Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý

Trong doanh nghiệp, những người đứng đầu thường được nhân viên gọi là “quản lý” và “lãnh đạo”. Mọi người thường mặc định rằng 2 khái niệm trên là giống nhau, sử dụng chúng một cách rất mơ hồ trong rất nhiều ngữ cảnh khác nhau. Nhưng sự thật có phải như vậy? 

Những nhà quản lý và nhà lãnh đạo thường được nhân viên ngầm hiểu là những người dẫn dắt, người đưa ra những quyết định quan trọng đưa công ty, doanh nghiệp tới những bước phát triển khác nhau, và thường dùng 2 khái niệm này chung trong nhiều hoàn cảnh. Trên thực tế, có những điểm giống nhau nhất định giữa “quản lý” và “lãnh đạo”, nhưng về bản chất có rất nhiều sự khác nhau quan trọng.

Những điểm giống nhau

Nhà lãnh đạo và người quản lý có rất nhiều đặc điểm chung cơ bản. Họ chịu trách nhiệm với một nhóm người, hoặc một tổ chức bao gồm rất nhiều nhân viên dưới quyền. Họ có khả năng đưa ra những quyết định lớn, mỗi đường đi nước bước của họ tác động đến cả một tập thể. Quan trọng hơn cả, họ mang phẩm chất của những người đứng đầu: có chí hướng, khát vọng thay đổi, có mục tiêu rõ ràng và quyết tâm cùng sự dũng cảm để thực hiện những mục tiêu đó,… 

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
“Lãnh đạo” và “Quản lý” đều chỉ những người đứng đầu

Tuy vậy, một người lãnh đạo giỏi đòi hỏi phải có những phẩm chất của một nhà quản lý tốt, cùng với những đặc điểm riêng biệt nâng tầm bản thân họ lên một tầm cao và nhận được những sự kính trọng đặc biệt. Đó là gì?

Tầm nhìn & chiến lược

Điểm khác nhau cơ bản đầu tiên giữa một nhà quản lý tốt và một người lãnh đạo giỏi là một tầm nhìn chiến lược. Người lãnh đạo giỏi tập trung vào tầm nhìn để tạo sự thay đổi. Họ tập trung vào những cơ hội trong tương lai và tận dụng từng yếu tố có thể chuyển hoá thành lợi ích. Còn nhà quản lý có những chiến lược cụ thể riêng cho tổ chức về nhiều mặt cơ cấu như thiết lập ngân sách, bố trí nhân sự và cơ cấu tổ chức. 

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Lãnh đạo và quản lý có những mục tiêu, đích đến và cách thức khác nhau

Những nhà lãnh đạo có xu hướng thúc đẩy sự thay đổi và phát triển nội tại của một tập thể, trong khi người quản lý đảm bảo cho những mục tiêu đã đề ra của tổ chức phải được thực hiện. Điều này làm nên một người lãnh đạo giỏi có thể là một nhà quản lý tốt, nhưng điều ngược lại chưa chắc có thể xảy ra khi những đích đến của công ty mâu thuẫn hoặc không liên quan tới những giá trị cốt lõi của sự phát triển trong cộng đồng nhân viên.

Tổ chức & sắp xếp

Những nhà quản lý theo đuổi mục tiêu thông qua những quyết định có tổ chức, những quá trình mang tính chiến thuật và những hoạt động trên nhiều giai đoạn để đạt được những kết quả nhất định. Mặt khác, người lãnh đạo hướng sự chú ý của họ vào cách để tạo động lực cho nhân viên và sắp xếp, điều chỉnh nhân viên đi đúng hướng hơn. 

Trong cuốn sách “Chân dung nhà lãnh đạo”, tác giả Warren Bennis đã mô tả cực kì chi tiết góc nhìn của ông về sự khác nhau giữa “The manager” và “The leader:”

“Quản lý điều hành; lãnh đạo đổi mới

Quản lý duy trì; lãnh đạo phát triển

Quản lý tập trung vào hệ thống và cấu trúc; lãnh đạo tập trung vào con người”

Bằng việc phát triển phong cách lãnh đạo của bản thân thông qua việc tiếp nhận những thiếu sót và tự kiểm điểm, những nhà quản lý có thể học cách trao quyền cho nhân viên của mình và truyền cảm hứng cho họ để tự phát triển bản thân, từ đó cống hiến nhiều hơn cho tập thể.

Vị trí & chất lượng

“Manager” hay “Quản lý” thường được hiểu với nghĩa là một vị trí cụ thể trong cấu trúc công ty, trong khi Lãnh đạo lại có ý nghĩa nhiều hơn thế. 

“Quản lý” là một chức danh cấp cao gắn với trách nhiệm và vai trò của một người cụ thể, hay trong hầu hết các trường hợp, chủ chốt trong một công ty. Việc trở thành quản lý đòi hỏi phải có những năng lực nhất định và một quyết tâm trở thành nhà lãnh đạo giỏi. Những người quản lý giỏi nhất sẽ trở thành những nhà lãnh đạo tài ba, nhưng không có nghĩa rằng 2 từ này mang ý nghĩa giống nhau. 

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
“Quản lý” chỉ là một chức danh, “lãnh đạo” là nghĩa vụ và trách nhiệm

Kỹ năng lãnh đạo là một phẩm chất cần được trui rèn và luyện tập. Các nhà lãnh đạo có thể truyền cảm hứng cho nhân viên của mình, tiếp thêm động lực phát triển cho họ và thấu hiểu điều gì là tốt nhất cho cá nhân cũng như tập thể thông qua việc rèn luyện trí thông minh cảm xúc EQ và hình thành sức ảnh hưởng của bản thân lên người khác. Đối với các nhà quản lý dày dạn kinh nghiệm và đầy tham vọng, việc sở hữu kỹ năng lãnh đạo mạnh mẽ không chỉ có thể dẫn đến hiệu suất công việc tốt hơn mà còn nâng cao kiến thức về cách tác động đến bối cảnh và môi trường mà các quyết định được đưa ra.

Để trở thành một nhà lãnh đạo giỏi phải học hỏi rất nhiều, tích lũy kinh nghiệm qua những thử thách và ngoài ra cũng cần một bản chất thiên phú. Chưa bao giờ là quá muộn để tiếp thu những kiến thức về kỹ năng lãnh đạo, kể cả bạn đang ở trong bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời và sự nghiệp. Bằng cách hiểu rõ bản chất đặc điểm của một nhà lãnh đạo, cách họ tạo ra sức ảnh hưởng lên những người xung quanh và điểm khác biệt của lãnh đạo và quản lý, bạn hoàn toàn có thể phát triển những kỹ năng huấn luyện, tạo động lực và ra quyết định, đưa tập thể của bạn đến những thành công mới.

Trong cuộc sống, những người luôn nhìn thấy tương lai tươi sáng khi gặp khó khăn là người có tố chất của một nhà lãnh đạo. Người có khả năng nhìn thấy mọi khó khăn, người đó có tố chất của một nhà quản lý. Vậy, trong công việc thì sao? Lãnh đạo và quản lý có điểm gì khác biệt? Mối quan hệ giữa lãnh đạo và quản lý là gì? Đáp án chi tiết sẽ có ngay trong bài chia sẻ dưới đây của Mindalife.  

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Phân biệt lãnh đạo và quản lý

Nhà lãnh đạo là gì?

Khái niệm

Nhà lãnh đạo là người có khả năng tạo ra tầm nhìn cho một công ty, doanh nghiệp, tổ chức hay đội nhóm bất kỳ. Họ biết cách sử dụng quyền lực của mình để tạo ảnh hưởng với những người đi theo thực hiện tầm nhìn đó. Và mỗi nhà lãnh đạo đều có phong cách lãnh đạo riêng của mình, bạn thuộc phong cách lãnh đạo nào?

Nhiệm vụ của nhà lãnh đạo

Thông thường, một nhà lãnh đạo có trách nhiệm:

  • Định hướng chiến lược
  • Quản trị nguồn nhân lực
  • Xây dựng văn hóa doanh nghiệp
  • Kiểm soát mọi hoạt động và đảm bảo hiệu suất công việc
Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Nhà lãnh đạo là người có khả năng tạo ra tầm nhìn cho một công ty, doanh nghiệp, tổ chức hay đội nhóm bất kỳ

Nhà quản lý là gì?

Khái niệm

Nhà quản lý là người làm việc trong một công ty, doanh nghiệp. Họ có quyền điều khiển công việc của một cá nhân, đội nhóm và chịu trách nhiệm trước hành động, công việc của cá nhân hay đội nhóm đó. Người quản lý có nhiệm vụ lập kế hoạch, tổ chức, kiểm soát mọi việc để mang lại lợi nhuận cho công ty, doanh nghiệp của mình.

Nhiệm vụ của nhà quản lý

Nhà quản lý thực hiện các công việc sau đây:

  • Lập kế hoạch
  • Tổ chức, điều phối
  • Kiểm tra, giám sát
  • Truyền thông
  • Hỗ trợ, khuyến khích cá nhân, nhóm
  • Đánh giá
  • Hướng dẫn
  • Trao quyền cho cá nhân, nhóm
  • Xây dựng niềm tin
  • Quan tâm đến nhu cầu khách hàng
  • Tìm ra phương thức làm việc hiệu quả hơn
Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Nhà quản lý có quyền điều khiển công việc của một cá nhân, đội nhóm và chịu trách nhiệm trước hành động của họ

Phân biệt lãnh đạo và quản lý

Warren Bennis – bậc thầy về kỹ năng lãnh đạo của giới kinh doanh đã từng chia sẻ về những điểm khác biệt giữa lãnh đạo và quản lý trong cuốn “On Becoming a Leader” – “Để trở thành lãnh đạo”, cụ thể:

  • Lãnh đạo đổi mới, quản lý điều hành
  • Lãnh đạo bản bản gốc, quản lý bản sao
  • Lãnh đạo phát triển, quản lý duy trì
  • Lãnh đạo tập trung phát triển con người, quản lý tập trung vào hệ thống & cấu trúc
  • Lãnh đạo tạo sự tin tưởng, quản lý dựa vào sự kiểm soát
  • Lãnh đạo khảo sát thực tế, quản lý chấp nhận thực tế
  • Lãnh đạo có tầm nhìn bao quát, quản lý có tầm nhìn hạn chế hơn
  • Lãnh đạo hỏi cái gì & tại sao, quản lý hỏi khi nào & như thế nào
  • Lãnh đạo quan tâm đến phạm vi rộng, quản lý quan tâm đến kết quả cuối cùng
  • Lãnh đạo khởi nguồn, quản lý thực hiện theo
  • Lãnh đạo thách thức hiện trạng, quản lý chấp nhận hiện trạng
  • Lãnh đạo là người của chính họ, quản lý là một chiến sĩ giỏi
  • Lãnh đạo làm việc đúng, quản lý làm đúng việc
Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
“On Becoming a Leader” – cuốn sách chỉ ra những điểm khác biệt giữa lãnh đạo và quản lý

=> Trên đây là những điểm khác biệt cơ bản giữa lãnh đạo và quản lý được. Trong đó, 3 điểm khác biệt cơ bản được Warren Bennis chia sẻ chi tiết như sau:

Quản lý là người thực thi ý tưởng mà lãnh đạo đưa ra

Lãnh đạo thường nghĩ ra ý tưởng mới và đưa vào kế hoạch để triển khai trong giai đoạn kế tiếp. Người lãnh đạo phải có tầm nhìn, luôn phát triển chiến thuật, chiến lược mới. Lãnh đạo cũng cần có hiểu biết về những xu hướng, kỹ năng và nghiên cứu mới nhất.

Quản lý là người vận hành, duy trì những gì đã được thiết lập, giúp nó hoạt động trơn tru và đúng kế hoạch đề ra. Họ phải thường xuyên để mắt đến nhân viên, duy trì sự kiểm soát, đảm bảo cho các hoạt động của doanh nghiệp hay tổ chức diễn ra bình thường.

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Quản lý là người thực thi ý tưởng mà lãnh đạo đưa ra

Quản lý dựa vào kiểm soát trong khi lãnh đạo củng cố niềm tin

Bạn không thể trở thành nhà lãnh đạo nếu như không có ai thực thi ý tưởng của bạn. Nhà lãnh đạo thường có nhiệm vụ củng cố niềm tin, để mọi người hào hứng với ý tưởng của mình. Khi nhân viên hào hứng đón nhận ý tưởng đồng nghĩa với việc nhà lãnh đạo đã tạo được niềm tin cho họ. Đây là điều cần thiết khi hoạt động kinh doanh đang thay đổi một cách chóng mặt.

Nhà quản lý duy trì việc kiểm soát nhân viên, giúp họ phát huy hết khả năng để tạo ra sản phẩm, dịch vụ hoặc tăng doanh thu cho doanh nghiệp. Để có được kết quả như mong muốn, nhà quản lý cần am hiểu về khả năng, đam mê và mong muốn của mỗi nhân viên.

Bạn đã phải là người lãnh đạo có tầm nhìn và thấu hiểu được nhân viên của mình? Hãy tham khảo ngay bài viết 8 kỹ năng lãnh đạo giúp tạo dấu ấn khác biệt.

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Quản lý dựa vào kiểm soát trong khi lãnh đạo củng cố niềm tin

Quản lý thường hỏi “như thế nào & bao giờ” còn lãnh đạo hỏi “cái gì & tại sao”

Nếu doanh nghiệp gặp khó khăn hay sai lầm, nhà lãnh đạo thường sẽ hỏi “Chúng ta học được điều gì sau sai lầm này?” và “Làm cách nào để sử dụng những sai lầm này để thực hiện tốt hơn những mục tiêu sau này?”.

Người quản lý thường không nghĩ nhiều về những khó khăn hay sai lầm. Họ thường hỏi nhân viên “Như thế nào” và “Bao giờ” để chắc chắn kế hoạch sẽ được thực hiện một cách phù hợp.

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Quản lý thường hỏi “như thế nào & bao giờ” còn lãnh đạo hỏi “cái gì & tại sao”

Mối quan hệ giữa lãnh đạo và quản lý

Một tập thể muốn phát triển nhanh chóng, bền vững cần phải có cả quản lý và lãnh đạo. Quản lý là pháp trị còn lãnh đạo là nhân trị. Quản lý tác động đến một đội nhóm để đạt được mục tiêu đã đề ra, khi đó họ chính là nhà lãnh đạo.

Ngược lại, khi nhà lãnh đạo trực tiếp lập kế hoạch, giám sát nhân viên thì họ chính là một nhà quản lý. Cả lãnh đạo và quản lý đều phải tác động đến cá nhân, nhóm  để có thể đạt được mục tiêu đã đề ra.

Nếu tập thể có lãnh đạo giỏi và quản lý kém có được không? Ngược lại, quản lý giỏi nhưng lãnh đạo không có năng lực thì sao? Câu trả lời là không. Doanh nghiệp cần có sự kết hợp hài hòa, cân bằng giữa tài lãnh đạo và quản lý để đạt hiệu quả cao trong kinh doanh.

Sự khác nhau giữa người lãnh đạo và quản lý
Cả lãnh đạo và quản lý đều phải tác động đến cá nhân, nhóm để có thể đạt được mục tiêu

Lãnh đạo và quản lý đều quan trọng nhưng lại có rất nhiều điểm khác biệt. Điểm khác biệt rõ nhất giữa quản lý và lãnh đạo đó chính là quản lý chịu trách nhiệm và dẫn dắt nhân viên hoàn thành công việc. Lãnh đạo định hướng về quan điểm, tiến trình, cách thức và hành động. Tuy nhiên, lãnh đạo và quản lý cũng có mối quan hệ mật thiết với nhau đối với sự phát triển của một doanh nghiệp. Bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt và mối quan hệ đó.

Để lại bình luận nếu bạn muốn thảo luận với Mindalife. Truy cập mindalife.vn thường xuyên để cập nhật thêm nhiều bài viết hữu ích khác.