Xét nghiệm sinh thiết cổ tử cung là một kỹ thuật y khoa được áp dụng rộng rãi tại nhiều cơ sở y tế. Hình thức xét nghiệm này giúp chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ để từ đó có cách tầm soát và hỗ trợ điều trị.
Tuy nhiên hiện nay vẫn còn có rất nhiều chị em không hiểu rõ sinh thiết cổ tử cung là gì? Hay kết quả sinh thiết cổ tử cung như thế nào là an toàn? Những vấn đề này sẽ được các bác sĩ giải đáp chi tiết ngay sau đây.
SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG LÀ GÌ?
Sinh thiết cổ tử cung được hiểu là một kỹ thuật để tách lấy mẫu mô ở cổ tử cung mang đi xét nghiệm. Đây là bộ phận thuộc cơ quan sinh dục nữ, nằm ở phía dưới thấp của tử cung, là cửa ngõ thông xuống âm đạo.
Mục đích chính của kỹ thuật sinh thiết cổ tử cung là giúp kiểm tra các tình trạng bất thường, tình trạng tiền ung thư hoặc ung thư hóa.
Hiện nay, sinh thiết cổ tử cung có thể được thực hiện bằng nhiều kỹ thuật khác nhau. Bên cạnh việc lấy mẫu mô ở cổ tử cung để kiểm tra, trong quá trình sinh thiết, bác sĩ cũng có thể tiến hành loại bỏ hoàn toàn khối mô bất thường cũng như các tế bào có nguy cơ bị ung thư hóa.
TẠI SAO PHẢI SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG?
Trong các cơ quan sinh sản của người phụ nữ, tử cung đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nó không chỉ giúp duy trì chu kỳ kinh nguyệt mà còn là nơi nuôi dưỡng thai nhi phát triển khỏe mạnh trong suốt thai kỳ.
Chính vì vậy, chỉ khi sức khỏe của tử cung đảm bảo thì người phụ nữ mới có thể thực hiện tốt chức năng làm vợ, làm mẹ.
Kỹ thuật sinh thiết cổ tử cung là phương pháp xét nghiệm giúp chị em phụ nữ phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường ở cổ tử cung nói riêng, bộ phận sinh dục nói chung. Dựa vào kết quả thu được, bác sĩ có thể đưa ra các biện pháp tầm soát hay phác đồ điều trị hiệu quả, giúp bảo vệ sức khỏe và khả năng sinh sản cho người phụ nữ.
KHI NÀO NỮ GIỚI NÊN SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG?
Thông thường nữ giới sẽ được chỉ định làm sinh thiết cổ tử cung nếu như có kết quả xét nghiệp Pap bất thường hay thường xuyên bị chảy máu khi quan hệ tình dục.
Ngoài ra, kỹ thuật này cũng được áp dụng cho những trường gặp gặp phải các dấu hiệu bất thường trong quá trình khám âm đạo gồm:
- Có các dấu hiệu bất thường ở cổ tử cung, trong âm đạo
- Xuất hiện mụn cóc sinh dục hoặc HPV
- Bị ngứa hay viêm nhiễm cổ tử cung
- Có các dấu hiệu nhiễm virus suy giảm miễn dịch ở người [HIV]
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể được thực hiện soi tử cung để theo dõi HPV và tìm ra những thay đổi bất thường sau khi điều trị.
CÁC KỸ THUẬT SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG
Xét nghiệm sinh thiết cổ tử cung bao gồm nhiều kỹ thuật khác nhau. Tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định áp dụng kỹ thuật phù hợp để mang lại kết quả chính xác.
- Kỹ thuật bấm sinh thiết cổ tử cung:
Bấm sinh thiết cổ tử cung là gì? Đây là kỹ thuật sinh thiết mà bác sĩ sẽ sử dụng lưỡi dao hình tròn [giống như dụng cụ bấm lỗ giấy] hoặc kìm sinh thiết cổ tử cung để lấy mẫu mô cổ tử cung ở vùng nghi ngờ bất thường.
Mẫu mô này sẽ được đưa vào phòng thí nghiệm để quan sát, xét nghiệm. Trong một lần làm kĩ thuật, bác sĩ có thể lấy một hoặc nhiều mẫu mô cổ tử cung ở các vị trí khác nhau để kiểm tra.
Thủ thuật này có thể khiến người bệnh bị đau nhẹ, chuột rút và chảy máu nhẹ.
- Sinh thiết chóp cổ tử cung:
Đây là kỹ thuật sinh thiết cổ tử cung sử dụng laser hoặc dao mổ để cắt bỏ một phần hình nón của tế bào từ cổ tử cung, nơi nhiều khả năng hình thành tế bào ung thư.
Ngoài ra, kỹ thuật sinh thiết vùng nón cũng được áp dụng cho những trường hợp tiền ung thư hoặc ca ung thư phát hiện sớm để giúp loại bỏ hoàn toàn tế bào bệnh.
Các chị em có thể an tâm rằng kỹ thuật sinh thiết hình nón không ảnh hưởng đến việc thụ thai.
- Kỹ thuật nạo sinh thiết cổ tử cung [endocervical curettage - ECC]:
Nạo kênh cổ tử cung là kỹ thuật sinh thiết thường được áp dụng cho các trường hợp có nguy cơ bị nhiễm HPV và tiền ung thư mà nội soi cổ tử cung khó phát hiện được.
Theo đó, bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ là thìa nạo [curette] đưa vào bên trong cổ tử cung để nạo lớp mô [niêm mạc] ở cổ tử cung. Mẫu mô này sẽ được chuyển tới phòng thí nghiệm để kiểm tra.
Nạo sinh thiết lòng tử cung có đau không? Trên thực tế, trong quá trình thực hiện nạo vét tuyến cổ tử cung, người bệnh có thể thấy đau và co thắt nhẹ.
QUY TRÌNH THỰC HIỆN SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG
Hiện nay, tại các cơ sở y tế chuyên khoa, một quy trình sinh thiết cổ tử cung thường bao gồm các bước sau:
Đầu tiên, bác sĩ sẽ dùng dụng cụ mỏ vịt để mở rộng âm đạo và quan sát tình trạng bên trong. Nếu có các dấu hiệu bất thường xảy ra, bác sĩ sẽ thông báo cho người bệnh.
Tiếp đó, người bệnh sẽ được bác sĩ hướng dẫn soi cổ tử cung để quan sát bên trong cổ tử cung. Trước đó, bác sĩ sẽ tiến hành làm sạch cơ tử cung bằng một miếng bông gòn.
- Bước 3: Bôi axit acetic hoặc lugol
Khi cổ tử cung và âm đạo đã được làm sạch, bác sĩ sẽ bôi vào bên trong cổ tử cung một dung dịch là lugol hoặc axit acetic. Các chất này có khả năng làm nổi bật lên các khu vực có tế bào bất thường.
Việc bôi axit acetic hay lugol có thể khiến cho người bệnh thấy hơi rát và khó chịu.
- Bước 4: Lấy mẫu xét nghiệm
Sau khi tìm được vùng bất thường ở cổ tử cung, bác sĩ sẽ tiến hành lấy một mẫu nhỏ của mô tế bào ở vị trí đó. Mẫu mô này sẽ được đưa vào phòng thí nghiệm. Trong trường hợp bác sĩ phát hiện nhiều vùng bất thường thì sẽ phải lấy nhiều mẫu thử để có thể sinh thiết.
- Bước 5: Sát khuẩn, cầm máu vùng lấy mẫu
Sau khi đã lấy xong mẫu mô để xét nghiệm. Bác sĩ sẽ tiến hành sát trùng vị trí lấy mẫu mô bằng cách thoa một hợp chất hóa học. Nó sẽ giúp hạn chế việc chảy máu trong và giúp cho vết thương nhanh lành lại.
Thông thường, thời gian sinh thiết cổ tử cung sẽ vào khoảng từ 10 – 20 phút. Kỹ thuật này sẽ không gây ra bất cứ sự ảnh hưởng nào đến sức khỏe cơ quan sinh dục của người bệnh.
NHỮNG RỦI RO CÓ THỂ GẶP PHẢI KHI SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG?
Vì là một kỹ thuật được thực hiện ở bên trong cơ quan sinh dục nên trên thực tế, xét nghiệm sinh thiết cổ tử cung cũng có thể gây ra một số rủi ro như nhiễm trùng hay chảy máu... cho nữ giới. Những biến chứng sẽ không quá nguy hiểm nếu được phát hiện và giải quyết kịp thời.
Tuy nhiên, đối với những trường hợp làm sinh thiết chóp cổ tử cung có thể làm tăng nguy cơ vô sinh và sảy thai. Nguyên nhân là bởi kỹ thuật này có thể làm thay đổi cấu trúc cổ tử cung và để lại mô sẹo.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, các chị em cần thông báo ngay cho bác sĩ nếu:
- Bị mẫn cảm hoặc dị ứng với thuốc, iodine, hoặc latex.
- Đang mang thai hoặc nghi ngờ bản thân mang thai.
Những rủi ro khác khi sinh thiết cổ tử cung có thể xảy ra tùy thuộc tình trạng cụ thể của mỗi bệnh nhân. Do đó, các bạn cần trao đổi thật kỹ với bác sĩ trước khi thực hiện kỹ thuật này.
Ngoài ra, kết quả sinh thiết cổ tử cung có thể bị ảnh hưởng và kém chính xác vì các yếu tố sau:
- Kinh nguyệt
- Viêm vùng chậu cấp tính
- Viêm cổ tử cung cấp tính
MỘT SỐ LƯU Ý KHI SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG
Để cho việc sinh thiết cổ tử cung có kết quả chuẩn xác, không xảy ra sai sót cũng như phòng ngừa các rủi ro sau khi thực hiện. Các chị em nữ giới khi được chỉ định làm sinh thiết cổ tử cung nên lưu ý những vấn đề sau:
* Trước khi làm sinh thiết cổ tử cung:
- Trước khi làm sinh thiết, các bạn nếu có thắc mắc gì thì cần trao đổi với bác sĩ để được tư vấn.
- Người bệnh cần ký cam kết đồng ý thực hiện sinh thiết cổ tử cung.
- Nếu bạn chỉ thực hiện kỹ thuật sinh thiết đơn giản thì không cần phải nhịn ăn uống hay chuẩn bị gì đặc biệt. Chỉ khi cần gây mê để sinh thiết thì quá trình chuẩn bị sẽ phức tạp hơn.
- Nếu bạn đang mang thai hay nghi ngờ bản thân có thai, cần thông báo ngay cho bác sĩ.
- Thông báo cho bác sĩ biết nếu bản thân bị mẫn cảm hoặc dị ứng với thuốc, latex, băng dính hoặc thuốc sử dụng cho quá trình vô cảm.
- Trao đổi với bác sĩ về các loại thuốc và thực phẩm chức năng bản thân đang sử dụng.
- Thông báo cho bác sĩ nếu bản thân có tiền sử rối loạn đông máu hay đang sử dụng các thuốc có tác dụng chống đông.
- Trước khi thực hiện sinh thiết cổ tử cung, trong vòng 24 giờ, bạn không được thụt rửa âm đạo hay sử dụng tampon, kem bôi hoặc thuốc đặt âm đạo...
- Không quan hệ tình dục 24 giờ trước khi làm sinh thiết cổ tử cung.
- Chuẩn bị sẵn băng vệ sinh để dùng sau khi sinh thiết cổ tử cung.
- Thực hiện theo các hướng dẫn khác của bác sĩ [nếu có].
Tốt nhất, các chị em nên thực hiện sinh thiết sau khi kết thúc kỳ kinh nguyệt khoảng 1 tuần. Các bạn cũng chỉ nên thực hiện kỹ thuật này tại các cơ sở y tế lớn, có uy tín trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị ung thư.
* Sau khi thực hiện sinh thiết cổ tử cung:
Thông thường, việc chăm sóc và hồi phục của bệnh nhân sẽ tùy thuộc vào kỹ thuật sinh thiết cổ tử cung đã thực hiện. Với những trường hợp chỉ làm sinh thiết đơn giản, người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi một lức là có thể về nhà.
Một số lưu ý mà các bạn cần ghi nhớ trong quá trình chăm sóc sức khỏe sau sinh thiết cổ tử cung gồm:
- Sử dụng băng vệ sinh sau khi làm sinh thiết. Bởi trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể bị chảy máu sau khi thực hiện kỹ thuật này. Đây là một vấn đề hết sức bình thường mà các chị em không cần quá lo lắng.
- Chú ý vệ sinh vùng kín sạch sẽ. Tuyệt đối không được thụt rửa vào bên trong âm đạo. Không sử dụng tampon.
- Kiêng quan hệ tình dục trong vòng 1 tuần sau khi sinh thiết [hoặc trong khoảng thời gian mà bác sĩ hướng dẫn].
- Có thể sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Bên cạnh đó, trong trường hợp sau khi làm sinh thiết cổ tử cung, nếu xuất hiện các dấu hiệu sau đây các bạn cần thông báo ngay cho bác sĩ:
- Chảy máu
- Dịch tiết âm đạo có mùi khó chịu
- Sốt hoặc rét run
- Đau bụng dưới nghiêm trọng
Với từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ có những chỉ định và hướng dẫn chăm sóc riêng. Các chị em nên tuân thủ theo yêu cầu của bác sĩ, đồng thời tái khám đầy đủ, đúng hẹn.
HƯỚNG DẪN ĐỌC KẾT QUẢ SINH THIẾT CỔ TỬ CUNG
Kết quả sinh thiết cổ tử cung thế nào là bình thường hay bất thường? Theo đó, sau khi thực hiện kỹ thuật sinh thiết cổ tử cung, kết quả sẽ được thông báo tới người bệnh trong vài ngày.
- Kết quả sinh thiết bình thường khi:
- Phương pháp bôi axit acetic và lugol không cho thấy biểu hiện mô bất thường. Âm đạo và cổ tử cung bình thường.
- Mẫu thử sinh thiết không có tế bào bất thường.
- Kết quả sinh thiết bất thường khi:
- Xuất hiện vùng mô bất thường khi bôi axit acetic và lugol. Tìm thấy các vết đỏ hay dấu hiệu bất thường khác như mục cóc sinh dục hay nhiễm trùng ở trong âm đạo hay cổ tử cung.
- Mẫu thử sinh thiết có các tế bào bất thường. Điều này đồng nghĩa với việc bạn mắc bệnh ung thư cổ tử cung hay có dấu hiệu chuẩn bị mắc bệnh ung thư cổ tử cung.
Khi nhận được kết quả xét nghiệm, nếu có bất cứ câu hỏi hay thắc mắc, các bạn hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cụ thể hơn.
Sinh thiết cổ tử cung là một xét nghiệm phụ khoa quan trọng cho nữ giới. Nhất là những người trong độ tuổi sinh nở. Nếu bạn gặp phải những vấn đề bất thường ở cơ quan sinh dục, nghi ngờ mình có nguy cơ bị ung thư cổ tử cung thì hãy chủ động đến các cơ sở y tế uy tín để thực hiện kỹ thuật này. Việc phát hiện tình trạng bệnh sớm sẽ có thể hỗ trợ cho việc tầm soát và điều trị bệnh hiệu quả. Ngược lại, khi bệnh lý này được phát hiện muộn thì nó có thể đe dọa đến sức khỏe và cả tính mạng của các chị em.