Sự giống nhau giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.Morbi adipiscing gravdio, sit amet suscipit risus ultrices eu.Fusce viverra neque at purus laoreet consequa.Vivamus vulputate posuere nisl quis consequat.

Create an account

Sau đây Luật Nhân Dân xin chia sẻ tới bạn đọc kiến thức liên quan tới mối quan hệ giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính trong tâm ý học để bạn đọc có cái nhìn rõ hơn, mời các bạn cùng tìm hiểu.

Bạn đang xem: Mối quan hệ giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính

Sự giống nhau giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là

Khái niệm về nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính

Nhận thức nói chung là quá trình tâm lý phản ánh hiện thực khách quan và bản thân con người thông qua các giác quan và dựa trên kinh nghiệm hiểu biết của bản thân. Theo đó, nhận thức ở mức độ thấp sẽ là nhận thức cảm tính và ở mức độ cao hơn là nhận thức lý tính. Hai loại nhận thức này có quan hệ chặt chẽ với nhau, bổ sung cho nhau, chi phối lẫn nhau trong cùng một hoạt động thống nhất của con người.

– Nhận thức cảm tính được coi là mức độ nhận thức đầu tiên và thấp nhất của con người, phản ánh được những thuộc tính bên ngoài, là những cái trực tiếp tác động tới giác quan của con người, gồm có cảm giác và tri giác.

– Nhận thức lý tính được coi là nhận thức ở mức độ cao hơn của con người. Theo đó nó phản ánh những thuộc tính bên trong hay những mối quan hệ mang tính quy luật của hiện thực khách quan một cách gián tiếp, gồm có tư duy và tượng.

Mối quan hệ giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính

Giống nhau:Nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là quá trình tâm lý nên có mở đầu, diễn biến,kết thúc khá rõ ràng;Đều chỉ phản ánh thuộc tính bên ngoài của sự vật, hiện tượng và phản ánh hiện thực khách quan một cách khách quan, trực tiếp.Đều tồn tại ở động vật và con người.Nhận thưc cảm tính và ý tính đều phản ánh được trọn vẹn các thuộc tính bên ngoài của sự vật, hiện tượng; theo cấu trúc nhất định, gắn liền với hoạt động của con người và là mức độ cao nhất của nhận thức cảm tính.

Khác nhau:

Tiêu chíNhận thức cảm tínhNhận thức lý tính
Bản chất về giai đoạnLà giai đoạn đầu tiên của quá trình nhận thức. Đó là giai đoạn con người sử dụng các giác quan để tác động vào sự vật nhằm nắm bắt sự vật ấy.Là giai đoạn phản ánh gián tiếp trừu tượng, khái quát sự vật, được thể hiện qua các hình thức như khái niệm, phán đoán, suy luận. 
Đặc điểm– Phản ánh trực tiếp đối tượng bằng các giác quan của chủ thể nhận thức.

Xem thêm: Xe Gắn Máy Và Những Kiến Thức Cơ Bản Bạn Nên Biết (Phần Ii), Kiến Thức Xe Máy Cơ Bản

– Phản ánh bề ngoài, phản ánh cả cái tất nhiên và ngẫu nhiên, cả cái bản chất và không bản chất.

— Giai đoạn này có thể có trong tâm lý động vật.

–Hạn chế của nó là chưa khẳng định được những mặt, những mối liên hệ bản chất, tất yếu bên trong của sự vật. Để khắc phục, nhận thức phải vươn lên giai đoạn cao hơn, giai đoạn lý tính.

– Là quá trình nhận thức gián tiếp đối với sự vật, hiện tượng.

– Là quá trình đi sâu vào bản chất của sự vật, hiện tượng.

– Nhận thức cảm tính và lý tính không tách bạch nhau mà luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.

Quan hệ lẫn nhauNếu không có nhận thức cảm tính thì tất yếu sẽ không có nhận thức lý tính; Và nếu không có nhận thức lý tính thì không nhận thức được bản chất của sự vật – chúng có mối quan hệ tương quan, bổ sung cho nhau phát triển.
Trên đây là những chia sẻ của Luật Nhân dân Việt Nam về Mối quan hệ giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính trong tâm lý học. Nếu còn những vướng mắc cần giải đáp hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp nhanh chóng, cập nhật những quy định mới theo quy định pháp luật hiện hành. 

Nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là những khái niệm quan trọng của môn tâm lý học. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều người không hiểu rõ về chúng. Vậy nên hôm nay bài viết này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn về khái niệm, so sánh nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính. Mời các bạn cùng theo dõi!

Sau khi tìm hiểu kỹ về các khái niệm: nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính. Chúng ta sẽ cùng nhau so sánh nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính.

Sự giống nhau giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là
So sánh nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính

Nhận thức cảm tính và nhận thức lý trí có mối quan hệ mật thiết với nhau. Nếu không có nhận thức cảm tính thì sẽ không có nhận thức lý tính. Và nếu không có nhận thức lý tính thì chúng ta cũng sẽ không thể nào biết rõ về bản chất của sự việc, hiện tượng. Tóm lại, Nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính có mối quan hệ tương quan hỗ trợ lẫn nhau, bổ sung cho nhau cùng phát triển.

Tiêu chí so sánh Nhận thức cảm tính Nhận thức lý tính
Bản chất và hình thức 
  • Là giai đoạn đầu của quá trình nhận thức của con người. Đây là giai đoạn mà con người sử dụng các giác quan để tác động vào sự vật nhằm mục đích nắm bắt sự vật đó.
  • Các hình thức của nhận thức cảm tính: Cảm giác, tri giác và biểu tượng.
  • – Là giai đoạn phản ánh sự trừu tượng, khái quát về sự vật.
  • – Các hình thức của nhận thức lý tính: Khái niệm, phán đoán và suy luận.
Đặc điểm
  • Phản ánh trực tiếp các đối tượng bằng các giác quan của chủ thể.
  • Giai đoạn này cũng có thể có trong tâm lý của động vật.
  • Phản ánh bề ngoài, cái tất nhiên và cái ngẫu nhiên, cái có bản chất và cái không bản chất.
  • Chưa thể khẳng định được các mặt, các mối quan hệ bản chất, tất yếu bên trong của sự vật. 
  • Là quá trình nhận thức gián tiếp đối với sự vật và hiện tượng.
  • Là quá trình chúng ta đi sâu tìm hiểu về bản chất của chúng.
  • Phản ánh sự vật hiện tượng rõ hơn và đầy đủ hơn. 

Nhận thức cảm tính còn được biết tới là những trực quan sinh động (phản ánh các thuộc tính ở bên ngoài thông qua cảm giác và tri giác), là giai đoạn đầu tiên của quá trình nhận thức. Đây chính là một trong các giai đoạn quan trọng của quá trình nhận thức mà con người sử dụng các loại giác quan để tác động vào sự vật, sự việc nhằm nắm bắt được sự vật và sự việc ấy.

Sự giống nhau giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là
Nhận thức cảm tính chính là giai đoạn đầu quan trọng của quá trình nhận thức

Nhận thức cảm tính gồm có các hình thức sau:

  • Cảm giác: Đây là một hình thức nhận thức cảm tính phản ánh về các thuộc tính riêng lẻ của các sự vật, hiện tượng khi chúng có sự tác động trực tiếp vào các giác quan của con người. Cảm giác chính là nguồn gốc của mọi sự hiểu biết, là kết quả của sự chuyển hóa những nguồn năng lượng kích thích từ bên ngoài để hình thành các yếu tố ý thức.

VD: Khi chúng ta chạm tay vào nước nóng, bàn tay sẽ có cảm giác nóng và có phản ứng co lại ngay.

  • Tri giác: Hình thức nhận thức cảm tính này phản ánh tương đối toàn vẹn về sự vật khi nó đang tác động trực tiếp vào các giác quan của con người. Tri giác chính là sự tổng hợp các cảm giác. So với cảm giác thì tri giác là hình thức nhận đầy đủ hơn và phong phú hơn. Trong tri giác có chứa đựng cả những thuộc tính đặc trưng và không đặc trưng có tính trực quan của sự vật, hiện tượng.

VD: Khi chúng ta cầm một quả bóng đá, thông qua các giác quan sẽ nhận biết được quả bóng này có hình cầu, làm bằng chất liệu da và có hai màu đen, trắng.

  • Biểu tượng: Là hình thức của nhận thức cảm tính phản ánh tương đối hoàn chỉnh về các sự vật do sự hình dung lại, nhớ lại khi sự vật đã không còn tác động trực tiếp vào các giác quan nữa. Trong biểu tượng vừa chứa đựng các yếu tố trực tiếp, vừa chứa đựng các yếu tố gián tiếp. Bởi vì, nó được hình thành là nhờ có sự phối hợp, bổ sung lẫn nhau của các loại giác quan và có sự tham gia của các yếu tố phân tích, tổng hợp. Cho nên biểu tượng có thể phản ánh được những thuộc tính đặc trưng, nổi trội của các sự vật.

VD: Khi nhắc đến chiếc xe đạp, chúng ta sẽ lập tức hình dung ra được nó là phương tiện có hai bánh làm bằng cao su, có bàn đạp, tay lái và ghi đông.

||Xem thêm: So sánh cảm giác và tri giác trong quá trình nhận thức

Nhận thức lý tính là tư duy trừu tượng (phản ánh về thực chất bên trong, bản chất của sự việc), là giai đoạn phản ánh gián tiếp trừu tượng, khái quát về sự vật được thể hiện qua các hình thức như khái niệm, phán đoán và suy luận. 

Sự giống nhau giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính là
Nhận thức lý tính và cảm tính bên nào nặng hơn?

Trong đó các hình thức:

  • Khái niệm: Sự hình thành ra khái niệm là kết quả của sự khái quát, tổng hợp biện chứng các đặc điểm, thuộc tính của sự vật hiện tượng. Vì vậy, các khái niệm vừa có tính khách quan, vừa có tính chủ quan, vừa có mối quan hệ tác động qua lại với nhau, cũng vừa thường xuyên vận động và phát triển. Khái niệm có vai trò rất quan trọng trong quá trình nhận thức bởi nó là cơ sở để chúng ta hình thành ra các phán đoán và tư duy khoa học.

Ví dụ: Thời điểm mà nhà nước chưa ra đời, mọi vấn đề của xã hội hầu hết đều được điều chỉnh bằng các quy phạm đạo đức hay cảm tính. Tuy nhiên, khi nhà nước được hình thành đã ban hành ra nhiều luật lệ, mệnh lệnh buộc những người dân phải tuân thủ. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, các quy định trên đã phát triển hoàn thiện thành pháp luật. Khái niệm pháp luật được hiểu như sau: Pháp luật là các quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành ra hoặc thừa nhận để điều chỉnh các mối quan hệ xã hội theo mong muốn, ý chí của nhà nước.

  • Phán đoán: Đây là hình thức tư duy trừu tượng, liên kết các khái niệm với nhau để đưa ra sự khẳng định hay phủ định về một đặc điểm, một thuộc tính nào đó của đối tượng.

Ví dụ: Dân tộc Việt Nam là một dân tộc anh hùng chính là một phán đoán vì có sự liên kết giữa 2 khái niệm là: “dân tộc Việt Nam” và “anh hùng”.

  • Suy luận: Chính là hình thức tư duy trừu tượng liên kết giữa các phán đoán lại với nhau để có thể rút ra được một phán đoán có tính chất kết luận nhằm tìm ra tri thức mới.

Ví dụ: Nếu liên kết giữa các phán đoán “đồng dẫn điện” với “đồng là kim loại” với nhau thì chúng ta sẽ rút ra được tri thức mới là “mọi kim loại đều dẫn điện”. Tùy theo sự kết hợp của các phán đoán theo trật tự như nào giữa phán đoán đơn nhất, đặc thù với phổ biến mà người ta có được hình thức suy luận quy nạp hay diễn dịch. Ngoài suy luận, trực giác lý tính cũng có chức năng là phát hiện ra tri thức mới một cách nhanh chóng và đúng đắn.

Bên trên là những thông tin chúng tôi đã chia sẻ cho các bạn về vấn đề được nhiều người quan tâm của môn tâm lý học: So sánh nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính? Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn tìm được câu trả lời và làm bài kiểm tra, nghiên cứu tốt nhất.

||Xem thêm: