thời gian ngắn. Nếu bạn bị nấc cụt kéo dài, không thể chữa khỏi theo cách thông thường, kèm theo những triệu chứng lạ như đau dạ dày, sốt, khó thở, nôn mửa… thì cần đi khám ngay để tìm ra lý do nấc. Có thể nguyên nhân gây ra cơn nấc cụt là những chứng bệnh nguy hiểm như:
- Suy thận
- Tiểu đường
- Tổn thương dây thần kinh cơ hoành do u nang cổ, bướu cổ, đau họng, chấn thương…
- Viêm màng não
- Viêm não
Ngoài ra, người dùng thuốc an thần cũng có thể bị nấc cụt kéo dài.
Hy vọng, qua bài viết trên, bạn đã biết cách trị nấc cụt đơn giản mà hiệu quả, có thể thực hiện ngay lập tức để giảm sự bất tiện, khó chịu khi nấc cụt. Đừng quên tải ngay ứng dụng VinID để mua những nguyên liệu chất lượng chống lại cơn nấc cụt như đường, mật ong… nhé.