Bloomberg mới đây dẫn một nguồn tin thân cận cho biết, CTCP VNG – đơn vị sở hữu ứng dụng Zalo – đang cân nhắc việc niêm yết cổ phiếu tại Mỹ thông qua việc sáp nhập với 1 công ty mua lại có mục đích đặc biệt [SPAC].
Nguồn tin của Bloomberg tiết lộ, giao dịch có thể định giá VNG ở mức từ 2 – 3 tỷ USD; tuy nhiên, các cuộc thảo luận vẫn đang trong quá trình đàm phán và công ty có thể theo đuổi các lựa chọn huy động vốn khác. Trong khi đó, đại diện của VNG cho biết không có quyết định nào về IPO hoặc SPAC được thông qua và từ chối bình luận về vấn đề này.
Theo báo cáo thường niên 2020, tỷ lệ sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài tại VNG vào cuối năm ngoái là 48,08% và các cổ đông nội sở hữu 31,78% cổ phần.
Đến ngày 12/1/2021, VNG đã nâng vốn điều lệ từ hơn 353 tỉ đồng lên 358,4 tỉ đồng. Sau đợt tăng vốn này, theo tìm hiểu của người viết, tỉ lệ sở hữu của khối ngoại tại VNG giảm về mức 47,38% vốn điều lệ vào đầu tháng 7/2021. Con số này vẫn thấp hơn mức tối đa 49% theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên cần lưu ý rằng, VNG vẫn còn nắm giữ 7,1 triệu cổ phiếu quỹ và tới nay vẫn chưa dùng đến. Điều này đồng nghĩa số cổ phần có quyền biểu quyết đang lưu hành của VNG hiện chỉ là hơn 28,73 triệu cổ phiếu. Nếu tính trên số lượng cổ phiếu này, tỉ lệ biểu quyết của khối ngoại tại VNG đã tăng lên tới hơn 59%. Cấu trúc cổ đông này giúp khối ngoại cầm trịch cuộc chơi tại VNG và có quyền chi phối nhiều quyết sách quan trọng của công ty.
Trong số các cổ đông ngoại, Tenacious Bulldog Holdings Limited là nhà đầu tư lớn nhất với tỷ lệ sở hữu với 22,15% cổ phần của VNG với trụ sở đặt tại Offshore Incorpotations Centre, British Virgin Islands - được mệnh danh là "thiên đường" thuế. Một cổ đông khác cũng có trụ sở tại British Virgin Islands là Prosperous Prince Enterprises Limited, sở hữu 7,47% VNG. Tổng sở hữu của hai cổ đông này chiếm gần 30% vốn điều lệ VNG.
Thông tin về hai cổ đông nước ngoài này không được công bố nhưng vào tháng 10/2018, tờ Deal Street Asia từng đề cập Tenacious Bulldog Holdings Limited và Prosperous Prince Enterprises Limited được coi như là ‘cánh tay nối dài’ của Tencent tại VNG.
Trong khi đó, Tencent được biết tới là ông trùm công nghệ của Trung Quốc với quy mô tài sản lên tới 50 tỷ USD. Gã khổng lồ này có nhiều điểm tương đồng với VNG khi có cùng xuất phát điểm là doanh nghiệp phát hành trò chơi điện tử, sau đó lấn sân sang các mảng kinh doanh khác.
Mối quan hệ giữa VNG và Tencent được thị trường đồn đoán từ năm 2008 khi VNG vẫn còn mang tên VinaGame. Trong báo cáo tài chính hợp nhất năm 2011 đã kiểm toán, VNG cũng cho biết Tencent Holdings Limited là cổ đông lớn dù không công bố tỉ lệ sở hữu.
Tuy nhiên, trong các năm sau đó, ‘’hình bóng’’ của Tencent tại VNG đã không còn xuất hiện trong các báo cáo của kỳ lân công nghệ này. Thay vào đó là các cái tên mới như Tenacious Bulldog Holdings Limited và Prosperous Prince Enterprises Limited.
Không những vậy, cổ đông cá nhân nước ngoài lớn thứ hai của VNG hiện nay là ông Shen Hao [sở hữu 0,13% vốn điều lệ] từng đảm nhiệm cương vị Giám đốc phụ trách M&A của Tập đoàn Tencent và Phó tổng giám đốc phụ trách tài chính của VNG. Đến ngày 26/3/2020, VNG đã quyết định miễn nhiệm ông Shen Hao.
Một lãnh đạo cấp cao khác của Tencent là ông Lau Chi Ping Martin [Martin Lau] cũng có tới hơn 10 năm làm Thành viên HĐQT VNG trước khi được miễn nhiệm kể từ ngày 19/6/2020.
Ngoài các nhà đầu tư tổ chức và cá nhân liên quan đến Tecent, cơ cấu cổ đông của VNG còn ghi nhận sự góp mặt của quỹ đầu tư của Chính phủ Singapore là Gamvest Pte. Ltd [GIC] với tỷ lệ sở hữu là 7,84%.
Cũng liên quan đến giao dịch của các cổ đông ngoại, ngày 29/3/2021, bà Julie Thien Nga Lam - vợ ông Don Lam, Tổng giám đốc công ty quản lý quỹ VinaCapital - đã chuyển nhượng toàn bộ 1,38% cổ phần VNG đang nắm giữ cho Mirae Asset Innovative Growth Fund và Công ty TNHH Quản lý quỹ Mirae Asset [Việt Nam].
Về phía các cổ đông nội, ông Lê Hồng Minh – Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT - đang sở hữu khoảng 9 – 10% cổ phần VNG, trong khi ông Vương Quang Khải – Phó Tổng Giám đốc thường trực cấp cao nắm 3,2% vốn.
VNG trở thành kỳ lân đầu tiên của Việt Nam như thế nào?
Từ một công ty phát hành game nhỏ do những người mê chơi game thành lập, VNG đã mở rộng ra nhiều lĩnh vực và trở thành kỳ lân đầu tiên của Việt Nam.
Chuyện khởi nghiệp của những người mê chơi game
Lê Hồng Minh - nhà sáng lập, Chủ tịch và CEO VNG - được biết đến là một người rất nghiện game. Trong những năm theo học chuyên ngành Tài chính Ngân hàng của Đại học Monash [Australia], ông dành rất nhiều thời gian cho niềm đam mê đó.
Trở về Việt Nam vào năm 2001, Lê Hồng Minh từng làm việc cho công ty kiểm toán PwC và sau đó là quỹ đầu tư VinaCapital. Tuy nhiên, niềm đam mê với game của ông chưa bao giờ thay đổi.
Năm 2003, Lê Hồng Minh cùng vài người bạn thành lập một phòng chơi game nhỏ để chơi game và làm một vài dịch vụ kinh doanh kèm theo. Ban ngày, ông là một nhân viên tài chính, đến tối lại là chủ quán game.
Một năm sau, ông Minh quyết định nghỉ việc và cùng một số người bạn có chung sở thích thành lập công ty Vinagame [sau này đổi tên thành VNG]. Để tìm hướng kinh doanh cho công ty của mình, những nhà sáng lập dành nhiều thời gian để tìm hiểu về những tên tuổi thành công trong lĩnh vực này và tìm gặp một số đối tác tiềm năng. Sau một số lần thất bại, cuối cùng ông Minh được KingSoft tin tưởng, trao cơ hội phát hành game Võ Lâm Truyền Kỳ tại Việt Nam vào năm 2005.
Ông Lê Hồng Minh là đồng sáng lập, Chủ tịch và CEO VNG - startup kỳ lân đầu tiên của Việt Nam. Ảnh: VNG |
Không có nhiều tiền trong tay, đội ngũ Vinagame cùng nhau bàn bạc để tìm ra cách quảng bá game sao cho hiệu quả mà vẫn tiết kiệm chi phí. Cuối cùng, mọi người quyết định sẽ in 10.000 chiếc poster, sau đó một nhóm khoảng 20 người đi dán hết chỗ poster đó tại tất cả các phòng máy trên cả nước trong vòng 15 ngày. Đây là hình thức quảng cáo rất mới ở thời điểm đó.
Chiến lược này của Lê Hồng Minh và Vinagame thành công rực rỡ khi chỉ trong một thời gian ngắn người chơi game trên khắp cả nước đã biết đến cái tên Võ Lâm Truyền Kỳ. Thậm chí website đăng ký còn bị “sập” khi mở cửa vì quá tải.
Từ thành công của Võ Lâm Truyền Kỳ, công ty của ông Minh tiếp tục phát hành các game khác tại Việt Nam. Đến năm 2006, doanh thu của Vinagame đã đạt 17 triệu USD, gấp 6 lần năm 2005.
Bên cạnh game, công ty này dần mở rộng sang nhiều mảng công nghệ khác như ra mắt trang thương mại điện tử 123mua.vn [sau này bán lại cho FPT], mạng xã hội Zing Me, nền tảng nhạc số Zing MP3, ứng dụng nhắn tin gọi điện Zalo, ví điện tử ZaloPay... Vinagame cũng đổi tên thành VNG.
Năm 2014, công ty của Lê Hồng Minh được World Startup Report định giá 1 tỷ USD và trở thành kỳ lân đầu tiên của Việt Nam. Đến năm 2019, VNG được quỹ đầu tư Temasek của chính phủ Singapore định giá 2,2 tỷ USD.
VNG hiện hoạt động với 4 mảng kinh doanh cốt lõi: Trò chơi trực tuyến; Nền tảng kết nối; Tài chính & Thanh toán và Dịch vụ đám mây. Công ty này cũng đầu tư vào một số startup như trang thương mại điện tử Tiki, nền tảng cung cấp quà tặng Got It, công ty công nghệ trong lĩnh vực vận tải hàng hóa EcoTruck.
Trong lần sinh nhật lần thứ 15 của VNG, ông Lê Hồng Minh từng chia sẻ về khát vọng 2332 của công ty.
“VNG đặt ra một khát vọng mới "2332" cho 5 năm tiếp theo. 2332 có nghĩa là lấy cột mốc năm 2023, VNG sẽ đạt 320 triệu người dùng toàn cầu, 32 triệu người dùng cho các sản phẩm mới và 320.000 khách hàng doanh nghiệp. VNG sẽ cố gắng hết sức và tập trung các nguồn lực để hướng tới những cột mốc này”, ông Minh nói.
Con đường niêm yết tại Mỹ
Theo nguồn tin của Bloomberg, VNG đang cân nhắc việc niêm yết cổ phiếu tại Mỹ thông qua việc sáp nhập với một SPAC [công ty mua lại có mục đích đặc biệt]. Nguồn tin cho biết kỳ lân của Việt Nam hiện đang làm việc với các cố vấn tài chính để tổ chức những cuộc thảo luận với các SPAC cho một thỏa thuận tiềm năng. Giao dịch này có thể định giá VNG ở mức 2-3 tỷ USD.
Tuy nhiên, trả lời Bloomberg, đại diện VNG cho biết không có quyết định nào về IPO hoặc SPAC được đưa ra hay đã thông qua. Công ty này từ chối bình luận thêm kế hoạch niêm yết.
Trước đó, vào tháng 5/2017, ông Lê Hồng Minh và đại diện Tập đoàn Nasdaq Bob McCooey từng ký một thoả thuận về việc VNG sẽ niêm yết trên sàn chứng khoán lớn thứ hai thế giới.
Việc niêm yết tại Mỹ thông qua SPAC đang là xu hướng được nhiều kỳ lân Đông Nam Á lựa chọn. Ứng dụng gọi xe Grab dự kiến IPO thông qua sáp nhập với SPAC Altimeter Growth. Công ty này đặt mục tiêu huy động hơn 4 tỷ USD, qua đó đạt định giá 39,6 tỷ USD. Nếu thỏa thuận thành công, Grab có thể là kỳ lân Đông Nam Á đầu tiên IPO tại Mỹ thông qua một SPAC.
Tương tự Grab, startup du lịch trực tuyến Traveloka cũng được cho là có kế hoạch niêm yết tại Mỹ trong năm 2021 thông qua một SPAC.
VNG đặt kế hoạch lỗ trong năm 2021. |
VNG có nhiều điểm tương đồng với Sea Group - công ty game và thương mại điện tử của Singapore. Được sáng lập bởi Forrest Li - một người nghiện game, Sea cũng xuất phát điểm từ công ty phát hành game sau đó mở rộng sang các lĩnh vực khác như thương mại điện tử và thanh toán online. Công ty này đã niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán New York vào năm 2017 và hiện có giá trị vốn hóa hơn 166 tỷ USD.
Thông tin VNG dự kiến IPO tại Mỹ khiến nhiều người kỳ vọng kỳ lân của Việt Nam có thể trở thành "ngôi sao" công nghệ của khu vực như cách Sea đã làm.
Năm 2020, doanh thu thuần của VNG đạt 6.024 tỷ đồng, tăng 16,3% so với năm 2019. Lợi nhuận trước và sau thuế giảm lần lượt là 40% và 57% so với năm 2019, tương đương 255 tỷ đồng và 261 tỷ đồng, tuy nhiên vẫn cao hơn đáng kể so với mức kế hoạch lợi nhuận đã được Đại hội đồng cổ đông năm 2020 thông qua [- 246 tỷ đồng].
Sang nửa đầu năm nay, VNG đạt hơn 3.500 tỷ đồng doanh thu, tăng 23%. Tuy nhiên tổng lại, công ty vẫn giảm hơn 16% lãi ròng, còn 220 tỷ đồng. Theo kế hoạch năm nay, công ty đặt mục tiêu đạt doanh thu hơn 7.600 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế dự kiến âm 619 tỷ đồng do chiến lược tiếp tục dồn lực cho thanh toán, AI [trí tuệ nhân tạo] và Cloud, cũng như để dự phòng cho ảnh hưởng kéo dài của dịch Covid-19.
Linh Lam
NDH
Từ khóa:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày Ngày 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Tháng Tháng 1 Tháng 2 Tháng 3 Tháng 4 Tháng 5 Tháng 6 Tháng 7 Tháng 8 Tháng 9 Tháng 10 Tháng 11 Tháng 12 Năm 2022 2021 2020 2019 2018 2017 2016 2015 2014 XEM